Η εκδήλωση που διοργάνωσαν από κοινού το Παράρτημα Τρίπολης της ΠΕΑΕΑ και το Παράρτημα του χωριού Κοσμά, πραγματοποιήθηκε στο χώρο που υπάρχει το μνημείο των πεσόντων στη μάχη, όπου από νωρίς έφθασαν τα πούλμαν που μετέφεραν τους αντιστασιακούς από την Αθήνα και τις άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Επίσης, παραβρέθηκαν, επιζώντες της μάχης, εκπρόσωποι κομμάτων, αντιπροσωπείες από την ΚΟ Λακωνίας του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, Επιτροπών Ειρήνης, Αντιστασιακών Οργανώσεων, του Συλλόγου Απογόνων και Φίλων της ΕΑ και του ΔΣΕ, Τοπικών Συλλόγων και άλλων μαζικών Φορέων.
Με σύντομο χαιρετισμό άνοιξε τη γιορτή ο πρόεδρος του Παρ/τος Τριπόλεως Παναγιώτης Τζοβάνης, ενώ ο πρόεδρος του Παρ/τος Κοσμά Πέτρος Ρήγας, αναφέρθηκε σε ομιλία του στο ιστορικό της μάχης, που είχε σαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν 28 Ιταλοί στρατιώτες και να πιαστούν 45 αιχμάλωτοι, οι οποίοι αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι, με εντολή του ΕΑΜ. Μεγάλη ήταν - παρατήρησε ακόμη ο ομιλητής - η συμβολή των κατοίκων του χωριού, στην επιτυχή έκβαση της μάχης. Τέλος ο Λευτέρης Αναστασάκος, Πρόεδρος του Παρ/τος Λακωνίας, έκανε τη βασική ομιλία, αναφερόμενος στα γεγονότα που οδήγησαν τελικά στη σύγκρουση του ΕΛΑΣ με τους ναζί κατακτητές στην περιοχή αυτή της Κυνουρίας. Τόνισε ακόμη, τη μεγάλη σημασία της εξάπλωσης σ' ολόκληρη την Ελλάδα του ΕΑΜ, που το αγκάλιασε ολόκληρος ο ελληνικός λαός και που κύριος καθοδηγητής και αιμοδότης του ήταν το ΚΚΕ. Τα μεγάλα αστικά κόμματα της εποχής - καθώς είπε - αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, οι ηγεσίες τους έμειναν στα σαλόνια περιμένοντας να έρθει από έξω η λευτεριά και όλοι τους συνεργάστηκαν με τους κατακτητές.
Φέτος συμπληρώθηκαν 53 χρόνια από τότε που ο ήρωας Λυμπινάκης, μέλος ομάδας του ΔΣΕ, πιάστηκε στη Δυτική Κρήτη από τα όργανα του μισαλλόδοξου καθεστώτος της εποχής, την ώρα που πήγαινε να γεμίσει νερό τα παγούρια των συντρόφων του. Τα τρομακτικά βασανιστήρια, στα οποία τον υπέβαλαν, δε στάθηκαν ικανά να τον κάνουν να προδώσει τους συντρόφους του. Πέθανε κυριολεκτικά κομματιασμένος, αλλά με το στόμα του «κλειστό».
Μετά το μνημόσυνο που τέλεσαν οι συγγενείς και οι αντιστασιακοί της περιοχής στη Μονή της Χρυσοσκαλίτισσας, οι παραβρισκόμενοι επισκέφθηκαν το χώρο όπου έχει ανεγερθεί μνημείο, με την προτομή του ήρωα. Στη σεμνή αυτή τελετή πήραν ακόμη μέρος εκπρόσωπος του Δήμου Εννιαχωρίων, που κατέθεσε στεφάνι, του ΚΚΕ, αντιπροσωπείες από το Δήμο Χανίων, το χωριό Παλαιά Ρούματα, την Επιτροπή Ειρήνης, Απογόνων και Φίλων της Εθνικής Αντίστασης και άλλους μαζικούς φορείς του Νομού Χανίων.
Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο συμπολεμιστής του αγωνιστή Λυμπινάκη, Παναγιώτης Περδικάκης, ο οποίος μίλησε με πολλή συγκίνηση και αγάπη για τον αξέχαστο - όπως είπε - σύντροφό του. «Βρισκόμαστε σήμερα εδώ - τόνισε - στο χώρο της θυσίας και του ηρωισμού του συναγωνιστή και συντρόφου μου στην Εθνική Αντίσταση και το ΔΣΕ Παναγιώτη Λυμπινάκη, για να αποδώσουμε έναν ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του. Γενναίος, όπου με αφάνταστο ηρωισμό έδωσε ένα γερό μάθημα στο φασισμό και σκοταδισμό της εποχής. Είμαι κι εγώ ένας από αυτούς που κατά τύχη επέζησα και σήμερα βρίσκομαι εδώ. Πολεμήσαμε πλάι πλάι στο ίδιο μετερίζι, για ένα καλύτερο κόσμο χωρίς φτώχεια και μιζέρια, για ψωμί, δουλιά και ελευθερία». «Δεν πρόδωσες - είπε παρακάτω ο ομιλητής -τους συντρόφους σου, στάθηκες άξιος στρατιώτης του ΔΣΕ. Ας θυμάται η γενιά μας και να διδάσκονται οι νεότεροι από την αυτοθυσία και τον ηρωισμό σου. Πάντα θα βρίσκεσαι μέσα στις ψυχές μας, αξέχαστέ μας συναγωνιστή».
Την Κυριακή 2 Ιούλη 2000, σε συνεργασία των Δήμων Αγ. Δημητρίου, Πωγωνίου και του Παραρτήματος Ιωαννίνων της ΠΕΑΕΑ, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στη μνήμη του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, κομμουνιστή Λεωνίδα Ράπτη, που εκτελέστηκε στις 14.8.1946, με απόφαση του Στρατοδικείου Ιωαννίνων, από το μισαλλόδοξο καθεστώς της εποχής. Τρισάγιο τελέστηκε στο μνημείο που στήθηκε προς τιμήν του, στον τόπο της εκτέλεσής του στη θέση «Αυγό», με δαπάνες του Παραρτήματος. Μεγάλη ήταν η παρουσία των φίλων, συναγωνιστών και συντρόφων του. Ο δήμαρχος του Αγίου Δημητρίου παρέδωσε το οστεοφυλάκιο με τα οστά του Λεωνίδα σε αντιπροσωπεία του Παραρτήματος. Τα οστά μεταφέρθηκαν στην Κάτω Μερώπη, ιδιαίτερη πατρίδα του εκτελεσθέντος.
Στην επιμνημόσυνη δέηση που έγινε, εκεί, παραβρέθηκαν πολλοί συντοπίτες του, καθώς και αρκετοί από την Αδελφότητα της Θεσσαλονίκης. Εγιναν χαιρετισμοί από το δήμαρχο του Ανω Πωγωνίου, από την ΠΕΑΕΑ, τον εκπρόσωπο του ΚΚΕ και την Ελένη Κοψοματζή, λέκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Στο ιστορικό, για τη ζωή και τη δράση του κομμουνιστή Λεωνίδα Ράπτη, αναφέρθηκε ο εκπαιδευτικός Αγγελος Ράπτης.
Με την εκδήλωση αυτή τιμήθηκε η μνήμη και η προσωπικότητα του αγωνιστή, ενώ εκφράστηκε η ευγνωμοσύνη των συναγωνιστών και φίλων του, για τη μεγάλη του θυσία για τα ιδανικά της Αντίστασης. Υπενθυμίζεται ότι ο Λεωνίδας Ράπτης ήταν ανιψιός του μητροπολίτη Ιωαννίνων Σπυρίδωνα Βλάχου και Αρχιεπισκόπου αργότερα, ο οποίος τον επισκέφθηκε στη φυλακή και τον πίεσε να κάνει δήλωση για να μην τον εκτελέσουν. Ομως ο Λεωνίδας δε δέχτηκε, έμεινε πιστός στα υψηλά ιδανικά και την ιδεολογία του ΚΚΕ. Παρέμεινε ένας αγνός και μεγάλος αγωνιστής, γι' αυτό και τον εκτέλεσαν.
Τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ δρομολογούν πούλμαν που ξεκινά από την Πλατεία Κάνιγγος στις 6.30 π.μ. Τηλ.: 8234.296 και 8233.952.
Σε περίπτωση μη απαρτίας, η ΓΣ αναβάλλεται για τις 13-9-00 την ίδια ώρα και στον ίδιο τόπο, καθώς και τελεσίδικα στις 20-9-00, σε περίπτωση πάλι αναβολής.
Υποψηφιότητες γίνονται δεκτές έως την 1-9-00, με σχετική αίτηση προς το ΔΣ της ΠΕΣΑΘΕΑ, στα γραφεία της (Λυκούργου 6. Ομόνοια) ώρα 12 το μεσημέρι.
- Η Διοίκηση της ΠΕΣΑΘΕΑ, στη μνήμη των αγωνιστών Ντίνου Καπέλλα, Γεωργίου Μητροπάνου, Δημητρίου Μαυραγάνη και άλλων αγωνιστών, προσφέρει 15.000 δρχ. στο «Ριζοσπάστη», που συμπαρίσταται - όπως δηλώνει - στους πολύχρονους αγώνες της Ενωσης.
Καταγγελία αντιστασιακού, πρώην κρατούμενου
Ο αντιστασιακός Ν. Σοφιός από την Αμφισσα Φωκίδας, με την αφορμή της επίσκεψής του στον τόπο θυσίας και μαρτυρίου χιλιάδων αγωνιστών, Λαζαρέτο Κέρκυρας, μας καταγγέλλει τα παρακάτω:
«Το Μ. Σάββατο του 1943, νεολαίος ακόμα στα 19 μου χρόνια, πιάστηκα από τους Ιταλούς φασίστες και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Μαζί μου πιάστηκαν και η γριά μάνα μου και η αδελφή μου. Στην αρχή κρατήθηκα στις φυλακές Αμφισσας και κατόπιν από περιπλάνηση σε διάφορες άλλες φυλακές, κατέληξα στο στρατόπεδο Βόνιτσας. Εκεί βρήκα συντρόφους κρατουμένους από τη μεταξική δικτατορία. Από εκεί τελικά μας μετέφεραν στο Λαζαρέτο, το οποίο απ' το '47 και ύστερα είχε γίνει τόπος θυσίας και μαρτυρίου, για όσους αγωνίζονταν για την ειρήνη και το σοσιαλισμό.
Φέτος κατόρθωσα να πραγματοποιήσω το όνειρό μου, να επισκεφθώ τον τόπο αυτό του μαρτυρίου, για μένα και για χιλιάδες άλλους συντρόφους μου. Ομως το προσκύνημά μου δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί, έτσι όπως εγώ το περίμενα τόσα χρόνια και αυτό γιατί στο χώρο που έχει στηθεί το μνημείο, είναι αδύνατον να πάει άνθρωπος, επειδή η περιοχή έχει καεί. Δέντρα πεσμένα παντού, χορτάρια στέκονται μέτρα ψηλά, αλλά, το κυριότερο, η βρώμα που υπάρχει σ' όλο το χώρο. Κανείς δεν μπορεί να το υποψιαστεί - αν δεν το γνωρίζει - ότι εκεί υπάρχει μνημείο προς τιμήν εκτελεσμένων! Η αδιαφορία της πολιτείας - γι' όλους αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα - είναι τεράστια.
Από τις σελίδες αυτές, καταγγέλλω την αδιαφορία του Νομάρχη και του Δημάρχου Κέρκυρας. Ελπίζω να σεβαστούν οι Αρχές του τόπου τον ιερό αυτό χώρο, ώστε να πάρει τη μορφή που του πρέπει, ώστε να μπορούν οι παλαιότεροι να προσκυνούν και να θυμούνται και να μαθαίνουν οι νεότεροι».