Μόλις το 2020 η ΕΥΠ ανακοίνωνε ότι η κυβερνοασφάλεια αναδεικνύεται σε μία εκ των βασικών προτεραιοτήτων της και το 2022 - τι ειρωνεία! - η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica», αναφερόμενη στο πρόσφατο μέγα σκάνδαλο των υποκλοπών, μιλάει για την «πιο σκοτεινή ιστορία κατασκοπείας από την εποχή της δικτατορίας των συνταγματαρχών». Με ένα άρθρο - καταπέλτη εναντίον του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, γράφει: «Πολιτικοί της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφοι υπό παρακολούθηση, το "ελληνικό Γουότεργκεϊτ" πνίγει τον Μητσοτάκη». Λίγες μέρες πριν, άρθρο στη βρετανική εφημερίδα «Guardian» σημείωνε: «Σκάνδαλο υποκλοπών που θυμίζει τις χειρότερες μέρες της χούντας. Η κυβέρνηση κατηγορείται για σκοτεινές πρακτικές. Ο Ελληνας πρωθυπουργός αντιμετωπίζει την πιο δύσκολη ώρα της θητείας του». Και η «Washington Post»: «Το ελληνικό Watergate - σκάνδαλο παρακολουθήσεων προκαλεί αναταραχή στην κυβέρνηση».

Το πρώτο Τμήμα Πληροφοριών, ο πρόγονoς της ΕΥΠ δηλαδή, δημιουργείται το 1908 στο υπουργείο Εξωτερικών, με στόχο την προώθηση της ελληνικής προπαγάνδας και τη συλλογή οικονομικών και στρατιωτικών πληροφοριών.

Το 1925 ο Θεόδωρος Πάγκαλος ιδρύει την Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας, υπό τη σκέπη της Χωροφυλακής.

Το 1926 μετονομάζεται σε Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους, υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών και συγκεντρώνει πληροφορίες κυρίως για κομμουνιστές και μετανάστες.

Το 1936 ιδρύεται η Υπηρεσία Αμύνης του Κράτους, με υπαγωγή στο υπουργείο Στρατιωτικών. Ασχολείται με την «παρακολούθηση της ξένης προπαγάνδας που διεξάγεται κατά του κράτους, της μετακίνησης και διαμονής ξένων υπηκόων στη χώρα, τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια του κράτους και της εισαγωγής αντίμετρων».

Το 1944 γίνεται Υπηρεσία Προστασίας Στρατεύματος και το 1945 Διεύθυνση Υπηρεσίας Πληροφοριών.

Το 1949 όμως ιδρύεται, στα πρότυπα της CIA, η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ερευνών.

Το 1953, μια εποχή που η Ελλάδα προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια της από τον εμφύλιο σπαραγμό, με ad hoc νομοθετικό διάταγμα ιδρύεται η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών. Η CIA σπεύδει να υποδείξει στη νεοσύστατη υπηρεσία ποιος είναι ο βασικός εχθρός του πρόσφατα ιδρυθέντος ΝΑΤΟ: Ο κομμουνισμός φυσικά, άρα αυτός είναι και ο στόχος.

Στη διάρκεια των κυβερνήσεων Παπάγου και Καραμανλή η ΚΥΠ είναι υπό τον πλήρη έλεγχο της CIA. Οι πράκτορες μισθοδοτούνται απευθείας από τους Αμερικανούς.

Οι αρχηγοί της χούντας εκπαιδεύονται στην ΚΥΠ. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος υπηρετεί εκεί πέντε χρόνια (1959 - 1964) και συμμετέχει στην προετοιμασία του σχεδίου «Περικλής», ο δε Νικόλαος Μακαρέζος το 1966 - επί κυβερνήσεων «αποστατών» - διορίζεται επικεφαλής επίλεκτου κλάδου, υπεύθυνου για τους Ελληνες κατασκόπους σε ξένες χώρες. Από εκεί περνάει και ο αλήστου μνήμης Μιχάλης Ρουφογάλης. Επειδή το φαιδρό αυτό πρόσωπο, που ξημεροβραδιαζόταν με μοντέλα της εποχής σε δεξιώσεις και μπουζούκια, δεν καταφέρνει να αποδείξει τις διοικητικές του ικανότητες, το βάρος της καταστολής του αντιδικτατορικού κινήματος αναλαμβάνει η ΕΣΑ του Ιωαννίδη.

