Στο σημερινό 4σέλιδο «Κομματική Ζωή και Δράση» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

• Απεργία 12 Νοέμβρη: Πλευρές από την ιδεολογικο-πολιτική παρέμβαση που αναπτύσσουν οι κομμουνιστές, κόντρα στα επιχειρήματα κυβέρνησης και εργοδοσίας.
• Ρεπορτάζ, χρονικά και μαρτυρίες από εκδηλώσεις που πραγματοποίησαν ΚΟ του ΚΚΕ για την ηρωική λαϊκή πάλη ενάντια στους ναζί κατακτητές:

-- Για τη Μάχη της Ηλεκτρικής,

-- Για το Μπλόκο του Δουργουτίου,

-- Για τον ιστορικό περίπατο που πραγματοποιήθηκε στο Βόλο, με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης της πόλης.

Κομβικό στοιχείο στην οργάνωση της εργατικής - λαϊκής πάλης η ιδεολογική - πολιτική παρέμβαση που αναπτύσσουν με κάθε τρόπο οι κομμουνιστές

Οι κομμουνιστές και οι φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ πρωτοστατούν σε χώρους δουλειάς, στις εργατικές - λαϊκές γειτονιές, σε χώρους κατάρτισης, σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, ώστε η απεργία να αποτελέσει σημαντικό σταθμό στην πορεία ανασύνταξης του κινήματος, βελτίωσης των συσχετισμών. Η μάχη για την επιτυχία της και η δουλειά προετοιμασίας της να γίνει μοχλός στην προσπάθεια συγκέντρωσης δυνάμεων, στη συσπείρωση εργαζομένων γύρω από το ΚΚΕ και την ανατρεπτική πολιτική του πρόταση.

Η προσπάθεια αυτή των κομμουνιστών και άλλων πρωτοπόρων εργατών έχει να αναμετρηθεί με όλες τις άλλες δυνάμεις, την εργοδοσία και τους φορείς της. Εχει να αντιμετωπίσει και νέες, πρόσθετες δυσκολίες, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα, κάτι που αξιοποιείται από τη συγκυβέρνηση, τους συνδικαλιστές της και πλήθος αντιδραστικών μηχανισμών. Δεν είναι τυχαίες οι παρεμβάσεις τύπου «ο λαός ψήφισε, ενώ ήξερε τι έρχεται», «η ψήφος ενέκρινε τα μέτρα, οπότε είναι αχρείαστη η διαμαρτυρία» κ.λπ.

Στόχος όλων αυτών είναι να εμποδίσουν τη ριζοσπαστικοποίηση, την ενίσχυση των αγωνιστικών αντιστάσεων του εργατικού κινήματος παγιώνοντας το χαμήλωμα των απαιτήσεων. Τα ποικίλα επιχειρήματα που «ρίχνουν» κινούνται γύρω από το ότι «αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος, η κυβέρνηση έκανε και κάνει ό,τι μπορεί μέσα στα ασφυκτικά πλαίσια που δημιούργησαν οι προηγούμενοι» κ.λπ.

Βεβαίως, η αλήθεια για τους εργαζόμενους, η πείρα που έχουν αποκτήσει ειδικά τα τελευταία χρόνια, τους υπαγορεύει ότι κάθε κυβέρνηση συνεχίζει την αντιλαϊκή επίθεση από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη. Οτι η περιβόητη «συνέχεια» του κράτους, από την οποία όλες οι αστικές κυβερνήσεις δεσμεύονται οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη χρεοκοπία την εργατική - λαϊκή οικογένεια. Στον ίδιο δρόμο βάδιζε εξαρχής και βαδίζει και σήμερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Ο άλλος δρόμος για τους εργαζόμενους είναι αυτός που δείχνει το ΚΚΕ και βασίζεται στη δύναμη που οι ίδιοι έχουν από τη θέση τους στην παραγωγή. Αυτή η δύναμη ξεδιπλώνεται καθημερινά στους τόπους δουλειάς και ειδικά ενόψει της απεργίας, η εργατική τάξη έχει την ευκαιρία να τη δείξει σε όλο της το μεγαλείο.

Καράβια, λιμάνια, εργοστάσια, μεγάλα εμπορικά καταστήματα, τράπεζες, συγκοινωνίες, γραφεία, δημόσιες υπηρεσίες νεκρώνουν, επειδή οι εργατοϋπάλληλοι αποφασίζουν να παλέψουν και να συμμετάσχουν στην απεργία. Ετσι μπορεί να κατανοηθεί η δύναμη που έχουν οι εργαζόμενοι, μια δύναμη που αν τη συνειδητοποιήσουν, αν πιστέψουν σε αυτήν και την αξιοποιήσουν μπορούν να φέρουν τα πάνω κάτω. Από το να βάλουν εμπόδια στην αντιλαϊκή επίθεση μέχρι να επιβάλουν το δικό τους δρόμο ανάπτυξης.

«Αρκετά πλήρωσαν οι μισθωτοί, καιρός να πληρώσουν και οι αγρότες», ψιθυρίζουν ή λένε ανοιχτά προκαλώντας οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης κι αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα από το δηλητήριο που ρίχνουν μέσα στο λαό. Ο μόνος που ωφελείται όταν ο εργαζόμενος υιοθετεί αυτήν την προπαγάνδα, είναι τα μονοπώλια. Κανένα κέρδος δεν έχει ο εργαζόμενος από το ξεκλήρισμα της μικρής αγροτικής παραγωγής και τη συγκέντρωση της γης σε λίγα χέρια καπιταλιστών. Δεν θα προσφέρει μια τέτοια εξέλιξη φθηνά και ποιοτικά αγροτικά προϊόντα. Ενώ ταυτόχρονα καλλιεργείται κλίμα αντιπαλότητας ανάμεσα σε τμήματα της κοινωνίας που κανονικά θα έπρεπε να είναι σύμμαχοι απέναντι στον κοινό αντίπαλο, το κεφάλαιο, τα μονοπώλια.

