Κυριακή 4 Φλεβάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΒΙΒΛΙΟ
Μελέτες για το Δημοτικισμό

Ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο τελευταίος σπουδαίος επιζών (91 χρόνων φέτος) μαχητής του Δημοτικισμού στον 20ό αιώνα, ακαταπόνητος και πολυγραφότατος μελετητής και λεξικογράφος της γλώσσας μας (όλων των σταδίων της από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα), γνωρίζοντας την ανάγκη να υπάρξει μια συγκεντρωτική αναφορά στους προδρόμους, στους κορυφαίους πρωτεργάτες και στους συνοδοιπόρους του Δημοτικιστικού Κινήματος, «κατέθεσε» στο τέλος του 2000 ένα ακόμα σημαντικό έργο του. Πρόκειται για τον τόμο, υπό τον τίτλο «Εμμανουήλ Κριαράς - "Επιλογή από το έργο του"», το οποίο, αφιερωμένο τρυφερά στη μνήμη της «πολύτιμης συντρόφου της ζωής του», κυκλοφόρησε - στα πλαίσια των εκδόσεων του «Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου - από τον οίκο «Ζήτρος» (Πλάτωνος 2, 54631 Θεσσαλονίκη, τηλ. 270184). Ο τόμος (370 σελ.) ανθολογεί από το πλήθος των μελετών του Ε. Κριαρά, όσες συμπυκνώνουν περισσότερο από δύο αιώνες του Δημοτικιστικού Κινήματος, μέσα από καθοριστικά πρόσωπα, γεγονότα, ιδέες και τη διαπάλη των απόψεων για το Γλωσσικό Ζήτημα μέχρι την καθιέρωση της Δημοτικής σαν επίσημης γλώσσας (1976).

Είναι προφανής η αξία, αλλά και το γνωσιακό (ιστορικό, φιλολογικό, γλωσσολογικό) όφελος, το οποίο προσφέρει το βιβλίο αυτό σ' όσους διδάσκουν τη γλώσσα μας, τη μελετούν, λογοτεχνούν, ή δημοσιογραφούν. Ιδιαίτερα πολύτιμο είναι το βιβλίο για τη νέα γενιά. Γιατί αυτή, κυρίως, θα κληθεί να δώσει νέες μάχες για την ίδια την ύπαρξη της γλώσσας μας, στις σημερινές συνθήκες ιμπεριαλιστικής «παγκοσμιοποίησης» και των εθνικών πολιτισμών και γλωσσών. Πέρα, όμως, από την εκλαϊκευτική γνώση, το βιβλίο είναι και μια γοητευτική «περιήγηση» στον «κόσμο» μεγάλων πνευματικών μορφών. Στη ζωή, στο έργο, στη δράση, στις φιλίες ή συγκρούσεις τους, αλλά και στις υπερβολές, στους εγωισμούς, στην ιδεολογική μεταστροφή ορισμένων. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η ιδεολογική υποχώρηση, αλλά και η βλαβερή για την υπόθεση του Δημοτικισμού σύγκρουση δύο πρωτοπόρων του. Των Ψυχάρη - Παλαμά, ουσιαστικά, εξαιτίας της φιλοδοξίας και υποψηφιότητας και των δύο για το «Νόμπελ». Αλλο βλαβερό γεγονός υπήρξε ο ιδεολογικός συμβιβασμός του Δελμούζου και η διάστασή του με τον ασυμβίβαστο Γληνό, γεγονότα που απέβησαν σε βάρος του περίφημου «Εκπαιδευτικού Ομίλου» και σε διώξεις αγωνιστών του κινήματος, όπως ο Βάρναλης, σε σχετική «μαρτυρία» του οποίου αναφέρεται μια μελέτη του τόμου. Εξοχες και ως αναγνώσματα είναι οι μελέτες για τον Ψυχάρη, για τη συμβολή του Εμμ. Ροΐδη και άλλων προδρομικών δημοτικιστών και, βέβαια, του Κωνσταντινουπολίτη γιατρού και μαχητικότατου στυλοβάτη του εκπαιδευτικού δημοτικισμού, Φώτη Φωτιάδη.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Και νέες αποκαλύψεις

