Η κυβέρνηση, με το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο που ήδη ψηφίστηκε από τη Βουλή και - κυρίως - με τα ειδικά χωροταξικά σχέδια για τον Τουρισμό, τη Βιομηχανία, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τον Παραλιακό Χώρο και τους Ορεινούς Ογκους, τη θεσμοθέτηση των οποίων δρομολογεί μέχρι το τέλος του χρόνου, παραδίδει τη δημόσια γη, ακόμη και τα πιο πολύτιμα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας, στο μεγάλο κεφάλαιο για να κάνει τις χρυσοφόρες επενδύσεις του. Κι όλα αυτά όταν η χώρα - τόσο πέρσι, όσο και φέτος - δέχεται απανωτά πλήγματα εμπρηστικών πυρκαγιών που καταστρέφουν το δασικό της πλούτο...

Η κυβέρνηση μιλά για μια «μεγάλη μεταρρύθμιση». Βέβαια - όπως και τα άλλα κόμματα του ευρωμονόδρομου, αλλά και άλλοι φορείς - προσπαθεί επιμελώς να κρύψει ότι πρόκειται για μια αντιδραστική μεταρρύθμιση, όπως άλλωστε και οι υπόλοιπες «μεταρρυθμίσεις» που δρομολογεί στην Παιδεία, την Υγεία, τις Εργασιακές Σχέσεις, το Ασφαλιστικό και σε άλλους τομείς. Ο Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός, όμως, δεν αποτελεί μια κοινωνικά ουδέτερη τεχνοκρατική διαδικασία. Στοχεύει στην οργάνωση του χώρου, σύμφωνα με τα συμφέροντα και τις επιλογές της άρχουσας τάξης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Εισηγητική Εκθεση του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου, που ήδη ψηφίστηκε, επικαλείται «τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και την αύξηση της ελκυστικότητας της χώρας για την προώθηση παραγωγικών επενδύσεων σε κλάδους στους οποίους διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα».

Πιο αποκαλυπτικός ο αρμόδιος υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς αμέσως μετά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής, η οποία αποφάσισε την επιτάχυνση της θεσμοθέτησης των Ειδικών Χωροταξικών Σχεδίων, δε δίστασε να δηλώσει ότι κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι να «υπάρχει ασφάλεια των επενδύσεων»! Η ρήση αυτή του υπουργού απαντά και γιατί η κυβέρνηση προχωρά τώρα σ' αυτήν τη «μεγάλη μεταρρύθμιση», όπως την ονομάζει, 33 ολόκληρα χρόνια μετά την ψήφιση του άρθρου 24 του Συντάγματος που την προέβλεπε:

• Επειδή πολλά επενδυτικά σχέδια (μεγάλες τουριστικές μονάδες στην Πελοπόννησο, την Κρήτη, το Γράμμο, τη Χαλκιδική, ακόμη και στον Ολυμπο, τον Κίσσαβο και αλλού) σκόνταφταν στην πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
• Επειδή βιομηχανικές ή άλλες εγκαταστάσεις (π.χ. αιολικά πάρκα), παρά τις αδειοδοτήσεις που έλαβαν κατά καιρούς, κινδύνευαν λόγω προσφυγών στα δικαστήρια ή άλλων γραφειοκρατικών διαδικασιών.
• Επειδή πλέον στο πλαίσιο της λεγόμενης πράσινης οικονομίας και το περιβάλλον μπαίνει στο στόχαστρο της ιδιωτικής κερδοσκοπίας, γεγονός που προϋποθέτει και τη διευθέτηση του χώρου.

Η γενική λογική, λοιπόν, που διέπει τα ειδικά χωροταξικά σχέδια για τους τομείς της βιομηχανίας, των ΑΠΕ και του τουρισμού, είναι η άρση των όποιων περιορισμών και ο καθορισμός χρήσεων γης οι οποίες θα επιτρέπουν την ανεμπόδιστη επενδυτική δραστηριότητα του μεγάλου κεφαλαίου, ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή κερδοφορία.