Γι' αυτό έχει σημασία να ισχυροποιείται η γραμμή πάλης και διεκδίκησης που προωθεί το ΠΑΜΕ στους τόπους δουλειάς, οι Λαϊκές Επιτροπές στις συνοικίες, οι Επιτροπές Ανέργων, το ΜΑΣ στους φοιτητές των εργατικών - λαϊκών οικογενειών: Η γραμμή δηλαδή που κάνει τους εργαζόμενους, το λαό και τη νεολαία μια γροθιά, πολλαπλασιάζοντας τη δύναμή τους.

Την ίδια στιγμή, όλοι εκείνοι που καλούν τους εργαζόμενους να κάνουν υπομονή, για να έρθει η διευθέτηση του χρέους, όχι μόνο δε συζητούν την ανάκτηση των απωλειών των εργαζομένων, αλλά συκοφαντούν και λοιδορούν κατακτήσεις δεκαετιών που ξηλώθηκαν τα τελευταία χρόνια, όπως στην Κοινωνική Ασφάλιση, στην Παιδεία, στην Υγεία κ.λπ. Ενδεικτικό κι αυτό του ότι οι εργαζόμενοι, δείχνοντας «ανοχή» και κάνοντας υπομονή, δεν πρόκειται να βελτιώσουν τη ζωή τους.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η όποια καπιταλιστική ανάκαμψη, οι επενδύσεις και το άνοιγμα επιχειρήσεων έχουν ανάγκη τα συντρίμμια των εργατικών δικαιωμάτων. Καμιά ανάκαμψη και κανένα «κούρεμα» του χρέους δεν πρόκειται να επαναφέρει τις Συλλογικές Συμβάσεις, να μειώσει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, να θεσμοθετήσει εκ νέου τα βαρέα και ανθυγιεινά, να ακυρώσει την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, να δώσει μόνιμη και σταθερή δουλειά.

Το αντίθετο: Θα μονιμοποιήσει τα «έκτακτα μέτρα» στο όνομα της διαφύλαξης της ανταγωνιστικότητας, μέχρι βεβαίως να έρθει η νέα καπιταλιστική κρίση και τα αποτελέσματά της. Επομένως, δε μένει κάτι άλλο για την εργατική τάξη και τη φτωχολογιά σήμερα, παρά μόνο η αποφασιστική σύγκρουση με την εξουσία των μονοπωλίων, η ανασύνταξη του κινήματος για να περάσει στην αντεπίθεση, αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία και όλες τις μορφές πάλης, όπως της απεργίας στις 12 Νοέμβρη.

Την ίδια στιγμή, παραμένει ως μόνιμο επιχείρημα ότι οι καπιταλιστές «δίνουν δουλειές». Μάλιστα στη «βελτιωμένη» του έκδοσή κυκλοφορεί ως «δουλειά να 'ναι κι ό,τι να 'ναι», να μπαίνει ένα μεροκάματο στο σπίτι, και γι 'αυτό οι αγώνες είναι επιζήμιοι στην «εθνική προσπάθεια», διώχνουν επενδύσεις που είναι αναγκαίες, εντείνοντας την ανεργία.

Η αλήθεια είναι όμως ότι τα εργοστάσια που κλείνουν, οι εργάτες που μένουν στο δρόμο, επειδή κάποιοι καπιταλιστές βγαίνουν κερδισμένοι και άλλοι χαμένοι στους ανταγωνισμούς τους είναι καθολικό φαινόμενο στον καπιταλισμό: Είτε γίνονται αγώνες, είτε όχι, είτε είναι μακρόχρονοι, είτε ευκαιριακοί και αποσπασματικοί. Η ανεργία είναι στα ύψη σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ακόμα κι εκεί που έχει να γίνει απεργία πολλά χρόνια και στους τόπους δουλειάς επικρατεί σιγή νεκροταφείου. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κανένας εργάτης δεν προστατεύτηκε όταν υπερασπίστηκε τα κέρδη του εργοδότη του, αλλά μόνο όταν μπήκε αποφασιστικά στην πάλη με τους συναδέλφους του, όταν έφτιαξαν σωματείο, διεκδίκησαν, συντόνισαν τον αγώνα τους, παρέσυραν κι άλλους χώρους ή κλάδους, έδωσαν το παράδειγμα για νέες μάχες.

Μέχρι την απεργία δίνουμε καθημερινά τη μάχη: Με εξορμήσεις, με το «Ριζοσπάστη» και τον «Οδηγητή», με συσκέψεις, αλλά και με συζήτηση εργάτη τον εργάτη που αναδεικνύει την αναγκαιότητα το εργατικό - λαϊκό κίνημα να απαντήσει στο σφυροκόπημα που δέχεται από τη συγκυβέρνηση, το σύνολο των αστικών κομμάτων, την εργοδοσία και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, να σπάσει το κλίμα απογοήτευσης και ανοχής.

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Ολη αυτή η ηρωική πορεία, από το ιστορικό ανοιχτό γράμμα του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη, προς το λαό και τη συγκρότηση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ μέχρι την Απελευθέρωση της Αθήνας, ζωντάνεψαν στην αφήγηση του συγκλονιστικού χρονικού που συνοδεύτηκε με αντάρτικα τραγούδια.

Ξεχωριστή στιγμή της εκδήλωσης ήταν όταν δύο μαθήτριες παρουσίασαν την εργασία που πήρε το 1ο βραβείο στα πλαίσια Μαθητικού Διαγωνισμού της ΚΝΕ μεταξύ σχολείων της Αττικής και είχε ως θέμα «Ν. Κόσμος, ο τόπος μου χτες και σήμερα».

