ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ 4ΣΕΛΙΔΟ «ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ:

ΕΓΧΩΡΙΟ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Μοχλός αναδιαρθρώσεων με επίκεντρο τα «κόκκινα» δάνεια.

ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ G20 ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ: «Εύθραυστοι» συμβιβασμοί προς το παρόν, ενώ βαθαίνουν και περιπλέκονται οι ανταγωνισμοί.

ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Τεράστιες ευκαιρίες κερδοφορίας «βλέπουν» οι βιομήχανοι.

Eurokinissi

Σύμφωνα με την ΤτΕ, «η ενίσχυση του διαμεσολαβητικού ρόλου των τραπεζών αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας», με έμφαση στο ζήτημα της αποτελεσματικής διαχείρισης και απομείωσης των «κόκκινων» δανείων

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα καταγράφονται στην έκθεση της ΤτΕ («Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος») σχετικά με τους ρυθμούς ανάπτυξης. Η έκθεση προβλέπει ανάκαμψη του ΑΕΠ με ρυθμούς 1,6% για το 2017, 2,4% για το 2018 και 2,7% για το 2019. Μάλιστα, η ανάκαμψη των νέων επενδύσεων αναμένεται με εντεινόμενους αυξητικούς ρυθμούς, συγκεκριμένα με 5,6% το 2017, 10,1% το 2018 και 11,6% το 2019.

Τα παραπάνω όχι μόνο δεν αλλοιώνουν ούτε κατά κεραία την ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης, αλλά την προϋποθέτουν ως απαραίτητο μοχλό στη διεργασία της ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων.

Μεταξύ άλλων, η έκθεση της ΤτΕ διαπιστώνει:

-- «Οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης συνεχίζουν να αποτελούν την πλειοψηφία των νέων προσλήψεων», ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «το ποσοστό τους παραμένει ακόμα σε επίπεδα χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».

-- Η ολοκλήρωση της δεύτερης «αξιολόγησης» «θα επιδράσει θετικά στις συνθήκες χρηματοδότησης της οικονομίας και στη διαμόρφωση του οικονομικού κλίματος, με σημαντικές θετικές συνέπειες». Θυμίζουμε ότι με την ολοκλήρωση της δεύτερης «αξιολόγησης» ψηφίστηκε η νέα κατακρεούργηση των συντάξεων, η συρρίκνωση του αφορολόγητου ορίου απέναντι σε μισθωτούς - συνταξιούχους, ενώ βέβαια δρομολογείται και το μπαράζ των αντιλαϊκών μέτρων και των αναδιαρθρώσεων με επίκεντρο τα Εργασιακά, που θα ακολουθήσουν στο πλαίσιο της τρίτης «αξιολόγησης», συμπληρωματικά με τα «πακέτα» ολόκληρης της προηγούμενης μνημονιακής περιόδου.

-- Παράλληλα, οι «κίνδυνοι» που αφορούν στην πορεία της ανάκαμψης, σχετίζονται με το ενδεχόμενο «πιθανών καθυστερήσεων στην υλοποίηση των συμφωνημένων μέτρων». Επίσης, με τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον, «όπως με την έξαρση του προστατευτισμού διεθνώς και με το ενδεχόμενο επιδείνωσης της προσφυγικής κρίσης».

Τα παραπάνω έρχονται να «κουμπώσουν» με την αλλαγή του «παραγωγικού προτύπου» με «έμφαση στην καινοτομία και τον εξαγωγικό προσανατολισμό, ώστε να επιτευχθεί διατηρήσιμη ανάπτυξη», επισημαίνει η ΤτΕ. Η συγκυβέρνηση, από την πλευρά της, διατυμπανίζει ότι «η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική 2021 έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά αφενός με το 3ο μνημόνιο της περιόδου 2015 - 2018 (...). Αφετέρου με το ΕΣΠΑ 2014 - 2020 που στοχεύει στην αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας με ανάταξη και αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της χώρας και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, έχοντας ως αιχμή την εξωστρεφή, καινοτόμο και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα (...)».

Σύμφωνα με την ΤτΕ, η «ενίσχυση του διαμεσολαβητικού ρόλου των τραπεζών αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας», με έμφαση στο ζήτημα της αποτελεσματικής διαχείρισης και απομείωσης των «κόκκινων» δανείων. Αυτό, με τη σειρά του, αποτελεί εργαλείο επιχειρηματικών αναδιαρθρώσεων με κατεύθυνση τη συγκέντρωση της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών.

Σε αυτό το πλαίσιο, ιεραρχούνται οι προτεραιότητες που αφορούν στην πώληση των προβληματικών δανείων από τις τράπεζες σε άλλους «επενδυτές», η ενεργοποίηση του μηχανισμού για την «εξωδικαστική διευθέτηση» οφειλών υπερχρεωμένων και ταυτόχρονα «βιώσιμων» επιχειρήσεων, το ζήτημα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» δάνεια και άλλα που έχουν κλειδώσει και ψηφιστεί στο πλαίσιο της δεύτερης «αξιολόγησης».

Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη της ΤτΕ σχετικά με την ανακτήσιμη αξία των ήδη καταγγελμένων «κόκκινων» δανείων, ύψους 48 δισ., σε σύνολο περίπου 106 δισ. της μάζας των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οπως υποστηρίζουν, η επιτάχυνση των «χρονοβόρων» δικαστικών διαδικασιών και της ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων των χρεοκοπημένων εταιρειών κατά 3 χρόνια (στα 2 από περίπου 5 χρόνια κατά μέσο όρο σήμερα) θα μπορούσε να αυξήσει την ανακτήσιμη αξία τους κατά 7 δισ. ευρώ.

Βέβαια, η πορεία αυτή δεν είναι ανέφελη, καθώς δεν μπορούν να αποκλειστούν και νέοι κλυδωνισμοί. Οπως επισημαίνεται στην έκθεση της ΤτΕ, «δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει ευάλωτο σε μακροοικονομικές και χρηματοπιστωτικές διαταραχές».

Επιπρόσθετα, γίνεται λόγος για το διεθνές εποπτικό και θεσμικό περιβάλλον των τραπεζών, που γίνεται αυστηρότερο, καθώς «οι αρχές και οι κυβερνήσεις δεν θέλουν να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος», όπως υποστηρίζει η ΤτΕ, «δείχνοντας» προς τις αλλαγές που δρομολογούνται σε επίπεδο ΕΕ σε σχέση με το πλαίσιο για την «τραπεζική ένωση», σε μια εξέλιξη που συνδέεται με τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς σχετικά με τον επιμερισμό τυχόν χασούρας σε περιπτώσεις νέων κλυδωνισμών, άρα και της ανάγκης για νέες διασώσεις από τις κυβερνήσεις.

Την ίδια ώρα, αβεβαιότητες διατυπώνονται σχετικά με το γενικότερο περιβάλλον και τις εξελίξεις, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται γύρω από τους υπάρχοντες στόχους για την απομείωση των «κόκκινων» δανείων. Οπως χαρακτηριστικά τονίζει η ΤτΕ, «οι επιχειρησιακοί στόχοι της μείωσης του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά την επόμενη τριετία θα πρέπει να αναθεωρούνται λαμβάνοντας υπόψη τυχόν μεταβολές στο μακροοικονομικό περιβάλλον, το οποίο συνδιαμορφώνεται από εξωγενείς παράγοντες και γεωπολιτικές στρατηγικές»...

Στο G20 συμμετέχουν οι εξής χώρες: Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Ινδία, Ινδονησία, Καναδάς, Κίνα, Μεξικό, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ενωση ως σύνολο και τα προσκεκλημένα κράτη Ισπανία, Ολλανδία, Νορβηγία και Σιγκαπούρη. Εκπροσωπήθηκαν ακόμη η Αφρικανική Ενωση μέσω της Γουινέας, η Νέα Συνεργασία για την Ανάπτυξη της Αφρικής μέσω της Σενεγάλης, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας - Ειρηνικού μέσω του Βιετνάμ.

AFP or licensors

Οι ηγέτες του G20 κατέληξαν σε μια «πύρρειο» συμφωνία του «ανοιχτού, παγκόσμιου, δίκαιου εμπορίου» και σε «καταδίκη του προστατευτισμού», ενώ στο ανακοινωθέν καταγράφεται ξεκάθαρα η διαφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και των υπολοίπων για τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Οι βασικές ενότητες - που χωρίζονται σε υποενότητες - στο τελικό ανακοινωθέν είναι: «Παγκοσμιοποίηση και παγκόσμιο εμπόριο», «εξασφαλίζοντας σταθερότητα» (όπου περιλαμβάνονται οι θέσεις για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και για την πρόληψη και αντιμετώπιση πανδημιών που θεωρούνται παράγοντας αποσταθεροποίησης), «βιωσιμότητα των πόρων» (Ενέργεια και κλίμα), «συνεργασία για την Αφρική».

Copyright 2017 The Associated

Ετσι, η αμερικανική κυβέρνηση απειλεί με μέτρα προστατευτισμού, ως μια άλλη «συνταγή» αστικής διαχείρισης ευνοϊκή για μερίδα του κεφαλαίου. Μέτρα όπως επιβολή δασμών στις ευρωπαϊκές (βλ. γερμανικές) και κινεζικές εισαγωγές χάλυβα προς τις ΗΠΑ, αυξημένη φορολόγηση των γερμανικών επιχειρήσεων (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανίες) στις ΗΠΑ, αλλά και «φρένο» στις εισαγωγές γερμανικών αυτοκινήτων.

Το ανακοινωθέν του G20 περιλαμβάνει διατυπώσεις συμβιβαστικές, ώστε να «μείνουν όλοι ευχαριστημένοι»: «Τονίζουμε τον αποφασιστικό ρόλο του παγκόσμιου, βασισμένου σε κανόνες εμπορίου», που αποτελεί τη βάση κατά των διακρίσεων και το ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Από τη μία «θα καταπολεμήσουμε τον προστατευτισμό και όλες τις άδικες πρακτικές εμπορίου» και από την άλλη «αναγνωρίζεται ο ρόλος των εργαλείων νόμιμης εμπορικής άμυνας».

