Σάββατο 14 Μάη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

-- Οικονομική διπλωματία: «Ανεβάζει ταχύτητες» η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για τα κέρδη του κεφαλαίου

-- Αμεσες ξένες επενδύσεις: Μειώθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο το 2014 - Σταθερά πρώτες οι ΗΠΑ ως χώρα εξαγωγής επενδυτικών κεφαλαίων, ενισχύεται διαρκώς ο ρόλος της Κίνας

-- Γαλλία: Η προώθηση του αντεργατικού εκτρώματος του νόμου «Ελ Κομρί» δημιουργεί διεργασίες και μέσα στα αστικά κόμματα και το κυβερνητικό Σοσιαλιστικό Κόμμα

-- ΗΠΑ: Ορισμένα στοιχεία που δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης στην οικονομία

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Ανεβάζει ταχύτητες η κυβέρνηση για τα κέρδη του κεφαλαίου

Σε δύο βασικούς άξονες κινείται σ' αυτή τη συγκυρία η δράση της οικονομικής διπλωματίας, στην ενίσχυση των εξαγωγών και στην προσέλκυση επενδύσεων

Σε ένταση βρίσκεται η δραστηριότητα του υφυπουργού Εξωτερικών, Δ. Μάρδα (εδώ με τον Ρώσο υπουργό Μεταφορών, Μ. Σοκόλοφ), για την προώθηση των συμφερόντων του κεφαλαίου

Motion Team

Σε ένταση βρίσκεται η δραστηριότητα του υφυπουργού Εξωτερικών, Δ. Μάρδα (εδώ με τον Ρώσο υπουργό Μεταφορών, Μ. Σοκόλοφ), για την προώθηση των συμφερόντων του κεφαλαίου
Η πρεμούρα της κυβέρνησης να στηρίξει και μέσω της λεγόμενης οικονομικής διπλωματίας τις μπίζνες των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων, τα κομπρεμί τους με λιμνάζοντα κεφάλαια του εξωτερικού, αναδείχτηκε σε ενημερωτική εκδήλωση του υπουργείου Εξωτερικών, στις 22/4, με θέμα «Δράσεις Οικονομικής Διπλωματίας».

Δράσεις που υλοποιεί το υπουργείο Εξωτερικών, με στόχο την προώθηση των οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων της εγχώριας αστικής τάξης, κινούμενες σε δύο βασικούς άξονες: την ενίσχυση των εξαγωγών και την προσέλκυση επενδύσεων.

Σε αυτή τη βάση προωθεί κατ' αρχάς «νέο θεσμικό πλαίσιο, λειτουργικό και ευέλικτο, που εμπλέκει τα αρμόδια υπουργεία, σε επίπεδο πολιτικών ηγεσιών και υπηρεσιών», προς «διαμόρφωση αποτελεσματικού συστήματος διοίκησης, με έμφαση στην ανάπτυξη συνεργειών» μέσω σύστασης Διυπουργικής Επιτροπής Εξωστρέφειας με συμμετοχή υπουργών και γενικών γραμματέων αλλά και Επιχειρησιακής Επιτροπής Εξωστρέφειας, «η οποία θα αποτελεί το όργανο συντονισμού και υποστήριξης του έργου της Διυπουργικής Επιτροπής Εξωστρέφειας, με συμμετοχή εκπροσώπων απ' όλα τα συναφή υπουργεία και υπηρεσίες, καθώς και τους φορείς εξωστρέφειας».

Παραπέρα, όπως είπε ενδεικτικά στην ομιλία του ο αρμόδιος υφυπουργός Εξωτερικών, Δ. Μάρδας, η κυβέρνηση σχεδιάζει μέσα στο 2016 13 Μεικτές Διυπουργικές Επιτροπές (ΜΔΕ) (με Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Κίνα, Νότια Κορέα, Ιορδανία, Ρωσία, Τυνησία, Μολδαβία, Σαουδική Αραβία, Ινδία και Λευκορωσία, όπως και μια Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου με Βοσνία - Ερζεγοβίνη) και 16 επιχειρηματικές αποστολές, αρχής γενομένης από τον Οκτώβρη 2015 (σε Ιράν δυο φορές, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Ιορδανία σε συνεργασία με τον ΣΕΒ, Τυνησία, Κένυα, Σαουδική Αραβία, Ινδία, Σουηδία, Σερβία, Ρουμανία, Πολωνία, Νότια Κορέα, Καζακστάν, Βέλγιο σε συνεργασία με το ΕΒΕΑ, Ινδονησία και Λευκορωσία).

Η «πρώτη φορά Αριστερά»...

Σημειωτέον, αρχές αυτής της βδομάδας, στο πλαίσιο προετοιμασίας της προσεχούς Μεικτής Διυπουργικής Επιτροπής (ΜΔΕ) Ελλάδας - Ιορδανίας, ο Δ. Μάρδας έκανε επίσκεψη εργασίας στο Αμμάν, συνοδευόμενος από επιχειρηματική αποστολή που διοργάνωσε ο ΣΕΒ σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών. Στο περιθώριο της επίσκεψης, συμφωνήθηκε, μεταξύ άλλων, η ιορδανική αντιπροσωπεία που θα επισκεφτεί την Αθήνα το Σεπτέμβρη, για τη σύγκληση της ΜΔΕ Ελλάδας - Ιορδανίας, να συνοδεύεται από επιχειρηματική αποστολή.

Κατά την επίσκεψή του, ο Δ. Μάρδας συναντήθηκε με την υπουργό Βιομηχανίας, Εμπορίου και Προμηθειών Ιορδανίας, τον υπουργό Ενέργειας και Ορυκτού Πλούτου, τον γγ του υπουργείου Υδάτων και Αρδευσης, τον γγ του υπουργείου Σχεδιασμού και Διεθνούς Συνεργασίας, καθώς και με αξιωματούχους του υπουργείου Εξωτερικών και Αποδήμων. Από πλευράς της ελληνικής κυβέρνησης, σημειωνόταν με έμφαση - ως άλλο ένα δείγμα ότι δεν παρεκκλίνει ούτε χιλιοστό από την πλήρη ευθυγράμμισής της με τους στόχους του κεφαλαίου - ότι «για πρώτη φορά, στις συναντήσεις του κ. υφυπουργού με τους υπουργούς και αξιωματούχους της ιορδανικής κυβέρνησης, συμμετείχαν και εκπρόσωποι των ελληνικών επιχειρήσεων. Η καινοτομία αυτή, που εφαρμόστηκε πιλοτικά στην περίπτωση της Ιορδανίας, θα ενσωματωθεί στην πρακτική του υπουργείου Εξωτερικών και θα εμπλουτιστεί και με άλλους φορείς και επιμελητήρια».

Τέλος, ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του στην προαναφερόμενη ενημερωτική εκδήλωση του ΥΠΕΞ, ο Δ. Μάρδας πρόσθεσε ότι στο άμεσο μέλλον προγραμματίζονται σειρά ομιλιών και παρουσιάσεων της Ελλάδας ως «επενδυτικού προορισμού», που θα κάνει σε «επενδυτικά funds», «think-tanks» και «μεμονωμένους επενδυτές» (σε Γαλλία, Τουρκία, ΗΠΑ, Γερμανία, Βέλγιο και Βρετανία), ενώ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί από τον Οκτώβρη περίπου 100 συναντήσεις με εκπροσώπους του χρηματοπιστωτικού τομέα και «θεσμικούς επενδυτές».