Στο χρονολόγιο του επίσημου site της ΕΥΠ, το διάστημα 1952 - 1974 μάλλον έχει πέσει σε ...σκουληκότρυπα, αφού παραμένει κενό. Γιατί άραγε; Κρίμα, γιατί η δράση της υπηρεσίας τότε ειδικά ήταν πολύ πλούσια και κυρίως... διδακτική.

Το 1986 η ΚΥΠ βαφτίζεται ΕΥΠ και γίνεται αυτοτελής πολιτική δημόσια υπηρεσία.

Η κυβέρνηση, μετά από τις υποκριτικές συγγνώμες, τις αστείες δικαιολογίες περί «λάθους» και «ολισθήματος», και την αγωνία του κ. Μητσοτάκη να καλύψει την αδιανόητη διαφθορά, κρύβοντας τη βασική πλευρά του σκανδάλου των παρακολουθήσεων, που είναι η διατήρηση του απαράδεκτου θεσμικού πλαισίου που υπονομεύει δικαιώματα και ελευθερίες, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου ετοιμάζει αλλαγές στην ΕΥΠ, που θα ...διευκολύνουν τις νόμιμες υποκλοπές και παρακολουθήσεις. Π.χ. ο διοικητής της ΕΥΠ «διορίζεται και παύεται ελεύθερα με απόφαση του αρμόδιου μέλους της κυβέρνησης. Ο διορισμός διενεργείται μετά από γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό της». Αλλά και η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών από την ΕΥΠ εγκρίνεται από δύο εισαγγελείς. Μιλάμε για αλλαγές που δεν αγγίζουν καν το επικίνδυνο θεσμικό πλαίσιο. Οχι μόνο δεν ρίχνουν «άπλετο φως», αλλά θολώνουν περαιτέρω τη δράση των διαφόρων κέντρων, μηχανισμών και υπηρεσιών - επίσημων και ανεπίσημων, εγχώριων και ξένων. Κάτι που εδώ και χρόνια καταγγέλλει και καταψηφίζει το ΚΚΕ, σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα κόμματα.

Η κόπρος του Αυγεία καθαρίζεται μόνο με την κατάργηση αυτής της νομοθεσίας, των ευρωενωσιακών Οδηγιών και των διακρατικών συμφωνιών που τη συσσώρευσαν. Είναι επείγουσα η ανάγκη σύστασης Εξεταστικής Επιτροπής για το μέγα πολιτικό σκάνδαλο και για την αποκάλυψη όλων των πτυχών αυτής της υπόθεσης, που ζέχνει και η οποία βρίσκεται στην κορυφή των ειδήσεων σε διεθνή ΜΜΕ, με σχόλια μέχρι και πολιτικών αρχηγών άλλων χωρών. Να διαλευκανθεί άμεσα όχι μόνο η υπόθεση του Ν. Ανδρουλάκη, αλλά και οι «συνακροάσεις» στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ. Οι σχετικές καταγγελίες παραμένουν εδώ και χρόνια ουσιαστικά αναπάντητες και αραχνιάζουν στα συρτάρια των αρχών που - υποτίθεται - μεριμνούν για την ασφάλεια και το απόρρητο των επικοινωνιών.

Μη γελιόμαστε. Η παρακολούθηση του «εχθρού λαού» είναι δομικό συστατικό της πολιτικής του κεφαλαίου. Η εξέλιξη δε των μηχανισμών παρακολούθησης είναι ιλιγγιώδης. Κράτος μαζί με μονοπώλια τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής αναπτύσσουν τεράστια δίκτυα φακελώματος, για «έκτακτες» και «κανονικές» συνθήκες. Λειτουργούν σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη και δεν έχει τέλος η καταγραφή περιστατικών μαζικής παρακολούθησης. Προστατεύονται μάλιστα από ένα ευρύ πλέγμα αντιδραστικών νομοθετημάτων της ΕΕ σε όλα τα κράτη - μέλη της, από κυβερνήσεις κάθε «χρώματος». Θυμηθείτε μόνο ότι το 1995, το Συμβούλιο της ΕΕ καλούσε όλες τις εταιρείες παροχής τηλεφωνικών υπηρεσιών κάθε τρόπου σύνδεσης (PSTN, ISDN, GPRS, UMTS, GSM κ.λπ.) να παρέχουν στις διωκτικές αρχές την απαιτούμενη τεχνολογική υποδομή για την πραγματοποίηση «νόμιμων συνακροάσεων».

