2025 The Associated Press. All

Αυτές οι μεταστροφές δεν οφείλονται, φυσικά, στην «απρόβλεπτη» και «ασταθή» προσωπικότητα του Τραμπ, αλλά αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα γύρω από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία: Οι αιτίες της βρίσκονται εδώ, άλυτες. Είναι η μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, η σύγκρουση για τον γεωπολιτικό συσχετισμό δύναμης στην Ανατολική Ευρώπη, τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και την Αρκτική, με όλα τα στρατόπεδα να δηλώνουν ανυποχώρητα στις επιδιώξεις τους και να προετοιμάζονται για ενδεχόμενη γενικευμένη σύγκρουση, προκειμένου να διασφαλίσουν για τα μονοπώλια πρώτες ύλες, αγορές, δρόμους μεταφοράς Ενέργειας και Εμπορευμάτων.

Ολες οι εξελίξεις της τελευταίας βδομάδας, από τη σύνοδο κορυφής ΗΠΑ - Ρωσίας στην Αλάσκα και τη σύνοδο κορυφής στον Λευκό Οίκο μεταξύ των ηγετών των ΗΠΑ, της Ουκρανίας, της Μ. Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Φινλανδίας, των επικεφαλής του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέχρι τις συνεδριάσεις του «Συνασπισμού των Προθύμων» και των αρχηγών των ενόπλων δυνάμεων των κρατών του ΝΑΤΟ, αλλά και οι δηλώσεις και οι κινήσεις της Μόσχας, επιβεβαιώνουν αυτό που δήλωσε αμέσως μετά την Αλάσκα ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μ. Ρούμπιο: «Είμαστε ακόμα πολύ μακριά» από μια «ειρηνευτική συμφωνία».

Ακόμη και ένας συμβιβασμός να βρεθεί τελικά μέσα σε αυτό το «κουβάρι» των αντιθέσεων, θα είναι εύθραυστος, αφού θα συνεπάγεται περισσότερο «μπαρούτι» και θα βασίζεται σε αλλαγή συνόρων και σε εντονότερη στρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας, της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας.

Οι «εγγυήσεις ασφαλείας» που συζητούν οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ στοχεύουν σε μια άτυπη ΝΑΤΟποίηση του εδάφους και των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ακόμη και χωρίς επίσημη ένταξη. ΝΑΤΟποίηση μέχρι το σημείο που «κουμπώνει» στα συμφέροντα των κρατών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ ζυγίζοντας το «κόστος και τα οφέλη», γι' αυτό υπάρχουν διχογνωμίες και αντιθέσεις μέσα στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο.

Σε αυτό που φαίνεται να συμφωνούν όλοι είναι - όπως είπε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν, Ουρσ. φον ντερ Λάιεν - να γίνει η Ουκρανία ένας «ατσάλινος σκαντζόχοιρος» χωρίς περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις της.

Σε περίπτωση μιας «ειρηνευτικής» συμφωνίας η θέση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι ότι η Ουκρανία θα συνεχίσει να εξοπλίζεται από τη Δύση, ενώ παράλληλα ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες όπλων θα επενδύσουν στην εγχώρια ουκρανική παραγωγή, δυτικά στρατεύματα θα εξακολουθούν να εκπαιδεύουν Ουκρανούς στρατιώτες, ενώ θα υπάρχουν περιπολίες από «γης, αέρα και θάλασσας» για την προστασία στρατηγικών υποδομών. Επίσης, προωθείται μια μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.

Ξεχωριστή θέση εδώ έχει η διαφύλαξη των συμφερόντων στη Μαύρη Θάλασσα με την ΕΕ να έχει καταρτίσει ειδικό σχέδιο για «επενδυτική και στρατιωτική απόβαση» στον τομέα της Αμυνας και των επενδύσεων (βλ. «Ριζοσπάστης» 30/5/2025).

Στο μεταξύ «θολή» παραμένει η πρόταση της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζ. Μελόνι, για εγγυήσεις ασφαλείας τύπου «άρθρο 5» της Συνθήκης του ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με το «Bloomberg», που επικαλείται «πηγές», η πρόταση θα «δεσμεύει» τους «συμμάχους» του Κιέβου να αποφασίσουν εντός 24 ωρών εάν θα παράσχουν στρατιωτική υποστήριξη στη χώρα σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης.

Το ιταλικό σχέδιο υπολείπεται της δέσμευσης «συλλογικής άμυνας» της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, όπως διατυπώνεται στο Αρθρο 5, ωστόσο θα δέσμευε τα μέλη που έχουν υπογράψει διμερείς συμφωνίες για «ρυθμίσεις ασφαλείας» με την Ουκρανία να συνεννοηθούν γρήγορα για μια απάντηση στη Ρωσία.