Διορθώνουν τα «κακώς κείμενα»

Στον άξονα «προσέλκυσης επενδύσεων», η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΞ εντάσσει και δράσεις όπως την «υποστήριξη έργου Αντιπροεδρίας, Γενικής Γραμματείας Συντονισμού και Υπουργού Επικρατείας, ως προς καταγραφή σημαντικότερων επενδύσεων προς υλοποίηση στην Ελλάδα και εντοπισμός σημαντικότερων αιτιών καθυστέρησής τους», την «υποβολή έκθεσης προς το ΚΥΣΟΙΠ με θέμα τη μείωση σε 6-8 μήνες της διαδικασίας έγκρισης μιας ξένης επένδυσης» κι ένα «Στρατηγικό Σχέδιο για την ανάπτυξη των θερμών πηγών» που κατατέθηκε στο υπουργείο Τουρισμού.

Αλλα βασικά στοιχεία του προγραμματισμού της κυβέρνησης είναι: «Συναντήσεις με εκπροσώπους επιχειρηματικών φορέων και φορέων προώθησης διμερούς συνεργασίας», όπως «εκπροσώπους ελληνικών κατασκευαστικών», «επικεφαλής διμερών επιμελητηρίων», «εκπροσώπους από σουηδικές, γαλλικές, ισραηλινές επιχειρήσεις κ.λπ.».

Διμερείς άξονες

Ακόμα, θεωρούν βασικό ζήτημα το «Συντονισμό στον Οδικό χάρτη για την Οικονομία και τις Επενδύσεις Ελλάδος - Γαλλίας» ενώ από το ΥΠΕΞ διαβεβαιώνουν ότι «ανάλογες συνεργασίες εξετάζονται και με Γερμανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Πολωνία».

Επιπλέον, προγραμματίζουν «Διοργάνωση 3 Συνεδρίων με γεωγραφική στόχευση τα Βαλκάνια, τις χώρες του Εύξεινου Πόντου και τις μεσογειακές χώρες». Χαρακτηριστικά, σε συνδιοργάνωση ΥΠΕΞ με ΔΕΘ - HELEXPO, προγραμματίζεται η διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη μεταξύ 7-8 Ιούλη του 1ου Διαβαλκανικού Συνεδρίου, στον κλάδο Τροφίμων και Ποτών, με συμμετοχή εκπροσώπων «πολιτικής ηγεσίας, επιχειρηματικής κοινότητας και ερευνητικών ινστιτούτων» από 9 χώρες.

Νέες φοροαπαλλαγές στο κεφάλαιο

Στον άξονα «Προώθηση Εξαγωγών» εντάσσεται και «Σχέδιο Δράσης για την Προώθηση των Εξαγωγών, το οποίο εκπονήθηκε από το ΥΠΕΞ σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, Αναβάθμιση παρεχόμενων υπηρεσιών από τα Γραφεία ΟΕΥ (σ.σ. Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, λειτουργούν σε ελληνικές διπλωματικές αρχές στο εξωτερικό) και τη Γενική Δ/νση Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων». Μεταξύ άλλων δράσεων, το εν λόγω Σχέδιο περιλαμβάνει ενίσχυση της πληροφόρησης «για την αρτιότερη ενημέρωση ελληνικών εξωστρεφών επιχειρήσεων», «Εκπόνηση Οδηγών Επιχειρηματικότητας για όλες τις χώρες με παρουσία Γραφείων ΟΕΥ (50 χώρες περίπου σήμερα)», «Αναβάθμιση λειτουργίας Γραφείων ΟΕΥ» και άνοιγμα τέτοιων Γραφείων και σε «νέες αγορές», Απω Ανατολή, Χώρες του Κόλπου κ.α.

Προωθείται, εξάλλου, «κατάθεση έκθεσης στο ΚΥΣΟΙΠ για μέτρα φορολογικού χαρακτήρα υπέρ των εξαγωγέων, που δεν προσκρούουν στις διατάξεις αναφορικά με τις κρατικές ενισχύσεις».

Αλλες δράσεις

Σε μια σειρά άλλες δράσεις, προωθείται «Πρόγραμμα προσέλκυσης ασθενών από Αραβικές χώρες και Ρωσία, στο πλαίσιο συνεργασίας με τις ιδιωτικές κλινικές αποκατάστασης της χώρας», όπως και «Πρόγραμμα τιμώμενων χωρών σε συνεργασία με την Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, προσφέροντας προνομιακές τιμές σε τουρίστες ξένων χωρών (Honorary countries για το τρέχον έτος, οι Ρωσία, Ισραήλ, ΗΠΑ και Τουρκία)».

Τέλος, μιλώντας στην ίδια εκδήλωση, ο γγ Διεθνούς Οικονομικής Συνεργασίας του ΥΠΕΞ, Γ. Τσίπρας, στάθηκε στη «σημασία που δίνει η κυβέρνηση στο θέμα της εξωστρέφειας, καθώς και στις συνεχείς προσπάθειές της για την επίλυση σχετικών δυσκολιών και τη βελτίωση των παραγόμενων αποτελεσμάτων».

Επισήμανε την «ανάγκη για συνέργειες του υπουργείου Εξωτερικών με τα συναρμόδια υπουργεία και τον ιδιωτικό τομέα» και υποστήριξε ότι «η μεταβολή - αναβάθμιση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας αφενός και η θεραπεία χρόνιων παθογενειών της Δημόσιας Διοίκησης αφετέρου θα συμβάλουν σημαντικά στην εξωστρέφεια», βασική έγνοια αυτή της ντόπιας αστικής τάξης να προσαρμόσει το κράτος της στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου.

Παραπέρα, ο Γ. Τσίπρας είπε ότι η κυβέρνηση «ακολουθεί μια πολυδιάστατη πολιτική, με έμφαση σε χώρες με τις οποίες διανοίγονται σημαντικές προοπτικές οικονομικής συνεργασίας όπως το Ιράν, η Αίγυπτος, η Κίνα, η Ρωσία, το Ισραήλ και οι αραβικές χώρες», ενώ παράλληλα «επισήμανε την ανάγκη για περαιτέρω ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων με τις χώρες της ΕΕ», στη γνωστή προσπάθεια της κυβέρνησης να παίξει με όσα περισσότερα κέντρα μπορεί, προς ενίσχυση της γεωστρατηγικής θέσης και της κερδοφορίας των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων.

Στο ίδιο πλαίσιο, αναφέρθηκε «στις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί και από το υπουργείο Εξωτερικών για αυξήσεις των τουριστικών εισροών στη χώρα μας, καθώς και για την επίτευξη του στόχου να καταστεί η Ελλάδα σε βάθος χρόνου ενεργειακός κόμβος».


Θ. Μπ.

ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Μειώθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο το 2014

Σταθερά πρώτες οι ΗΠΑ ως χώρα εξαγωγής επενδυτικών κεφαλαίων, ενισχύεται διαρκώς ο ρόλος της Κίνας. Στον τομέα των υπηρεσιών τα 2/3 των παγκόσμιων Αμεσων Ξένων Επενδύσεων

Μείωση κατέγραψαν οι εισροές Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) σε παγκόσμιο επίπεδο το 2014 κατά 16% πέφτοντας στα 1,23 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με σχετική έκθεση της Επιτροπής Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ, καταδεικνύοντας, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, τον «εύθραυστο χαρακτήρα της παγκόσμια οικονομίας, την πολιτική αβεβαιότητα που αποτρέπει τους επενδυτές αλλά και των αυξανόμενων γεωπολιτικών κινδύνων». Ωστόσο, οι εισροές ΑΞΕ στις αναπτυσσόμενες οικονομίες κατέγραψαν αύξηση κατά 2% φτάνοντας στα 681 δισ. δολάρια, με την Κίνα να παραμένει στη θέση του μεγαλύτερου παραλήπτη ΑΞΕ, ενώ μεταξύ των 10 μεγαλύτερων χωρών υποδοχής ΑΞΕ οι 5 κατατάσσονται στις λεγόμενες αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Αντίθετα, οι χαμηλές εισροές για τις ανεπτυγμένες οικονομίες συνεχίστηκαν και το 2014, όπου εάν εξαιρέσουμε την αξία ορισμένων πράξεων εξαγορών και συγχωνεύσεων εταιρειών που πραγματοποιήθηκαν, το σύνολο των ΑΞΕ σε αυτήν την κατηγορία οικονομιών υποχώρησε κατά 28% στα 499 δισ. δολάρια. Οι επενδύσεις πολυεθνικών εταιρειών με έδρα τις αναπτυσσόμενες οικονομίες το 2014 κατέγραψαν ρεκόρ, καθώς ασιατικές αναπτυσσόμενες χώρες επένδυσαν στο εξωτερικό περισσότερο από κάθε άλλη χώρα, ενώ εννέα από τις 20 μεγαλύτερες χώρες επενδυτές προέρχονται από τις αναπτυσσόμενες ή «οικονομίες σε μετάβαση».

Οπως συνεχίζει η έκθεση, η ενίσχυση του όγκου των ΑΞΕ στον τομέα των υπηρεσιών συνεχίστηκε για μια ακόμη χρονιά, αποτέλεσμα της αυξανόμενης «φιλελευθεροποίησης» του τομέα (εννοούν την πολιτική περιορισμού των διασονυριακών δασμών και ανοίγματος των συνόρων για την είσοδο κεφαλαίων στο πλαίσιο των συμφωνιών σε επίπεδο ΠΟΕ), και την αυξανόμενη κερδοφορία του τομέα των υπηρεσιών. Το 2012 οι υπηρεσίες αντιστοιχούσαν στο 63% του παγκόσμιου όγκου ΑΞΕ, περισσότερο από το διπλάσιο ποσοστό από το μερίδιο της βιομηχανίας. Ο πρωτογενής τομέας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 10% του συνόλου. Την ίδια στιγμή, οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές (M&As) το 2014 έφτασαν στα 399 δισ. δολάρια, ενώ ο αριθμός των συμφωνιών αξίας άνω του 1 δισ. δολαρίων που έκλεισαν πολυεθνικές εταιρείες αυξήθηκε στις 223 - ο μεγαλύτερος αριθμός από το 2008 - από 168 το 2013. Την ίδια, όμως, στιγμή οι πολυεθνικές προχώρησαν και σε αποεπενδύσεις ίσες με τη μισή αξία των εξαγορών. Οι εξαγγελθείσες επενδύσεις σε «αναξιοποίητες ζώνες» (greenfield investments) μειώθηκαν κατά 2% στα 696 δισ. δολάρια, με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες να συνεχίζουν να προσελκύουν τα 2/3 αυτού του είδους των επενδύσεων.

Χαμηλή ήταν η συμμετοχή κρατικών επενδυτικών ταμείων, τα οποία επένδυσαν 16 δισ. σε ΑΞΕ το 2014, στοχεύοντας κυρίως την απόκτηση εγκαταστάσεων υποδομών, ενώ την ίδια στιγμή η κεφαλαιακή επέκταση των πολυεθνικών εταιρειών που βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο επιβράδυνε. Ειδικότερα οι διασυνοριακές εξαγορές και συγχωνεύσεις από τέτοιου είδους εταιρείες υποχώρησαν κατά 39% στα 69 δισ. ευρώ. Η παγκόσμια παραγωγή των πολυεθνικών εταιρειών αυξήθηκε το 2014, με την υπολογιζόμενη προστιθέμενη αξία να φτάνει τα 7,9 τρισ. δολάρια τη στιγμή που αυτές οι εταιρείες απασχολούν 75 εκατ. ανθρώπους. Τέλος, υπολογίζεται ότι οι ροές των ΑΞΕ σε παγκόσμιο επίπεδο θα ενισχυθούν το 2015 κατά 11% στα 1,4 τρισ. δολάρια (δεν έχουν δοθεί στοιχεία απολογισμού έως τώρα), ενώ αναμένεται να φτάσουν τα 1,5 τρισ. το 2016 και το 1,7 τρισ. το 2017. Πάντως, όπως αναφέρεται στην έκθεση, μια σειρά οικονομικών και πολιτικών κινδύνων, στους οποίους περιλαμβάνονται οι «αβεβαιότητες» στην Ευρωζώνη, πιθανές επιπτώσεις από πολεμικές συρράξεις, αλλά και τα επίμονα προβλήματα που παρουσιάζουν οι αναδυόμενες οικονομίες, «μπορεί να διαταράξουν την διαφαινόμενη ανάκαμψη».

Διαρκώς ενισχυόμενος ο ρόλος της Κίνας

Στις «αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας» - μία ετερογενής ομάδα οικονομιών που περιλαμβάνει χώρες όπως η Κίνα, το Βιετνάμ και η Ταϊλάνδη, μέχρι την Καμπότζη, την Παπούα Ν. Γουινέα και τις νήσους Βανουάτου - οι εισροές ΑΞΕ αυξήθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αγγίζοντας σχεδόν το μισό τρισ. δολάρια, επιβεβαιώνοντας το ρόλο της περιοχής ως τον μεγαλύτερο υποδοχέα ΑΞΕ στον κόσμο. Στην Κίνα κατευθύνθηκαν 128,5 δισ. αυξημένα κατά 3,7% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, στο Χονγκ Κονγκ 103,3 δισ. (+39%), στη Σιγκαπούρη 67,5 δισ. (+4,2%) και στην Ινδονησία 22,6 δισ. (+20%). Την ίδια στιγμή, οι χώρες αυτές αποτελούν και πηγή εκροών επενδυτικών κεφαλαίων, με το Χονγκ Κονγκ να βρίσκεται πρώτο στη λίστα με 142,7 δισ. και αύξηση 76,7% σε σχέση με το 2013, την Κίνα με 116 δισ. δολάρια (+14,9%), τη Σιγκαπούρη 40,7 δισ. δολάρια (+41,2%), τη Νότια Κορέα με 30,6 δισ. δολάρια (+7,8%) και τη Μαλαισία με 16,4 δισ. δολάρια (+16,6%). Πάντως, στην έκθεση δεν παρέχονται ακριβή στοιχεία για την ταυτότητα αυτών των εξαγωγικών κεφαλαίων, για το εάν δηλαδή πρόκειται για πολυεθνικές εταιρείες άλλων χωρών που, χρησιμοποιώντας ως βάση τις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας, από εκεί προχωρούν σε επέκταση των οικονομικών τους δραστηριοτήτων σε άλλες αγορές ανά τον κόσμο. Οι εισροές ΑΞΕ στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία αυξήθηκαν κατά 10% στα 381 τρισ. δολάρια. Κατά τα τελευταία χρόνια, όπως αναφέρει η έκθεση, οι πολυεθνικές εταιρείες αποτελούν καθοριστική δύναμη στην προώθηση της σύνδεσης των οικονομιών αυτής της «υπο-περιοχής» διά μέσου των διασυνοριακών επενδύσεων στις υποδομές.