Θα χρησιμοποιούνται δηλαδή όλες οι πρακτικές, ανάλογα με τι συμφέρει τους επιχειρηματικούς ομίλους στη συγκεκριμένη συγκυρία. Ενδεικτικά, η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε την περασμένη βδομάδα ρυθμίσεις για παρεμπόδιση της πώλησης στρατηγικά σημαντικών εταιρειών σε επενδυτές εκτός ΕΕ, με βασικό στόχο να παρεμποδίσει την Κίνα να αποκτήσει πρόσβαση σε γερμανική τεχνογνωσία. «Παραμένουμε μία από τις πιο ανοιχτές οικονομίες στον κόσμο, αλλά χρειάζεται να λάβουμε υπόψη και τις προϋποθέσεις θεμιτού ανταγωνισμού», δήλωσε η υπουργός Οικονομίας Μπριγκίτε Τσίπρις και πρόσθεσε: «Το χρωστάμε αυτό στις εταιρείες μας. Συχνά ανταγωνίζονται με χώρες των οποίων οι οικονομίες δεν είναι τόσο ανοιχτές όσο η δική μας», πρόσθεσε.

Από τη συμμετοχή των ΚΟ Γερμανίας του ΚΚΕ στις διαδηλώσεις στο Αμβούργο

Το θέμα του χάλυβα η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ το χαρακτήρισε «εκρηκτικό» και πολύ σημαντικό για την περαιτέρω πορεία. «Νομίζω ότι οι συνομιλίες θα εξακολουθήσουν να είναι δύσκολες. Το θέμα θα παραμείνει στην ημερήσια διάταξη».

Στα ζητήματα Ενέργειας και κλιματικής αλλαγής, δηλαδή στην έντονη διαπάλη των μονοπωλιακών ομίλων όλων των καπιταλιστικών κρατών που δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως το φυσικό αέριο, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η ανακύκλωση, τα βιοκαύσιμα, η αυτοκινητοβιομηχανία, η εξόρυξη και διακίνηση πετρελαίου κ.λπ., εκφράστηκε διαφωνία, με τις ΗΠΑ να επιμένουν στην αποχώρησή τους από τη Συμφωνία του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Φυσικά αυτό δεν ακυρώνει τους σφοδρούς ανταγωνισμούς μεταξύ των υπολοίπων 19 καπιταλιστικών κρατών, που «σφάζονται» για τους «ενεργειακούς δρόμους», για τις πρώτες ύλες, την πρωτοκαθεδρία στις ΑΠΕ και για τις ευκαιρίες που ανοίγονται σε νέα «πράσινα» πεδία κερδοφορίας.

Στο κοινό ανακοινωθέν - καθώς αυτό πρέπει να ψηφιστεί ομόφωνα - συμφωνούν ότι ...διαφωνούν: «Σημειώνουμε την απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη Συμφωνία του Παρισιού. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα σταματήσουν αμέσως την εθνική τους συνεισφορά και επιβεβαίωσαν την ισχυρή τους δέσμευση σε μια προσέγγιση που μειώνει τις εκπομπές ρύπων, ενώ παράλληλα στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη και βελτιώνει την ασφάλεια των ενεργειακών αναγκών». Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση των ΗΠΑ προωθεί και τα συμφέροντα των πετρελαϊκών εταιρειών. «Οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να συνεργαστούν στενά με άλλες χώρες, ώστε να τις βοηθήσουν να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα με πιο "καθαρό" και αποδοτικό τρόπο, και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ανανεώσιμων και άλλων "καθαρών" πηγών Ενέργειας, δεδομένης της σημασίας της ενεργειακής πρόσβασης και ασφάλειας».

Εξηγώντας τη στάση των ΗΠΑ, η Α. Μέρκελ είπε: «Οι Αμερικανοί θέλουν να συνεχίσουν να προμηθεύουν αναπτυσσόμενες χώρες με φυσικό αέριο και καθαρό άνθρακα. Αυτή είναι καθαρά θέση των Αμερικανών, δεν την στηρίζουμε οι υπόλοιποι».«Οι ηγέτες των άλλων κρατών του G20 δηλώνουν ότι η Συμφωνία του Παρισιού είναι μη αναστρέψιμη», αναφέρει το ανακοινωθέν.

«Στη Γερμανία, έχουμε επικεντρωθεί στην αποδοτικότητα πόρων και Ενέργειας, καθώς και στην ανάπτυξη ΑΠΕ. Επίσης θέλουμε να τις αξιοποιήσουμε και σαν "εξαγώγιμο προϊόν", για παράδειγμα σε χώρες της Αφρικής. Πρέπει να προσέξουμε, να συνταιριάξουμε οικονομικά και οικολογικά συμφέροντα, έτσι ώστε η Γερμανία ως κέντρο καινοτομίας να συνεχίσει να είναι ένας περιζήτητος εταίρος παγκοσμίως», υπογράμμισε η καγκελάριος, μιλώντας την Τρίτη σε Βαυαρούς επιχειρηματίες.