«Αυτά που μάθαμε μετά τον πόλεμο στον Κόλπο μας τρόμαξαν. Οι ισχυρισμοί του Πενταγώνου, ότι δηλαδή οι πολίτες και οι στρατιωτικοί που ήλθαν σε επαφή με τέτοια πυρομαχικά δεν αντιμετώπισαν προβλήματα υγείας, είναι απολύτως ψευδείς. Παρατηρήσαμε γενετικές ανωμαλίες και όγκους». Τα παραπάνω δεν τα δηλώνει κάποιος κομμουνιστής, ώστε να αντιμετωπιστούν με καχυποψία απ' όσους δεν έχουν πειστεί ακόμη για το ρόλο του ΝΑΤΟ ή, απλά και μόνο, για τις θανάσιμες παρενέργειες των όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου. Οι δηλώσεις αυτές έγιναν πρόσφατα από τον δόκτορα Νταγκ Ροκ, ταγματάρχη εν αποστρατεία του αμερικανικού στρατού, ο οποίος είχε ηγηθεί της ομάδας ελέγχου απεμπλουτισμένου ουρανίου, μετά τον πόλεμο στον Κόλπο, αλλά παραμερίστηκε και αποστρατεύτηκε, όταν άρχισε να αποκαλύπτει την αλήθεια. Ο Νταγκ Ροκ, όμως, δίνει αποστομωτική απάντηση και σε όσους ισχυρίζονται - όπως ο Γερμανός υπουργός Αμυνας - ότι όλα αυτά λέγονται από πολιτικούς αντιπάλους του ΝΑΤΟ: «Το ζήτημα του απεμπλουτισμένου ουρανίου αποκαλύφθηκε από στελέχη του αμερικανικού στρατού, πράγμα που δίνει την καλύτερη απάντηση στους ισχυρισμούς του Γερμανού υπουργού Αμυνας, Ρούντολφ Σάρπιγκ», σημειώνει ο Αμερικανός απόστρατος ταγματάρχης.

Της Καλιφόρνιας...

«Το σύνδρομο της Καλιφόρνιας, το μελετάμε, ώστε, όταν απελευθερωθεί η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, να μην αντιμετωπίσουμε παρόμοιο πρόβλημα», έλεγε την περασμένη βδομάδα ο πρόεδρος της ΔΕΗ Δ. Παπούλιας.

Ετσι, λοιπόν και αφού η διοίκηση της ΔΕΗ έχει μελετήσει πολύ καλά το σύνδρομο της Καλιφόρνιας, ψήφισε έναν προϋπολογισμό, για το τρέχον έτος, ο οποίος προβλέπει αύξηση κερδοφορίας κατά 350%, αλλά δεν προβλέπει την κατασκευή ούτε μίας νέας μονάδας! Την ίδια στιγμή, στον προϋπολογισμό, εκτιμάται ότι η αύξηση της ζήτησης τα επόμενα χρόνια θα είναι σημαντική!

Από πού θα καλυφθεί η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας; «Από ιδιώτες του εσωτερικού και του εξωτερικού», απαντάει η διοίκηση της ΔΕΗ. Το «σύνδρομο» της Καλιφόρνιας μάλλον το μελετάει από την... ανάποδη η διοίκηση της ΔΕΗ, αφού με βάση τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, σε λίγα χρόνια δε θα είναι απίθανο να παίρνουμε πανάκριβο ρεύμα με το δελτίο. Θα γίνει, δηλαδή, της Καλιφόρνιας...

Μαζική απειθαρχία στο «πόθεν έσχες»

Κόντρα στην καθολική σχεδόν άρνηση των εργαζομένων στο δημόσιο να συμμορφωθούν με το προσβλητικό και συκοφαντικό μέτρο του «πόθεν έσχες» η κυβέρνηση επιμένει στην επιβολή του. Η προχτεσινή εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση περιφρονεί επιδεικτικά την ομόθυμη αντίδραση των υπαλλήλων και μέσα από διαδικαστικού χαρακτήρα τερτίπια περί διασφάλισης δήθεν του απόρρητου, επιχειρεί να εξαπατήσει τους εργαζόμενους, ώστε, κάτω και από τους εκβιασμούς και απειλές περί κυρώσεων, να καταθέσουν την επαίσχυντη δήλωση. Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η θέση της πλειοψηφίας της ΑΔΕΔΥ, που είχε επικεντρώσει αποκλειστικά σχεδόν στο θέμα της διασφάλισης του απορρήτου και όχι στην ουσία του «πόθεν έσχες» (χρήση για εκβιασμούς, φακέλωμα, συκοφάντηση των υπαλλήλων κ.λπ.), αποδυναμώνεται σημαντικά και βρίσκεται εκτεθειμένη απέναντι στις αγωνιστικές διαθέσεις των εργαζομένων. Και κάτι ακόμα. Ο πρωθυπουργός μιλώντας τις προάλλες σε ομάδα βουλευτών του ΠΑΣΟΚ είπε ότι «η κυβέρνηση έχει ανοίξει μέτωπο κατά της διαφθοράς». Το μόνο «μέτωπο» κατά της διαφθοράς που υπάρχει και εννοεί είναι αυτό κατά των δημοσίων υπαλλήλων μέσω του «πόθεν έσχες». Αποδέχεται, μήπως, η πλειοψηφία της ΑΔΕΔΥ ότι οι εργαζόμενοι στο δημόσιο είναι «εν δυνάμει διεφθαρμένοι», όπως σαφώς αφήνει να εννοηθεί η κυβερνητική προπαγάνδα; Αν όχι, τότε το μόνο μέτωπο που υπάρχει είναι ο αγώνας για μαζική, συλλογική απειθαρχία των εργαζομένων.