Στην εκδήλωση μίλησε ο Θέμης Γκιώνης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Γιάννης Ζαγγανάς, μέλος του ΔΣ της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ. Ο Θ. Γκιώνης σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως το Κόμμα σε λίγο καιρό κλείνει 97 χρόνια, με σταθερή προσήλωση στο στόχο του, την οργάνωση της εργατικής τάξης στην πάλη της για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. «Σε όλη αυτήν την πορεία, συναντάμε μεγάλα γεγονότα που έβαλαν τη σφραγίδα τους στην πρόοδο της ανθρωπότητας, που έφεραν μεγάλες ανατροπές και κατακτήσεις. Γεγονότα που καθορίζουν και οδηγούν τις εξελίξεις, που αναδεικνύουν υψηλές αξίες, ιδανικά, μεγάλους σκοπούς, μεγάλα έργα και πράξεις απλών ανθρώπων που γράφτηκαν στις σελίδες της Ιστορίας με ανεξίτηλα γράμματα. Γεγονότα που εμπνέουν, παραδειγματίζουν, που αποτελούν κίνητρο για τις νέες γενιές, για νέα και πιο μεγάλα έργα, για τη δικαίωση και ολοκλήρωση του αγώνα, των θυσιών, την προσφορά των προηγούμενων γενιών».

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων.

Από το χρονικό που αναγνώστηκε στην εκδήλωση, το σχετικό με το Μπλόκο απόσπασμα έλεγε:

«Δεκάδες είναι οι μάχες του ΕΛΑΣ ενάντια στους κατακτητές και τους ταγματασφαλίτες σε όλες τις γειτονιές της Ανατολικής Αθήνας. Ο Αύγουστος του 1944 είναι ο ματωμένος μήνας για τις συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά. Στις 9 Αυγούστου του 1944, το γερμανικό επιτελείο της Αθήνας αποφάσισε να χτυπήσει τα ξημερώματα τον προωθημένο θύλακα της αντίστασης, της κόκκινης γραμμής: Του 1ου Τάγματος του 2ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, δηλαδή το συνοικισμό Δουργούτι, το Κατσιπόδι και μέρος του Ν. Κόσμου.

Από νωρίς το πρωί, ένα τάγμα 400 Γερμανών των SS, με 20 θωρακισμένα, απέκοψε το Κατσιπόδι και το Ν. Κόσμο από την υπόλοιπη αμυντική διάταξη του 2ου Συντάγματος στην περιοχή Αγ. Γιάννη - Κατσιπόδι - Α' Νεκροταφείο. Αλλοι 400 Ιταλοί φασίστες πήραν θέση από την πλευρά της Ν. Σμύρνης και τέλος ένα μεικτό τάγμα από 400 γερμανοτσολιάδες - "μπουραντάδες" και χωροφύλακες και δεκαπέντε μασκοφόρους ανέλαβαν την εκτέλεση του αιματηρού οργίου στις ανωτέρω συνοικίες. Επικεφαλής τους ο Πλυτζανόπουλος, ο Μπουραντάς και ο Γκίνος.

Με τηλεβόες καλούσαν όλους τους άντρες από 16 ως 60 ετών να συγκεντρωθούν στην πλατεία του Φάρου, στην ΕΘΕΛ και στην Αρμένικη Εκκλησία Αγ. Γρηγόριος. Μέσα στο μπλόκο εγκλωβίστηκε το μισό τάγμα του Λευτέρη Γ. Κυριακίδη με ένα λόχο του Βύρωνα, ύστερα από μία ώρα άμυνας. Στο Φάρο, ο ανθυπασπιστής των γερμανοτσολιάδων, Γιώργος Ζαχαρόπουλος, εκτέλεσε 34 μαχητές του Λόχου Βύρωνα και άλλα 80 στελέχη των πολιτικών οργανώσεων. Στο εργοστάσιο της ΕΘΕΛ, εκτέλεσαν 20 μαχητές του 1ου Τάγματος και 60 αγωνιστές ακόμα.

Μετά το μεσημέρι και ύστερα από συστηματικό πλιάτσικο, οι γερμανοτσολιάδες ρίξανε βενζίνη και έκαψαν ολόκληρο το συνοικισμό του Δουργουτίου, παράγκες και βιος χιλιάδων ανθρώπων, ακόμα και γυναικόπαιδα και άρρωστοι γέροι έγιναν παρανάλωμα του πυρός των αδίστακτων δολοφόνων.

Το 2ο Τάγμα, με επικεφαλής τον καπετάνιο του Συντάγματος Λάμπρο, επενέβη από το Κατσιπόδι. Το δε 3ο Τάγμα, με επικεφαλής το δεύτερο καπετάνιο του Συντάγματος Γιάννη, επετέθη από τη Γούβα για να διασπάσουν τον κλοιό του μπλόκου, χωρίς θετικό αποτέλεσμα. Σε κάθε έφοδο απαντούσαν οι Γερμανοί με χαλάζι από σφαίρες, όλμους και πυροβολισμούς από τα θωρακισμένα. Για πρώτη φορά, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν πολιορκήσει τον εχθρό και σχημάτισαν αντιμπλόκ. Το απόγευμα, οι εχθροί υποχώρησαν προς τη Λ. Συγγρού, παίρνοντας μαζί τους 2.500 ομήρους. Μπροστά στο ΦΙΞ επίλεκτες δυνάμεις του 2ου Τάγματος Καλλιθέας επιτέθηκαν ανάμεσα στους οπισθοφύλακες των Γερμανών και εξόντωσαν ένα Γερμανό ανθυπολοχαγό και 30 Γερμανούς και γερμανοτσολιάδες. Λευτερώθηκαν 500 όμηροι.