Ετσι, παρέχεται η δυνατότητα χωροθέτησης εγκαταστάσεων, ακόμη και σε ορεινούς όγκους, παραλίες, δάση και γεωργικές εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας. Προβλέπονται και νέα οικονομικά κίνητρα για τη μετεγκατάσταση βιομηχανιών σε οργανωμένους χώρους, οι οποίοι είναι σε άμεση γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές (π.χ. Θριάσιο). Προβλέπεται η εγκατάσταση αιολικών πάρκων ακόμη και σε πυρήνες εθνικών δρυμών και περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Στις ορεινές, παράκτιες και παραμεθόριες ζώνες, είναι εμφανής η πρόταξη των δραστηριοτήτων επιχειρηματικού χαρακτήρα, όπως ο τουρισμός, την ίδια στιγμή που χρήσεις γης αλλάζουν μέσα σε μια νύχτα, για την παράδοση ολόκληρων περιοχών στο κεφάλαιο, με το πρόσχημα της «ήπιας τουριστικής χρήσης» και της «ήπιας ανάπτυξης». Περιοχές από τους Εθνικούς Δρυμούς της Πίνδου και του Ολύμπου ως τις βραχονησίδες και τις προστατευόμενες περιοχές - πολλές από τις οποίες δέχτηκαν και δέχονται ισχυρά πλήγματα από τη μάστιγα των δασικών πυρκαγιών - «φωτογραφίζονται» ως τουριστικά κέντρα.

Για όλες τις παράκτιες περιοχές προβλέπεται η δημιουργία ζώνης 200 μέτρων από την ακτή, όπου απαγορεύονται ασύμβατες με τον τουρισμό χρήσεις, για να διευκολυνθεί η δημιουργία παραθεριστικών συγκροτημάτων κατοικιών από μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους. Προωθείται ακόμη ο συνεδριακός τουρισμός, η κατασκευή 17(!) υδροβόρων γηπέδων γκολφ σε όλη τη χώρα, η κατασκευή πλήθους από μαρίνες κ.ά. Πρόκειται για μια υπέρμετρη τουριστική ανάπτυξη - κυρίως πολυτελούς τουρισμού - για την προσέλκυση επιχειρηματιών και των υψηλόβαθμων υπαλλήλων τους.

Οπως διαφαίνεται και από το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο, ουσιαστικά δε λαμβάνεται κανένα μέτρο για να σταματήσει η άναρχη επέκταση του αστικού ιστού και να τεθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο στο σχεδιασμό του εξωαστικού χώρου. Δε διατυπώνεται με σαφήνεια, ούτε καν ως στόχος, η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης - αφήνοντας όλα τα «παράθυρα» ανοιχτά για την ιδιωτική πολεοδόμηση - καθώς και η ανάγκη αύξησης της αρτιότητας και μείωσης της επιτρεπόμενης επιφάνειας δόμησης σε κρίσιμες ζώνες για την προστασία του περιβάλλοντος.

Πουθενά δεν προσδιορίζεται πλαίσιο ουσιαστικής προστασίας των υδάτινων πόρων (αντίθετα με το ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ παρέχεται το δικαίωμα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις να κατασκευάζουν και εκμεταλλεύονται μικρά υδροηλεκτρικά έργα), των δασικών οικοσυστημάτων, της πολιτιστικής κληρονομιάς. Γι' αυτό καθυστερεί και κατάρτιση των απαραίτητων δασικών χαρτών - δασολογίου. Για την κατάρτισή τους μάλιστα ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς τώρα προτείνει να χρησιμοποιηθούν αεροφωτογραφίες του '60 και όχι του 1945, γεγονός που θα οδηγήσει στον αποχαρακτηρισμό τουλάχιστον 12 εκατ. στρεμμάτων δασών και δασικών εκτάσεων, σύμφωνα με τους δασολόγους.

