Με όχημα τον νέο επενδυτικό νόμο, ο οποίος, σύμφωνα με τον Γ. Παπανδρέου«θα αποτελέσει ένα νέο σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της ανάπτυξης, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, για νέες υγιείς επενδύσεις» και με στόχο να ανοίξει διάπλατα στο κεφάλαιο νέους τομείς κερδοφόρας δράσης, με το μανδύα της προστασίας δήθεν του περιβάλλοντος, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε χτες από την Κοζάνη την κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού πάρκου, σε εκτάσεις πρώην ορυχείων της ΔΕΗ, στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.

Οι χτεσινές ανακοινώσεις έρχονται σε μια περίοδο που συζητιέται έντονα το ενδεχόμενο της πώλησης λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ και συμπληρώνουν τους συνολικότερους σχεδιασμούς για μεγαλύτερη συμμετοχή ιδιωτών στην υπερκερδοφόρα παραγωγή ενέργειας και στην εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων, τα οποία σήμερα εκμεταλλεύεται κατ' αποκλειστικότητα η ΔΕΗ.

Πρόκειται για το έργο που η κυβέρνηση σχεδίαζε να εξαγγείλει από τον περασμένο Σεπτέμβρη, αλλά μετά από καταγγελίες ότι επιχειρείται απευθείας ανάθεση στην αμερικανική εταιρεία «Sun Edison», η επένδυση «πάγωσε» και αποφασίστηκε το έργο θα γίνει με διεθνή διαγωνισμό.

Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, το φωτοβολταϊκό πάρκο θα είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο από τη σκοπιά της παραγόμενης ισχύος (πάνω από 200 MW το χρόνο), η οποία αναμένεται να καλύπτει την κατανάλωση περίπου 55.000 νοικοκυριών. Το «πάρκο» σχεδιάζεται να αναπτυχθεί σε έκταση 5.200 στρεμμάτων και το ύψος της επένδυσης υπολογίζεται τα 600 εκατ. ευρώ. Πηγές της ΔΕΗ διαρρέουν ότι ενδιαφέρον για το έργο έχουν εκδηλώσει 3-4 γερμανικές και κινεζικές εταιρείες, ενώ αναφέρεται ενδιαφέρον και από ισραηλινές επιχειρήσεις.

Τον περασμένο Δεκέμβρη, η ΔΕΗ κατέθεσε αίτηση στη ΡΑΕ για τη χορήγηση άδειας παραγωγής, ενώ μέσα στις επόμενες ημέρες αρχίζει η διαγωνιστική διαδικασία, ώστε το αργότερο μέχρι το τέλος Ιουνίου να έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος. Η ΔΕΗ θα συμμετάσχει με 51% στο έργο και με 49% ο ιδιώτης. Η κατασκευή του έργου αναμένεται να ξεκινήσει στο τέλος του 2011 και θα διαρκέσει 18 μήνες.

Προβλέπεται, επίσης, η δημιουργία εργοστασίου παραγωγής panels, στο οποίο αναμένεται συμμετοχή της ΔΕΗ με μειοψηφικό ποσοστό. Το εργοστάσιο αυτό τίθεται ως όρος για όσους εκδηλώσουν ενδιαφέρον συμμετοχής στο διαγωνισμό. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ ΑΕ, Α. Ζερβός, ανήγγειλε ότι η επιχείρηση θα αναζητήσει «μακροχρόνιο στρατηγικό εταίρο στο πεδίο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», με τον οποίο θα συνεργαστεί στο συγκεκριμένο έργο, αλλά και γενικότερα στον τομέα των ΑΠΕ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Η αναγγελία του έργου από τον πρωθυπουργό συνοδεύτηκε από κορόνες «για την καταπολέμηση της ανεργίας, (με) ενεργητικές πολιτικές και προγράμματα, που δίνουν το βάρος στα κίνητρα για την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και ιδιαίτερα των νέων», μέσα από ένα «διαφορετικό πράσινο αναπτυξιακό πρότυπο». Επί της ουσίας, η κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει το λαό της περιοχής ότι αυτός θα βγει κερδισμένος από τις πράσινες μπίζνες και όχι τα μονοπώλια που καραδοκούν να βάλουν βαθύτερα το χέρι τους στις ενεργειακές πηγές της χώρας, όπως έγινε άλλωστε και με τις ανεμογεννήτριες.