Επίσης, στο «Σχέδιο Δράσης του Αμβούργου» αναφέρεται σχετικά: «Επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για εξορθολογισμό και σταδιακή κατάργηση - μεσοπρόθεσμα - των αναποτελεσματικών επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων (σ.σ. κάρβουνο, πετρέλαιο, φυσικό αέριο), που ενθαρρύνουν τη σπάταλη κατανάλωση».

Η Αφρική ήταν ψηλά στην ατζέντα της Συνόδου, με τη Γερμανία να έχει δηλώσει ότι θα πρωτοστατήσει σε ένα «σχέδιο Μάρσαλ» για τη «Μαύρη Ηπειρο», που είναι μια ήπειρος - «ευκαιρία», σύμφωνα με έκφραση των Γερμανών βιομηχάνων. «Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες στην Αφρική», οι «G20» αναφέρονται στις προϋποθέσεις για κερδοφόρες επενδύσεις: Προώθηση της εργασίας και της επαγγελματικής κατάρτισης, κυρίως των νεαρών γυναικών και των νέων συνολικά, προώθηση των αφρικανικών ΑΠΕ, κατάλληλες υποδομές, βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος, αντιμετώπιση της μετανάστευσης, καταπολέμηση της διαφθοράς και της «τρομοκρατίας» και σταθερές κυβερνήσεις.

Ιδιαίτερα έντονη είναι η παρουσία γαλλογερμανικών στρατευμάτων στις χώρες της υποσαχάριας ζώνης του Σαχέλ, και ιδιαίτερα στο Μάλι. Καθόλου τυχαία, αμέσως μετά την εκλογή του ο Εμ. Μακρόν επισκέφτηκε την πρωτεύουσα του Μάλι, Μπαμάκο, από όπου παρακίνησε τις χώρες της περιοχής να συστήσουν έναν κοινό στρατό κατά των τζιχαντιστών και υποσχέθηκε τη δημιουργία ενός ταμείου «αναπτυξιακής βοήθειας» με την επωνυμία «Συμμαχία για το Σαxέλ», καλώντας σε οικονομική συνεισφορά της Γερμανίας.

Μεγάλο «μπάσιμο» έχει κάνει η Κίνα στην Αφρική και η Α. Μέρκελ αναφέρθηκε σε αυτό: «Η Κίνα γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να αναπτυχθούν τα αφρικανικά κράτη. Γι' αυτό έχουμε στενή και εντατική συνεργασία», και επίσης «συζητάμε να διεξάγουμε κοινά σχέδια σε τρίτες χώρες, αρχίζοντας από τη Ρουάντα και την Αγκόλα. Κατά τη γνώμη μας πρέπει να ιδρυθεί ένα πρακτορείο αειφόρου ανάπτυξης στην Κίνα για το σχεδιασμό τέτοιων ενεργειών σε τρίτες χώρες».

Υπογραμμίζοντας τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που ολοένα και περιπλέκονται και οξύνονται, η Α. Μέρκελ ξεκαθάρισε στη συνέντευξη Τύπου: «Δεν θέλω να συνεχίσω να λέω πως παραμένει δύσκολο να συζητάμε θέματα όπως π.χ. το εμπόριο. Σε αυτό το θέμα κάθε λέξη ζυγίζεται. Εξακολουθούν να είναι δύσκολες οι διαπραγματεύσεις, αλλά έχουμε φυσικά μερικά καλά αποτελέσματα. Τι θα γίνει αύριο, μεθαύριο, δεν μπορώ να πω με ακρίβεια. Πιστεύω, όμως, ότι παραμένει πραγματικότητα αυτό που είχα πει, ότι δηλαδή εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει εν μέρει να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας». Αυτό ισχύει π.χ. για την Αφρική, αλλά και για την «επίλυση διεθνών συγκρούσεων», πρόσθεσε.

Σε συνέντευξή της στην εφημερίδα «Die Zeit», μια μέρα πριν τη Σύνοδο Κορυφής, η καγκελάριος σημείωνε ότι για να στηρίζονται «οι Ευρωπαίοι στις δικές τους δυνάμεις», «έχουμε μια σειρά καθήκοντα: Η προστασία των εξωτερικών μας συνόρων, ένα ευρωπαϊκό μητρώο εισόδου - εξόδου, μια κοινή υπηρεσία πληροφοριών, είναι μόνο μερικά απ' αυτά. Και πρέπει να προσθέσω την ενεργειακή πολιτική και την προστασία του περιβάλλοντος». Η ΕΕ θέλει να ενισχύσει την στρατιωτική της αυτοτέλεια, χωρίς να απεμπολεί τον ηγετικό ρόλο του ΝΑΤΟ. Αυτό συμπυκνώνεται και στην ενίσχυση της Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Αμυνα και την Ασφάλεια και στο κοινό Ταμείο Αμυνας και Ασφάλειας, που αποφασίστηκε πρόσφατα στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.