Πατίνια... και ξερό ψωμί!

«... Επιθυμούμε να προσλάβουμε Rollers (πατινέρ)...» Οχι αυτή η φράση δεν προέρχεται από αγγελία αθλητικού συλλόγου. Αντίθετα είναι αγγελία εργασίας. Τα πατίνια είναι απαραίτητο προσόν για να δουλέψουν - ορισμένοι έστω εργαζόμενοι - στο νέο υπερ-μάρκετ της πολυεθνικής «Καρφούρ», που ζητά εναγωνίως σε αγγελίες ανθρώπους, «με στόχο την επίλυση προβλημάτων που τυχόν ανακύπτουν στα ταμεία»!!! Πρακτική που βεβαίως ισχύει και για τα παλαιότερα καταστήματα της πολυεθνικής.

Με λίγα λόγια, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν... πατίνια για να τους γίνει η ζωή «πατίνι». Στην αγγελία, βέβαια, η εταιρία δε λέει τίποτα για τους κινδύνους από το... πατινάρισμα, ούτε για το αν πρόκειται για θέσεις πλήρους ή μερικής απασχόλησης. (Αλήθεια, πόσες ώρες μπορεί να πατινάρει ένας εργαζόμενος, πόσα χιλιόμετρα μπορεί να «πιάσει» και στα πόσα πρέπει να αλλάξει... λάδια;).

Καλό... 2003;

Τη θυμάστε την ιστορία με το 10χίλιαρο; Ηταν το τελευταίο εύρημα της προεκλογικής προπαγάνδας του Σημίτη, στην προσπάθειά του να υφαρπάξει την ψήφο των εργαζομένων. Υποσχέθηκε, υποτίθεται, πως κάθε εργαζόμενος που αμείβεται με το κατώτατο μεροκάματο, ή τον κατώτατο μισθό, μετά τις εκλογές θα παίρνει ενίσχυση 10.000 δραχμών το μήνα.

Πρόκειται βέβαια για ποσό ευτελές. Ψίχουλα ελεημοσύνης για τους χιλιάδες εργαζόμενους που ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας. Αλλά, αυτό σημαίνει προεκλογική εξαπάτηση. Ε, λοιπόν, η εξαπάτηση αυτή έχει και συνέχεια.

Τα δεκαχίλιαρα λοιπόν που δεν καταβλήθηκαν μέχρι σήμερα, λέει τώρα η κυβέρνηση, θα τα πάρουν οπωσδήποτε οι εργαζόμενοι, αλλά... στα τέλη του 2001, ή το 2002! Αυτό ισχύει για τα αναδρομικά ποσά που δικαιούνται οι χαμηλόμισθοι, που υπολογίζονται από την 1η του Γενάρη του 2000 μέχρι τον προηγούμενο Αύγουστο. Σε ό,τι αφορά το δεκαχίλιαρο που πρέπει μηνιαίως να καταβάλλεται από τον Σεπτέμβρη, η κυβέρνηση ακόμα αναζητά το πώς και το πότε θα γίνει. Ισως το 2003...

