«Οταν εδώ και πολλά χρόνια αναφερόμαστε στο ότι υπάρχουν δύο δρόμοι ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας και κατά συνέπεια δύο στρατηγικές - γιατί όταν μιλάει κανείς για την ανάπτυξη μιλάει για τη στρατηγική - τότε μας λέτε ότι είμαστε δογματικοί, παρωχημένοι και ότι, εν πάση περιπτώσει, ισοπεδώνουμε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα άλλα κόμματα».

Τα παραπάνω τόνισε στην αρχή της ομιλίας της, κατά τη συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών για την οικονομία και τις εργασιακές σχέσεις, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, και συνέχισε:

«Βεβαίως υπάρχουν διαφορές. Αλλωστε, και μέσα στον ένα δρόμο ανάπτυξης, τον κυρίαρχο - φάνηκε σήμερα και από τις ομιλίες - μπορεί να υπάρχουν διαφορές αποχρώσεων, να υπάρχουν διαφορετικά μείγματα πολιτικής, να υπάρχουν διαφορετικές τακτικές. Αυτό το αναγνωρίζουμε, αλλά επί της ουσίας υπάρχουν δύο δρόμοι ανάπτυξης και εξέλιξης και δύο δρόμοι αντιμετώπισης της κρίσης.

Τουλάχιστον, από αυτά που άκουσα από τον πρωθυπουργό κράτησα το εξής ζήτημα, κάτι που είναι μέσα στην κυρίαρχη λογική μιας συντηρητικής κυβέρνησης, η οποία κινείται και μέσα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ούτε ψίχουλα - δηλαδή και τα ψίχουλα είναι πολύ - είναι αυτά τα οποία δίνει στα θύματα της κρίσης, σε ένα πολύ μικρό μέρος τους και τα οποία ήταν θύματα χτες, προχτές και αντιπροχτές.

Δηλαδή, όταν λένε: "Δίνω εφάπαξ 200, 100 και 50 ευρώ", τι να πει κανείς; Πραγματικά είναι πρόκληση. Είναι ένα χαστούκι. Μακάρι, πραγματικά, να ήταν τέτοιο το επίπεδο του κινήματος - και δεν μπορούμε να το επιβάλλουμε - που να μην τα δεχτούν, αλλά να μπουν στη δράση. Τι θα λύσεις με 200 ευρώ εφάπαξ, το οποίο αντικαθιστά το επίδομα θέρμανσης; Βεβαίως, είναι μέσα στην κυρίαρχη λογική που λέει: "Συνεχίζουμε τις ιδιωτικοποιήσεις".

Θέλω, όμως, να ξεκαθαρίσω και το εξής πράγμα: Η προοδευτική αντιπαράθεση με την κυβέρνηση δεν είναι ούτε στο μέγεθος της κρατικής παρέμβασης, ούτε στο αν τα 28 δισεκατομμύρια θα τα πάρουν οι τράπεζες ή θα τα πάρουν απευθείας οι βιομήχανοι, ούτε σε αυτό που λέμε, να πάνε στην πραγματική οικονομία. Ποια είναι η πραγματική οικονομία; Οι επιχειρηματικοί όμιλοι, τα μονοπώλια και μάλιστα διεθνοποιημένα, διεθνικά κ.λπ.

Ενα πράγμα μού έκανε εντύπωση. Το θέμα των ημερών που συζητάμε δεν είναι το Βατοπέδι. Βεβαίως, είναι μεγάλο ζήτημα, αλλά δεν μπορεί να κυριαρχήσει και να γίνει το 100%. Το θέμα που συζητιέται αυτές τις μέρες είναι ένα: οι καινούργιες αντιδραστικές αλλαγές που θα έρθουν στον εργάσιμο χρόνο. Διότι ο εργάσιμος χρόνος καθορίζει το μισθό. Εδώ και από τον Γ. Παπανδρέου δεν άκουσα τίποτα. Δεν ξέρω αν η "πράσινη" οικονομία θα αλλάξει τον εργάσιμο χρόνο. Λέει να μη γίνουν αντιδραστικές ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, σε σχέση με αυτό που έχουμε κατοχυρώσει. Πρόκληση, σαν τα ψίχουλα της κυβέρνησης.