Ξέσπασαν δυναμικά συλλαλητήρια στις πλατείες όλων των ανατολικών και νότιων συνοικιών της Αθήνας. Επίμονα, μεγάλες μάζες πατριωτών ζητούσαν όπλα να πολεμήσουν με τον ΕΛΑΣ. Αυτή τη μέρα δημιουργήθηκε από τους εθελοντές και ο Λόχος Μηχανικού του 3ου Τάγματος, μέσα σε μία μόνο ώρα και πήρε αμέσως μέρος στη μάχη, κατασκευάζοντας οδοφράγματα στην πρώτη γραμμή του πυρός, στη Γούβα, για να εμποδίσουν την κίνηση των γερμανικών θωρακισμένων».

Από την πορεία της προσυγκέντρωσης προς το χώρο του μνημείου

Κορύφωση των συγκρούσεων που έγιναν στις 12 και 13 Οκτώβρη 1944 ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους ναζί που υποχωρούσαν από την Αττική καταστρέφοντας εργοστάσια και υποδομές, ήταν η μάχη της Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι. Οι ηρωικοί λόχοι του ΕΛΑΣ και η ένοπλη ΕΛΑΣίτικη εργατική φρουρά της «Ηλεκτρικής» έδωσαν σκληρή μάχη και έσωσαν τελικά το εργοστάσιο από την ανατίναξη, τρέποντας σε φυγή τους ναζί.

Αν κατάφερναν οι ναζί να ανατινάξουν το εργοστάσιο της «Ηλεκτρικής ΠΑΟΥΕΡ», ολόκληρη η Αττική θα βυθιζόταν στο σκοτάδι. Για μεγάλο διάστημα δε θα δούλευαν τα εργοστάσια, σιδηρόδρομος και τραμ και θα υπολειτουργούσε το λιμάνι.

Ο ΕΛΑΣ προετοιμάστηκε έγκαιρα. Ηξερε ότι οι γερμανοτσολιάδες είχαν φυτέψει με νάρκες όλες τις βιομηχανίες του Πειραιά και το λιμάνι. Το 6ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Νίκανδρο Κεπέση ήταν σε ετοιμότητα. Το ίδιο και η ομάδα του ΕΑΜ που είχε οργανωθεί μέσα στο εργοστάσιο με επικεφαλής τον Αντώνη Καλαποθάκο. Στις 12 Οκτώβρη οι Γερμανοί δήλωσαν ότι δεν θα πειράξουν το εργοστάσιο αν τους εξασφαλιστεί η ασφαλής τους υποχώρηση. Η δήλωση δεν εφησύχασε τους κομμουνιστές και ενισχύθηκε με 20 ΕΛΑΣίτες η φρουρά του εργοστασίου. Την επομένη, 13 Οκτώβρη, οι Γερμανοί, αφού ανατίναξαν τις εγκαταστάσεις της ΣΕΛ στο Πέραμα, πήγαν να κάνουν το ίδιο και στην Ηλεκτρική. Βρήκαν όμως τους ΕΛΑΣίτες ετοιμοπόλεμους και αποφασισμένους. Ο ΕΛΑΣ, παρά την υπεροχή των Γερμανών σε οπλισμό, νίκησε και έσωσε το εργοστάσιο. Το τίμημα βαρύ: 11 νεκροί μαχητές του ΕΛΑΣ και αρκετοί τραυματίες.

Το μνημείο για τους μαχητές του ΕΛΑΣ

«Είναι κρίσιμο», τόνισε, «να είναι σε κάθε περίπτωση όρθια μια πρωτοπορία, που θα μπαίνει μπροστά ειδικά στις δύσκολες συνθήκες. Και η περίπτωση των καπιταλιστικών κρίσεων και των πολέμων είναι περιπτώσεις με ιδιαίτερες δυσκολίες (...) Αν το ΚΚΕ τα είχε διπλώσει, αν το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα δεν είχε αντιταχτεί στο ναζισμό που τότε φάνταζε πανίσχυρος θα είχε γραφτεί αλλιώς η ιστορία».

«Το ΚΚΕ», υπογράμμισε ο Β. Μαρούπας, «που ήταν πολλαπλά χτυπημένο από τη δικτατορία του Μεταξά, τις διώξεις, τις εκτελέσεις, με τους κρατούμενους κομμουνιστές να παραδίδονται στους ναζί, το ΚΚΕ μπήκε μπροστά. Ιδρύθηκε το Εργατικό ΕΑΜ και στη συνέχεια στις 27 Σεπτέμβρη του '41 το ΕΑΜ. Στη συνέχεια ο ΕΛΑΣ, η ΕΠΟΝ, η ΟΠΛΑ, θρυλικές οργανώσεις που συσπείρωσαν την πλειοψηφία του λαού, οργανώσεις που έγραψαν αθάνατες εποποιίες, μεταξύ αυτών και η μάχη της Ηλεκτρικής».

Στο σημείο αυτό αξίζει να προστεθούν ορισμένα στοιχεία, τα οποία παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που είχαν διοργανώσει το 2012 οι ΚΟ Δυτικών Συνοικιών Πειραιά του ΚΚΕ. Ακριβώς επειδή το ΚΚΕ έμεινε όρθιο, κατάφερε τον Οκτώβρη του '44 να είναι το ισχυρότερο και μαζικότερο πολιτικό κόμμα και στον Πειραιά. Σε έναν πληθυσμό 250 - 300 χιλ. κατοίκων, οι εθνικοαπελευθερωτικές οργανώσεις στις οποίες πρωτοστατούσαν οι κομμουνιστές (ΕΑΜ, ΕΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΕΑ) αριθμούσαν πάνω από 100 χιλ. οργανωμένα μέλη. Δηλαδή το 33% έως το 40% του πειραιώτικου λαού.

