Η αφορμή δόθηκε μετά απ' αυτό που έγινε στη Σχολή Καλών Τεχνών. Ενας νέος σπουδαστής ζωγράφισε έναν συμφοιτητή του ο οποίος διάβαζε το «Ριζοσπάστη» και ως εκ τούτου, απ' τον περισπούδαστο καθηγητή του, τούτο το έργο - μαζί με τον φοιτητή - «κρίθηκε» ...αυτιστικό. Το ζήτημα, καθ' αυτό, δε θα μας απασχολήσει - ο «Ρ» έγραψε μετά απ' το περιστατικό αρκετά κείμενα. Ωστόσο, με αφορμή το περιστατικό, τίθεται ένα ερώτημα: Η Τέχνη ποιον εκπροσωπεί; Υπέρ ποιου δημιουργεί ο καλλιτέχνης; Πρέπει να δημιουργεί υπέρ «κάποιου» ή όχι; Δεν πρόκειται για «ψιλά γράμματα». Το θεώρημα ότι η Τέχνη είναι υπεράνω της κοινωνίας, πέρα και πάνω απ' αυτήν και άρα δεν πρέπει να ανάγεται σε «κομματική», είναι μια απ' τις κλασικές θέσεις των καθηγητάδων της Τέχνης, ιδιαίτερα όσων εκπροσωπούν την κυρίαρχη αντίληψη.

Ο Ρίτσος, λένε, ο Βάρναλης είναι μεγάλοι ποιητές (αυτό θα έλειπε να μην το παραδέχονταν) αλλά, συνεχίζουν, θα ήταν ακόμη μεγαλύτεροι, αν δεν περιόριζαν την Τέχνη τους στο πλαίσιο του Κόμματος, στο πλαίσιο της εργατικής τάξης, εάν - σε τελική ανάλυση - έβλεπαν πιο δημιουργικά την κοινωνία και δεν «κομματικοποιούσαν» την Τέχνη τους! «Ξεχνάνε», βέβαια, πως είναι ακριβώς αυτά τα ιδανικά που τους ενέπνευσαν για να φτιάξουν μερικά απ' τα αριστουργήματά τους. «Ξεχνάνε» πως απ' τους αγώνες της εργατικής τάξης εμπνεύστηκε, για παράδειγμα, ο Ρίτσος τον «Επιτάφιο», απ' τα πάθη του λαού ο Βάρναλης τους «Μοιραίους», απ' τις θυσίες των κομμουνιστών γράφτηκε το «Καπνισμένο Τσουκάλι». «Ξεχνάνε» ότι, ακόμη και σε όποια απ' τα έργα τους δεν είναι κυρίαρχο θέμα αυτοί οι αγώνες, πίσω από κάθε αράδα για τους ποιητές, πίσω από κάθε πινελιά για τους ζωγράφους, πίσω από κάθε πλάνο για τους κινηματογραφιστές, υπάρχει η βαθιά γνώση του κόσμου και η νομοτέλεια της κίνησης της Ιστορίας και των Ανθρώπων.

Οι καλλιτέχνες, που μένουν πιστοί στην άρχουσα τάξη, αντιλαμβάνονται την Τέχνη μάλλον σαν καθρέφτη (και τούτο μόνο όσοι είναι και κάπως «προοδευτικοί»): Αφού μακιγιάρουν την ασχήμια της τάξης που υπηρετούν, τη βάζουν μπροστά στον καθρέφτη και βλέπουν κάποιες ατέλειες, που περισσότερο οφείλονται στο μακιγιάζ, παρά στο γερασμένο της πρόσωπο. Υπάρχουν, όμως, και οι καλλιτέχνες που επιμένουν να ακονίζουν το μαχαίρι τους. Βγάζουν το μακιγιάζ απ' το πρόσωπο της εξουσίας και δεν τη βλέπουν μέσα από αντικατοπτρισμούς. Αλλά, όπως ο γιατρός εξετάζει τον ασθενή, έτσι και αυτοί βάζουν την κοινωνία κάτω απ' το μικροσκόπιο. Δε φοβούνται να βρουν τη μόλυνση και να τη σκαλίσουν. Και, κυρίως, δε φοβούνται να δουν το νέο που γεννιέται και να συνταχθούν μαζί του.

Η αντίδραση του καθηγητή - χωρίς να υποτιμάται - δεν προκαλεί εντύπωση. Αναμενόμενα, έπραξε αυτό που, απ' την τάξη που υπηρετεί, έπρεπε. Και ό,τι κι αν πει, είναι τουλάχιστον ελπιδοφόρο το γεγονός ότι νέοι καλλιτέχνες εμπνέονται και δημιουργούν απ' αυτό που στα μυαλά κάποιων είναι... ξεπερασμένο, αλλά στην πραγματικότητα κουβαλάει μέσα του το πραγματικά καινούριο του κόσμου που δε ζήσαμε ακόμα.