Από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, που κάποτε μιλούσε για το τριανταπεντάωρο, ακροθιγώς μπήκε το θέμα. Και βεβαίως ο "λαγός" είναι ο κ. Μίχαλος και το ΕΒΕΑ, αλλά δεν είναι μόνο εκεί το ζήτημα. Και θα σταθώ ιδιαίτερα στο τι αντιπροσωπεύει το ΕΒΕΑ, αν αντιπροσωπεύει τους μικρομεσαίους.

Θα ήθελα όμως να καταθέσω στα Πρακτικά της Βουλής το εξής ζήτημα: τη νομοθέτηση από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ όλων αυτών που λέει ο κύριος ΕΒΕΑ και όλων αυτών που προηγήθηκαν. Ο νόμος 2639/1998 που βασίστηκε σε προηγούμενο νομοθέτημα του 1990 της Νέας Δημοκρατίας για τη μερική απασχόληση. Λέει τι θα κάνουν οι εργοδότες σε περίπτωση κρίσης. Λέει: "Επίσης, κατά τη σύσταση της σύμβασης ή κατά τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής ανά ημέρα, εβδομάδα ή μήνα. Σε περίπτωση περιορισμού της δραστηριότητάς τους ο εργοδότης μπορεί να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων".

Εδώ υπάρχει μια ΓΣΕΕ, που συνειδητά ξεπουλάει ένα εργοστασιακό σωματείο, το οποίο φοβάται την απόλυση, που έχει τους εργαζόμενους και φοβάται. Τώρα μιλάμε για ελεύθερη διαβούλευση των εργαζομένων στο Λαναρά ή στη ΛΑΡΚΟ - γιατί παίρνω και αυτές τις επιχειρήσεις - ή στον ΗΛΠΑΠ, που έχει λήξει ένα χρόνο η σύμβαση και ο πρόεδρος, που έχει ορίσει η κυβέρνηση, δε δέχεται να συζητήσουν τη σύμβαση και τους λέει ότι θα είναι αυτόματος πιλότος οι αυξήσεις στο Δημόσιο, διότι δεν έχουν χρήματα. Για σκεφτείτε τώρα σε έναν τόπο δουλειάς, για σκεφτείτε σε ένα εργοστάσιο;

Αυτά ψήφισε το ΠΑΣΟΚ. Αυτά δε λέει και ο κ. Μίχαλος ο "λαγός"; Την εκ περιτροπής εργασία. Και, βέβαια, βγαίνει για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ΕΒΕΑ εκπροσωπεί μεσαίες επιχειρήσεις και προς τα πάνω. Δεν εκπροσωπεί τους μικρούς, τους αυτοαπασχολούμενους ή αυτούς που έχουν ένα - δύο άτομα και τρία προσωπικό και έχουν μικρό τζίρο. Αυτοί συνθλίβονται από τους μεγάλους. Και από τους μεσαίους και από τους μεγάλους. Πάει να σώσει τους μεσαίους από τους πιο πάνω. Αυτό το καταθέτω γιατί, εν πάση περιπτώσει, δεν μπορούμε εδώ να λέμε πράγματα.

Εχουμε την Εκθεση Σέρκας στο Ευρωκοινοβούλιο. Εξηνταπεντάωρο, εβδομηντάωρο συζητήθηκε στη Σύνοδο Σοσιαλιστικής Διεθνούς, στη Λισαβόνα. Και, βεβαίως, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει μεσίστιες τις σημαίες γι' αυτά τα μέτρα. Και μάλιστα, τώρα έχει βγει το καινούργιο επιχείρημα, ότι καταστρατηγούνται οι εργασιακές σχέσεις, γιατί έχουν, λέει, καταργηθεί οι Επιθεωρήσεις Εργασίας. Μα αυτό το λέει ο νόμος. Οταν τα λέει αυτά ο νόμος, ο εργοδότης, κράτος εν κράτει, με το φόβο των εργαζομένων και τη δαμόκλειο σπάθη της απόλυσης, θα κάνει ό,τι θέλει. Και αν έρθει η Επιθεώρηση Εργασίας και του βάλει και ένα πρόστιμο, σιγά που θα φοβηθεί τα πρόστιμα.