Οι πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή έχουν ως αποτέλεσμα μια διαρκή μείωση κατ' έτος των εισροών ΑΞΕ (-4% στα 43 δισ. δολάρια το 2014). Στη Νότια Ασία (ανήκουν το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Μπουτάν, οι Μαλδίβες, το Νεπάλ, η Ινδία, το Ιράν, το Πακιστάν και η Σρι Λάνκα), αντίθετα σημειώθηκε αύξηση 16% φτάνοντας τα 41,2 δισ., το μεγαλύτερο μέρος των οποίων κατευθύνθηκε στη βιομηχανία συμπεριλαμβανομένης της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μεγαλύτερος υποδοχέας φυσικά ήταν η Ινδία με 34,4 δις. και αύξηση 22% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, το Ιράν με 2,1 δισ. αλλά μείωση 31% καθώς ακόμη δεν είχαν αρθεί οι δυτικές κυρώσεις σε αυτήν τη χώρα, το Πακιστάν με 1,7 δισ. και αύξηση 31% με το υπόλοιπο ποσό να κατανέμεται στις άλλες χώρες της περιοχής αυτής.

Οι εισροές ΑΞΕ στην Αφρική παρέμειναν σταθερές στα 54 δισ. δολάρια. Πάντως, το μερίδιο των υπηρεσιών στην Αφρική παραμείνει χαμηλότερο σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο και τον μέσο όρο των αναπτυσσόμενων χωρών. Ο όγκος των ΑΞΕ στην Αφρική που κατευθύνθηκε στον πρωτογενή τομέα αποτελεί το 31% του συνόλου. Τέλος, σε Λατινική Αμερική και Καραϊβική οι εισροές ΑΞΕ μειώθηκαν κατά 14% στα 159 δισ. κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης στις τιμές πρώτων υλών.

Σταθερά πρώτες οι ΗΠΑ

Οι εισροές ΑΞΕ στις αναπτυγμένες οικονομίες κινήθηκαν στα 498 δισ. δολάρια παρουσιάζοντας μείωση 28,4%, με το ποσοστό τους στο σύνολο της παγκόσμιας αξίας εισροών ΑΞΕ να διαμορφώνεται στο 40,6%. Μεγαλύτερη χώρα υποδοχής ήταν οι ΗΠΑ με 92,4 δισ. και μείωση 60% σε σχέση με το 2013, το Η. Βασίλειο με 72,2 δισ. (+51,5%), ο Καναδάς με 53,9 δισ. (-23,7%), η Αυστραλία με 51,9 δισ. (-4,4%) και η Ολλανδία με 30,3 δισ. (+5,6%). Στην εξαγωγή επενδυτικών κεφαλαίων στην πρώτη θέση βρίσκονται οι ΗΠΑ με 336,9 δισ. δολάρια και αύξηση 2,6%, ακολουθεί η Ιαπωνία με 113,6 δισ. δολάρια (-16,3%), η Γερμανία με 112,2 δισ. δολάρια και αύξηση 272,7%, ο Καναδάς με 52,6 δισ. δολάρια (+4,1%) και η Γαλλία με 42,9 δισ. δολάρια και αύξηση 71,5%.

Οπως προαναφέρθηκε εισαγωγικά, παρατηρώντας τον συσσωρευμένο όγκο ΑΞΕ κατά τομέα της οικονομίας βλέπουμε τον διαρκώς αυξανόμενο ρόλο των υπηρεσιών. Πιο συγκεκριμένα το 2012, το πιο πρόσφατο έτος όπου υπάρχουν διαθέσιμα τομεακά στοιχεία, οι υπηρεσίες αντιστοιχούσαν στο 63% του παγκόσμιου όγκου ΑΞΕ, κάτι λιγότερο από το τριπλάσιο του μεριδίου της βιομηχανίας, που ήταν στο 26%. Οσο για τον πρωτογενή τομέα αντιστοιχούσε σε λιγότερο από το 10%. Κατά την περίοδο 2001 - 2012, το μερίδιο των υπηρεσιών στον όγκο των ΑΞΕ σε παγκόσμιο επίπεδο, αυξανόταν με ρυθμό 5% ετησίως, με ανάλογη ετήσια μείωση του μεριδίου της βιομηχανίας. Γενικά, από το 1990, το μερίδιο των υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 14 ποσοστιαίες μονάδες (από 49% στο 63%) και αντιστοίχως μειώθηκε το μερίδιο της βιομηχανίας (από 41% στο 26%), τη στιγμή που ο πρωτογενής τομέας παρέμενε σταθερός γύρω στο 7%.

Τέλος, στην έκθεση καταγράφεται η ιδιαίτερη βαρύτητα που έχουν οι κρατικά ελεγχόμενες πολυεθνικές εταιρείες στον όγκο των παγκόσμιων επενδύσεων και δίνεται η λίστα με τις δέκα μεγαλύτερες μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες αυτού του είδους. Πρόκειται για: Την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία VW, με συνολική αξία περιουσιακών στοιχείων στο εσωτερικό και το εξωτερικό 446,555 δισ. δολάρια και 147.199 εργαζόμενους, την ιταλική πετρελαϊκή «Eni», με αξία περιουσιακών στοιχείων 190,125 δισ. δολάρια και 572.800 εργαζόμενους, την επίσης ιταλική ενεργειακή «Enel», με αξία περιουσιακών στοιχείων 226,006 δισ. δολάρια και 83.887 εργαζόμενους, τη γαλλική ενεργειακή EDF, με αξία περιουσιακών στοιχείων 353,574 δισ. και 71.394 εργαζόμενους, την επίσης γαλλική ενεργειακή GDF με αξία 219,759 δισ. και 158.467 εργαζόμενους, τη γερμανική επιχείρηση τηλεπικοινωνιών «Deutche Telekom», με αξία περιουσιακών στοιχείων 162,671 δισ. δολάρια και 228.596 εργαζόμενους, την κινεζική CITIC διαφόρων δραστηριοτήτων με αξία περιουσιακών στοιχείων 703,666 δισ. δολάρια και 125.215 εργαζόμενους, τη νορβηγική «Statoil» με αξία 144,741 δισ. δολάρια και 23.413 εργαζόμενους, τη γαλλική αεροναυπηγική «Airbus» με αξία 128,474 δισ. δολάρια και 144.061 εργαζόμενους και τέλος την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία «General Motors», με αξία περιουσιακών στοιχείων 166,344 δισ. δολάρια και 219.000 εργαζόμενους. Ο συνολικός τζίρος των παραπάνω 10 εταιρειών το 2013 έφτασε το 1,338 τρισ. δολάρια.


Φ. Κ.

