Τα ΔΗΠΕΘΕ αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν βεβαίως ποικίλα εμπόδια: τα οικονομικά προβλήματα του Δήμου που δεν επιτρέπουν την έγκαιρη κατάθεση της επιχορήγησης, τις καθυστερήσεις της επιχορήγησης και από την πλευρά του ΥΠΠΟ, τη δυσκολία αλλαγής των νοοτροπιών, τις συγκρούσεις τοπικιστικού περιεχομένου, τους προσωπικούς εγωισμούς κ.ά.

Τα λειτουργικά έξοδα ενός ΔΗΠΕΘΕ φθάνουν ή ξεπερνούν το 50% της χρηματοδότησης και μένουν τα υπόλοιπα για τρεις παραγωγές ετησίως, πέρα από τις γενικότερες πολιτιστικές δραστηριότητες που οφείλει να ασκεί ένα θέατρο της περιφέρειας, αν θέλουμε να πούμε πως ανταποκρίνεται στους σκοπούς για τους οποίους ιδρύθηκε. Πολλοί καλλιτεχνικοί διευθυντές ομολογούν ότι από ένα σημείο και πέρα αναγκάζονται να στηριχτούν στον ηρωισμό των φίλων, που κάποιες φορές τυχαίνει να μοιράζονται το όνειρο μαζί τους. Πόσο βιώσιμη είναι όμως μια τέτοια τακτική; Μοναδική διέξοδος οι συμπαραγωγές που εγκαινιάστηκαν τα τελευταία χρόνια. Πέρα από μια ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική ανταλλαγή, αποτελούν κυρίως τη μοναδική δυνατότητα οικονομικής επιβίωσης.

Ανεξαρτήτως, όμως, των όποιων προβλημάτων, ο θεσμός των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων διέγραψε έναν κύκλο θετικό και αποδοτικό. Ολοι θεωρούν απαραίτητο τον επανακαθορισμό του θεσμού επάνω σε νέες βάσεις, οι οποίες θα ακολουθούν τόσο τις καλλιτεχνικές όσο και τις ευρύτερες κοινωνικές εξελίξεις, σε καμιά περίπτωση όμως αυτό δεν μπορεί να σημαίνει κατάργηση κάποιων θεάτρων όπως συζητήθηκε κάποιες φορές, χωρίς να έχει λήξει τελείως το θέμα.

Πάει καιρός που ο τέως υπουργός Πολιτισμού, Μιχάλης Λιάπης, μπροστά στο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν τα ΔΗΠΕΘΕ και είχε να κάνει με τη μη καταβολή της επιχορήγησης από την πλευρά του ΥΠΠΟ, είχε χαρακτηρίσει το 2008 μεταβατικό χρόνο, καθώς σύμφωνα με τα σχέδια θα γινόταν επαναδιαπραγμάτευση των επιχορηγήσεων από το νεοσυσταθέν τότε Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού (ΕΚΕΘΕΧ), με βάση τις υπάρχουσες πιστώσεις. «Στο τέλος του 2008, όμως» - είχε πει χαρακτηριστικά - «τραβάμε μία γραμμή! Από τώρα το ΕΚΕΘΕΧ θα συνεργαστεί με τα ΔΗΠΕΘΕ, ώστε να διαμορφωθεί νέο πλαίσιο συνεργασίας, με ισχύ από 1/1/09, με βάση το ποια πληρούν τις προϋποθέσεις. Ελεγχος, με προϋπολογισμό - απολογισμό, αξιολόγηση. Χρειάζεται επανεξέταση και προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Γιατί άλλα Περιφερειακά Θέατρα απέδωσαν πολλά, άλλα ελάχιστα».

Παρουσία του ίδιου υπουργού λίγο πριν την αντικατάστασή του, αρχές του φθινοπώρου ο πρόεδρος του Κέντρου, Γ. Δραγώνας, είχε πει: «Τους δίνουμε δύο χρόνια χάριτος. Θα παίρνουν ένα ποσοστό χρημάτων και το υπόλοιπο θα μπαίνει σε λογαριασμό από όπου τα πιο "κινητικά" ΔΗΠΕΘΕ θα παίρνουν τα υπόλοιπα ως μπόνους».

Ετσι λοιπόν, διάγοντας περίοδο «χάριτος» τα ΔΗΠΕΘΕ, κλήθηκαν να υπογράψουν μια προγραμματική σύμβαση για ενάμιση χρόνο. Από την 1/1/2009 μέχρι τις 30/6/2010, καθώς αυτή είχε προ πολλού λήξει. Ωστόσο, σημειώθηκε εμπλοκή στην υπογραφή της «Προγραμματικής Συμφωνίας». Το ΔΣ του ΕΚΕΘΕΧ σε ανακοίνωσή του αναφέρει «μολονότι αρκετά ΔΗΠΕΘΕ είχαν ήδη υπογράψει τη σχετική συμφωνία, η ΚΕΔΚΕ ενημέρωσε το ΕΚΕΘΕΧ για διαφωνίες που είχε επί ορισμένων σημείων. Ο πρόεδρος του ΕΚΕΘΕΧ Γ. Δραγώνας συναντήθηκε με τον δήμαρχο Λάρισας και αντιπρόεδρο της ΚΕΔΚΕ Κωνσταντίνο Τζανακούλη και συμφωνήθηκε να ορίσουν έναν εκπρόσωπό τους, ώστε να αναζητηθεί κοινά αποδεκτή λύση. Από πλευράς ΕΚΕΘΕΧ τη διαπραγμάτευση θα διενεργήσει το μέλος του ΔΣ, καθηγητής του ΑΠΘ, Απόστολος Βέττας».