Επομένως, το ζήτημα μπαίνει εδώ ως εξής: Υπάρχει κρίση. Αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς. Ποια στάση πρέπει να κρατήσουν οι εργαζόμενοι; Και να ξεκαθαρίσω ποιοι εργαζόμενοι: Οι εργατοϋπάλληλοι, η μεγάλη πλειοψηφία των μισθωτών, που είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο και από όλο το σύστημα. Μιλάμε για τους φτωχούς αγρότες, τους μικροπαραγωγούς, που είναι στους δρόμους και αγωνίζονται. Μιλάμε για τους αυτοαπασχολούμενους, τους μικρούς επαγγελματίες και δεν ανακατεύουμε στη συγκεκριμένη περίπτωση τους μικρομεσαίους, γιατί υπάρχουν μεσαίοι και μεσαίοι. Λέμε, βεβαίως, εδώ ότι αναπόσπαστο τμήμα είναι οι μετανάστες. Είτε έχουν νομιμοποιηθεί είτε όχι, για εμάς είναι ένα πράγμα με τους εργαζόμενους της χώρας μας και μέσα εκεί βεβαίως εξειδικεύει κανείς νεολαία, γυναίκες κ.λπ.

Ποια στάση πρέπει να κρατήσουν αυτοί; Καμία συμμετοχή στη διαχείριση της κρίσης. Εμείς δε συμμετέχουμε. Δεν πρόκειται να κάνουμε προτάσεις και να ζητάμε από την κυβέρνηση να τις χρησιμοποιήσει για να βγει το κεφάλαιο από τα αδιέξοδά του. Εμείς θα κάνουμε προτάσεις, που σημαίνει διεκδικήσεις, με σαφή αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση. Οχι μόνο να μη μας πάρουν παραπάνω, αλλά πρέπει οι εργαζόμενοι να διεκδικήσουν και πρέπει να διεκδικήσουν εργάσιμο χρόνο, μισθούς, ασφαλιστικά ταμεία, στέγη κ.λπ. Εάν έχω χρόνο, θα τα αναπτύξω.

Εχουμε τρεις σελίδες συγκεκριμένα αιτήματα:

-- Αλλαγή, βεβαίως, του αφορολόγητου. Εμείς το προσαρμόζουμε στα 1.400 ευρώ. Επί δώδεκα, πρέπει να πάει στις 20.000 το αφορολόγητο τουλάχιστον για το άτομο.

-- Βεβαίως, μείωση των επιτοκίων κ.λπ. Αυτά όμως είναι ενταγμένα μέσα σε μια συνολική αντίληψη. Εδώ από την πλευρά - αν θέλετε - και της σοσιαλδημοκρατικής και της φιλελεύθερης άποψης και της νεωτεριστικής, που ακούμε σε όλη την Ευρώπη, γίνεται μια συζήτηση σε ποιο βαθμό πρέπει να αυξηθεί η κρατική παρέμβαση και αν πρέπει να γίνουν και μερικές κρατικοποιήσεις. Υπάρχουν δύο τρόποι. Υποθέτω από αυτά που διαβάζω, δεν είμαστε εμείς εξουσία, αλλά μέσα στην αστική τάξη και στους κεφαλαιοκράτες υπάρχουν δύο, σήμερα, αντιλήψεις για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η κρίση.

Η μία είναι να σβήσουν τη φούσκα από τη μέση, που σημαίνει να καταστραφεί ένα μέρος και τραπεζών, και επιχειρήσεων, και γίνεται ολόκληρη συζήτηση και στις Ηνωμένες Πολιτείες: Θα στηρίξουμε τη "General Motors" ή θα την αφήσουμε; Εγινε σωστά που την αφήσαμε τη LEMAN να καταστραφεί; Υπάρχει μια άποψη που λέει ότι, από τη στιγμή που υπάρχει μία αναντιστοιχία ανάμεσα στο πραγματικό κεφάλαιο και στο χρηματικό, πρέπει να καταστραφεί ένα μέρος. Τώρα δε γίνεται αυτός ο τρόπος να εκδίδονται χαρτονομίσματα. Παλαιότερα γινόταν αυτό: Κόβανε χρήμα και συσσώρευαν τα προβλήματα της νέας κρίσης στην πορεία. Ενας τρόπος, λοιπόν, σου λέει, είναι να υπάρχει αντιστοίχιση.

Ο άλλος τρόπος είναι να χρηματοδοτήσουμε, να πέσει ρευστό χρήμα. Αλλοι θέλουν μέσω των τραπεζών, άλλοι απευθείας από τις τράπεζες και όλες αυτές οι προτάσεις που γίνονται, και διεθνώς και στην Ελλάδα, ανακυκλώνουν το πρόβλημα.

