-- Σήμερα η συγκέντρωση καταδίκης της Χρυσής Αυγής στον Ασπρόπυργο. Περιοδεία σε Ελληνες και μετανάστες εργαζόμενους της περιοχής

-- Αρθρογραφία με πείρα από τη δράση του Κόμματος

-- Ανταπόκριση από την επιτυχημένη εκδήλωση για την Ρόζα Ιμβριώτη στην Ελάτη Τρικάλων

Σε συγκέντρωση καταδίκης της ναζιστικής Χρυσής Αυγής καλούν σήμερα Παρασκευή, στις 6 μ.μ., στην πλατεία Δημαρχείου Ασπροπύργου, η ΤΟ Θριασίου - Μεγαρίδας και κλαδικές Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ. Οι ΚΟ καλούν την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα να δώσουν απάντηση στους συχνούς ξυλοδαρμούς εργατών και να απομονώσουν τη Χρυσή Αυγή και όσους τη θρέφουν.

Συζητώντας με εργαζόμενους του δήμου

Θέμα της περιοδείας, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Γιώργος Τούσσας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ήταν το κάλεσμα του Κόμματος στα εργατικά - λαϊκά στρώματα για απομόνωση των φασιστών, με αφορμή και το πρόσφατο δολοφονικό χτύπημα σε μετανάστες εργάτες γης στον Ασπρόπυργο.

Η περιοδεία ξεκίνησε με επίσκεψη στο εργοτάξιο του δήμου και συνεχίστηκε σε χωράφια και θερμοκήπια της Γκορυτσάς, όπου εργάζονται εκατοντάδες μετανάστες κάτω από άθλιες συνθήκες. Από τη μία δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί, μένοντας πολλές φορές σε παραπήγματα δίπλα στα θερμοκήπια και τα μποστάνια, και από την άλλη έχουν να αντιμετωπίσουν τις φασιστικές συμμορίες.

«Οποιος ζητήσει τα δικαιώματά του τρώει ξύλο από φασίστες», λέει με σπαστά Ελληνικά στο συνεργείο του Κόμματος ένας μετανάστης εργάτης μέσα από το χωράφι που δουλεύει.

Ο Γ. Τούσσας, συζητώντας με τους μετανάστες, τους κάλεσε να έρθουν σε επαφή με το ΚΚΕ, να συμμετάσχουν στην οργανωμένη πάλη, να βρουν αποκούμπι στα σωματεία και στον κοινό αγώνα με τους Ελληνες εργαζόμενους, αφού η εκμετάλλευση από το κεφάλαιο δεν γνωρίζει χρώμα δέρματος. «Δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε, γιατί μας κυνηγάνε;», ρωτάει χαρακτηριστικά άλλος εργάτης από το Πακιστάν. «Γιατί οι φασίστες είναι τα μαντρόσκυλα της εργοδοσίας», απαντάει ο Γ. Τούσσας, «και τα αφεντικά, για να εξασφαλίσουν τα κέρδη τους, θέλουν την εργατική τάξη διασπασμένη και υποταγμένη, να είναι φτηνή και να μη διεκδικεί...».

Από την περιοδεία σε μετανάστες εργάτες γης

Πρόσθεσε ότι η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική γιατί είναι το μακρύ χέρι του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο εγκληματεί διαρκώς σε βάρος της εργατικής τάξης. Υπενθύμισε χαρακτηριστικά τους δεκάδες εργάτες (πολλοί από τους οποίους στους ΟΤΑ), που έχουν χάσει τη ζωή τους το τελευταίο εξάμηνο στους τόπους δουλειάς, ως αποτέλεσμα της εντατικοποίησης και της λειψής προστασίας, της δίψας για μεγαλύτερη κερδοφορία.

Το μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις ευθύνες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή συνεχίζει ανενόχλητη την εγκληματική της δράση. Στάθηκε τόσο στην κωλυσιεργία της δίκης, όσο και στο ότι γίνονται καθημερινά επιθέσεις για τις οποίες δεν συλλαμβάνονται οι δράστες και οι καθοδηγητές τους.

