Κυριακή 30 Μάρτη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "ΡΙΖΟχαρτο"
Σελίδες λάμπουν στο σκοτάδι «ΡΙΖΟχαρτο»
«Φρανκενστάιν»

1994, σκηνοθεσία Κένεθ Μπράνα

Το πλοίο του εξερευνητή Ρόμπερτ Γουόλτον (Αϊνταν Κουίν) προσαράζει στους πάγους. Το πλήρωμα, κουρασμένο από το δύσκολο ταξίδι, απειλεί με ανταρσία, εάν ο καπετάνιος δε δώσει την εντολή για επιστροφή. Την κρίσιμη στιγμή, ακούγεται ένα απόκοσμο ουρλιαχτό και, από το κατάστρωμα, το πλήρωμα βλέπει στη στεριά έναν εξουθενωμένο άντρα να περπατάει με δυσκολία. Καθώς τον ανεβάζουν στο πλοίο, αυτός συστήνεται ως Βίκτωρ Φρανκενστάιν (Κένεθ Μπράνα) και αρχίζει να εξιστορεί τα γεγονότα που τον οδήγησαν ως εκεί.

Το έργο βασίζεται στο μυθιστόρημα της Μαίρης Σέλεϊ, που, αν και γράφτηκε το 1816, επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει τον κινηματογράφο όσο λίγα λογοτεχνικά έργα με τις κινηματογραφικές μεταφορές του να εκτείνονται από τη φρίκη στην κωμωδία!.

Το δημιούργημα του δόκτορος Φρανκενστάιν έχει κατά καιρούς συναντήσει τον Δράκουλα, τον Λυκάνθρωπο, ακόμη και τους Αμποτ και Κοστέλο, έχει κάνει διάσημο τον Μπόρις Καρλόφ (ΦΡΑΝΚΕΝΣΤΑΪΝ, 1931) και φυσικά την συγγραφέα του, Μαίρη Σέλεϊ.

Οι διάφορες κινηματογραφικές εκδοχές του βιβλίου έχουν αναγάγει το πλάσμα του δόκτορος Φρανκενστάιν σε ένα από τα εμβληματικά τέρατα του σινεμά, αλλά και γενικότερα της σύγχρονης λαϊκής κουλτούρας.

Στην ταινία του Μπράνα, το πλάσμα αντιμετωπίζεται, για πρώτη ίσως φορά, με διαφορετικό τρόπο. Το τέρας και ο τρόμος που προκαλεί στο κινηματογραφικό του σύμπαν (και φυσικά στους θεατές) δε φαίνεται να είναι το κυρίως ζητούμενο. Ο σκηνοθέτης διερωτάται πρωτίστως για τις πράξεις των ανθρώπων και τις συνέπειες που αυτές έχουν. Δεν επικεντρώνεται στο σασπένς του είδους θρίλερ, ο φόβος περνάει σε δεύτερη μοίρα και το φιλμ έχει μια κάπως πιο φιλοσοφική διάθεση ως προς τα γεγονότα, αλλά και την ηθική που διέπει τον άνθρωπο/ επιστήμονα... Ο Μπράνα, αν και δεν αποφεύγει κάποια ατοπήματα, τουλάχιστον προσπαθεί να προσδώσει μια νέα διάσταση στο μύθο.


Αξίζει ασφαλώς να αναφερθώ στο οπτικό σκέλος της ταινίας, όπου, με εξαίρεση ίσως το μέικ απ, η φωτογραφία, τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι εξαιρετικά. Τέλος, η ερμηνεία του Ρόμπερτ Ντε Νίρο, το πλάσμα, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του ρόλου του δίχως υπερβολές και μανιέρες -τίποτα λιγότερο από ό,τι θα περίμενε κάποιος από έναν ηθοποιό του μεγέθους του.


Μάριος Βαλάσης

Η μελωδία της σκέψης «ΡΙΖΟχαρτο»
«Το μεγάλο μας τσίρκο»

Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλης

Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος

Τραγουδά ο Νίκος Ξυλούρης

Φίλοι κι αδέρφια, μανάδες, γέροι και παιδιά, στα παραθύρια βγείτε και θωρείτε ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και σεριανούν μες τα στενά φίλοι κι αδέρφια, μανάδες, γέροι και παιδιά. Γράφουν σημάδια, μηνύματα στο βασιλιά, σαν δε φωνάξεις, έβγα να το γράψεις να μη σ' ακούσουν τα σκυλιά, βγάλε φωνή χωρίς μιλιά, σημάδια και μηνύματα στο βασιλιά... Κι όπου φοβάται, φωνή ν' ακούει απ' το λαό, σ' έρημο τόπο ζει και βασιλεύει κάστρο φυλάει ερημικό έχει το φόβο φυλαχτό όπου φωνή φοβάται ν' ακούει απ' το λαό. Γη παιδεμένη, με σίδερο και με φωτιά, για κοίτα ποιον σου φέρανε καημένη, να σ' αφεντεύει από ψηλά, τα κρίματά σου είναι πολλά, χτυπούν το σίδερο θεριέψαν τη φωτιά. Καίει το φιτίλι ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά κάνουν Βουλή Συνταχτική και γράφουν το θέλημά τους στα χαρτιά κι η κοσμοθάλασσα πλατιά κάνουν Βουλή ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά...