Ας πούμε ότι οι τράπεζες γίνονται απότομα φιλόπτωχες, αναγνωρίζουν τις ευθύνες τους ότι έχουν ληστέψει το λαό με τα στεγαστικά και τα καταναλωτικά δάνεια και ρίξουν τα επιτόκια. Θα προκληθεί μέσα από τη συνολική πολιτική ένας νέος δανεισμός, που στη συνέχεια πάλι θα μας έχουν στο χέρι. Βεβαίως, διεκδικούμε μείωση των επιτοκίων, αλλά ταυτόχρονα διεκδικούμε και κάτι άλλο. Δεν είπε τίποτα ο πρωθυπουργός, είπε για "στέγη για τα νεαρά ζευγάρια". Δηλαδή, πώς θα γίνει αυτό; Εδώ πέρα δεν έχει λυθεί το ζήτημα σχέσης Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και τραπεζών. Οι τράπεζες δε θέλουν να επιδοτούν το επιτόκιο. Θα γίνει δημόσιος φορέας κατασκευαστικός που θα κάνει λαϊκή κατοικία, αναπλάσεις λαϊκών κατοικιών σε περιοχές λαϊκής κατοικίας και αποκέντρωσης για να πάνε τα νέα ζευγάρια; Οχι πάνω στα βουνά και στα δάση. Θα γίνει αυτό; Οχι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Τι θα γίνει; Ή θα ξαναδίνεις δάνειο στο νέο ζευγάρι, που δε θα μπορεί να πληρώσει ούτε το βασικό;

Και εγώ σας λέω να το δώσετε άτοκο. Δεν μπορείς να δώσεις ούτε το βασικό κεφάλαιο. Αυτά δεν ξεκαθαρίζονται. Αυτά έπρεπε εδώ να ειπωθούν συγκεκριμένα. Λοιπόν, ένας τρόπος είναι αυτός. Εγώ σας λέω ότι οι τράπεζες τα δίνουν όλα για να καλύψουν τα επιτόκια. Σε δέκα χρόνια το πρόβλημα θα ανακυκλωθεί.

Αλλά να δούμε και μια άλλη πλευρά. Δηλαδή, τι είναι οι τράπεζες; Εδώ έχουμε φτάσει στο σημείο να θεωρούμε τις τράπεζες ένα ξένο σώμα από την πραγματική οικονομία και από το καπιταλιστικό σύστημα.

Μα, οι τράπεζες προσφέρουν μεγάλη υπηρεσία στους καπιταλιστές. Για φέρτε εδώ στοιχεία, εσείς της κυβέρνησης, πόσα είναι τα ίδια κεφάλαια που βάζουν οι επενδυτές της πραγματικής οικονομίας σε σχέση με τα τραπεζικά δάνεια. Εμείς με έναν υπολογισμό που κάναμε το βρήκαμε 50 - 50, δηλαδή 50 ίδια κεφάλαια και 50 δάνειο της τράπεζας. Οπως και στις τράπεζες τοποθετούν όλοι οι καπιταλιστές το υπερπερίσσευμα που έχουν, για να κινηθεί στη χρηματαγορά και να αυξήσουν και από κει παραπέρα το κεφάλαιο. Εμαθα τουλάχιστον με στοιχεία του ΕΒΕΑ ότι είναι 40 - 60.

Ποιοι δανείζονται; Δηλαδή, η κρίση ήρθε από τους δανειολήπτες των Ηνωμένων Πολιτειών που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα στεγαστικά δάνεια; Μα, είναι αστείο. Ενα παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα να καταρρέει από τα στεγαστικά δάνεια ενός - δύο εκατομμυρίων Αμερικανών. Ούτε από το ότι δεν πληρώθηκαν οι πιστωτικές κάρτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που ήρθε στο τραπεζικό σύστημα είναι ακριβώς γιατί δανείζουν στην πραγματική οικονομία - πέρα από το ότι κάνουν οι τράπεζες και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια με τα διάφορα χρεόγραφα - δανείζουν και επιχειρήσεις που αναπτύσσονται και κερδίζουν, αλλά δανείζουν και επιχειρήσεις που, κάτω από τον ανταγωνισμό, δεν αντέχουν και λυγίζουν. Και δεν μπορεί μια τράπεζα - δεν είμαι υπερασπιστής τους - να δει μέσα από τον ανταγωνισμό ποια επιχείρηση θα μείνει και ποια δε θα μείνει.