«Τους εργαζόμενους στην πραγματικότητα δεν τους χωρίζει τίποτα, ούτε η θρησκεία, ούτε το χρώμα, ούτε η εθνικότητα», ανέφερε επίσης το στέλεχος του Κόμματος και συμπλήρωσε: «Αντίθετα τους ενώνει το γεγονός ότι παράγουν όλο τον πλούτο, που τους τον κλέβει μια χούφτα καπιταλιστών. Και με τον πλούτο που παράγουν, αν τον κατακτήσουν, με τη δική τους εξουσία, μπορούν να τον αξιοποιήσουν για να ικανοποιήσουν τις σύγχρονες ανάγκες τους. Τους ενώνει δηλαδή αυτό που λέει το ΚΚΕ...».

Στην περιοδεία το συνεργείο του Κόμματος κάλεσε Ελληνες και μετανάστες να δώσουν μαζικό και μαχητικό «παρών» στη σημερινή συγκέντρωση στον Ασπρόπυργο ενάντια στην εγκληματική Χρυσή Αυγή. Η χτεσινή περιοδεία ήταν ακόμα μια πρωτοβουλία της ΚΟ του ΚΚΕ των τελευταίων ημερών, μετά από εξορμήσεις σε εργοστάσια, εμπορομάγαζα, σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες και συνοικίες του Θριασίου.

Ο «Ριζοσπάστης» ξεκινάει από σήμερα τη δημοσίευση άρθρων, με θεματολογία απότη δράση του Κόμματος, την παρέμβασή μας στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, από μάχες που δίνουμε στους τόπους δουλειάς, στους κλάδους, στις συνοικίες. Η αρθρογραφία θα αναδεικνύει, με ζωντανή πείρα, παραδείγματα αλλά και δυσκολίες, συμπεράσματα από τη δράση μας για την ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, για την ενίσχυση της Κοινωνικής Συμμαχίας, για την ισχυροποίηση του ΚΚΕ. Την προσπάθειά μας να διαδώσουμε την πολιτική πρόταση του Κόμματος, να αυξήσουμε την κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη». Την αρθρογραφία αυτή «εγκαινιάζουν» δύο άρθρα στελεχών του Κόμματος, που καταπιάνονται: Με συμπεράσματα από αγωνιστικές διεργασίες σε εργοστάσια και κλάδους της Βιομηχανίας και με πείρα από την οργάνωση των κινητοποιήσεων στην Κρήτη, με αφορμή το «Αναπτυξιακό Συνέδριο» της κυβέρνησης.

Ομως, σε κάθε φάση και σε κάθε περίπτωση χρειάζεται να ξεχωρίζουμε και τις δυνατότητες που γεννιόνται από την ίδια τη ζωή. Να μπορούμε να πιάνουμε το σφυγμό των εξελίξεων. Να ξέρουμε ότι η υπομονετική και ακούραστη δουλειά φέρνει αποτελέσματα άλλες φορές πιο γοργά, άλλες πιο αργά, πάντως τίποτα δεν πάει χαμένο. Οτι τα πράγματα δεν μένουν ακίνητα. Σε κάθε περίπτωση, η ένταση και το εύρος της δική μας κομματικής και συνδικαλιστικής δουλειάς δεν πρέπει να πηγαίνουν ανάλογα με τις κάθε φορά διαθέσεις των εργατών. Πρέπει, όμως, να τις παίρνει υπόψη, για να μπορεί να βρίσκει τρόπους και επιχειρήματα εύστοχης επικοινωνίας και διαφώτισης, κατάλληλων επιχειρημάτων που να σπάνε τη λογική του μονόδρομου και απαραβίαστου του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Να συμβάλλει, ώστε να γίνονται βήματα στην οργάνωση της εργατικής τάξης, χωρίς να υποτιμούμε τίποτα σε αυτό το πεδίο, έστω στην αρχή τις 1 - 2 εγγραφές στο ταξικό συνδικάτο εκεί που σε κάποιον χώρο πριν δεν υπήρχε καμία επαφή. Αλλά και εδώ χρειάζεται συνέχεια, η εγγραφή είναι μόνο το πρώτο βήμα, η συνέχεια χρειάζεται να είναι πιο ουσιαστική, ο οργανωμένος εργάτης να ξεχωρίζει από τον ανοργάνωτο, να είναι το μάτι και το αυτί του συνδικάτου, να δραστηριοποιείται ενημερώνοντας τους συναδέλφους του, να οργανώνει κι άλλους.

