Ενας Αμερικανός εργάτης έγραψε ένα βιβλίο: «Εργασία και μονοπωλιακό κεφάλαιο». Κι έλεγε σε αυτό πως υπάρχει ένας κύριος, ο κύριος Κεφαλαιοκράτης, που πάντα κόβει και ράβει τις κοινωνικές τάξεις ανάλογα με τις ανάγκες του.

Οταν η πολυπληθής μεσαία τάξη έπλεε ακόμη σε πελάγη προσωρινής ευτυχίας, με όνειρα δανεισμένα από τους τραπεζίτες, πολλοί αναρωτιόνταν τι να απέγιναν άραγε οι εργάτες του παλιού καιρού; Και όμως, δεν ήταν δύσκολο να τους ανακαλύψουν (...) Ολοι αυτοί ήταν στην πραγματικότητα μια μεγάλη και πλατιά εργατική τάξη (...) Η υπέρτατη αξία της ήταν το δανεικό χρήμα. Τότε ακόμη οι τραπεζίτες το έλεγαν δάνειο (σήμερα χρέος). Κι έδινε στους ανθρώπους την ψευδαίσθηση πως θα μπορούσαν έτσι να ανέβουν ένα σκαλοπάτι πιο πάνω στην κοινωνική κλίμακα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα (...) από τη Φίατ του Τορίνου. Το 1980, ύστερα από μια συνδικαλιστική διαμάχη, 40.000 στελέχη και υπάλληλοι της επιχείρησης έκαναν πορεία για να διαμαρτυρηθούν για την κατάληψη του εργοστασίου «τους» από απλούς εργάτες. Εμείς είμαστε «μεσαία τάξη», τι διάολο θέλετε από μας; Τι δουλειά έχουμε εμείς με τα δικά σας προβλήματα;

Σήμερα πια που τα δάνεια έγιναν χρέη, αναρωτιέται ο Εβαντζελίστι, άραγε πόσοι άλλοι σαν κι εκείνους τους 40.000 έχουν απομείνει στον κόσμο; Πόσοι είναι αναγκασμένοι να ταΐζουν και να ποτίζουν τα παιδιά τους που δεν μπορούν να στεριώσουν σε δουλειά και ζουν με τους γονείς τους; Πόσοι δεν τρέμουν μέρα νύχτα για τις συντάξεις τους ή το κομπόδεμά τους; Πόσοι εξακολουθούν να αισθάνονται ανώτεροι από τους άλλους που κάποτε τους ένιωθαν από κάτω τους;

Το προσκλητήριο που απηύθυναν οι σειρήνες στη μεσαία τάξη αποδείχτηκε κάλπικο. Κι όσοι είχαν πιστέψει πως μπορούσαν να πηδήξουν στην ίδια πισίνα με τις ανώτερες τάξεις, ανακάλυψαν ξαφνικά πως δεν είχε νερό. Μονάχα σε κρίσιμους καιρούς φαίνεται καθαρά πόσο η μεσαία τάξη είναι προσωρινή. Ενα διάλειμμα ανάμεσα στις δύο αιώνιες τάξεις.

(τα αποσπάσματα από τη στήλη «Δρόμοι» του Ρ. Βρανά στα ΝΕΑ)