Επομένως, εμείς δεν μπορούμε να πάρουμε μέρος σ' αυτή τη διαχείριση του συστήματος. Βεβαίως, και παλέψαμε τις ιδιωτικοποιήσεις, βεβαίως και μιλάμε για δημόσιους φορείς, αλλά δεν μπορούμε να κοροϊδέψουμε ότι η επανακρατικοποίηση μιας δύο επιχειρήσεων στον τομέα της Κοινής Ωφέλειας και των τραπεζών θα λύσει το ζήτημα.

Ωραία, ας πούμε ότι γίνεται ένας όμιλος Εθνική, ΑΤΕ, και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Αυτός ο τομέας θα είναι μόνο για να δανείζει αυτούς που θέλουν δάνεια ή δεν τους φτάνει ο μισθός; Δεν μπορεί να κάνει τέτοια η τράπεζα. Θα μπει στον επιχειρηματικό τομέα. Δεν μπορεί να μην κινηθεί όπως το υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα, αφού όλες οι άλλες τράπεζες θα πέσουν στις χρηματαγορές, θα τζιράρουν. Θα κάνει το ίδιο. Και πώς η τράπεζα θα καθορίσει το πλάνο δουλειάς της, αυτός ο όμιλος, όταν έχει να κάνει με διεθνή συγκροτήματα;

Ας πούμε ότι κρατικοποιείται μια προβληματική επιχείρηση, ο ΛΑΝΑΡΑΣ. Πώς θα προγραμματιστεί η παραγωγή του, με βάση ποια αγορά, όταν έχει να κάνει με τόσους ανταγωνιστές; Εμείς διαφωνήσαμε και με τη Νέα Δημοκρατία και με το ΠΑΣΟΚ και με τον ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα στο συνδικαλιστικό χώρο, που έστρεφαν όλο τον αγώνα των εργαζομένων, για να επιδοτηθεί ο ΛΑΝΑΡΑΣ. Εκεί πάμε και εκεί θα πάνε όλα τα άλλα κόμματα με την πολιτική που έχουν και όχι μόνο η κυβέρνηση, δηλαδή να επιδοτηθεί ο ΛΑΝΑΡΑΣ. Επιδοτήθηκε και παίρνει 35 εκατομμύρια ευρώ. Εχει πάρει το πρώτο μέρος 15 εκατομμύρια και του μένουν άλλα 20 εκατομμύρια. Και κάλεσε ο διευθύνων σύμβουλος - δεν έχει σημασία το όνομά του - τους εργάτες και τους είπε από τους εννιακόσιους θα απολυθούν τριακόσιοι. Πήρε 35 εκατομμύρια για να απολύσει τριακόσιους. Ενδεχομένως, να πει η κυρία Πετραλιά ή ο κ. Αλογοσκούφης, ναι αλλά κρατάει τους εξακόσιους. Και πάει λέγοντας αυτός ο εκβιασμός.

Και ερχόμαστε ακριβώς τώρα στην εργάσιμη μέρα. Δεν ξέρω πόσο είναι γνωστό. Είναι πόσο θέλει κανείς να το αναγνωρίσει, γιατί γνωστό είναι.

Ο εργαζόμενος όταν πάει και δουλέψει είτε επτά, είτε οκτώ, είτε εννιά ώρες, ένα μικρό μέρος της εργασίας του είναι για να βγάζει τα έξοδά του. Και κάθε φορά τα έξοδά του είναι πράγμα σχετικό. Είναι ανάλογα ποια κυβέρνηση ποιος συσχετισμός, πού βρίσκεται η ταξική πάλη. Η τάση είναι να είναι όλο και πιο φθηνή η εργατική δύναμη, όλο και πιο λίγα τα έξοδά του για τα αναγκαία και όχι γι' αυτά που επιβάλλουν οι σύγχρονες ανάγκες.