Η πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα, λοιπόν, δεν μοιάζει καθόλου με τα πνευματώδη σενάρια του Ιαν Φλέμινγκ. Δεν περιέχει κοσμοπολίτικες περιπέτειες και τον Σον Κόνερι να «καθαρίζει» για την Αυτής Μεγαλειότητα, με υπόκρουση τη φωνή της Σίρλεϊ Μπάσι. Στο δικό μας σενάριο παρακολουθούνται και φακελώνονται οι πάντες (αφού η παραγωγή, εμπορία και διακίνηση κατασκοπευτικού λογισμικού είναι νόμιμη) και παραβιάζονται συστηματικά και γενικευμένα η ιδιωτική μας ζωή και τα προσωπικά μας δεδομένα. Πάντα με ...σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως θέτει υποκριτικά η ευρωενωσιακή σκηνοθεσία. Εδώ σε εμάς ο «Χρυσοδάκτυλος» δεν είναι ένας, οι «κακοί» είναι πάρα πολλοί, η τεχνολογία τούς εξοπλίζει καλύτερα, οι νόμοι φτιάχνονται στα μέτρα τους, τα συμφέροντα είναι κολοσσιαία και η «ταινία» - αν και b-movie - είναι τελικά τρομακτικότερη!

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ

θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για το φαΐ.

Ο λόγος: έχουνε

κιόλας φάει.

Οι ταπεινοί αφήνουνε τον κόσμο

χωρίς να 'χουνε δοκιμάσει

κρέας της προκοπής.

Πώς ν' αναρωτηθούν πούθ' έρχονται

και πού πηγαίνουν; Είναι,

τα όμορφα δειλινά,

τόσο αποκαμωμένοι,

Το βουνό και την πλατιά τη θάλασσα

δεν τα 'χουνε ακόμα δει

όταν σημαίνει η ώρα τους.

Αν δεν νοιαστούν οι ταπεινοί

γι' αυτό που είναι ταπεινό

ποτέ δεν θα υψωθούν.

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΔΕ ΔΕΙΧΝΕΙ ΑΚΟΜΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ.

Οι μήνες όλοι, όλες οι ημέρες

είναι ακόμα ανοιχτές. Κάποια απ' αυτές

θα σφραγιστεί μ' ένα σταυρό.

ΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΦΩΝΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΨΩΜΙ.

Οι έμποροι φωνάζουν γι' αγορές.

Οι άνεργοι πεινούσαν. Τώρα

πεινάνε κι όσοι εργάζονται.

Τα χέρια που ήταν σταυρωμένα, σαλεύουν πάλι:

Φτιάχνουν οβίδες.

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΑΡΠΑΝΕ ΤΟ ΦΑΪ ΑΠ' ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ

κηρύχνουν τη λιτότητα.

Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα

ζητάν θυσίες.

Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους

για τις μεγάλες εποχές που θα 'ρθουν.

Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο

λεν πως η τέχνη να κυβερνάς το λαό

είναι πάρα πολύ δύσκολη

για τους ανθρώπους του λαού.

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ ΛΕΝΕ: ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

είναι δυο πράγματα ολότελα διαφορετικά.

Ομως η ειρήνη τους και ο πόλεμός τους

μοιάζουν όπως ο άνεμος κι η θύελλα.

Ο πόλεμος γεννιέται απ' την ειρήνη τους

καθώς ο γιος από την μάνα.

Εχει τα δικά της

απαίσια χαρακτηριστικά.

Ο πόλεμός τους σκοτώνει

ό,τι άφησε όρθιο

η ειρήνη τους.

ΟΤΑΝ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΨΗΛΑ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ

ο απλός λαός ξέρει

πως έρχεται ο πόλεμος.

Οταν αυτοί που είναι ψηλά καταριούνται τον πόλεμο

οι διαταγές για επιστράτευση έχουν υπογραφεί.

ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ ΜΕ ΚΙΜΩΛΙΑ ΓΡΑΜΜΕΝΟ:

«Θέλουνε πόλεμο».

Αυτός που το 'χε γράψει

έπεσε κιόλας.

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ ΛΕΝΕ:

Να ο δρόμος για τη δόξα.

Αυτοί που είναι χαμηλά λένε:

Να ο δρόμος για το μνήμα.