Μιλώντας στους Βαυαρούς επιχειρηματίες, η καγκελάριος τόνισε ότι «η Σύνοδος Κορυφής του G20 διεξήχθη κάτω από δύσκολες συνθήκες» και πρόσθεσε ότι τα «ίχνη σκεπτικισμού» στη στάση των ΗΠΑ, για το «αν κερδίζουν όλοι από την παγκοσμιοποίηση», είναι εμφανή και σε άλλες χώρες. Αυτό που επιτεύχθηκε στη σύνοδο ήταν «να συμφωνήσουμε ότι μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα απ' ό,τι ο καθένας μόνος του», υπονοώντας ότι προς το παρόν ξεπερνιούνται στοιχειωδώς οι οξυμένες αντιθέσεις.

Ξεχωριστό ήταν το κοινό ανακοινωθέν των ηγετών του G20 για την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», που χρησιμοποιείται σαν άλλοθι τόσο για ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, όσο και για ένταση της καταστολής εντός των συνόρων των καπιταλιστικών κρατών. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται: «Θα αντιμετωπίσουμε την αναδυόμενη απειλή των ξένων τρομοκρατών πολεμιστών από περιοχές συγκρούσεων όπως το Ιράκ και η Συρία και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να αποτρέπουμε την πρόσβασή τους σε άλλες χώρες και περιοχές του κόσμου». «Θα εξασφαλιστεί σύντομα η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών, των δυνάμεων ασφαλείας και των δικαστικών αρχών». Επίσης, δεσμεύονται υποκριτικά για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της «τρομοκρατίας» και ζητούν μέτρα κατά της χρηματοδότησης «διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων» όπως του ISIS, της «Αλ Κάιντα» και των παραρτημάτων τους. Ορισμένες από τις ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που κάθονται στο τραπέζι του G20, είτε έχουν πρωτοστατήσει στη δημιουργία «τρομοκρατικών οργανώσεων», είτε τις χρηματοδοτούν ή τις εξοπλίζουν, είτε τις αξιοποιούν ανάλογα.

Οπως αναφέρουν οι Θέσεις του ΚΚΕ για το 20ό του Συνέδριο, «η δράση των λεγόμενων "ισλαμικών τρομοκρατικών" ομάδων αποτελεί συστατικό στοιχείο του ιμπεριαλιστικού πολέμου στον 21ο αιώνα. Και αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το σε ποιο βαθμό η δραστηριότητα τέτοιων οργανώσεων διαμορφώνεται κάτω από τη στήριξη ή ανοχή ιμπεριαλιστικών κέντρων ή εκδηλώνεται ως στοιχείο αυτονόμησης αυτών των δυνάμεων από τα όποια ισχυρά κέντρα τούς ενίσχυσαν στο παρελθόν.

Η δράση αυτών των οργανώσεων αξιοποιείται αντικειμενικά είτε ως στοιχείο του "ανορθόδοξου πολέμου" ενός κράτους ή κάποιων τμημάτων του κατά των συμφερόντων κάποιου άλλου καπιταλιστικού κράτους, είτε ως πρόσχημα ιμπεριαλιστικής επέμβασης. Εννοείται ότι παράλληλα με αυτούς τους στόχους, η δράση αυτών των οργανώσεων αξιοποιείται και για την ενίσχυση των κατασταλτικών μηχανισμών μιας σειράς αστικών κρατών, αλλά και για την ιδεολογική προετοιμασία των εργαζομένων ενόψει ενδεχόμενης εμπλοκής των χωρών τους σε νέες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο όνομα της καταπολέμησης της "τρομοκρατίας"».

Το «Σχέδιο Δράσης του Αμβούργου» αναφέρει νομισματικά, δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα που πρέπει να λάβουν τα κράτη του G20 για την ενίσχυση της παγκοσμιοποιημένης καπιταλιστικής οικονομίας και της ανθεκτικότητάς της. «Η παρατεταμένη επίπτωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης αποτελεί ένα παράδειγμα και υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας», σημειώνει το Σχέδιο και θέτει τους στόχους των μελών του G20 γι' αυτό το χρόνο. Πρόκειται για μέτρα που ενισχύουν τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους με επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές, υποδομές, ανεβάζουν την παραγωγικότητα της εργασίας και μειώνουν την τιμή της εργατικής δύναμης.

Στόχος πολλών μέτρων είναι η βελτίωση του «επενδυτικού περιβάλλοντος». Ενδεικτικά, η Κίνα θα μειώσει περαιτέρω την φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων, βελτιώνει το επιχειρηματικό της περιβάλλον και αξιοποιεί ενεργά τις ξένες επενδύσεις. Η Ιαπωνία συνεχίζει να προωθεί τον ανταγωνισμό στην Ενέργεια αλλά και στην υγειονομική περίθαλψη. Η Σαουδική Αραβία θα δημιουργήσει ένα Ταμείο που θα παρέχει ελκυστικά επενδυτικά κεφάλαια για τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα. Οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο ενός «σχεδίου τόνωσης», θα εφαρμόσουν σημαντικές φορολογικές «μεταρρυθμίσεις» που θα ενθαρρύνουν τις επενδύσεις.