Και σε ένα άλλο μέρος της εργασίας του δουλεύει, στην ουσία τζάμπα για τον εργοδότη. Με την ανάπτυξη της παραγωγικότητας με την εντατικοποίηση, με τις νέες τεχνολογίες αυξάνεται, ανεξάρτητα από το όριο εργασίας, ο χρόνος που δίνεις για τον εργοδότη και μειώνεται ο χρόνος που σε αφορά. Και εδώ έχουν βρεθεί πολλοί τρόποι. Ή ο βιομήχανος θα περικόψει την παραγωγή και επομένως θα ρίξει τους μισθούς, θα απολύσει, γιατί απέξω θα υπάρχουν οι άνεργοι, ή θα λύσει το ζήτημα, καθηλώνοντας εντελώς τους μισθούς και αφήνοντας τον ίδιο εργάσιμο χρόνο.

Εχει διάφορα τερτίπια με τη μερική απασχόληση, την ωριαία απασχόληση, με τους εργολάβους που παίρνουν απέξω. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για να γίνει πιο φθηνή η εργατική δύναμη και, στην ουσία, να παρατείνεται ο εργάσιμος χρόνος.

Εχουμε τώρα το εξηνταπεντάωρο ή το εβδομηντάωρο στην εβδομάδα. Μ' αυτόν τον τρόπο, μ' αυτό το ωράριο καταργούνται οι υπερωρίες - όχι ότι είμαστε υπέρ της υπερωριακής εργασίας για να καλύπτεται ο βασικός μισθός - αλλά καταργούνται οι υπερωρίες, καταργούνται, αν θέλετε, και αυτά που πρέπει να δώσει ο εργοδότης. Θα δίνει και λιγότερα ασφάλιστρα. Τα γενικά έξοδα - ας το πούμε προς αυτήν την κατεύθυνση - και οι υποχρεώσεις γίνονται λιγότερες. Εδώ μας γυρνάνε στο 19ο αιώνα κυριολεκτικά με τον εργάσιμο χρόνο. Αυτό για μας είναι το κυριότερο, μαζί με τα υπόλοιπα που λέμε, για να μην τα επαναλάβω.

Ακούστηκαν εδώ μέτρα για τους αγρότες. Οταν αφήσεις την κυρίαρχη πολιτική να τρέχει, αυτά τα μέτρα δεν πρόκειται να λειτουργήσουν, αφήστε που θα τα πληρώσουμε, γιατί και ό,τι δίνουν σήμερα, θα τα πληρώσουμε σε φορολογία έμμεση ή με άλλους τρόπους, γιατί πρέπει να αυξηθούν τα κρατικά έσοδα, λόγω και του Συμφώνου Σταθερότητας.

Η αλήθεια είναι ότι το 2010, το 50% της επιδότησης για τον καπνό θα πάει στον αγροτοτουρισμό. Και ξέρετε τι είναι ο αγροτοτουρισμός. Δεύτερον, κάθε χρόνο ξεκληρίζονται είκοσι χιλιάδες μικρές αγροτικές οικογένειες, η επιδότηση μειώνεται συνεχώς και υπολογίζεται στη βάση του μέσου όρου της επιδότησης της περιόδου 2000 - 2002. Ούτε καν παίρνεται υπόψη ό,τι έχει συμβεί όλα αυτά τα χρόνια και μιλάμε τώρα για μέτρα που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα της αγροτιάς;

Για να πάμε στους μικρομεσαίους, που όλοι έχουν βγει με τους μικρομεσαίους! Ακουσα εδώ για κάποια δάνεια που θα είναι και λίγο πιο χαλαρά, δηλαδή θα ξαναμπούν στο δανεισμό οι άνθρωποι. Μα, το μεγαλύτερο τζίρο τον συγκεντρώνουν τα πολυκαταστήματα. Εγώ σας λέω ότι και με φοροαπαλλαγές ένα μέρος των μικρών καταστημάτων δεν μπορούν να σταθούν. Τώρα τα πολυκαταστήματα είναι για όλη την κλίμακα, γι' αυτούς που αγοράζουν Gucci - δεν ξέρω εάν το λέω καλά - και γι' αυτούς που αγοράζουν τα πάρα πολύ φθηνά. Ερχεται η ALDI τώρα που λέγεται ότι είναι των φθηνών προϊόντων. Υπάρχει και το franchising στη μέση. Δεν υπάρχουν ελεύθεροι επαγγελματίες στην ουσία, αυτό που λένε "εγώ είμαι αυτοαπασχολούμενος, δεν έχω εργοδότη στο κεφάλι μου". Ακόμη και να βελτιωθεί η αγοραστική ικανότητα ενός μέρους των εργαζομένων θα πηγαίνουν προς τα εκεί. Ποια είναι, λοιπόν, τα μέτρα; Απλώς θα τα πάρουν οι μεσαίοι, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να επιβιώσουν.