Θέλουν κι άλλο ΝΑΤΟικό προτεκτοράτο

Ετοιμη την είχε τη «λύση» για την «αποκατάσταση της ειρήνης» στη Νότια Γιουγκοσλαβία ο γγ του ΝΑΤΟ Τζ. Ρόμπερτσον. Κάλεσε τη γιουγκοσλαβική κυβέρνηση, προκειμένου να εκτονώσει την ένταση - η οποία, φυσικά, από τους «δικούς του» έχει δημιουργηθεί - να «παραχωρήσει στους αλβανόφωνους δική τους διοίκηση»! Δε δίστασε να γίνει πιο συγκεκριμένος: «Ενας μεγαλύτερος βαθμός συμμετοχής του αλβανικού στοιχείου που πλειοψηφεί στη Νότια Σερβία σε μια δική τους διοίκηση και σε μια δική τους αστυνομία θα βοηθούσε»(!), τόνισε. Για όποιον δεν κατάλαβε, το ΝΑΤΟ θέλει άλλο ένα προτεκτοράτο στα νότια της Σερβίας τη φορά αυτή και πιθανόν όχι μόνο εκεί. Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση Σημίτη και οι λοιποί Ευρω-ατλαντιστές επιμένουν ότι το ΝΑΤΟ είναι παράγοντας ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή, που προστατεύει το απαραβίαστο των συνόρων κλπ., κλπ.

Σύνταγμα

Το κόβουν

και το ράβουνε

οι «συνεταίροι»,

λάθρα

και φέρνουν

περισσότερο

στα μέτρα τους

τα άρθρα,

ώστε να γίνει

όπως λεν,

«νεότερο», «μοντέρνο»

και να βολεύει

πιο καλά αφέντες

και γκουβέρνο!

*

Το κόβουν

και το ράβουνε,

γερό του βάζουν

χέρι,

να γίνει

ταξικότερο

και όπως

τους συμφέρει

και σε λιγάκι

οι αισχροί

υπό τον Βενιζέλο

θα σου 'χουν έτοιμο,

λαέ,

το νέο το «καπέλο»!


Ο οίστρος

ΠΡΟΣΩΠΟ
Αντρές Παστράνα

Γρηγοριάδης Κώστας

Την Τετάρτη ο Πρόεδρος της Κολομβίας έδωσε ένα «πραγματικό τελεσίγραφο»... την παράταση της χρονικής διορίας ύπαρξης της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, για 4 εικοσιτετράωρα, με ένα και μόνο στόχο: Τη συνάντηση με τον ηγέτη των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC-EP), Μανουέλ Μαρουλάντα, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο και οι δύο πλευρές να επιστρέψουν στο τραπέζι των συνομιλιών. Την Παρασκευή, με ανακοίνωσή τους, οι FARC-EP εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να επιστρέψουν...

Τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα για την πολύπαθη Κολομβία; Αγνωστο, με τις δυσοίωνες προβλέψεις να υπερσκελίζουν τις ευοίωνες. Ο λόγος είναι ότι ο Παστράνα απλώς δέχεται «αφόρητες πιέσεις», τόσο από την εγχώρια ολιγαρχία όσο και από τη διεθνή, να «τελειώνει οριστικά με τους αντάρτες» αλλά και με την ύπαρξη της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, η οποία πρωτοανακηρύχτηκε ελεύθερη περιοχή εκτός των ορίων των Κολομβιανών Ενόπλων Δυνάμεων, το Νοέμβρη του 1998, ως ένδειξη «καλής θέλησης» προκειμένου να ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες για έναν πιθανό τερματισμό του εμφυλίου πολέμου. Την ίδια στιγμή, έχει τεθεί σε εφαρμογή το «Σχέδιο Κολομβία», ένα πραγματικό σχέδιο επέμβασης που βαπτίστηκε στην καθαγιασμένη κολυμβήθρα του «ιερού πολέμου κατά των ναρκωτικών».

Από την άλλη πλευρά, ο στρατός που έχει τεθεί σε θέση μάχης, γύρω από την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, με την προθεσμία να λήγει σήμερα και το στρατό να έχει αναθαρρέψει με την εκλογή του Τζορτζ Ουόκερ Μπους, που «επιθυμεί μία επιστροφή του ειδικού βάρους της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στην ήπειρο». Οι προοπτικές, από όποια οπτική γωνία και να προσπαθήσει να τις δει κανείς, είναι ζοφερές, όχι μόνο για την Κολομβία αλλά και για όλη τη Λατινική Αμερική, αφού η «πληγή της Κολομβίας» θα εξαπλωθεί και στις υπόλοιπες χώρες. Αραγε, τι μπορεί να πράξει ο Παστράνα, ακόμη και εάν οι προθέσεις του είναι «αγνές»;


Χρ. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Παπαγεωργίου Βασίλης



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