Ορισμένα φαινόμενα στην οικονομία των ΗΠΑ ενδεικτικά της επιβράδυνσης

Από πρόσφατες κινητοποιήσεις στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ στην εταιρεία τηλεπικοινωνιακού υλικού «Verizon»

Copyright 2016 The Associated

Από πρόσφατες κινητοποιήσεις στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ στην εταιρεία τηλεπικοινωνιακού υλικού «Verizon»
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Reuters» («Καθημερινή 8/5/2016), 59 αμερικανικές ενεργειακές, πετρελαϊκές και εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου έχουν χρεοκοπήσει. Αυτός ο αριθμός κοντεύει να φτάσει τον αριθμό των εταιρειών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών που χρεοκόπησαν την περίοδο της κρίσης αρχές της δεκαετίας του 2000.

Η μεγάλη πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει οδηγήσει σε αυτό το αποτέλεσμα, το οποίο αναδεικνύει σε ένα βαθμό την κατάσταση της καπιταλιστικής οικονομίας των ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίες οι επισημάνσεις της Κεντρικής τους Τράπεζας Fed ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνουν, ούτε οι τελευταίες προβλέψεις του ΔΝΤ για χαμηλότερη ανάπτυξη το 2016 και το 2017, σε σχέση με προηγούμενες προβλέψεις. Το ίδιο εκτιμά στην τελευταία της έκθεση και η Κομισιόν.

Στο ίδιο ρεπορτάζ του «Reuters», αναφέρεται ότι, σύμφωνα με τον Τσαρλς Γκιμπς, ειδικό στις εταιρικές αναδιαρθρώσεις στην «Akin Gump» με έδρα το Τέξας, το κύμα χρεοκοπιών που χτυπά την αμερικανική ενεργειακή βιομηχανία δεν έχει καν φτάσει στη μέση της διαδρομής. «Πιστεύω ότι θα έχουμε περισσότερα αιτήματα χρεοκοπίας στη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου απ' ό,τι στο πρώτο τρίμηνο», εκτιμά. Στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2016, 15 πετρελαϊκές εταιρείες και εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου είχαν καταθέσει αίτημα χρεοκοπίας. Ορισμένες πετρελαϊκές εταιρείες φαίνεται πως αντέχουν, με την ελπίδα ότι θα σταθεροποιηθούν οι τιμές σε υψηλότερα επίπεδα.

Το Φλεβάρη του 2016, η τιμή του πετρελαίου είχε πέσει στα 27 δολάρια το βαρέλι όταν στα μέσα του 2014 ήταν πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι.

Οι συγκρίσεις με το 2000

Το ρεπορτάζ κάνει συγκρίσεις με την κρίση του 2000 στις ΗΠΑ, κρίση που χτύπησε τον τομέα της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών και όχι τυχαία. Τα συγκρίσιμα στοιχεία είναι μια ένδειξη της πορείας της οικονομίας των ΗΠΑ και των δυσκολιών της για δυναμική ανάκαμψη, αφού όπως ο τομέας των τηλεπικοινωνιών, και κυρίως της πληροφορικής, εκτός από στρατηγικός έχει μεγάλη συμμετοχή στο ΑΕΠ, το ίδιο και ο ενεργειακός τομέας του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, είναι στρατηγικός και έχει μεγάλη συμβολή στο ΑΕΠ.

Ας δούμε λίγο τις συγκρίσεις. Γράφει το «Reuters»: «Η υποχώρηση του πετρελαίου κατά 60% από τα μέσα του 2014 έχει μειώσει την κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών ενεργειακών εταιρειών κατά 1,02 τρισ. δολάρια. Συγκριτικά στις αρχές του 2000, η κεφαλαιοποίηση των εταιρειών τηλεπικοινωνίας είχε μειωθεί κατά 882 δισ. δολάρια». Αυτό δείχνει υποτίμηση της αξίας των επιχειρήσεων. Αυτή η σύγκριση θέλει να δείξει ότι η σημερινή κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη απ' αυτήν του 2000, όπως και το επόμενο παράδειγμα: «Και στις αγορές ομολόγων υπάρχουν σημάδια σύμφωνα με τα οποία θα χαθούν πολλά χρήματα, ιδίως στα ομόλογα υψηλής απόδοσης. Μεταξύ 1998 - 2002 είχαν εκδοθεί ομόλογα ύψους 177,1 δισ. δολαρίων από εταιρείες τηλεπικοινωνιών, ενώ λιγότερο από το 10% αυτών ήταν υψηλού ρίσκου. Οι ενεργειακές εταιρείες έχουν πουλήσει ομόλογα ύψους 350,7 δισ. δολαρίων μεταξύ 2010 - 2014, εκ των οποίων πάνω από το 50% ήταν ομόλογα υψηλής απόδοσης και ρίσκου». Αυτό το παράδειγμα δείχνει επίσης ότι όποιοι δάνεισαν τις εταιρείες πετρελαίου, κινδυνεύουν να χάσουν.

Το ρεπορτάζ αναφέρει ως προς αυτό: «Οσοι είχαν επενδύσει σε μετοχές και ομόλογα του ενεργειακού τομέα τα τελευταία δύο χρόνια έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες. Παραμένει ασαφές πόσος χρόνος θα πρέπει να περάσει μέχρι να ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης και ποιος θα εξακολουθεί να βρίσκεται όρθιος στο τέλος».

Πράγματι, ένα σινιάλο σε σχέση με τα παραπάνω έρχεται από τις τράπεζες, που, ενώ φρόντιζαν να δίνουν λύσεις στις εταιρείες του ενεργειακού τομέα, που δυσκολεύονταν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια τα οποία είχαν πάρει, αυτό έχει σταματήσει τώρα. Τόσο οι πτωχεύσεις, όσο και οι δυσκολίες αποπληρωμής δανείων, ωθούν τις τράπεζες να σταματούν χρηματοδοτικές διευκολύνσεις, αφού κινδυνεύουν να χάσουν τεράστια κεφάλαια.

Ορισμένα ακόμη παραδείγματα

Αλλωστε, και ο ίδιος ο τραπεζικός τομέας στις ΗΠΑ έχει δυσκολίες. Πρόσφατα, στον αστικό Τύπο γράφτηκε ότι πέντε αμερικανικές τράπεζες, ανάμεσά τους και οι JP Morgan Chase και Bank of America, δεν πήραν την έγκριση της Fed (Κεντρική Τράπεζα) και της FDIC (Ομοσπονδιακή Αρχή Εγγύησης Καταθέσεων), για τα σχέδια εκκαθάρισής τους σε περίπτωση κατάρρευσης, καθώς αυτά κρίθηκαν ανεπαρκή. Εκτός από τις JP Morgan Chase και Bank of America, οι υπόλοιπες τράπεζες που απέτυχαν στο σχετικό τεστ ήταν οι Wells Fargo, Bank of New York Mellon και State Street, των οποίων τα σχέδια εκκαθάρισης ήταν, σύμφωνα με τις ρυθμιστικές αρχές, «αναξιόπιστα ή τουλάχιστον δεν θα διευκόλυναν μια συντεταγμένη εκκαθάριση». Διαπιστώθηκαν προβλήματα αναγκών ρευστότητας και στα αναγκαία κεφάλαια για ενδεχόμενο εκκαθάρισης. Επίσης, ο τραπεζικός δείκτης KBW, ο οποίος περιλαμβάνει 24 μεγάλες τράπεζες, έχει υποχωρήσει κατά 19% από την αρχή του 2016 και κατά 26% από τον Ιούλη του 2015.