Κρίσιμος τομέας είναι επίσης η Ερευνα και η καινοτομία, που θα εκτοξεύσουν την παραγωγικότητα. Ενδεικτικά, η Ισπανία ενισχύει το πλαίσιο Ερευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα διαθέσει 4,7 δισ. λίρες έως το 2020-21 στην Ερευνα και ανάπτυξη, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του ως παγκόσμιας ηγέτιδας δύναμης στην επιστήμη και καινοτομία. Η Γερμανία υποστηρίζει τις επιχορηγήσεις επενδύσεων σε νέους, καινοτόμους τομείς. Αλλά και η Ιταλία, στοχεύοντας στην άνοδο της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, σχεδιάζει να προωθήσει καινοτόμες επενδύσεις. Αλλες χώρες που ιεραρχούν ψηλά την ενίσχυση της Ερευνας και ανάπτυξης είναι ο Καναδάς κι η Αυστραλία.

Παράλληλα, οι νέες τεχνολογίες απαιτούν πιο εξειδικευμένη και πιο «ελαστική» εργασία, και γι' αυτό δίνεται βάρος σε αντίστοιχα μέτρα. Π.χ. η Αυστραλία θα διαθέσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια 1,5 δισ. δολάρια (Αυστραλίας) για ένα μόνιμο ταμείο που θα χρηματοδοτεί «προγράμματα δεξιοτήτων των εργαζομένων». Η Γαλλία θα εισαγάγει νέα μέτρα για τη μεγαλύτερη «ελαστικοποίηση» της αγοράς εργασίας και μέτρα «εξορθολογισμού» του Κώδικα Εργασίας.

Σημαντικό ρόλο για την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων παίζουν οι μεταφορές των προϊόντων και ο εκσυγχρονισμός των αντίστοιχων υποδομών. Ετσι, για παράδειγμα, η Αργεντινή σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 33 δισ. δολαρίων σε θαλάσσιες, αεροπορικές και σιδηροδρομικές υποδομές. Η Αυστραλία από το 2013 έως το 2021 θα επενδύσει πάνω από 70 δισ. δολάρια σε υποδομές σε όλη τη χώρα, μεταξύ των οποίων και ένα εθνικό αστικό και περιφερειακό σιδηροδρομικό δίκτυο. Κρατικές επενδύσεις στις υποδομές οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου σχεδιάζει και η Γερμανία.

Κατά τ' άλλα, οι στόχοι των καπιταλιστικών κρατών για μια «ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς» αφορούν μέτρα που επίσης ενισχύουν τους επιχειρηματικούς ομίλους, όπως εκπαίδευση των ανέργων, συμμετοχή τους σε προγράμματα κατάρτισης, επιδότηση επιχειρήσεων για την πρόσληψη μακροχρόνια ανέργων και «ευάλωτων» κοινωνικών ομάδων κ.ά.

Το ζήτημα δεν είναι αν υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες και στην εξορυκτική βιομηχανία, αλλά ότι στο πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής αυτές δεν μπορούν να αξιοποιηθούν προς όφελος των λαϊκών αναγκών

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ «τρέχει», βέβαια, να προλάβει τις «αγωνίες» του ΣΕΒ και των ομίλων που δραστηριοποιούνται στον κρίσιμο αυτόν τομέα της οικονομίας, έχοντας ήδη θέσει προς δημόσια διαβούλευση το νέο Λατομικό Νομοσχέδιο, το οποίο αφορά μεγάλο τμήμα της εγχώριας εξόρυξης. Σε αυτό, επιγραμματικά, να αναφέρουμε ότι γίνεται προσπάθεια κωδικοποίησης της διάσπαρτης νομοθεσίας που αφορά τις εξορυκτικές δραστηριότητες, όπως τις αδειοδοτήσεις, τα τέλη εισφοράς στις τοπικές κοινωνίες, περιβαλλοντικά και μια σειρά άλλα ζητήματα που απασχολούν τους ομίλους του χώρου εδώ και πολλά χρόνια. Προβλέπει, ανάμεσα σε άλλα, την επέκταση της χρονικής λειτουργίας των λατομείων, την «αντικειμενοποίηση» των προστίμων και εν γένει κινείται στην κατεύθυνση «απλοποίησης» του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, με σκοπό να το καταστήσει πιο «φιλικό» προς τους επενδυτές, κατά τις υποδείξεις πάντα του μεγάλου κεφαλαίου.

Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, ωστόσο, ζητά πολλά περισσότερα και πιο συγκεκριμένα τη συγκρότηση μιας «Εθνικής Πολιτικής Ορυκτών Πόρων», όπως την ονομάζει, η οποία θα αποτελεί συγκεκριμένο νομικό κείμενο, θα θέτει χρονοδιαγράμματα και προτεραιότητες στην εκμετάλλευση ορυκτών πόρων. Παράλληλα, επιθυμεί την εκπόνηση Ειδικού Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις δραστηριότητες αυτού του τύπου, «fast track» διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης των μεταλλευτικών και εξορυκτικών επιχειρήσεων και μια σειρά ακόμη θεσμικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, όπως η καθιέρωση «ανεξάρτητων» επιθεωρήσεων μεταλλείων. Από τη λίστα των απαιτήσεων δεν θα μπορούσε να λείπει και η δημιουργία φορολογικών και άλλων «κινήτρων» για τις επενδύσεις στον κλάδο, η πρόσβαση των εξορυκτικών και μεταλλευτικών εγκαταστάσεων σε υποδομές μεταφορών, όπως λιμάνια και σιδηρόδρομους.

Ειδικά για το νέο Λατομικό Νομοσχέδιο, υπάρχουν συνεχείς παρεμβάσεις όλο αυτό το διάστημα που έχει δοθεί στη δημοσιότητα, καθώς οι βιομήχανοι, αν και αναγνωρίζουν την προσπάθεια που καταβάλλει η κυβέρνηση να «βελτιώσει», προς όφελός τους φυσικά, το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, κρίνουν ότι το κείμενο που δόθηκε στη διαβούλευση χρειάζεται σημαντικές αλλαγές, όπως την περαιτέρω «απλοποίηση» της νομοθεσίας, τη μείωση των μισθωμάτων και τελών που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις, τη μείωση στα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περιπτώσεις παραβάσεων της εργατικής νομοθεσίας, τη διευκόλυνση ερευνών για νέα κοιτάσματα κ.ά. Δεδομένου ότι η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος «λαμβάνει σοβαρά υπόψιν» τις «ανησυχίες» των επιχειρηματιών του χώρου, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι αυτές θα συμπεριληφθούν στην τελική μορφή που θα λάβει το νομοσχέδιο όταν κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο διάστημα.

Σε ό,τι αφορά την έκθεση του ΣΕΒ, που βασίζεται σε αντίστοιχη έρευνα του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με τίτλο «Η συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία», επισημαίνεται ότι η εκμετάλλευση του υπεδάφους της χώρας μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη και της μεταποιητικής βιομηχανίας, ενώ παράλληλα τονίζεται ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει ορυκτά τα οποία περιλαμβάνονται στον κατάλογο των κρίσιμων για την εφοδιαστική αλυσίδα υλικών που έχει καταρτίσει η ΕΕ.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία για το 2015, ο εξορυκτικός κλάδος είχε συνολικό τζίρο 2,4 δισ. ευρώ από 2,3 δισ. ευρώ το 2009, ενώ η συμβολή του στο ΑΕΠ υπολογίζεται στα 4,1 δισ. ευρώ ή στο 2,2%, ενώ συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτροπαραγωγής, το ποσό αυξάνεται στα 6,2 δισ. ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 3,4%. Μια σχετική πτώση εμφανίζεται το 2013, οπότε οι συνολικές πωλήσεις της εξορυκτικής βιομηχανίας ανήλθαν στα 2,1 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 15% συγκριτικά με το 2009, εξαιτίας βέβαια της κατακόρυφης πτώσης που καταγράφεται στην εγχώρια οικοδομική δραστηριότητα, αφού η μείωση στην εξόρυξη προέρχεται από την πτώση της εγχώριας ζήτησης σε αδρανή υλικά και τσιμέντο. Αντίθετα, στις υπόλοιπες κατηγορίες, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό στρέφονται προς τις αγορές του εξωτερικού, καταγράφεται ακόμη και άνοδος 44,4% (μάρμαρα) και 32,9% (βασικά μέταλλα). Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι κατά την περίοδο 2007 - 2014, η εξορυκτική βιομηχανία επένδυσε 2,1 δισ. συνολικά, αντιπροσωπεύοντας το 2014 το 7,8% των συνολικών επενδύσεων στη βιομηχανία.

Σε ό,τι αφορά την απασχόληση στον κλάδο, η έκθεση καταγράφει ότι το 2014 οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης ήταν 15,8 χιλιάδες, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, η απώλεια θέσεων εργασίας την ίδια χρονιά έφτασε στο -5,2% σε σχέση με το 2007. Λαμβάνοντας όμως υπόψιν το γεγονός της τεράστιας μείωσης των θέσεων εργασίας σε άλλους τομείς της οικονομίας, το μερίδιο της εξόρυξης στο σύνολο της απασχόλησης στην ελληνική βιομηχανία αυξήθηκε από 2,9% το 2007 σε 4,1% το 2014.

Η έρευνα του ΙΟΒΕ σημειώνει επίσης τον κατά βάση εξαγωγικό προσανατολισμό της εγχώριας εξορυκτικής βιομηχανίας, καθώς, όπως αναφέρει, σημαντικό τμήμα της παραγωγής εξάγεται σε διεθνείς αγορές, αφού υπάρχει μεγάλη ζήτηση πρώτης ύλης από την ξένη βαριά βιομηχανία. Ακόμη, επισημαίνει το γεγονός της «ένταξης εγχώριων επιχειρήσεων σε πολυεθνικούς ομίλους, αλλά τη δημιουργία κοινών επιχειρήσεων (joint ventures), με πολλά σημεία εξόρυξης στο εξωτερικό και με δίκτυα εξαγωγών σε πολλούς προορισμούς».

