Μέσα, λοιπόν, σε ένα προκαθορισμένο περιβάλλον, προκαθορισμένο - κυρίως - από τους νόμους της αγοράς, αλλά και από τους νόμους διακίνησης των ιδεών (σκληρός και αδυσώπητος και αυτός ο νόμος), ο καλλιτέχνης καλείται να δηλώσει παρουσία! Να συνεισφέρει το δικό του λόγο, να προσθέσει πολιτική, κοινωνική, αισθητική ανησυχία. Πράξη που μοιάζει αυτοκτονία, αφού ο «προκαθορισμός» έχει λάβει τα μέτρα του. Είναι απόλυτος και ανελέητος!

... Και πέρα από την εκτέλεση του καλλιτέχνη, παράλληλα με αυτή, εκτελείται και ο αποδέκτης. Γιατί και αυτός «στριμώχνεται» μέσα στον ασφυκτικό - και άρτια μελετημένο - προγραμματισμό των «αρμοδίων». Γιατί και αυτός γίνεται θύμα της ίδιας μαύρης τρύπας που αλέθει ιδέες, ανθρώπους, προτάσεις. Το καλλιτεχνικό έργο που θα φτάσει σε εκείνον θα είναι το αποτέλεσμα του «συγκεκριμένου προγραμματισμού». Του προγραμματισμού που δεν αφήνει όλα τα λουλούδια να ανθίσουν.

... Και η χώρα μας - και όχι μόνον αυτή - παρουσιάζει το φαινόμενο οι καλλιτέχνες, εκτός από ελάχιστες - τυχερές - εξαιρέσεις, να είναι παροπλισμένοι, όπως τα δεμένα καράβια στον κόλπο της Σαλαμίνας. Ακίνητοι και βουβοί. Δεκάδες, εκατοντάδες έργα - θησαυροί να μουχλιάζουν μαζί με το πάθος των δημιουργών. Στην επιφάνεια, εκτός πάντα από τυχερές εξαιρέσεις, βγαίνουν πρόσωπα και έργα που τα γεννάει η ανάγκη της αγοράς και ο αποπροσανατολισμός και όχι η επιθυμία να ερμηνευτεί ο κόσμος σωστότερα (και) «μέσα από καλλιτεχνικές εικόνες».

Οσοι, λοιπόν, καλλιτέχνες και όσα καλλιτεχνικά έργα, δεν «εμπίπτουν» στον «προγραμματισμό» τους τρώει - και τα τρώει - η μαρμάγκα. Προστίθενται, άνθρωποι και έργα, στις άλλες καταστροφές του «περιβάλλοντος». Καίγονται μαζί με τα δάση, δυστυχούν μαζί με την πείνα, κρυώνουν μαζί με τους άστεγους, απελπίζονται μαζί με τους άνεργους. Την ίδια στιγμή, βέβαια - να μην το ξεχνάμε αυτό - τόσο οι καλλιτέχνες όσο και τα έργα τους, δυναμώνουν την αρχή εξαπλώνουν την αγανάκτηση, σφυρηλατούνε τη θέληση. Οσοι, τελικά, καλλιτέχνες δε γονατίσουν, θα δικαιώσουν τις αγωνίες τους. Θα δικαιώσουν την πρώτη ύλη των έργων τους, τον άνθρωπο! Θέλει, βέβαια, αντοχή!