Οι επιλογές θα περιλαμβάνουν την παροχή ταχείας και διαρκούς αμυντικής υποστήριξης, οικονομικής βοήθειας, την ενίσχυση του ουκρανικού στρατού και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία. Δεν ήταν σαφές εάν το σχέδιο θα συνεπάγεται την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία από μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες.

Πάντως οι ΗΠΑ ξεκαθαρίζουν πως το μεγαλύτερο βάρος των «εγγυήσεων» θα το σηκώσουν οι Ευρωπαίοι, στοιχείο που έρχεται να προστεθεί στις αντιπαραθέσεις και εντός του ευρωατλαντικού στρατοπέδου.

Ο Τραμπ απέκλεισε το ενδεχόμενο να σταλούν αμερικανικά στρατεύματα και είπε ότι οι ΗΠΑ θα συμβάλουν στη διασφάλιση της Ουκρανίας «από αέρος». Το Κίεβο θα κληθεί ουσιαστικά να πληρώσει για τις αμερικανικές «εγγυήσεις» και συγκεκριμένα αγοράζοντας εξοπλισμό από τις ΗΠΑ αξίας 90 δισ. δολαρίων.

Επιπλέον, το Κίεβο πρότεινε στην Ουάσιγκτον μια συμφωνία για drones, που «περιλαμβάνει παραγωγή και συμπαραγωγή αξίας 50 δισ. δολαρίων, για 5 χρόνια, 10 εκατ. drones ετησίως».

Με πρωτοστάτη τον «Συνασπισμό των Προθύμων» υπό την ηγεσία της Μ. Βρετανίας και της Γαλλίας εξετάζεται επίσης το ενδεχόμενο της αποστολής ευρωπαϊκών στρατευμάτων, μιας «δύναμης διασφάλισης» της εκεχειρίας σε περίπτωση συμφωνίας.

Μέχρι στιγμής το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δηλώσει έτοιμο να στείλει στρατεύματα για να υπερασπιστούν τον ουρανό και τις θάλασσες της Ουκρανίας μετά από μια «ειρηνευτική» συμφωνία, αλλά όχι στην πρώτη γραμμή με τη Ρωσία. Τα βρετανικά στρατεύματα θα βοηθούσαν επίσης στην υλικοτεχνική υποστήριξη και την εκπαίδευση.

Η βρετανική αποστολή θα βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην τεχνική επιτήρηση. Η χρήση drones, δορυφόρων, αναγνωριστικών αεροσκαφών και ναυτικών περιπολιών στη Μαύρη Θάλασσα είναι όλα στο «τραπέζι».

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν έχει μιλήσει στο παρελθόν για ενδεχόμενη ανάπτυξη γαλλικών στρατευμάτων μακριά από τη γραμμή επαφής (π.χ. Κίεβο, Οδησσό, Λβιβ), αλλά δεν έχει τοποθετηθεί τις τελευταίες μέρες. Πάντως η Γαλλία έχει ήδη διεξαγάγει ασκήσεις που προσομοίωσαν συνθήκες στην Ουκρανία.

Από την πλευρά της η Λιθουανία δήλωσε έτοιμη να συμβάλει με στρατεύματα και εξοπλισμό σε μια «ειρηνευτική» αποστολή στην Ουκρανία, ενώ η Γερμανία δηλώνει πως θα εξετάσει πρώτα όλα τα δεδομένα, αντίστοιχη θέση διατυπώνει και η Τουρκία.

Η παρουσία δυτικών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος οδηγεί ουσιαστικά σε απευθείας σύγκρουση της Ευρώπης με τη Ρωσία και όπως τονίζει ανάλυση του CNN «το σχέδιο της Ευρώπης για εγγυήσεις ασφαλείας για μια μεταπολεμική Ουκρανία φαίνεται ασαφές» και «δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τις ΗΠΑ».

«Οποιοδήποτε τέτοιο σχέδιο θα βασιζόταν σε δύο όρους. Πρώτον, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, οι ηγέτες των "προθύμων", θα ήταν, εφόσον καταλήγαμε εκεί, έτοιμες να πάνε σε πόλεμο - με τη βοήθεια των ΗΠΑ - εναντίον της Ρωσίας για να υπερασπιστούν την Ουκρανία. Και δεύτερον, ότι η Μόσχα θα υπέγραφε μια ειρηνευτική συμφωνία που θα συνδέει τα δυτικά στρατεύματα με την Ουκρανία σε μια συμφωνία αμοιβαίας άμυνας», αναφέρει.