Θέλω να σταθώ σ' ένα ζήτημα για τις ιδιωτικοποιήσεις. Είπε ο πρωθυπουργός "πουλάμε το λιμάνι στην COSCO ή το παραδίνουμε και αυτά τα χρήματα, λέει, θα πάνε σε κοινωφελείς σκοπούς". Κατ' αρχήν, αυτή δεν είναι λογική. Λιμάνια, αεροδρόμια, ξέρετε την άποψή μας, να μην την ξαναπώ. Λέει εδώ "πήγαμε στην COSCO, τη δυνατή, την κινέζικη".

Ας κρατηθεί το εξής πράγμα: Βεβαίως, η Κίνα είναι μια παγκόσμια δύναμη, η οποία εάν θέλετε αμφισβητεί μερίδια αγοράς των Ηνωμένων Πολιτειών. Εγώ θα έλεγα: Και λοιπόν, τι έγινε; Οι κοινωνικές αντιθέσεις μέσα στην Κίνα είναι τεράστιες, αλλά για να δούμε όλη αυτή η σούπερ ανάπτυξη, που υπάρχει αυτή τη στιγμή, πού στηρίζεται; Στις άμεσες ξένες επενδύσεις στην Κίνα. Η κρίση αυτή στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στην Ιαπωνία, η συγχρονισμένη κρίση των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχει τον κίνδυνο να φέρει άμεση απόσυρση κεφαλαίων στην Κίνα; Πού στηρίζεται όλη αυτή η ανάπτυξη; Σε βιομηχανίες που κατασκευάζουν προϊόντα για εξαγωγές. Ηδη υπάρχουν μειωμένες εξαγγελίες για παραγγελίες για εξαγωγές. Επομένως, ούτε το πρόσθετο επιχείρημα ισχύει αν είναι η COSCO.

Εμάς δε μας νοιάζει αν είναι η COSCO ή όποιος και να είναι. Βεβαίως, όταν πουλάς, θα αγοράζει κάποιος. Για να συζητήσουμε όμως και πάνω στο ίδιο το θέμα, δεν ξέρω πώς θα είναι σε δέκα χρόνια οι εξελίξεις στην Κίνα ή κάπου αλλού, χώρια τα άλλα ζητήματα που συμβαίνουν και μας ενδιαφέρουν για την κατάσταση της αγροτικής τάξης, της αγροτιάς κ.λπ. Εγώ τώρα αναφέρομαι στην κρατική διαπραγμάτευση. Ολες αυτές οι πωλήσεις, όλα αυτά μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ.

Και τέλος, για το όραμα του κ. Καραμανλή για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τους αγωγούς κ.λπ. και γι' αυτό να σας πω. Εμάς το όραμά μας βεβαίως δεν είναι ελλαδοκεντρικό, αλλά το όραμά μας αναγκαστικά μας οδηγεί να παλεύουμε μέσα στην Ελλάδα και βεβαίως σαν τμήμα του παγκόσμιου κινήματος. Αλλά εμάς μας ενδιαφέρει κατ' αρχήν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα πρέπει να έχει όσο γίνεται αυτοδύναμη - όχι αυτάρκεια, δεν μπορεί να έχει - ανάπτυξη. Για πείτε μου: τι θα γίνει αν αύριο τα μερίδια της αγοράς υποστούν ανακατάταξη - γιατί είναι σε πορεία ανακατάταξης - και οι αγωγοί περάσουν από κάπου αλλού και καταργηθούν αγωγοί και δεν ξέρω αν θα κατασκευαστούν ως το τέλος; Και η κρίση στην Ελλάδα είναι στενά συνδεδεμένη με τα Βαλκάνια και γενικότερα τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, βέβαια, πέρα από τους πάγιους εσωτερικούς παράγοντες. Αλλά η όξυνση της κρίσης θα είναι από εκεί.

