«

Η κότα έκανε το αυγό, ή το αυγό την κότα;». Οι τεχνοκράτες βγάζουν «αντικειμενικά» πορίσματα που η κυβέρνηση λαμβάνει υπόψη για την πολιτική της ή, μήπως, η κυβέρνηση χαράζει πολιτική και οι τεχνοκράτες την επιβεβαιώνουν; Στην περίπτωση της Εκθεσης για την Ανταγωνιστικότητα του 2004 η απάντηση είναι μάλλον απλή. Μπορεί να προβλήθηκε από την κυβέρνηση σαν επιστημονικό κείμενο με αδιαμφισβήτητες παραδοχές και προτάσεις που έχουν την πρόθεση να δώσουν λύσεις. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Η έκθεση είναι ένα κείμενο προσαρμοσμένο στις πολιτικές απαιτήσεις της «Στρατηγικής της Λισαβόνας». Οι προτάσεις της δεν ξαφνιάζουν γιατί αποτελούν συρραφή των κατευθύνσεων που επαναλαμβάνονται στα κείμενα της Κομισιόν, στις εκθέσεις διεθνών οικονομικών οργανισμών, στο πρόγραμμα της κυβέρνησης, στις τοποθετήσεις των τεχνοκρατών-στυλοβατών του συστήματος. Ενας από αυτούς, στη χώρα μας, είναι και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Ν. Γκαργκάνας.

Στο στόχαστρο της έκθεσης της κυβέρνησης - γιατί τέτοια είναι - μπαίνουν οι αμοιβές των εργαζομένων, τα εργασιακά τους δικαιώματα, οι ασφαλιστικές κατακτήσεις. Κι αυτό δεν είναι κάτι καινούριο, ούτε γι' αυτή, ούτε για την προηγούμενη κυβέρνηση. Πολλά από τα προτεινόμενα μέτρα έχουν γίνει ήδη πράξη. Για παράδειγμα, η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας ολοκληρώνεται. Νέες ανατροπές στο χρόνο εργασίας συμβαίνουν αυτή την ώρα και η «ευελιξία» είναι η έννοια που συναρπάζει τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη. Το ωράριο των καταστημάτων απελευθερώνεται με το νόμο που προωθεί η κυβέρνηση. Η συγκράτηση των δημόσιων δαπανών έχει καταντήσει μονότονο σύνθημα. Οι «συμπράξεις» ιδιωτικού και δημόσιου τομέα έγιναν αντικείμενο νομοσχεδίου. Η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα προβάλλεται ως εγγύηση για την καλύτερη λειτουργία του. Το Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης γίνεται αντικείμενο «διαλόγου». Οι μεγάλες επιχειρήσεις γίνονται επίσης αποδέκτες περισσότερων και μεγαλύτερων χρηματοδοτήσεων, διοικητικών διευκολύνσεων, φορολογικών ελαφρύνσεων.

Η «καρδιά» της έκθεσης είναι αυτού του είδους οι «παρεμβάσεις-λύσεις», που σε μερικές περιπτώσεις παρουσιάζονται στην προέκτασή τους, προκειμένου η κυβέρνηση να κάνει και τη βολιδοσκόπησή της για όσα δεν έχει ανακοινώσει ακόμη. Ολα τα άλλα είναι «εκ του πονηρού». Μπορεί ο Δ. Σιούφας να δηλώνει ότι θα μελετηθούν οι «προτάσεις» της έκθεσης, αλλά τι να μελετηθεί αφού όλα έχουν προαποφασιστεί και με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης στα κοινοτικά κέντρα λήψης αποφάσεων; Τους «διαλόγους» τους ξέρουν καλά οι εργαζόμενοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υπόθεση των ιδιωτικών πανεπιστημίων που προκρίνει η έκθεση. Ο ίδιος ο Δ. Σιούφας έκανε λόγο το Γενάρη στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας για «αγκύλωση της άρνησης των μη κρατικών πανεπιστημίων»! Αυτή η φοβερή ...σύμπτωση απόψεων ισχύει για πολλές ακόμη από τις επισημάνσεις της έκθεσης. Η οποία δίνει, ωστόσο, ακόμη μια καλή ευκαιρία στους εργαζόμενους να διαπιστώσουν συνολικά τις κυβερνητικές προθέσεις και να οργανώσουν την αντίδρασή τους ανάλογα.