«Iσως ορισμένοι να θεωρούν τον αθλητισμό της Κούβας ρομαντικό. Αν είναι έτσι λοιπόν, προτιμώ να πεθάνω ρομαντικός»

Χουαντορένα και Στίβενσον δεν είναι οι μοναδικοί αθλητές της Κούβας, που όσο ψηλά και να έφθασαν σε διακρίσεις δε ...ζαλίστηκαν από την επιτυχία αλλά, αντίθετα, αναγνωρίζουν πού πραγματικά οφείλεται αυτή. Γι' αυτό και επιλέγουν για τη ζωή τους το ρόλο του θεματοφύλακα των αρχών του σοσιαλισμού και της Επανάστασης. Γι' αυτούς και τόσους άλλους ο μοναδικός χορηγός για την προσπάθειά τους είναι το ίδιο το κράτος, ενώ αυτό είναι που πέρα από την καριέρα τους σαν αθλητές θα τους βοηθήσει και στην ίδια τους τη ζωή. Ενα κράτος πιστό στις σοσιαλιστικές αρχές που προσπαθεί να καλυτερεύσει τις συνθήκες ζωής του Λαού, ξεπερνώντας μάλιστα τις αντιξοότητες που προκύπτουν από το εμπάργκο που εφαρμόζουν κοντά μισόν αιώνα τώρα οι καπιταλιστές. Που όσον αφορά τον αθλητισμό δε χωρίζει τους αθλητές σε φτωχούς και εκατομμυριούχους, που δίνει σε όλους ίσες ευκαιρίες για διάκριση και που σίγουρα δεν αφήνει κανέναν στη μοίρα του ούτε τους πετάει στα σκουπίδια όταν ολοκληρώσουν την καριέρα τους. Στην Κούβα όσο χρήσιμος είναι ο αθλητής στη διάρκεια της καριέρας του, άλλο τόσο (και ίσως περισσότερο) είναι και μετά... Υπάρχει μια προετοιμασία από την αρχή μέχρι την κορυφή και ταυτόχρονα μια φροντίδα στον αθλητή όχι μόνο όταν αυτός είναι στις πρώτες γραμμές, αλλά σε όλη του τη ζωή. Οταν ο αθλητής ολοκληρώσει την καριέρα του, υπάρχει μια Εθνική Επιτροπή που ασχολείται με τους αθλητές.

Σε παλιότερο δημοσίευμα του «Ρ» ο Ρομπέρτο Ραμίρεζ, αντιπρόεδρος της Διεύθυνσης ΜΜΕ και Προπαγάνδας του Ινστιτούτου Αθλητισμού, Φυσικής Αγωγής και Αναψυχής είχε εξηγήσει σαφέστατα γιατί συμβαίνει αυτό: «Ο κουβανικός αθλητισμός δεν τελειώνει τη δέσμευσή του με τους ανθρώπους που ανέβασαν την Κούβα ψηλά. Η δέσμευσή του είναι για όλη τη ζωή. Αυτή είναι η θέση της Επανάστασης και του ηγέτη μας, Φιντέλ Κάστρο, γιατί είναι οι ίδιοι οι αθλητές που έχουν αναδείξει τη δουλειά της Επανάστασης. Τα παραδείγματα είναι πολλά, να πούμε μόνο μερικά: Ο Τεόφιλο Στίβενσον είναι αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Πυγμαχίας της Κούβας, ο Φέλιξ Σαβόν εργάζεται επίσης στην Ομοσπονδία, ο Αλμπέρτο Χουαντορέναείναι υφυπουργός Αθλητισμού, η Μιρέγια Λούις είναι μέλος της Ομοσπονδίας Βόλεϊ. Εμείς δεν έχουμε αθλητές που να βγαίνουν στη ζητιανιά, ούτε και εκατομμυριούχους. Δεν έχουμε αθλητές με προβλήματα υγείας, με χαλασμένα δόντια, χωρίς ιατρική φροντίδα».

Από την πλευρά του, ο Αλμπέρτο Χουαντορένα, εξηγώντας τις διαφορές που επικρατούν στην πατρίδα του σε σχέση με τον επαγγελματικό αθλητισμό στον καπιταλισμό ήταν αποκαλυπτικός. «Στην Κούβα, ο αθλητισμός δε στηρίζεται πάνω σε οικονομικές βάσεις. Τα χρηματικά έπαθλα που πήραμε από το παγκόσμιο πρωτάθλημα θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση του μαζικού αθλητισμού. Μεγάλοι αθλητές, όπως ο Σοτομαγιόρ και ο Πεδρόσο έχουν συμφωνίες με εταιρείες, όμως, τα έσοδα επίσης πάνε για το γενικό συμφέρον. Ακόμη ο Χιλμπέρτο Χερέρα, που δούλεψε με επιτυχία στην Ελλάδα, ένα μέρος του μισθού του πήγαινε στην πατρίδα. Καμία τσέπη δεν επωφελείται. Οπως καταλαβαίνετε, είμαστε ένα εμπόρευμα, τόσο γνήσια κουβανέζικο, που δεν έχει τιμή».

Δυο σημαντικά παραδείγματα του τρόπου σκέψης των Κουβανών αθλητών και την πίστη που έχουν στις αρχές της Επανάστασης και του σοσιαλισμού, πίστη που δεν αλλάζει, παρά το γεγονός ότι βρέθηκαν στην κορυφή, αποτελούν οι περιπτώσεις των πυγμάχων Τεόφιλο Στίβενσον (τρία χρυσά σε ισάριθμες Ολυμπιάδες 1972, '76, '80 απολογισμός καριέρας 302 νίκες - 22 ήττες) και Φέλιξ Σαβόν (τρία χρυσά σε ισάριθμες Ολυμπιάδες 1988, 1992, 2000). Τα παραδείγματά τους ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να φωτίζουν την έννοια του πραγματικού αθλητισμού και της πίστης σε ιδανικά. Και οι δύο αρνήθηκαν όλα όσα θα τους έφερνε η καριέρα τους στα επαγγελματικά ρινγκ. Τα χρήματα, τη δόξα, τη ζωή, που θα πλασάρονταν σαν πρότυπο, τα ακριβά αυτοκίνητα, τις βίλες, την καλή ζωή. Προτίμησαν να μείνουν στο Νησί της Επανάστασης και να αγωνιστούν γι' αυτήν σαν ελάχιστο φόρο τιμής για τα όσα έκανε η χώρα τους γι' αυτούς. Και οι δύο αποτελούν θρύλους του αθλητισμού της Κούβας, καθώς και της παγκόσμιας ερασιτεχνικής πυγμαχίας. Απέναντι στα προσφερόμενα αγαθά του καπιταλισμού, επέλεξαν να πουν το δικό τους «όχι» και να ακολουθήσουν την πορεία των ιδανικών και των αρχών της Επανάστασης.