Τα βασικά σημεία της συνταχθείσας προγραμματικής σύμβασης είναι οι υποχρεώσεις του ΕΚΕΘΕΧ, η καταβολή της επιχορήγησης, οι υποχρεώσεις του Δήμου, τα όργανα διοίκησης και λειτουργίας των ΔΗΠΕΘΕ και οι υποχρεώσεις τους. Σε ό,τι αφορά στην επιχορήγηση παραμένει ασφαλώς στα ίδια επίπεδα, 200.000 ευρώ για το 2009 και 100.000 ευρώ για το πρώτο εξάμηνο του 2010, «εφόσον και από την πλευρά του Δήμου επιχορηγηθεί αποδεδειγμένα το ΔΗΠΕΘΕ τουλάχιστον με ίσο ποσό»... «Αλλως και εφόσον η επιχορήγηση εκ μέρους του Δήμου είναι μικρότερη, η επιχορήγηση του ΕΚΕΘΕΧ θα ανέλθει σε ποσό ίσο προς την επιχορήγηση του Δήμου». Στο άρθρο 4 όμως, σε μια παράγραφο μπαίνει το ζήτημα έκτακτης επιχορήγησης για την οποία καθοριστικά κριτήρια θα αποτελούν... «η προσωπικότητα και το έργο του καλλιτεχνικού διευθυντή, ο συνδυασμός ποικίλων κριτηρίων ποιοτικών και ποσοτικών... καθώς και η αξιολόγηση του γενικού επιπέδου της καλλιτεχνικής, οργανωτικής και διοικητικής ηγεσίας των ΔΗΠΕΘΕ»!

Βέβαια, στη σύμβαση τίθεται χρονοδιάγραμμα καταβολής της επιχορήγησης, άσχετα αν ποτέ δεν τηρείται. Πρώτη καταβολή το Φεβρουάριο, δεύτερη το Μάη, τρίτη τον Αύγουστο και η τελευταία το Νοέμβρη. Το ΕΚΕΘΕΧ, βέβαια, γίνεται αυστηρό με το Δήμο υποχρεώνοντάς τον τουλάχιστον μέχρι το τέλος της θεατρικής σεζόν να έχει καταβάλει την επιχορήγηση, διαφορετικά «το ΕΚΕΘΕΧ αποκτά δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης». Δε βάζει παρόμοιο όρο για το Κέντρο ή το ΥΠΠΟ, φυσικά. Αυτό έχει το δικαίωμα να τα δίνει όποτε θέλει, κι ας ορίζει -δήθεν- τους μήνες καταβολής της επιχορήγησης.

Το ΕΚΕΘΕΧ εκτελεί και χρέη «διαιτητή». Στην περίπτωση διαφωνίας καλλιτεχνικού διευθυντή και ΔΣ του ΔΗΠΕΘΕ, ενημερώνεται το ΕΚΕΘΕΧ και «επιλύει τη διαφωνία μέσω των αρμόδιων οργάνων του». Το ΕΚΕΘΕΧ κρατάει για τον εαυτό του και ένα παρεμβατικό ρόλο στην επιλογή του καλλιτεχνικού διευθυντή, ένα από τα πολλά θέματα που προκάλεσε την εμπλοκή, καθώς χάνει το πλήρες δικαίωμα το ΔΣ, το οποίο ελέγχεται κατά κύριο λόγο από το Δήμο. Σύμφωνα με τη σύμβαση τα βιογραφικά των υποψηφίων, μετά από προκήρυξη αποστέλλονται στο ΕΚΕΘΕΧ, το οποίο μέσω των αρμοδίων του οργάνων προχωρά στην κατάρτιση πίνακα με τους τρεις επικρατέστερους και από αυτούς επιλέγει τελικά το ΔΣ του ΔΗΠΕΘΕ.

Ενας άλλος όρος που εξόργισε τους συμβαλλόμενους από την πλευρά των ΔΗΠΕΘΕ, και που αποσύρθηκε εξ αρχής ήταν ένα χαράτσι 2 ή 3% από την επιχορήγηση να παρακρατείται από το ΕΚΕΘΕΧ για τις λειτουργικές του ανάγκες. Αφού ο υπουργός δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει οικονομικούς πόρους για το ΕΚΕΘΕΧ, βρήκαν τρόπο να μαζέψουν από δω κι από κει χρήματα... Αλλωστε παρόμοια καταγγελία έκανε και ο θεατρικός συγγραφέας Γιώργος Λαζαρίδης, καθώς από τα προορισμένα για τις επιχορηγήσεις χρήματα για τους θιάσους του ελεύθερου θεάτρου, ένα σεβαστό ποσό αφαιρέθηκε για να ενισχύσει το «φτωχό» ΕΚΕΘΕΧ.