Δεν υπήρχε εργοστάσιο και χώρος δουλειάς που να μην είχε Κομματική και ΕΑΜική οργάνωση. Πολλά εργοστάσια είχαν ένοπλη εργατική φρουρά (π.χ. Ηλεκτρική, Ναυπηγεία Αμπελακίων) ή προστασία από τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ στην περιοχή τους (π.χ. Λιπάσματα, Τσιμέντα, Μηχανουργία, ΣΕΚ, Παπαστράτος, Λιμάνι, Ναύσταθμος, Ναυπηγεία Περάματος κ.ά.). Χωρίς αυτή τη σχέση δεν θα ήταν δυνατό να σωθεί ο Πειραιάς κατά την αποχώρηση των Γερμανών. Στα καράβια, η δράση της ΚΟΝ και της ΟΕΝΟ ήταν πολύ σημαντική, καθώς κράτησαν «τα πλοία εν κινήσει».

Στους εορτασμούς για τα 26 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ, στον Πειραιά συμμετείχαν 70 χιλιάδες λαού, ενώ καθημερινά διακινούνταν 15 χιλιάδες φύλλα «Ριζοσπάστη».

Κλείνοντας την ομιλία του, ο Β. Μαρούπας τόνισε: «Και σήμερα που η κρίση οδηγεί σε χαμήλωμα των απαιτήσεων, που οι δυσκολίες θολώνουν το ταξικό κριτήριο, είναι κρίσιμο η πρωτοπορία να μείνει όρθια. Για να μη σβήσει η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, μακριά από τη σημερινή βαρβαρότητα. Γιατί αν η φλόγα μένει ζωντανή, αν περιφρουρηθεί κόντρα στο ρεύμα και δε σβήσει, τότε μπορεί να θεριέψει και να δυναμώσει τη φωτιά, φωτιά που θα κάψει το σημερινό σάπιο σύστημα και θα ανοίξει το δρόμο για ένα καλύτερο αύριο».

Οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για μπλόκα που έγιναν σε συνοικίες της Αθήνας το 1944, συνεχίζονται τις επόμενες μέρες σε Βύρωνα και Αιγάλεω:

-- Την Κυριακή 25/10 θα γίνει η εκδήλωση για το Μπλόκο του Βύρωνα από το Παράρτημα Βύρωνα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ και τις Οργανώσεις Βάσης της ΚΝΕ. Στις 10.30 π.μ., θα γίνει προσυγκέντρωση (Χρ. Σμύρνης και Μικράς Ασίας) και θα ακολουθήσει πορεία στο Ηρώο της Εθνικής Αντίστασης, όπου και θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση, με ομιλίες, χαιρετισμούς, απαγγελίες και τραγούδια του αγώνα. Συμμετέχουν η χορωδία του ΔΣ Γυναικών Βύρωνα, ο τραγουδιστής Σταύρος Σκουρτόπουλος, οι ηθοποιοί Βασίλης Κολοβός, Χάρης Αρώνης και Δημήτρης Κωνσταντίνου.

-- Την Τρίτη 27/10, στις 7.00 μ.μ., στο «Μπαρουτάδικο» θα γίνει η εκδήλωση για το Μπλόκο του Αιγάλεω, από τις ΚΟ Αιγάλεω του ΚΚΕ και το παράρτημα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ. Θα μιλήσει ο Βασίλης Βούλγαρης, Γραμματέας της ΤΕ Νοτιοδυτικών συνοικιών της ΚΟΑ του ΚΚΕ, ενώ η εκδήλωση θα περιλαμβάνει έκθεση βιβλίου και φωτογραφίας, καθώς και μουσικό αφιέρωμα με αντάρτικα τραγούδια.

Εκδήλωση για τα 71 χρόνια από τότε που ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε τη Θεσσαλονίκη από τους ναζί, διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, την Κυριακή 1/11, στις 11 π.μ., στο αμφιθέατρο «Παναγιωτόπουλος» της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ. Θα μιλήσει ο Γιάννης Δελής, βουλευτής του ΚΚΕ.

Δεκάδες είναι οι εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα, με αφορμή τη συμπλήρωση 71 χρόνων από την απελευθέρωση της χώρας από τους Γερμανούς κατακτητές, αλλά και ενόψει της 28ης Οκτωβρίου.

Με εκδηλώσεις για τα αιματοβαμμένα μπλόκα του 1944 σε συνοικίες της Αθήνας, με ιστορικούς περιπάτους σε τόπους που γράφτηκαν ηρωικές σελίδες της λαϊκής πάλης, με δεκάδες βιβλιοπαρουσιάσεις της μελέτης «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», με τη μαζική συμμετοχή ανθρώπων κάθε ηλικίας σε όλες αυτές τις δραστηριότητες, αναδεικνύονται πολύτιμες πλευρές της ιστορίας και του απαράμιλλου ηρωισμού χιλιάδων αγωνιστών, που με μπροστάρη το ΚΚΕ, άφησαν πολύτιμες περγαμηνές για τους μετέπειτα λαϊκούς αγώνες.

Με τις εκδηλώσεις αυτές δίνεται η καλύτερη απάντηση στις προσπάθειες των αστικών επιτελείων που εντείνονται αυτές τις μέρες, είτε να παραχαράξουν ανοιχτά την ιστορική αλήθεια για τους αγώνες εργατικού - λαϊκού κινήματος, είτε να την «απονευρώσουν», να τη «βολέψουν» στα μέτρα του συστήματος και τις σημερινές επιδιώξεις τους.