Με το ίδιο κίνητρο του πλεονεκτήματος στον καπιταλιστικό ανταγωνισμό, το Εθνικό Χωροταξικό θέτει επιτακτικά την «ανάδειξη της χώρας ως σημαντικού κόμβου σε δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και επικοινωνιών». Πρόκειται για τη δημιουργία εθνικών και διεθνών οδικών δικτύων, με στόχο την ευκολότερη μεταφορά εμπορευμάτων, αλλά και τη στήριξη των επενδυτικών σχεδίων του κεφαλαίου στον τομέα ενέργειας και των κατασκευών. Σε συνδυασμό με το νομοθετικό πλαίσιο για τις ΣΔΙΤ και τις «συμβάσεις παραχώρησης», είναι σαφές ότι η κατεύθυνση αυτή στοχεύει και θα οδηγήσει στην ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση της κερδοφορίας και της θέσης των μεγάλων κατασκευαστικών μονοπωλίων και τραπεζικών ομίλων.

Τα ειδικά χωροταξικά σχέδια περιμένουν πώς και πώς διάφορα ξένα και ντόπια επιχειρηματικά συμφέροντα, που είναι έτοιμα να εφορμήσουν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από μερικές βδομάδες, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης του Ισπανού πρωθυπουργού Χ. Θαπατέρο στη χώρα μας, οι διευθυντές τεσσάρων από τις μεγαλύτερες ισπανικές εταιρείες ενέργειας που τον συνόδευαν («Acciona», «Endesa», «Gamesa» και «Ibedrola Renovables») διαμαρτυρήθηκαν στον υπουργό Ανάπτυξης για τις γραφειοκρατικές ...αδυναμίες που τους εμποδίζουν επενδύσεις ύψους 3,2 δισ. ευρώ για αιολικά πάρκα!

Πρόσφατα επίσης ο «Ρ» αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση προωθεί σχέδιο ξεπουλήματος του Ολύμπου στο ιδιωτικό κεφάλαιο, παρότι έχει χαρακτηριστεί από την ΟΥΝΕΣΚΟ μνημείο της φύσης. Ειδικότερα σχεδιάζεται η παραχώρηση 1.000 στρεμμάτων του βουνού στο ξένο κεφάλαιο για επιχειρηματική - τουριστική εκμετάλλευση (υπερπολυτελές παραθεριστικό κέντρο πολλαπλών δράσεων). Ανάλογη «τουριστική αξιοποίηση» προγραμματίζεται και από άλλη εταιρεία, στην άλλη πλευρά του βουνού...

Ετοιμες είναι οι επιχειρήσεις που εποφθαλμιούν την πανέμορφη περιοχή του Καϊάφα. Θυμίζουμε ότι λίγες μόλις μέρες πριν ξεσπάσουν οι φωτιές στην Ηλεία - εντελώς συμπτωματικά - ο νομός δεχόταν επίσκεψη από εκπροσώπους μεγάλων πολυεθνικών τουριστικών και επενδυτικών ομίλων, οι οποίοι με τις ευλογίες των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, από χρόνια θέλουν να δημιουργήσουν τεράστιες ξενοδοχειακές μονάδες, εμπορικά κέντρα και άλλες χρυσοφόρες μπίζνες στις προστατευόμενες περιοχές του Καϊάφα (ξενοδοχειακές μονάδες πέντε και τεσσάρων αστέρων, γήπεδο γκολφ, κέντρο θαλασσοθεραπείας κ.ά.) και της Αρχαίας Ολυμπίας (Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου).

Σε άλλες περιπτώσεις οι εταιρείες βιάζονται να πάρουν στα χέρια τους τις άδειες, έτσι ώστε να αποφύγουν ακόμη και αυτούς τους ελάχιστους περιορισμούς που θέτουν τα ειδικά χωροταξικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η προσπάθεια εδώ και τρία χρόνια ιδιωτικής εταιρείας η οποία επιδιώκει να πάρει άδεια για να εγκαταστήσει αιολικό πάρκο στο ακρωτήρι Λευκάτα της Λευκάδας, δηλαδή σε ένα χώρο που περιλαμβάνει αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και τη μαγευτική παραλία Πόρτο Κατσίκι!