Σημαντικό βήμα για την οργάνωση των αγώνων των μαθητών θεωρεί το Συντονιστικό Αγώνα Σχολείων Αθήνας την πραγματοποίηση άμεσα των μαθητικών εκλογών και την ανάδειξη στα όργανα του μαθητικού κινήματος αγωνιστών μαθητών. Το ΣΑΣΑ, αλλά και τα υπόλοιπα μαθητικά συντονιστικά που έχουν συγκροτηθεί σε άλλες πόλεις, ιεράρχησαν ως ένα από τα πρώτα βήματα την πραγματοποίηση εκλογών στα σχολεία για να είναι άμεση και συγκροτημένη η απάντηση του μαθητικού κινήματος στην επίθεση που δέχονται οι μαθητές και οι οικογένειές τους. Το ΣΑΣΑ καλεί: «Η πρώτη γενική συνέλευση του σχολείου, η πρώτη απόφαση του 5μελούς και του 15μελούς να είναι αγωνιστική» με αποφάσεις για κινητοποίηση των μαθητών στις 7 Οκτώβρη.

Δύο μαθητές, ο Γιάννης Μεντρέκας και ο Γιώργος Δημητρίου, μέλη της Γραμματείας του Συντονιστικού Αγώνα Σχολείων Αθήνας, εξηγούν πώς και γιατί οι μαθητικές κοινότητες μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στο να εκφραστούν ο προβληματισμός, οι ανησυχίες, οι αγωνιστικές διαθέσεις των μαθητών, οι οποίοι και μέσα στο σχολείο τους και στο σπίτι τους νιώθουν την πιεστική επίθεση στα δικαιώματά τους. Και τονίζουν την ανάγκη να αναδειχτούν αγωνιστές μαθητές οι οποίοι θα μπορέσουν να εκφράσουν τις ανάγκες των μαθητών.

«Το 15μελές μπορεί να καλέσει συνελεύσεις του σχολείου, να προτείνει αιτήματα, να καλέσει τους μαθητές να πουν τη γνώμη τους, να οργανώσει κινητοποιήσεις με διάφορες μορφές πάλης ώστε οι μαθητές να διεκδικήσουν και αυτά που πρέπει να τους παρέχονται δωρεάν στην εκπαίδευση, αλλά και να αγωνιστούν για γενικότερα ζητήματα, όπως τα μέτρα που παίρνονται. Και να οργανώνεται η πάλη, αλλά και να ενημερώνονται οι μαθητές», σημειώνει ο Γιώργος. Ο Γιάννης συμπληρώνει ότι είναι ανάγκη σήμερα, περισσότερο από τα προηγούμενα χρόνια, να αναδειχτούν στα μαθητικά συμβούλια μαθητές αγωνιστές. «Μαθητές που θα αγωνίζονται με το πλαίσιο του ΣΑΣΑ για ένα καλύτερο αύριο, μια καλύτερη ζωή, μια καλύτερη Παιδεία. Θα κάνουμε και εκδηλώσεις, αλλά οι μαθητές δεν πρέπει να ενδιαφέρονται μόνο για αυτά, αλλά για τη ζωή τους».

Δεν είναι λίγα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι μαθητές στο σχολείο και στο σπίτι τους. Στη συνεδρίαση του συντονιστικού στις 23 Σεπτέμβρη μετέφεραν εμπειρία από ελλείψεις εκπαιδευτικών, στοίβαγμα μαθητών σε μικρές αίθουσες ή αίθουσες που δεν προορίζονταν για διδασκαλία, για προσπάθειες να μην ακουστεί η φωνή των μαθητών. Μίλησαν για συμμαθητές τους που δεν έχουν να πάρουν ούτε βιβλία ξένων γλωσσών, ούτε καν τετράδια. Για οικογένειες που τους κόβουν το ρεύμα επειδή δεν έχουν να πληρώσουν. Επιπλέον, η πολιτική στην Παιδεία γίνεται όλο και πιο ταξική, στερώντας κυριολεκτικά το δικαίωμα στη μόρφωση για τα παιδιά των φτωχότερων λαϊκών οικογενειών.

Για όλα αυτά, αλλά και για «το μέλλον», το Συντονιστικό καλεί τους μαθητές να αξιοποιήσουν σωστά το μέσο των μαθητικών συμβουλίων και να συμμετάσχουν στα Συντονιστικά.

Σκόπιμα οι μαθητικές κοινότητες και ειδικά τα 15μελή μαθητικά συμβούλια, αντί να λειτουργούν σαν μέσο οργάνωσης και διεκδίκησης των μαθητών, σπρώχνονται να υποβιβάζουν τη λειτουργία τους στη διοργάνωση εκδηλώσεων, σε τυπικές συνεδριάσεις, ακόμα και στην... εφαρμογή στην πράξη της «επιχειρηματικότητας» με την αποκλειστική ενασχόληση με τις πολυήμερες εκδρομές και τις συμφωνίες με ταξιδιωτικά γραφεία.

«Παιδιά που δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία της οργάνωσης των μαθητών ψηφίζουν μαθητές που έχουν μηχανάκι, το παίζουν όμορφοι κλπ. Οι μαθητές πρέπει να καταλάβουν ότι τα 15μελή είναι όργανα των μαθητών και δεν είναι μόνο για εκδρομές», μας λέει ο Γιώργος, ενώ ανάλογη είναι η εμπειρία που μεταφέρει ο Γιάννης. Μάλιστα, ούτε καν σε αυτές τις εκδρομές εκτόνωσης δεν θα μπορούν να πάνε οι μαθητές, με την ένταση της επίθεσης στο εισόδημα των λαϊκών οικογενειών.