Στην αντίπερα όχθη, οι Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, μαζί με τα παραρτήματα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, δίνουν τη μάχη για την ανάδειξη του πραγματικού περιεχομένου των ιστορικών γεγονότων της δεκαετίας του '40 και των πολύτιμων διδαγμάτων που προκύπτουν για την εργατική - λαϊκή πάλη σήμερα.

Δεκάδες φοιτητές παρακολούθησαν με ενδιαφέρον τη βιβλιοπαρουσίαση στη Φιλοσοφική Αθήνας

Η συζήτηση στις εκδηλώσεις ξεδιπλώνεται γύρω από τα πολύτιμα συμπεράσματα και τα ιστορικά διδάγματα για σημαντικές πλευρές της επαναστατικής στρατηγικής. Ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και οι αποφάσεις της Γ' Διεθνούς, η στρατηγική του ΚΚΕ εκείνα τα χρόνια, αλλά και ο ηρωισμός των χιλιάδων κομμουνιστών που αναδείχθηκε σε όλα τα μέτωπα, βρίσκονται στο επίκεντρο των εκδηλώσεων.

Μια συζήτηση που είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, τόσο ενόψει της επετείου της 28ης Οκτωβρίου, που σηματοδοτεί την έναρξη του ιταλοελληνικού πολέμου, όσο και λόγω των έντονων διεθνών εξελίξεων και των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που οξύνονται επικίνδυνα. Εξελίξεις που καθιστούν αναγκαία την άντληση συμπερασμάτων για την ιδεολογική και πολιτική ετοιμότητα των κομμουνιστών και του εργατικού - λαϊκού κινήματος.

-- Σήμερα Παρασκευή, στις 7 μ.μ., στο Περιστέρι, στην «Ανοιξη», με τον Θοδωρή Σκολαρίκο, μέλος της ΠΕ Δυτικού Τομέα της ΚΟ Αττικής.

Από τη βιβλιοπαρουσίαση στην Αγία Βαρβάρα

-- Αύριο Σάββατο, στις 6.30 μ.μ., στο Αιγάλεω - αίθουσα «Γιάννης Ρίτσος», με τον Βασίλη Βούλγαρη, Γραμματέα της ΤΕ Νοτιοδυτικών Συνοικιών της ΚΟ Αττικής.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 11.30 π.μ., στο Χαϊδάρι - αίθουσα εκδηλώσεων Δημαρχείου, με τον Πέτρο Αλέπη.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 6.30 μ.μ., στους Αγίους Αναργύρους, στον Πευκώνα, με τον Αναστάση Γκίκα, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Την Τρίτη 27/10, στις 6.30 μ.μ., στην αίθουσα του Συνδικάτου Οικοδόμων, απ' την ΤΟ Μεταφορών, με τον Δημήτρη Ξεκαλάκη, μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ και του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟ Αττικής.

-- Σήμερα Παρασκευή, στη Σπάρτη, στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου, στις 6.30 μ.μ., με τον Γιώργο Κυριακάκη, μέλος της ΕΠ Πελοποννήσου του ΚΚΕ.

-- Αύριο Σάββατο, στις 8 μ.μ., στην αίθουσα του Δήμου Αμφιλοχίας «Αφών Τρομπούκη». Θα μιλήσει ο Γιάννης Ποσοτίδης, μέλος της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ.

-- Την Κυριακή 25/10, στο Αργος, στο Εργατικό Κέντρο, στις 7.30 μ.μ., με τον Βασίλη Μπαβέλα, μέλος της ΤΕ Αργολίδας.

-- Σήμερα Παρασκευή, στις 7.30 μ.μ., στο Δημαρχείο Τρικάλων. Θα μιλήσει η Μαρία Γαβαλά, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Θεσσαλίας ΚΚΕ.

-- Τη Δευτέρα 26/10, στις 8 μ.μ., στο ΑΙΘΡΙΟ της Δημοτικής Αγοράς Λάρισας. Την παρουσίαση θα κάνει η Μαρία Γαβαλά.

-- Αύριο Σάββατο, στις 7 μ.μ., σε αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Κασσιώπης.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 6.30 μ.μ., στο παλιό Δημοτικό Σχολείο Αχαράβης.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 7 μ.μ., στην Πρέβεζα, στο «Preveza City».

-- Τη Δευτέρα 26/10, στις 7 μ.μ., στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

-- Την Τρίτη 27/10, στην Πολίχνη, στις 6.30 μ.μ., στο στέκι της Λαϊκής Επιτροπής (Μαυρολεύκης 17), με ομιλήτρια την Λίνα Χατζηκυριάκου, μέλος της ΕΟΕ της ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ.

-- Αύριο Σάββατο, στην Καβάλα, στις 7 μ.μ., στο ξενοδοχείο «Ωκεανίς», με ομιλητή τον Διονύση Αρβανιτάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ.

-- Την Κυριακή 25/10, στην Αλεξανδρούπολη, στις 11 π.μ., στο Εμπορικό Επιμελητήριο, με ομιλητή τον Διονύση Αρβανιτάκη.

-- Τη Δευτέρα 26/10, στην Κομοτηνή, στις 7 μ.μ., στην Παλιά Νομική, με ομιλητή τον Νίκο Σταματόπουλο, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ.

Σειρά εκδηλώσεων για την 28η Οκτωβρίου 1940 διοργανώνουν οι Οργανώσεις Λάρισας του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Συγκεκριμένα:

-- Την Κυριακή 25/10, θα πραγματοποιηθούν εκδήλωση στις 10.30 π.μ., στην πλατεία Δήμητρας Τσάτσου (Δαβάκη και Κατσίγρα, Νεάπολη) και ιστορικός περίπατος στο Μεζούρλο, τόπο εκτελέσεων.