Και με την ευκαιρία αυτή, που λένε να κρατικοποιηθεί η "ΕΘΝΙΚΗ", θα αγοράσουμε κι όλα αυτά που έχει πάρει η "ΕΘΝΙΚΗ" σε Τουρκία, Αρμενία και δεν ξέρω πού έχει πάρει; Να τα κάνουμε τι; Αυτά θα εξαγοραστούν; Γιατί είναι άλλο πράγμα η κοινωνικοποίηση, που λέμε εμείς, με όρους λαϊκού κινήματος που τα παίρνει με δικό του δίκαιο κι άλλο πράγμα "κρατικοποιώ" μέσα σε συνθήκες απελευθέρωσης της αγοράς, Ευρωπαϊκής Ενωσης που το αποφασίζει κ.λπ. και που απαγορεύει λόγω νόμιμου ανταγωνισμού. Αυτά δε λέγονται;

Και για την "πράσινη οικονομία", απλώς οι ίδιοι οι βιομήχανοι οι οποίοι ρύπαναν, αυτοί οι ίδιοι θα κάνουν και την "πράσινη" βιομηχανία. Τους ίδιους θα έχουμε απέναντί μας. Κι ένα ερώτημα είναι πόσο "πράσινη" θα είναι η βιομηχανία; Γκρίζα θα είναι, έτσι κι αλλιώς, αφού θα στηρίζεται πάνω στο κέρδος. Είτε "πράσινη" είναι, είτε κόκκινη είναι, είτε μπλε είναι ή ό,τι να 'ναι, από τη στιγμή που υποτάσσεται στους νόμους της αγοράς εμάς δε μας ενδιαφέρει το χρώμα της.

Με αυτήν την έννοια ξαναλέω ότι όλες οι προτάσεις που κάνουμε έχουν να κάνουν με προτάσεις όχι μόνο περιφρούρησης κάποιων δικαιωμάτων που έχουν οι εργαζόμενοι, να μην πάνε χειρότερα, αλλά και διεκδίκησης. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να δεχτούμε να "μπαλώνουμε" με προτάσεις το σύστημα. Το σύστημα πρέπει να δεχτεί κλονισμό, προς όφελος των εργαζομένων. Ενας κλονισμός ή θα είναι σε βάρος των εργαζομένων ή θα είναι σε βάρος του συστήματος.

Και τέλος, δεν μπορεί στο όνομα της κρίσης να παραγραφούν οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν, να πάρω εγώ από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και μετά. Ακούμε καμιά φορά: "τώρα τη Συνθήκη του Μάαστριχτ θυμάσαι;" Αυτή είναι η "σημαία". Και δεν είναι μια Συνθήκη. Είναι παγκόσμια στρατηγική. Απλώς για μας έχει το όνομα "η Συνθήκη του Μάαστριχτ". Και θα το πω καθαρά. Οποιο κόμμα θέλει να πει ότι κάνει πραγματική αντιπολίτευση πρέπει να ξεκαθαρίσει τη θέση του απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όχι αν είναι καλή ή κακή - αυτό δε μας λέει τίποτα - αλλά τη στάση απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση: ρήξη ή όχι, πειθαρχία ή απειθαρχία, κι όχι αν αυτό θα επιτευχθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για να επιτευχθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να ξεκινήσει το ρυάκι κι ο χείμαρρος από το εθνικό επίπεδο. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε αυτά τα πράγματα και όχι κρατικοποίηση και μη κρατικοποίηση. Κρατικοποίηση από ποιον και για ποιον; Ολα τα άλλα είναι ωφέλεια της κυβέρνησης.

Ανεξάρτητα της φθοράς που έχει υποστεί, το θέμα είναι να φθαρεί η στρατηγική της. Και στη στρατηγική της δεν μπορεί να απαντήσει ούτε το ΠΑΣΟΚ, σε καμία περίπτωση. Τι να το κάνουμε το να φθαρεί η Νέα Δημοκρατία ή να φθαρεί το ΠΑΣΟΚ; Φθάρηκε το ΠΑΣΟΚ κι ήρθε η Νέα Δημοκρατία. Λοιπόν; Αυτό είναι, η φθορά των δύο κομμάτων; Ή η ενίσχυση - να το πω καθαρά - της αντιμονοπωλιακής και, σε τελευταία ανάλυση, αφού μιλάμε για καπιταλισμό, της αντικαπιταλιστικής στρατηγικής; Κι εδώ δεν μπαίνει νερό στο κρασί! Καθαρά πράγματα. Νερό στο κρασί δεν μπαίνει! Πολλά άλλαξαν και πολλά θα αλλάξουν στην πορεία. Νερό στο κρασί δεν μπαίνει εδώ»!