Στο ίδιο πνεύμα, ο Γ. Παπανδρέου κατέθεσε τη φιλοδοξία της κυβέρνησης «το εγχείρημα στη Δυτική Μακεδονία να λειτουργήσει ως πιλοτικό πρότυπο και για άλλες περιοχές της χώρας όσον αφορά την αλλαγή του αναπτυξιακού τους μοντέλου». Σ' αυτά τα σχέδια, μάλιστα, επιφύλαξε ξεχωριστό ρόλο για τους νέους ΟΤΑ, λέγοντας ότι έργα σαν αυτό της Κοζάνης θα οδηγήσουν στη «μείωση των λειτουργικών δαπανών των ΟΤΑ μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας».

Σε συνέχεια των παραπάνω, μιλώντας στην ίδια παρουσίαση, η υπουργός Περιβάλλοντος Τ. Μπιρμπίλη προανήγγειλε «έργα αποκατάστασης των εδαφών από την εκμετάλλευση των ορυχείων, αξιοποίησης των παραλίμνιων περιοχών και των πολιτιστικών χώρων». Είπε ακόμα ότι η ΔΕΗ μελετάει την εκμετάλλευση εξαντλημένων ορυχείων στη Δυτική Μακεδονία, με τη χρήση ενεργειακών καλλιεργειών και πρόσθεσε πως προχωρούν και οι διαδικασίες για τη λειτουργία των δύο μονάδων λιγνίτη νέας τεχνολογίας (Πτολεμαΐδα 5 και Μελίτη 2).

Για τη Μελίτη 2, η προκήρυξη του έργου συνδέεται με το μέλλον της εκμίσθωσης των ορυχείων της Βεύης, που ανήκουν στο Δημόσιο και εδώ και χρόνια αποτελούν το μήλον της έριδος μεγάλων ομίλων που θέλουν να μπουν δυναμικά στην αγορά της ενέργειας. Το ορυχείο της Βεύης έχει αποθέματα 90 εκ. τόνους λιγνίτη που μπορεί να διασφαλίσει την τροφοδοσία μιας μονάδας για περισσότερα από 30 χρόνια.

Εξαιτίας αυτής της πολιτικής που θέλει να παραδώσει και τα ορυχεία στους ιδιώτες, η μονάδα Μελίτη 1 έφτασε να εισάγει συμπληρωματικά καύσιμο από τη Βουλγαρία (δεν επαρκεί ο λιγνίτης από το ορυχείο της Αχλάδας) και η Μελίτη 2 ακόμη δεν ξεκίνησε, αφού δεν έχει εξασφαλιστεί το καύσιμο για τη λειτουργία της. Σε ό,τι αφορά τη μονάδα Πτολεμαΐδα 5 οι προσφορές αναμένεται να κατατεθούν και να αποσφραγιστούν μέχρι το τέλος Φλεβάρη. Οι διαρκείς αναβολές σχετίζονται με την προσπάθεια της ΔΕΗ να εξασφαλίσει συμμετοχή των κατασκευαστών στην επένδυση.

Στην ίδια παρουσίαση περίσσεψαν εκ νέου οι υποσχέσεις για μετεγκατάσταση των οικισμών Ποντοκώμης, Μαυροπηγής, Ακρινής και Αγίων Αναργύρων. Μόλις προχτές ο Α. Ζερβός δήλωσε για τον οικισμό της Μαυροπηγής ότι η όλη διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί προς το τέλος του 2012 και για την Ποντοκώμη στις αρχές του 2013, προσθέτοντας με νόημα ότι «η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων εξαρτάται από πολλούς αστάθμητους παράγοντες». Για τους άλλους οικισμούς (Ακρινής, Αγ. Αναργύρων κλπ.) η ρύθμιση του ΥΠΕΚΑ προβλέπει ότι μέσα στα επόμενα οκτώ (8) χρόνια θα ολοκληρωθεί μόλις το επιχειρησιακό σχέδιο για τη μετεγκατάστασή τους.