Η Ρωσία έχει απορρίψει επανειλημμένα την παρουσία στρατευμάτων από χώρες του ΝΑΤΟ σε ουκρανικό έδαφος και επαναφέρει τους όρους της Κωνσταντινούπολης την άνοιξη του 2022, όταν ζητήθηκε από την Ουκρανία «ουδετερότητα» με αντάλλαγμα «εγγυήσεις ασφάλειας» από τα πέντε μόνιμα μέλη του ΣΑ του ΟΗΕ (Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία, ΗΠΑ), ενώ δεν αποκλείονταν και άλλα κράτη, όπως Γερμανία, Τουρκία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Ρωσία και οι υπόλοιπες δυνάμεις θα είχαν δικαίωμα «βέτο».

Στο μεταξύ, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, απέρριψε την Κίνα ως «εγγυήτρια», επειδή «το Πεκίνο βοήθησε τη Ρωσία με πρόσβαση στην αγορά των drones».

Η Μόσχα ζητά δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και ότι η ιμπεριαλιστική «συμμαχία» δεν θα επεκταθεί ανατολικά, ζητώντας πιθανά μια «διευθέτηση» για Μολδαβία, Γεωργία.

Αλλοι όροι που φέρεται να έθεσε ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, στον Αμερικανό ομόλογό του στην Αλάσκα είναι: Αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από το Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), το οποίο τα ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν κατά περίπου 85%. Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα θα παγώσει τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, όπου ελέγχει εδάφη κατά περίπου 70%.

Επίσης, η Ρωσία θα αποσύρει τα στρατεύματά της από τα μικρά τμήματα που ελέγχει σε Χάρκοβο, Σούμι, Ντνιπροπετρόφσκ.

Είναι αβέβαιο αν οι ΗΠΑ θα αναγνωρίσουν τα ουκρανικά εδάφη που τελούν υπό ρωσικό έλεγχο, ωστόσο η Μόσχα φέρεται να επιμένει για αναγνώριση της Κριμαίας που προσαρτήθηκε το 2014.

Ο Τραμπ δήλωσε πως η Κριμαία δεν θα επιστραφεί ποτέ στην Ουκρανία και επίσης δεν θα υπάρξει ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Σε μια προκλητική δήλωση για τον πόλεμο στην Ουκρανία προχώρησε την Πέμπτη ο Ντ. Τραμπ, ενθαρρύνοντας ουσιαστικά επιθέσεις στη Ρωσία.

«Είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να κερδίσεις έναν πόλεμο χωρίς να επιτεθείς στη χώρα του εισβολέα. Είναι σαν μια μεγάλη αθλητική ομάδα με φανταστική άμυνα, αλλά δεν της επιτρέπεται να παίξει επίθεση. Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να κερδίσει! Το ίδιο ισχύει και για την Ουκρανία και τη Ρωσία».

Κατηγόρησε τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, επειδή επέβαλε περιορισμούς στη χρήση των αμερικανικών όπλων και «δεν άφησε την Ουκρανία να αντεπιτεθεί, μόνο να αμυνθεί» και επανέλαβε ότι «αν ήταν αυτός Πρόεδρος, ο πόλεμος δεν θα είχε συμβεί. Μας περιμένουν ενδιαφέρουσες στιγμές!», κατέληξε.

Πάντως ο Τραμπ είχε αντιταχθεί στην αποστολή αμερικανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία από την κυβέρνηση Μπάιντεν κάνοντας λόγο για «τεράστιο λάθος».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «μέσα στις επόμενος δυο βδομάδες θα γνωρίζουμε» για τις πιθανότητες «ειρήνευσης» προσθέτοντας πως «μετά, θα χρειαστεί ίσως να υιοθετήσουμε μια διαφορετική προσέγγιση».

Την ίδια μέρα, ο Ουκρανός Πρόεδρος δήλωνε σε δημοσιογράφους πως η Ουκρανία έχει αναπτύξει έναν πύραυλο κρουζ με βεληνεκές 3.000 χλμ., ικανό να πλήξει τα ευρωπαϊκά εδάφη της Ρωσίας.

Ο πύραυλος Flamingo έχει μπει πλέον σε σειρά παραγωγής, με στόχο να κατασκευάζονται περίπου 200 τον μήνα. «Μέχρι τον Δεκέμβρη, θα έχουμε πολλούς περισσότερους», δήλωσε.

Πάντως ρωσική πηγή επισήμανε μιλώντας στο «Reuters»: «Υπάρχουν δύο επιλογές: πόλεμος ή ειρήνη, και αν δεν υπάρξει ειρήνη, τότε θα υπάρξει περισσότερος πόλεμος». Μόνο που η ιμπεριαλιστική «ειρήνη» όπως επιβεβαιώνουν και οι εξελίξεις δεν είναι τίποτα άλλο από «προέκταση» και η «άλλη όψη» του ιμπεριαλιστικού πολέμου...