Δίνουμε ακόμη δύο ενδεικτικά παραδείγματα που δείχνουν παρόμοια φαινόμενα. Τέλη Απρίλη 2016, βγήκε η είδηση ότι η μεγαλύτερη εταιρεία φωτοβολταϊκών των ΗΠΑ, «Sunedison», με αξία κοντά στα 10 δισ., ενώ η αξία των παγίων της ανέρχεται σε 20,7 δισ. δολάρια, με τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα σε ΗΠΑ και άλλες χώρες, «βάρεσε κανόνι». Μόνο στην Ινδία σχεδίαζε επενδύσεις ύψους 15 δισ. δολαρίων έως το 2022 για φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 15 GW. Η εταιρεία ήταν ο ηγέτης του κλάδου. Εκτιμούν ότι πτώχευσε από υπέρογκο δανεισμό ύψους 16 δισ. δολαρίων. Αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί για να δικαιολογήσει το «κανόνι».

Επίσης, σύμφωνα με τα ετήσια αποτελέσματα που δημοσίευσε η «Apple», οι πωλήσεις της υποχώρησαν κατά 13% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ η ναυαρχίδα της, το «iPhone», έχασε 10 εκατομμύρια πωλήσεων το ίδιο διάστημα. Συγκεκριμένα, στην Κίνα, στην Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ, τα έσοδά της υποχώρησαν κατά 26%. Η μετοχή έχει χάσει το 9% της αξίας της. Μείωση εμφάνισαν και τα καθαρά κέρδη της εταιρείας, τα οποία υποχώρησαν κατά 22%, στα 10,5 δισ. δολάρια έναντι 13,6 δισ. δολαρίων το α' τρίμηνο του 2015. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πωλήσεις των iPhone σημείωσαν πτώση κατά 16%. Ενα, λοιπόν, μονοπώλιο στις νέες τεχνολογίες και στις τηλεπικοινωνίες, με δράση σχεδόν σε όλο τον κόσμο, πιο σωστά στις πιο ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες, έχει προβλήματα.

Μερικές επισημάνσεις

Η τεράστια πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει σχέση με την υπερπαραγωγή του διεθνώς και τη μεγάλη μείωση της ζήτησης λόγω της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Επίδραση σ' αυτό έχουν και οι οξύτατοι ανταγωνισμοί, ανάμεσα στα κράτη του ΟΠΕΚ, στις ΗΠΑ, στη Ρωσία, που φαίνεται από το ότι ο ΟΠΕΚ δεν μείωνε την παραγωγή για να συγκρατηθούν οι τιμές, ενώ οι ΗΠΑ επεδίωκαν να εξοστρακίσουν ανταγωνιστές τους από την παγκόσμια αγορά (κυρίως Ευρώπη και Λατινική Αμερική), όπως τη Ρωσία, τη Βενεζουέλα, τη Βραζιλία, αλλά και άλλες χώρες του ΟΠΕΚ. Βεβαίως, οι ΗΠΑ είχαν ένα μειονέκτημα. Η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου (όπου η πρώτη ύλη εξάγεται με τη νέα μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης, η οποία επιτρέπει την άντλησή της μέσα από πετρώματα), που συνέβαλε στο να κάνουν εξαγωγές, είναι κοστοβόρα. Η πτώση των τιμών έφερε μεγάλες ζημιές που έφτασαν μέχρι και τις πτωχεύσεις.

Η αμερικανική οικονομία αναπτύχθηκε με ετήσιο ρυθμό 0,5% το πρώτο τρίμηνο του 2016, σύμφωνα με τα υπουργεία Εμπορίου και Εργασίας, μετά από 1,4% το τέταρτο τρίμηνο του 2015 και 2,0% το τρίτο τρίμηνο του 2015. Επίσης, η Κεντρική Τράπεζα (Fed) εκτιμά υποχώρηση της λαϊκής κατανάλωσης (λέει ότι έχει μετριαστεί), ενώ τα στοιχεία για τις πάγιες επενδύσεις και τις καθαρές εξαγωγές τα εκτιμά ως υποτονικά.

Ολα τα παραπάνω δείχνουν αδύναμη ανάπτυξη, επιβράδυνση της οικονομίας των ΗΠΑ, με απρόβλεπτη εξέλιξη, αφού και η οικονομία της Ευρωζώνης παρουσιάζει παρόμοια φαινόμενα, ενώ η Κίνα αναπτύσσεται μεν με ρυθμό 6,5%, αλλά δεν σημαίνει ότι μπορεί όπως στο παρελθόν να συμβάλλει με τις εισαγωγές της, που έχουν μειωθεί, στην ανάπτυξη της οικονομίας των ΗΠΑ.

Η δε εμμονή των διεθνών διακρατικών καπιταλιστικών οργανισμών όπως το ΔΝΤ, ο ΟΟΣΑ, για ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης, αφενός δεν μπορεί να δημιουργήσει δυναμική ανάπτυξης, αφετέρου αντιβαίνει σ' αυτό που βρίσκεται ήδη στην προεκλογική αντιπαράθεση των ΗΠΑ ως προτροπή στους καπιταλιστές, η αύξηση των μισθών, αφού μειώνει το ποσοστό κέρδους τους και δε συμβάλλει στον ανταγωνισμό. Γι' αυτό «έχει μετριαστεί η κατανάλωση των λαϊκών νοικοκυριών», σύμφωνα με τα στοιχεία της Fed. Αξεπέραστες αντιφάσεις του καπιταλισμού. Αλλά όποια εξέλιξη και αν υπάρχει τη νύφη την πληρώνει ο λαός. Ολα τα παραπάνω φαινόμενα οφείλονται στο γεγονός ότι η παραγωγή είναι κοινωνική, αλλά τα αποτελέσματά της τα καρπώνονται οι καπιταλιστές,(καπιταλιστική ιδιοκτησία που καθορίζει τις σχέσεις παραγωγής), γεγονός που ωθεί και στην αναρχία. Ετσι έρχεται η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και η κρίση, που φορτώνει βάσανα τους εργαζόμενους. Γι' αυτό χρειάζεται κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, ώστε να αντιστοιχηθεί η κοινωνική παραγωγή με τις σχέσεις ιδιοκτησίας, δηλαδή κατάκτηση της εργατικής εξουσίας για την οικοδόμηση σοσιαλισμού - κομμουνισμού.


Ι.

ΓΑΛΛΙΑ
Πολλές οι διαφωνίες και οι φωνές υπέρ του κεφαλαίου

Το παράδειγμα των λεγόμενων «Φροντέρ» και της «αντι-μεταρρύθμισής» τους

Από τις κινητοποιήσεις ενάντια στο νόμο «Ελ Κομρί»
Από τις κινητοποιήσεις ενάντια στο νόμο «Ελ Κομρί»
Η προώθηση του νέου αντεργατικού «πακέτου» (νόμος «Ελ Κομρί») στη Γαλλία φαίνεται να δίνει νέα ώθηση και σε διεργασίες που εδώ και καιρό συνεχίζονται στο αστικό πολιτικό σύστημα, ειδικά στο κυβερνών κόμμα Parti Socialiste (PS - Σοσιαλιστικό Κόμμα). Την περασμένη βδομάδα η κυβέρνηση ενεργοποίησε το αντιδραστικό άρθρο του Συντάγματος 49 παράγραφος 3, με το οποίο παρέκαμψε τη Βουλή ώστε με τη σύμφωνη γνώμη του υπουργικού συμβουλίου να καταφύγει στη μέθοδο των προεδρικών διαταγμάτων και να θέσει σε εφαρμογή τις νέες ανατροπές, χωρίς καμιά καθυστέρηση. Η προσφυγή στο αντιδραστικό αυτό άρθρο έδειξε ακόμα μια φορά τα όρια και το χαρακτήρα της «δημοκρατίας τους», που κατά τ' άλλα επικαλούνται όλες οι αστικές κυβερνήσεις, μια δημοκρατία κομμένη και ραμμένη για να υπηρετεί τα εκάστοτε συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, της οποίας η κυβέρνηση Ολάντ - Βαλς (στενός συνεργάτης αλλά και... ίνδαλμα της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ) είναι πιστός και άξιος υπερασπιστής.