Χανς Κρίστιαν Αντερσεν

Ο Χ. Κ. Αντερσεν (1805-1875) κατέχει μια ξεχωριστή θέση στην κλασική βιβλιοθήκη χάρη στα παραμύθια του που αγαπήθηκαν τόσο πολύ από μικρούς και μεγάλους σε όλες τις χώρες του κόσμου, ώστε να έχει καθιερωθεί η ημέρα των γενεθλίων του, 2 Απρίλη, Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου.

Ο Αντερσεν έγραψε πολλά παραμύθια, με το δικό του χαρακτηριστικό στιλ, άλλα τρυφερά και μελαγχολικά, άλλα κωμικά και σατιρικά, όλα παρμένα από την καθημερινή ζωή, ακόμα κι εκείνα που μιλάνε για παλάτια και νεράιδες. Σε όλα, όσο φανταστικά κι αν φαίνονται, διακρίνει κανείς την αγάπη του για τους απλούς ανθρώπους που μοχθούν και ελπίζουν, ή την ειρωνική του διάθεση για την υποκρισία και την ανοησία των δυνατών.

Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι

Μια φορά ήταν ένας πρίγκιπας που ήθελε να παντρευτεί - με μια πριγκίπισσα φυσικά - αλλά με μια αληθινή, μια γνήσια πριγκίπισσα. Ταξίδεψε λοιπόν σε ολόκληρο τον κόσμο για να τη βρει, όμως το πράγμα ήταν πιο δύσκολο από όσο φανταζόταν. Πριγκίπισσες υπήρχαν πολλές, αλλά ο πρίγκιπας δεν ήταν βέβαιος πως ήσαν στ' αλήθεια γνήσιες πριγκίπισσες. Σε όλες έβρισκε κάποιο ελάττωμα που τον έκανε να αμφιβάλλει. Λυπημένος λοιπόν γύρισε πίσω στο σπίτι του, κοντά στους γονείς του, που κι αυτοί φυσικά ήθελαν για τον γιο τους μια αληθινή πριγκίπισσα.

Ενα βράδυ είχε ξεσπάσει μια τρομερή καταιγίδα, αστραπές σκίζανε τον ουρανό, βροντές, κεραυνοί, ανεμοθύελλα, κι η βροχή καταρράχτες. Μέσα στο παλάτι ο βασιλιάς και η βασίλισσα με τον γιο τους κάθονταν ήσυχα πλάι στην όμορφη φωτιά.

Ξαφνικά άκουσαν χτυπήματα στην πόρτα. Ο βασιλιάς πετάχτηκε πάνω κι έτρεξε να δει ποιος ερχόταν μέσα σ' εκείνη την κοσμοχαλασιά να τους κάνει επίσκεψη.

Στην εξώπορτα στεκόταν μια κοπέλα, που ισχυριζόταν πως ήταν πριγκίπισσα.

Αλλά σε τι χάλια ήταν! Τα ρούχα της έσταζαν νερά, τα μαλλιά της, ξέπλεκα, έπεφταν στο πρόσωπό της. Τα παπούτσια της άφηναν λιμνούλες σε κάθε βήμα, το κορμάκι της ήταν δαρμένο από την καταιγίδα.

Ο πρίγκιπας περιεργάστηκε με ενδιαφέρον την καημένη την κοπέλα που έφερε στην κάμαρα ο πατέρας του και σκέφτηκε: «Λες να είναι στ' αλήθεια γνήσια πριγκίπισσα;».

Το ίδιο σκέφτηκε και η μητέρα του, αλλά αυτή ήξερε πώς να βρει την απάντηση.

Πήγε στον ξενώνα, σήκωσε τα στρώματα του κρεβατιού κι έχωσε από κάτω ένα μπιζέλι. Υστερα σώριασε είκοσι στρώματα πάνω στο μπιζέλι και είκοσι παπλώματα πάνω στα στρώματα. Και σ' αυτό το κρεβάτι είπε κι έβαλαν την πριγκίπισσα να πλαγιάσει.

Το άλλο πρωί η βασιλική οικογένεια ρώτησε την κοπέλα αν κοιμήθηκε καλά τη νύχτα.

- Αχ, πολύ άσχημα, είπε η πριγκίπισσα, που έδειχνε κουρασμένη κι άγρυπνη. Δεν μπόρεσα να κλείσω μάτι όλη τη νύχτα. Κάτι σκληρό είχε το κρεβάτι και με πονούσε αφόρητα. Εχω γεμίσει μελανιές, είπε τρίβοντας την πλάτη της.

- Αυτή είναι σίγουρα γνήσια πριγκίπισσα, ψιθύρισε η βασίλισσα στον γιο της. Μόνο μια γνήσια πριγκίπισσα θα παραπονιόταν για ένα μπιζέλι κάτω από είκοσι στρώματα και είκοσι παπλώματα!

Το βασιλόπουλο χάρηκε πολύ και την παντρεύτηκε αμέσως.

Οσο για το μπιζέλι, το έβαλαν στο μουσείο, όπου μπορεί κανείς να το θαυμάσει και σήμερα ακόμη, εκτός αν στο μεταξύ κάποιος το έχει κλέψει.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