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ

δεν είναι ο πρώτος. Πριν απ' αυτόν

γίνανε κι άλλοι πόλεμοι.

Οταν ετέλειωσε ο τελευταίος,

υπήρχαν νικητές και νικημένοι.

Στους νικημένους, ο φτωχός λαός

πέθαινε απ' την πείνα. Στους νικητές

ο φτωχός λαός πέθαινε το ίδιο.

ΣΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ, ΠΟΛΛΟΙ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΝ

πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους.

Η φωνή που διαταγές τους δίνει

είναι του εχθρού τους η φωνή.

Κι εκείνος που για τον εχθρό μιλάει

είναι ο ίδιος τους ο εχθρός.

ΝΥΧΤΑ

Τα ανδρόγυνα

ξαπλώνουν στο κρεβάτι τους. Οι νέες γυναίκες

θα γεννήσουν ορφανά.

ΣΤΡΑΤΗΓΕ, ΤΟ ΤΑΝΚ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ

Θερίζει δάση ολόκληρα, κι εκατοντάδες άνδρες αφανίζει.

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:

Χρειάζεται οδηγό.

Στρατηγέ, το βομβαρδιστικό είναι πολυδύναμο.

Πετάει πιο γρήγορα απ' τον άνεμο, κι απ' τον ελέφαντα σηκώνει βάρος πιο πολύ.

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:

Χρειάζεται πιλότο.

Στρατηγέ, ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ.

Ξέρει να πετάει, ξέρει και να σκοτώνει.

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:

Ξέρει να σκέφτεται.

Μπ. Μπρεχτ, Ποιήματα. Μετάφραση Μάριου Πλωρίτη. Εκδ. «Θεμέλιο»

Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του μεγάλου διανοητή, αναδημοσιεύουμε ένα πολύ μικρό δείγμα των γραπτών του για τον πόλεμο και τις αιτίες του, που αναδεικνύει τη σύνδεση που έχουν στον καπιταλισμό η ειρήνη και ο πόλεμος, ότι ο πόλεμος δεν είναι παρά ένας τρόπος συνέχισης με άλλη μορφή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης: «Ο καπιταλισμός είναι από την κορυφή ως τα νύχια η οικονομική οργάνωση των κρίσεων και των πολέμων».

«Εδώ κατά βάθος υπάρχει ακόμα και στην ειρήνη μία πολεμική πλευρά. Στο εσωτερικό της σφαίρας της παραγωγής και μάλιστα σε ολόκληρη τη σφαίρα της παραγωγής κυριαρχεί η βία, είτε η ανοιχτή βία του ποταμού που γκρεμίζει τα φράγματα είτε η λανθάνουσα βία των φραγμάτων που συγκρατούν τον ποταμό. Το ζήτημα δεν είναι μόνο αν κατασκευάζονται κανόνια ή άροτρα - άλλωστε στους πολέμους για την τιμή του ψωμιού τα κανόνια είναι τα άροτρα. Οι επιχειρηματίες αρπάζουν από τους εργάτες την εργατική δύναμη, οι εργάτες από τους επιχειρηματίες τους μισθούς. Και στην αέναη και αμείλικτη πάλη των τάξεων για τα μέσα παραγωγής, οι καιροί της σχετικής ειρήνης είναι μόνο οι καιροί της δημιουργίας. Από εδώ, από τα κάτω, γίνεται φανερό ότι το "πολεμοχαρές πνεύμα", που απελευθερώνουν οι πόλεμοι, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς δε θα μπορούσαν ποτέ να κυριαρχούνται από κάποιο πιο ειρηνικό πνεύμα, είναι το πνεύμα των επιχειρήσεων. Δεν ισχύει ότι κάποιο καταστροφικό, πολεμοχαρές στοιχείο (το οποίο όμως μπορεί ενδεχόμενα να εξουδετερωθεί) διακόπτει ξανά και ξανά την ειρηνική παραγωγή, αλλά η ίδια η παραγωγή βασίζεται στην αρχή της καταστροφής και του πολέμου.