Την ίδια στιγμή, η όλη διαδικασία ξετυλίχθηκε στο φόντο διαφωνιών στο εσωτερικό του PS. Ετσι, για πρώτη φορά, βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος συμμετείχαν σε προσπάθεια να συγκεντρωθούν υπογραφές για να κατατεθεί πρόταση μομφής κατά της «κυβέρνησής τους», της κυβέρνησης δηλαδή του κόμματος στο οποίο ανήκουν (τελικά η πρόταση δεν κατατέθηκε, επειδή έλειπαν δυο υπογραφές). Στο εξής, φαίνεται ότι «ανοίγει» ακόμα και το ενδεχόμενο αρκετοί από τους διαφωνούντες σοσιαλιστές βουλευτές (γνωστοί ως «Frondeurs» - «Φροντέρ», δηλαδή «αυτοί με τη σφεντόνα») να αποχωρήσουν από το PS, είτε με παρέμβαση των κομματικών οργάνων, είτε και με δική τους πρωτοβουλία. Ωστόσο, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη ουσία είναι ότι η κριτική των «Φροντέρ» δεν ασκείται σε καμία περίπτωση από τη μεριά των εργατικών - λαϊκών συμφερόντων. Είναι κριτική που εκφράζει τα συμφέροντα των μονοπωλίων και δυναμώνει σε μια περίοδο που στη Γαλλία ενισχύεται ο προβληματισμός του κεφαλαίου για το πώς θα ανακάμψει η κερδοφορία του, πώς θα αποκατασταθεί έστω ένα μέρος της χασούρας που είχε με τη βαθιά καπιταλιστική κρίση, πώς και αν θα μπορέσει να οχυρωθεί μπροστά στα νέα ανησυχητικά για την πορεία της οικονομίας δεδομένα.

Φιλοδοξίες για ...όλους

Καλύτερη απόδειξη για τα παραπάνω δεν είναι παρά το «αντι-νομοσχέδιο» που η ομάδα των «Φροντέρ» είχε υποβάλει τους προηγούμενους μήνες και παρουσίασε ως «αντι-μεταρρύθμιση» εναλλακτική στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, ως «μια άλλη μεταρρύθμιση. Φιλόδοξη για όλους, για τους εργαζόμενους όπως και τις επιχειρήσεις».

Παραθέτουμε ενδεικτικά:

  • Η λεγόμενη «αντι-μεταρρύθμιση» προτείνει μεταξύ άλλων να εφαρμοστεί η αρχή τού «ο ρυπαίνων πληρώνει». Οι συντάκτες της υποτίθεται ότι επικρίνουν τη διευκόλυνση των απολύσεων στην οποία οδηγεί ο νόμος «Ελ Κομρί», ωστόσο και εκείνοι αναγνωρίζουν το δικαίωμα της εργοδοσίας να απολύει, μόνο που το συνδέουν με αύξηση εργοδοτικών εισφορών στην «ασφάλιση κατά της ανεργίας» (σ.σ. με ταμεία δηλαδή αντίστοιχα του δικού μας ΟΑΕΔ). Συγκεκριμένα, προτείνουν «να τροποποιηθούν οι εργοδοτικές εισφορές στην ασφάλιση κατά της ανεργίας, όχι με βάση το είδος του συμβολαίου εργασίας (...) αλλά με βάση το κόστος που προκύπτει για την ασφάλιση της ανεργίας».

Ουσιαστικά, συμφωνούν να καθαγιαστεί και να κατοχυρωθεί το δικαίωμα των εργοδοτών να απολύουν ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες τους, με αντάλλαγμα απλά μια μεγαλύτερη συμβολή στα «φιλόπτωχα ταμεία» στα οποία συνολικά οι αστικές κυβερνήσεις έχουν καταντήσει τα Ταμεία όπως τον ΟΑΕΔ. Και έτσι, οι επιχειρήσεις διατηρούν το τεράστιο όφελος που συνεπάγεται η μείωση του προσωπικού (πολύτιμο πλεονέκτημα ειδικά για όσους θέλουν να προχωρήσουν σε αναδιαρθρώσεις σχεδιάζοντας νέες επενδύσεις στον ίδιο ή και σε άλλους κλάδους ή αγορές), σε σχέση με την αύξηση μιας «εισφοράς» που, ούτως ή άλλως, με τον προσανατολισμό και τις προτεραιότητες που πλέον έχουν αποκτήσει οι οργανισμοί προστασίας των ανέργων, στα δικά τους ταμεία επιστρέφει πάλι. Με την έννοια ότι η επέκταση των «προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης», ο πολλαπλασιασμός των πρωτοβουλιών τύπου «επιταγές απασχόλησης» κ.τ.λ. που διανέμουν κατά χιλιάδες στις επιχειρήσεις φτηνά εργατικά χέρια, για όσο καιρό αυτές τα χρειάζονται και όχι με προοπτική μια σταθερή και με δικαιώματα εργασία, η συνολική λειτουργία των αντίστοιχων ΟΑΕΔ, που γίνεται ίδια σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, τη μεγαλοεργοδοσία εξυπηρετεί και μόνο.

Ετσι, το μεγάλο κεφάλαιο βγαίνει κερδισμένο διπλά: και να απολύει όσο θέλει μπορεί και να «επενδύει» σε σημαντικά «εργαλεία» με τα οποία το κράτος στηρίζει και πάλι τις δικές του ανάγκες.

Τι διαφορά έχουν επί της ουσίας τέτοιες «αντι-προτάσεις» από τον πυρήνα και του νόμου «Ελ Κομρί», που συνδέει τη δυνατότητα μιας εταιρείας να απολύει, με τον τζίρο και τα κέρδη της; Σε τι διαφοροποιούνται τέτοιες «αντι-προτάσεις» από την ουσία της στρατηγικής που συνολικά υπηρετεί η ΕΕ, επιδιώκοντας την πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων; Σε μια εισφορά - ψίχουλο, που και αυτή δεν έχει αντίκρυσμα στους εργαζόμενους, αφού με τα προγράμματα «ενεργητικής απασχόλησης» ανέργων επιστρέφει πάλι στους καπιταλιστές. Κατά τ' άλλα, όλοι τους ξεκινούν με αφετηρία την ανάγκη των μονοπωλίων να διαφυλάξουν τη θέση και την κερδοφορία τους και με αυτό ως αξίωμα, θεωρούν ως δεδομένη και την «ανάγκη» να μπορούν να γίνονται όσες απολύσεις συνεπάγονται τα πλάνα και οι ισολογισμοί των εταιρειών.