Το Συντονιστικό Αγώνα επισημαίνει ιδιαίτερα τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα μαθητικά συμβούλια, ενάντια στις προσπάθειες ενσωμάτωσής τους στην πολιτική που συμπιέζει τα δικαιώματα μαθητών και εργαζομένων. Και δεν είναι λίγες. Για παράδειγμα, στο παρελθόν ο Συνήγορος του Πολίτη, σε μία στιγμή που οι μαθητές έδιναν μάχη μέσα κι έξω από το σχολείο για το δικαίωμά τους στη μόρφωση, με επιστολή προς τις μαθητικές κοινότητες σημείωνε: «Ακούμε εκπαιδευτικούς να μιλούν για παιδιά που δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους όσον αφορά τη μαθητική ζωή». Αυτό που πρότεινε ήταν «συζητήστε στα συμβούλια και στις συνελεύσεις της κοινότητάς σας, με δημοκρατικό τρόπο, θέματα που σας απασχολούν: Το περιβάλλον, τον τεχνολογικό εξοπλισμό του σχολείου, την κατάσταση των αιθουσών και των τουαλετών κλπ.». «Ανοικτές συζητήσεις για τα κινητά τηλέφωνα, τη σεξουαλικότητα, τη διοργάνωση εκθέσεων, την έκδοση περιοδικών»... Ηταν μια άμεση προτροπή στα μαθητικά συμβούλια να εγκαταλείψουν το διεκδικητικό τους ρόλο. Υπήρξαν και υπάρχουν όμως πάρα πολλές έμμεσες όπως π.χ. οι προσκλήσεις για συμμετοχή των σχολείων σε κάθε λογής περιβαλλοντικά προγράμματα διαφόρων ΜΚΟ, σε φιέστες για τον εθελοντισμό, ακόμα και ως «γλάστρες» σε τηλεοπτικές εκπομπές. Οι μαθητές, όχι μόνο δεν έχουν θέση σε αυτά, αλλά οι αγωνιστές μαθητές αποκαλύπτουν και καταγγέλλουν την ιδεολογική χειραγώγηση, όποια μορφή κι αν έχει αυτή.

Παρότι θεσμοθετημένα από το νόμο, τα μαθητικά συμβούλια, όπως πολλές φορές έχουν καταγγείλει τα Συντονιστικά, έρχονται αντιμέτωπα με προσπάθειες υπονόμευσης της λειτουργίας τους και του διεκδικητικού τους χαρακτήρα από μερίδα στελεχών της εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών, οι οποίοι, αντί να σταθούν στο πλευρό του αγώνα που δίνουν οι μαθητές, στέκονται απέναντί τους. «Δε λείπουν περιπτώσεις που ο διευθυντής προσπαθεί να κάνει ...συμφωνία με το 15μελές για να μην προτείνει στα παιδιά κινητοποιήσεις ή αποχές. Αλλού δε δίνονται από τη διεύθυνση ώρες για συνελεύσεις», λέει ο Γιάννης.

Οι μαθητές που συσπειρώνονται στα Συντονιστικά αντιμετωπίζουν τα φαινόμενα αυταρχισμού, οργανωμένα και με τη στήριξη αγωνιστών καθηγητών. «Προσπαθούμε μέσα από τα Συντονιστικά και την καλύτερη λειτουργία τους να ενημερώνονται τα παιδιά και οι καθηγητές να καταλαβαίνουν γιατί αγωνιζόμαστε, να μας στηρίξουν, να είναι μαζί μας», δηλώνει ο Γιώργος. Οι μαθητές έχουν πλούσια εμπειρία, από τα προηγούμενα χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας Συντονιστικών, από συντονισμό με τους εργαζόμενους γονείς τους και τους εκπαιδευτικούς και τη δύναμη που δίνει αυτός ο κοινός αγώνας.

Στο πλευρό των μαθητών βρέθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες γονείς και εκπαιδευτικοί του ΠΑΜΕ στις πολύμορφες κινητοποιήσεις που ανέδειξαν το ζήτημα της πληρωμής των ξενόγλωσσων βιβλίων, αλλά και άλλων αναλώσιμων υλικών. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, το Συντονιστικό Αγώνα Σχολείων Αθήνας κάλεσε να μην πληρώσουν ούτε ένα ευρώ από την τσέπη τους οι λαϊκές οικογένειες για την αγορά ξενόγλωσσων βιβλίων, εκφράζοντας ένα δικαίωμα, αλλά και ανάγκη για πολλούς συμμαθητές τους που πραγματικά δεν είχαν να πληρώσουν. Με αφορμή τις πολλές και πολύμορφες κινητοποιήσεις που έγιναν για το θέμα, οι εκπρόσωποι του Συντονιστικού αναφέρονται στα σχέδια για περαιτέρω χτύπημα του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης: «Μας λένε να μην τα περιμένουμε όλα από το κράτος, ότι πρέπει να "συμβάλουμε" κι εμείς. Την ίδια στιγμή που αναγκαζόμαστε να κάνουμε φροντιστήρια στα αγγλικά (δεν υπάρχει παιδί που δεν κάνει) και στα άλλα μαθήματα. Αύριο θα ζητήσουν λεφτά για τη θέρμανση γιατί έχουν μειωθεί τα χρήματα προς τις σχολικές επιτροπές. Μεθαύριο θα μας ζητήσουν και δίδακτρα έτσι όπως το πάνε»...