Σε ό,τι αφορά την αξία των εξαγωγών, πλησίασε το 1,1 δισ. το 2013, ξεπερνώντας το 50% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου και το 2014 σημειώθηκε αύξηση περίπου 8%. Οι εξαγωγές αφορούν κατά κύριο λόγο τα μάρμαρα, τα βιομηχανικά ορυκτά και τα μέταλλα, με την αξία τους να ξεπερνά διαχρονικά το 70% της συνολικής αξίας των πωλήσεων. Τσιμέντο, αλουμίνιο και νικέλιο καταλαμβάνουν περίπου το 1/5 της συνολικής αξίας των εξαγωγών.

Συγκεντρώνοντας τα στοιχεία της έρευνας του ΙΟΒΕ, ο ΣΕΒ στην ειδική του έκθεση υπογραμμίζει ότι ο εξορυκτικός κλάδος κατέχει πάνω από 5% μερίδιο στο σύνολο των εξαγωγών αγαθών κι έτσι η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στο μερίδιο της αξίας εξαγωγών της εξορυκτικής βιομηχανίας ως προς το σύνολο της αξίας εξαγωγών των κρατών - μελών της ΕΕ. Πρώτο σε εξαγωγές είναι το αλουμίνιο με αξία 300 εκατ. ευρώ το 2015, ακολουθεί το νικέλιο με 192 εκατ. ευρώ την ίδια χρονιά και η αλουμίνα με 110 εκατ. ευρώ. Να αναφέρουμε επίσης ότι, σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις του ΣΜΕ, στον κλάδο προγραμματίζονται επενδύσεις ύψους 1,7 δισ. μέχρι το 2020 για την ανάπτυξη νέων εξορυκτικών δραστηριοτήτων.

Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, ο ΣΕΒ υπογραμμίζει ιδιαίτερα τον σημαντικό ρόλο που διατηρούν οι υποδομές στην ενίσχυση της «εξωστρέφειας» της εγχώριας εξορυκτικής βιομηχανίας, ιδιαίτερα η ευκολία πρόσβασης σε λιμάνια και υδάτινες μεταφορές λόγω της εκτεταμένης ακτογραμμής της Ελλάδας, αλλά και της κομβικής γεωγραφικής θέσης που κατέχει. Καταγράφεται, ωστόσο, η σχετική έλλειψη βασικών υποδομών (κυρίως σε σιδηροδρομικές μεταφορές) και εκτιμάται ότι εάν βελτιωθεί η σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ των εγκαταστάσεων παραγωγής της εξορυκτικής βιομηχανίας και των εγχώριων λιμανιών, αλλά και των βιομηχανικών κέντρων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, μπορεί να αναδειχθεί περαιτέρω η εξαγωγική δραστηριότητά του, καταλαμβάνοντας ακόμη σημαντικότερη θέση στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη.

Το σύνολο των ερευνών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια για τον κλάδο και επισημαίνεται στην τελευταία ειδική έκθεση του ΣΕΒ, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά αποθέματα ορυκτών πρώτων υλών, με σημαντικές χρήσεις στην εγχώρια βιομηχανία και με μεγάλη αξία εξαγωγών. Από το έδαφος της Ελλάδας εξορύσσονται μεταλλικά ορυκτά, όπως βωξίτης, λατερίτης και λευκόλιθος, τα οποία αξιοποιούνται για την παραγωγή βασικών μετάλλων κρίσιμης σημασίας για την παραγωγή μηχανών άλλων βιομηχανικών προϊόντων από τη βαριά βιομηχανία. Παράλληλα, σημαντική αξία εξαγωγών έχουν και άλλα μεταλλικά ορυκτά (όπως τα μεικτά θειούχα για την παραγωγή πολύτιμων μετάλλων), τα βιομηχανικά ορυκτά (όπως ο μπετονίτης και ο περλίτης) και τα μάρμαρα.

Το ζήτημα, βέβαια, δεν είναι αν η Ελλάδα έχει μεγάλες παραγωγικές δυνατότητες, αλλά ότι αυτές δεν μπορούν να αξιοποιηθούν προς όφελος του λαού, όσο ο ορυκτός πλούτος και τα μέσα παραγωγής βρίσκονται στα χέρια των καπιταλιστών, που σχεδιάζουν την παραγωγή με κριτήριο το κέρδος. Αντίθετα, αν οι δυνατότητες αυτές και η δυναμική αυτή αξιοποιηθούν προς όφελος της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων για την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων και την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών, στο πλαίσιο της εργατικής - λαϊκής εξουσίας, βάσει του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας και με εργατικό έλεγχο, ο ορυκτός πλούτος της χώρας θα αποτελεί λαϊκή περιουσία και η αξιοποίησή του θα συμβάλλει στην ευημερία των λαϊκών στρωμάτων.