-- Την Παρασκευή 30/10, στις 7 μ.μ., στο 4ο Δημοτικό, βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», με ομιλητή τον Διονύση Αρβανιτάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Το Σάββατο 31/10, στις 8 μ.μ., στην Αίθουσα Βαρέων Αθλημάτων, συναυλία με ερασιτεχνικά συγκροτήματα.

Η Κομματική Οργάνωση Καρύστου του ΚΚΕ, τιμώντας την πάλη του λαού μας ενάντια στη φασιστική κατοχή, διοργανώνει διήμερες εκδηλώσεις:

-- Αύριο, Σάββατο, στις 7 μ.μ., στο ξενοδοχείο «Γαλαξίας», για το βιβλίο «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», θα μιλήσει ο Μάκης Μαΐλης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

-- Την Κυριακή 25/10, στις 11 π.μ., θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση στον Αγ. Κωνσταντίνο Μαρμαρίου, στο σπίτι των Στέλιου και Αγγελικής Μπεβεράτου, που χρησιμοποιήθηκε από το ΕΑΜ για παράνομες συνεδριάσεις κατά τη διάρκεια της φασιστικής κατοχής 1940 - 1944, όπου θα τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα.

Η διασταύρωση των οδών 2ας Νοεμβρίου με Παγασών

Οι δεκάδες νέοι άνθρωποι που μαζί με μεγαλύτερους στην ηλικία πήραν μέρος στην εκδήλωση, άκουσαν πολλά για τη δράση του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ στις περιόδους 1941-1944 και 1946-1949. Εμαθαν για τους ηρωικούς αγώνες και τις μεγάλες θυσίες των κομμουνιστών και των άλλων αγωνιστών του βολιώτικου λαού.

Οι συμμετέχοντες στον ιστορικό περίπατο έκαναν στάσεις, κατά σειρά:

-- Στη διασταύρωση των οδών Παγασών και Παπαδιαμάντη. Εκεί, στην περίοδο της Κατοχής, ήταν οι καπναποθήκες «Ιωσαφάτ», που χρησιμοποιήθηκαν από τους Ιταλούς ως φυλακές για μελλοθανάτους και καταδικασμένους από ιταλικά στρατοδικεία για αντιστασιακή δράση. Στις 9 και 10 του Σεπτέμβρη του '43, με τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, ύστερα από κάλεσμα των Οργανώσεων Βόλου του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις του λαού της πόλης και πέτυχαν στις 10 Σεπτέμβρη το άνοιγμα των φυλακών και την απελευθέρωση όλων των κρατούμενων αγωνιστών.

Το σπίτι όπου βρίσκονταν τα παράνομα τυπογραφεία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ στο Βόλο

-- Στη διασταύρωση των οδών Ανθίμου Γαζή και Κρίτσκη. Εδώ ήταν ο χώρος της «Κίτρινης Αποθήκης», που χρησιμοποιήθηκε από τις τοπικές δοσιλογικές οργανώσεις των ΕΑΣΑΔ και των ΕΕΕ, ως τόπος φυλάκισης, βασανιστηρίων και θανάτωσης εκατοντάδων αγωνιστών, από το Μάρτη του '44 μέχρι την Απελευθέρωση.

-- Στη διασταύρωση των οδών Γαλλίας και 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ. Το στρατόπεδο εδώ χρησιμοποιήθηκε, από το φθινόπωρο του '45 μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ως χώρος φυλάκισης ανδρών και γυναικών και διαμετακομιστικό κέντρο όσων αγωνιστών συλλαμβάνονταν και με αποφάσεις των «Επιτροπών Ασφαλείας» εξορίζονταν σε νησιά του Αιγαίου. Επίσης, την περίοδο της Κατοχής λειτούργησε ως στρατόπεδο των Ιταλών και στη συνέχεια της Βέρμαχτ.

-- Στη διασταύρωση των οδών Γαλλίας και Μεταμορφώσεων. Στο υπόγειο του σπιτιού που υπήρχε στο σημείο, λειτούργησαν τα παράνομα τυπογραφεία του ΕΑΜ Βόλου και της Οργάνωσης του ΚΚΕ, όπου τυπώνονταν προκηρύξεις και εκδίδονταν οι εφημερίδες «ΕΑΜ», «Αλληλεγγύη», «Λευτεριά». Αρχές της άνοιξης του '44, τα τυπογραφεία αυτά μεταφέρθηκαν στην περιοχή του Μοναστηριού της Σουρβιάς.

-- Στη διασταύρωση των οδών Αλεξάνδρας και Ιωλκού. Οι φυλακές της Αλεξάνδρας, στην περίοδο της Κατοχής, ήταν ο χώρος διαμονής των Ιταλών καραμπινιέρων και φυλάκισης αγωνιστών. Από τα μέσα του Σεπτέμβρη του '43 ήταν οι φυλακές της Γκεστάπο. Από το Μάρτη του '45 και μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ήταν οι φυλακές κράτησης των αγωνιστών του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΚΚΕ.

-- Στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί τα ΕΑΣΑΔ και οι Γερμανοί κατακτητές κρέμασαν δεκάδες αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, λόγω της αντιστασιακής τους δράσης.