Ολόκληρη τη ζωή μας παλεύουμε για την ύπαρξή μας - ο ένας ενάντια στον άλλο. Οι γονείς παλεύουν για τα παιδιά, τα παιδιά για την κληρονομιά. Ο μικρός έμπορος παλεύει με τους άλλους μικρούς, καθώς και με τους μεγάλους εμπόρους για το μαγαζί του. Ο εργάτης παλεύει για μια θέση εργασίας με τους επιχειρηματίες και με τους άλλους εργάτες. Ο αγρότης παλεύει με τον άνθρωπο της πόλης. Οι μαθητές παλεύουν με τους δασκάλους. Το κοινό παλεύει με τις Αρχές. Οι βιομηχανίες παλεύουν με τις τράπεζες, οι επιχειρηματικοί όμιλοι παλεύουν με τους επιχειρηματικούς ομίλους. Και πάει λέγοντας. Πώς γίνεται στο τέλος να μην παλεύουν οι λαοί με τους λαούς;

Οσο μπορούμε να ζούμε μόνο στηριζόμενοι στο δικό μας όφελος, όσο ισχύει το "εσύ ή εγώ" και όχι το "εσύ κι εγώ", όσο δεν πρόκειται για την πρόοδο αλλά για το προβάδισμα - τόσο θα υπάρχει ο πόλεμος. Οσο θα υπάρχει καπιταλισμός, θα υπάρχει και ο πόλεμος» («Χαίρε Τέο Οττο», Μάης 1948 - ΚΟΜΕΠ 6/2012).

Τώρα που φεύγετε λοιπόν για να εκτελέσετε

των κυρίων σας το αιματοβαμμένο έργο - μπροστά σας

τα όπλα του εχτρού, πίσω σας

του αξιωματικού σας το πιστόλι - τούτα τα

λόγια μου να μην ξεχνάτε:

Των κυρίων σας η ήττα

δεν είναι ήττα δικιά σας. Ετσι και η νίκη τους

δεν είναι δική σας νίκη.

(«Λόγος μιας προλετάριας μάνας στους γιους της με το ξέσπασμα του πολέμου», Μπ. Μπρεχτ, Ποιήματα, μετάφραση Νάντιας Βαλαβάνη, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»)

Οπως ακούω, στους καλύτερους κύκλους συζητιέται

πως ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος από ηθική άποψη

δε στάθηκε στο ύψος του Πρώτου.

Η Βέρμαχτ

οφείλει τη λύπη της να εκφράσει για τις μεθόδους που μ' αυτές

οι Ες-Ες διεξήγαγαν την εξολόθρευση ορισμένων λαών.

Οι καπιταλιστές του Ρουρ

λέγεται ότι καταγγέλλουν το ματοβαμμένο ανθρωποκυνηγητό

που γέμισε τα ορυχεία και τις φάμπρικές τους με σκλάβους - εργάτες,

οι διανοούμενοι

ακούω πως κατηγορούν τη ζήτηση σκλάβων - εργατών

απ' τη μεριά των βιομηχάνων, καθώς επίσης και την άδικη μεταχείρισή τους.

Οι ίδιοι οι επίσκοποι

αποσυνδέουνε τον εαυτό τους απ' αυτό τον τρόπο διεξαγωγής πολέμου.

εν συντομία κυριαρχεί

παντού τώρα η αίσθηση πως οι ναζί δυστυχώς στην πατρίδα

κακές υπηρεσίες προσφέρανε και πως ο πόλεμος

αυτός καθαυτός φυσικός κι αναγκαίος, μ' αυτό τον

πάνω απ' όλα ακραία χωρίς φραγμούς και οπωσδήποτε απάνθρωπο τρόπο,

που αυτή τη φορά τον διεξήγαγαν, για κάμποσο καιρό

από δω και πέρα

Ατιμασμένος θα 'ναι.

(«Ο πόλεμος βγάζει κακό όνομα», ό.π.)

Οταν η Γερμανία μέχρι τα δόντια εξοπλιστεί

θα της συμβεί μια σοβαρή αδικία

και ο τυμπανιστής θα κάνει τον πόλεμό του.

Κι εσείς τη Γερμανία θα υπερασπίσετε

σε ξένες χώρες, άγνωστες σε σας

κι ενάντια θα πολεμήσετε σ' ανθρώπους που όμοιοί σας είναι.

Ο τυμπανιστής θα φαφλατίζει περί απελευθέρωσης

μα χωρίς προηγούμενο μέσα στη χώρα η καταπίεση θα 'ναι.

Και μπορεί όλες τις μάχες να κερδίσει

εκτός από την τελευταία.

Σαν ο τυμπανιστής τον πόλεμό του χάσει

θα κερδίσει η Γερμανία τον δικό της πόλεμο.

(«Η αρχή του πολέμου», ό.π.)