Με μπούσουλα τις προτάσεις της ΕΕ
  • Η «εναλλακτική» των «Φροντέρ» διαμορφώνεται με μπούσουλα μερικές από τις σημαντικότερες αντιασφαλιστικές προτεραιότητες της ΕΕ και έτσι προτείνει τη δημιουργία «μιας αληθινής επαγγελματικής Κοινωνικής Ασφάλισης, μέσα σε ένα πλαίσιο επανιδρυμένης κοινωνικής προστασίας».

Βεβαίως, πουθενά στις συγκεκριμένες παραγράφους που εμφανίζουν την επαγγελματική ασφάλιση ως θαυματουργό «αντίδοτο» στην κατεδάφιση της Κοινωνικής Ασφάλισης που συντονισμένα επιταχύνει η ΕΕ, δεν υπάρχει αναφορά στα αληθινά της χαρακτηριστικά: στο ότι κάθε παροχή και «κάλυψη» κινδυνεύει διαρκώς να πετσοκοπεί ή και χαθεί εντελώς, αν η «απόδοση» του Ταμείου δεν είναι η απαιτούμενη, με δεδομένο ότι βασική αρχή των επαγγελματικών ταμείων είναι η διαρκής «επένδυση» των αποθεματικών τους, δηλαδή το διαρκές τζογάρισμα. Αποθεματικά που δημιουργούνται, βεβαίως, από τις εισφορές των εργαζομένων. Πουθενά δεν εξηγείται ότι η σύνταξη κι η περίθαλψη εξαρτώνται από το αν θα αποδώσει η εκάστοτε επένδυση του Ταμείου.

Αναφέρεται, όμως, ότι στόχος μπορεί να είναι «η δημιουργία νέων δικαιωμάτων για να επιτραπούν στους πολίτες μεταβάσεις και εξελίξεις εξασφαλισμένες στις προσωπικές και επαγγελματικές τους διαδρομές, για να χειραφετηθούν μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον που βρίσκεται υπό διαρκή κίνηση, να ευεργετηθούν από μια ενισχυμένη αυτονομία μέσα σε ένα εγγυημένο συλλογικό κάδρο». Οπως, επίσης, σημειώνεται ότι η επαγγελματική ασφάλιση μπορεί να απαντήσει «στην ανάγκη της κοινωνικής προστασίας των εργαζομένων που δεν είναι μισθωτοί», στις διακρίσεις που δημιουργούνται «ανάμεσα σε εκείνους που ωφελούνται από το σύνολο των δικαιωμάτων που έχουν οι "παραδοσιακοί" μισθωτοί και εκείνων που σε μερικό ή σε πλήρη βαθμό αποκλείονται από αυτά (εργαζόμενοι σε μορφές μερικής απασχόλησης, ανεξάρτητοι)».

Δηλαδή, η επαγγελματική ασφάλιση γίνεται τάχα και δίχτυ προστασίας για όσους πλήττονται από την εξάπλωση της ελαστικής απασχόλησης! Αλλά και μη μισθωτών, δηλαδή αυτοαπασχολούμενων!

Ουσιαστικά, η συγκεκριμένη πρόταση εμφανίζει την προσωπική «μερίδα» που δημιουργείται για έναν εργαζόμενο όταν συμμετέχει σε ένα επαγγελματικό ταμείο ως εργαλείο μιας ...ευέλικτης διασφάλισής του, με την έννοια ότι όταν απολυθεί, δεν παύει να χάνει τα δικαιώματα στην απόδοση του Ταμείου (η οποία, βέβαια, απόδοση δεν είναι ποτέ σίγουρη κι αυτή είναι η ουσία). Με λίγα λόγια, λένε στους εργαζόμενους ότι αφού δεν μπορούν να έχουν σταθερή εργασία και σύγχρονα ασφαλιστικά δικαιώματα, ας βολευτούν με έναν κωδικό που θα συλλέγουν από το επαγγελματικό ταμείο της επιχείρησης ή του κλάδου όπου θα δουλεύουν προσωρινά κι ας κάνουν το σταυρό τους μπας και το άθροισμα των όποιων (πιθανών) αποδόσεων μπορέσει να τους διασφαλίσει μερικές εκατοντάδες ευρώ για σύνταξη ή τη δυνατότητα να κάνουν κάποιες ιατρικές εξετάσεις. Ασε που, ταυτόχρονα, νομιμοποιείται και η κατάργηση της σταθερής εργασίας, αφού η όλη συζήτηση γίνεται για το πώς θα διασφαλιστούν όσοι εισπράττουν τις συνέπειες της ανατροπής της (που προσπερνάται ως δεδομένο...). Δεν είναι, φυσικά, περίεργο που σε όλη την «αντι-μεταρρύθμιση» δε γράφεται κουβέντα για δωρεάν και καθολική Κοινωνική Ασφάλιση, σύνταξη και Υγεία για όλους. Οσο για τα «νέα δικαιώματα», ως διακήρυξη, αποτελεί τον εξωραϊσμό των επαγγελματικών ταμείων, επειδή ακριβώς δεν καλύπτουν ούτε τα στοιχειώδη, απαιτούν δε μεγάλες εισφορές από τους εργαζόμενους, ενώ προωθούνται απαλλάσσοντας κράτος και εργοδοσία από το να πληρώνουν εισφορές.

Να σημειωθεί ότι η επαγγελματική ασφάλιση είναι κάτι που οι διαφωνούντες στο PS προβάλλουν και ως μια από τις προτάσεις του προγράμματος με το οποίο το κόμμα τους κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2002, γκρινιάζοντας ότι τώρα δήθεν αποκλίνει από αυτό και γι' αυτό κατρακυλά στις δημοσκοπήσεις...

«Εναλλακτικές» για το κεφάλαιο

Τα παραδείγματα που δείχνουν ποια ταξικά συμφέροντα υπηρετούν οι «εναλλακτικές» των «Φροντέρ» είναι πολλά. Πέρυσι, ενώ η κυβέρνηση περνούσε το άλλο αντεργατικό έκτρωμα (νόμος Μακρόν), ασκούσαν κριτική επειδή δεν υπάρχει «δημοσιονομική στήριξη στις επενδύσεις, στην έρευνα». Από τη μια μεριά, υποτίθεται ότι ύψωνε τους τόνους κατά της κυβέρνησης για την προώθηση του «νόμου Μακρόν» και από την άλλη διαμήνυαν ότι «η πρωτοβουλία μας (σ.σ. ως «Φροντέρ») διευρύνεται, χωρίς να αποτελεί εσωτερική αντιπολίτευση... Ο Φρανσουά Ολάντ μπορεί - ακόμα - να πετύχει, αν γνωρίζει πώς θα κερδίσει την πλειοψηφία. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται μια ισχυρή ώθηση, χωρίς αναμονή».

Μάλιστα, μέσω του Κριστιάν Πολ, που συνεχίζει και σήμερα να θεωρείται άτυπα ο επικεφαλής τους, εξέφραζαν προβληματισμό για τα χαμηλά ποσοστά που παίρνει το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, αλλά και ελπίδα ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ως νέος πρωθυπουργός, «να ξεκινήσει τις επαφές του στην Ευρώπη από τη Γαλλία...».


Α. Μ.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