«Ηταν εκείνη η μουντή, βροχερή μέρα στις 19 Οκτώβρη 1944, που οι Γερμανοί κατακτητές, κυνηγημένοι από τις δυνάμεις του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, εγκατέλειπαν το Βόλο. Στον αμαξιτό δρόμο Βόλου - Λάρισας, όπου έπεφταν βροχή οι βόμβες του ΕΛΑΣίτικου πυροβολικου, επικρατούσε πανικός. Ασύνταχτα μπουλούκια Γερμανών φαντάρων προσπαθούσαν να βγουν από την πόλη, σπάζοντας τον αντάρτικο κλοιό. Εσπρωχναν και καροτσάκια που είχαν επιτάξει, κουβαλώντας τις αποσκευές τους. Προχωρούσαν λίγοι - λίγοι και σκυφτοί για να μη δίνουν στόχο. Και κάθε φορά που τα πυροβόλα του ΕΛΑΣ εξακόντιζαν ένα καινούργιο βλήμα πάνω στο δρόμο τους, εγκατέλειπαν τα καροτσάκια και τα έριχναν άλλοι από εδώ και άλλοι από εκεί του δρόμου, πέφτοντας μπρούμυτα. Σε αυτήν την κατάντια είχε φθάσει ο μηχανοκίνητος στρατός του Γ' Ράιχ...

Στο μεταξύ, έχουν αρχίσει να κατεβαίνουν προς την πόλη του Βόλου, ο 10ος και ο 11ος Λόχος του 54ου Συντάγματος, καθώς και η 3η πυροβολαρχία. Ταυτόχρονα, έχει ξεκινήσει για την πόλη και η διοίκηση τουΣυντάγματος. Μαζί της ο αρχηγός του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στην περιοχή της Θεσσαλίας, Κώστας Καραγιώργης, που βρισκόταν τότε κοντά της. Προχωρούν ο ένας πίσω από τον άλλο ακολουθώντας το μονοπάτι. Μπροστά οι άνδρες των τμημάτων της Πολιτοφυλακής Βόλου που έχουν επικεφαλής τον διοικητή τους Φώτη Συρινιώτη. Μαζί τους είναι και ο εθνοσύμβουλος Μιλτιάδης Παπακώστας και ο Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Βόλου του ΚΚΕ, Αδάμ Μουζενίδης.

Δεν έχει περάσει πολλή ώρα από το ξεκίνημά τους, όταν η πόλη αρχίζει να εκπέμπει τα πρώτα μηνύματα της λευτεριάς της. Οι σειρήνες των εργοστασίων ηχούν δαιμονικά. Τα φώτα της παραλίας, που είχαν ν' ανάψουν από τις 28 Οκτώβρη του 1940, ανάβουν. Και μέσα στο πηχτό σκοτάδι που κυκλώνει στο δρόμο, η πόλη που φωτίζεται παρουσιάζει ένα θέαμα επιβλητικό, φαντασμαγορικό. Βιάζουν τα βήματά τους για να φθάσουν. Τρέχουν να ζήσουν μέσα στην πόλη τις πρώτες συγκινήσεις της λευτεριάς. Εχουν πάρει το μονοπάτι που οδηγεί για την Αγία Παρασκευή. Από εκεί θα πάρουν το δημόσιο δρόμο για το Βόλο. Οι καμπάνες των εκκλησιών των χωριών αρχίζουν να κτυπούν χαρμόσυνα, σε πολλά σημεία ανάβονται φωτιές. Τα φώτα της πόλης γίνονται στο μεταξύ περισσότερα χάρη στην ακούραστη δουλειά των ηλεκτροτεχνιτών. Φωτίζεται η παραλία και η μισή σχεδόν πόλη. Και οι σειρήνες εξακολουθούν να ηχούν δαιμονισμένα. Μπαίνουν μέσα στην Αγία Παρασκευή τραγουδώντας το "Λευτεριά πανώρια κόρη...".

Ολοι οι χωριάτες είναι ξυπνητοί. Βρίσκονται στους δρόμους κρατώντας στα χέρια τους φανάρια, έξαλλοι από ενθουσιασμό και φιλούν τους αντάρτες. Οι γυναίκες τους ραίνουν με λουλούδια. Μπαίνουν στο δημόσιο δρόμο. Κι οι χωριάτες τους ακολουθούν. Το αντάρτικο τραγούδι ξεπηδάει λεβέντικο, "της Λευτεριάς ανοίγεις δρόμο...".

Οσο πλησιάζουν, τόσο η συγκίνηση μεγαλώνει. Φθάνουν στα πρώτα σπίτια του συνοικισμού Ιωλκού. Ο συνοικισμός έχει ήδη πάρει γιορταστική όψη. Αψίδες έχουν στηθεί κι ο κόσμος είναι ολόκληρος μαζεμένος. Κανένας δεν πήρε πρωτοβουλία για τον γιορτασμό. Αυθόρμητα ο κόσμος συγκεντρώθηκε. Κι αισθάνθηκε την ανάγκη να ετοιμάσει την υποδοχή στους αντάρτες. Και βρήκε και τα λουλούδια για να τους ράνει. Είναι τόσες χιλιάδες λαού που κατακλύζουν την Ιωλκού, ώστε δεν κατορθώνουν να προχωρήσουν. Φθάνουν επιτέλους στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί συγκεντρώνεται όλος ο κόσμος. Από τον εξώστη του σπιτιού του γιατρού Μάργαρη μιλούν τότε σύντομα προς το λαό ο Γραμματέας του ΕΑΜ Πόλης, ο Κ. Καραγιώργης, ο Αδάμ Μουζενίδης από το ΚΚΕ, ο Π. Πηλιορείτης και ο διοικητής του 54ου Συντάγματος Μαλλιαρός. Η νύκτα ολόκληρη πέρασε με εκδηλώσεις γιορτασμού. Η 20ή Οκτωβρίου ξημέρωσε. Είναι η πρώτη λεύτερη μέρα...».

(Το παραπάνω κείμενο είναι από δημοσιεύματα στην εφημερίδα «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» του ΕΑΜ Βόλου, που συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο του Βολιώτη δημοσιογράφου Θανάση Βογιατζή, με τίτλο «Αυτά που πήρε ο άνεμος και σκόρπισε μακριά...»).