Το προηγούμενο διάστημα, είχαμε κινητοποιήσεις σε χώρους δουλειάς της Βιομηχανίας για διάφορα ζητήματα και αιτήματα. Είχαμε τις πολύμορφες κινητοποιήσεις των εργατών στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη για την υπογραφή τοπικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, τις απεργιακές κινητοποιήσεις των εργατών στον «Τοξότη» κόντρα στην καθυστέρηση πληρωμών και στις κακές συνθήκες εργασίας. Επίσης, είναι σε εξέλιξη οι κινητοποιήσεις των εργατών στα Πρακτορεία Τύπου μετά το κλείσιμο του ενός πρακτορείου, το ότι μένουν ξεκρέμαστοι κοντά 250 εργάτες, ενώ στο άλλο πρακτορείο βασιλεύει πλέον η εντατικοποίηση.

Αυτές οι κινητοποιήσεις δεν αλλάζουν, φυσικά, τη γενική τάση και κατάσταση. Οι κομμουνιστές, όμως, έχει σημασία να μπορούν από κάθε διεργασία, κινητοποίηση, στάση των εργατών, να βγάζουν πιο βαθιά συμπεράσματα, να μην υποτιμούν τίποτα. Να μπορούν να βλέπουν πιο διεισδυτικά τις εξελίξεις. Να μπορούν να ξεχωρίζουν θετικές πλευρές, όπως και δυσκολίες του αγώνα, όχι απλώς για να καταγράφουν περιγραφικά, αλλά για να εξοπλίζουν όλες τις δυνάμεις, να στερεώνονται βήματα υποδομής, να προχωράμε συλλογικά και συντεταγμένα στα επόμενα βήματά μας.

Ποια στοιχεία μπορούμε να κωδικοποιήσουμε ως κρίσιμα και σημαντικά από τις παραπάνω αναμετρήσεις, χωρίς φυσικά αυτά να σημαίνουν ότι αποτελούν έτοιμες «συνταγές» για κάθε περίπτωση, χωρίς την αντίστοιχη επεξεργασία και επιτόπου αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που προκύπτουν:

Μέσα στον αγώνα είναι αναντικατάστατη, χωρίς καμία αναστολή, η σταθερή παρέμβαση του ΚΚΕ με όλες τις κατάλληλες μορφές και τρόπους. Το ΚΚΕ είναι κομμάτι του εργατικού κινήματος, η οργανωμένη πρωτοπορία του, που έχει σκοπό την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Αρα, έχει χρέος να δουλεύει συστηματικά την πρότασή του μέσα στους εργάτες. Τα μέλη του ΚΚΕ αξιοποιούν τις εξελίξεις, την κατάσταση, την επικαιρότητα, μπαίνοντας μπροστά σε κάθε διεκδίκηση των εργατών, αλλά και εξηγώντας υπομονετικά ποιος είναι ο δρόμος που πρέπει πιο σταθερά να ακολουθήσουν οι εργάτες για να ικανοποιηθούν οι αληθινές ανάγκες τους. Αρα πιο πρακτικά, μέσα στην πάλη χρειάζεται καλός σχεδιασμός και εύστοχο σχέδιο, ώστε να εξοπλίζονται και να αναλαμβάνουν δουλειά οι οπαδοί και φίλοι του ΚΚΕ. Να αξιοποιείται επίσης σταθερά ο «Ριζοσπάστης», να τροφοδοτείται με ζωντανό υλικό, να καθοδηγεί μέλη και ευρύτερο κόσμο, να διακινείται θαρραλέα. Να αξιοποιείται η Κοινοβουλευτική Ομάδα. Να βγαίνουν κατάλληλες ανακοινώσεις που να βοηθούν τους αγωνιζόμενους εργάτες, ώστε μέσα από την πείρα τους να ωριμάζει μέσα τους ποιος ευθύνεται για την κατάσταση που ζουν, ποιος επίσης έχει τη δύναμη να ανατρέψει την εξουσία των αστών.

Ο αγώνας δεν μπορεί να διεξαχθεί χωρίς καλό υπολογισμό όλων των δυνάμεων που κινούνται και προσπαθούν να παρέμβουν σε αυτόν. Χωρίς καλό σχεδιασμό της διαπάλης που απαιτεί τεκμηριωμένα επιχειρήματα, εύστοχη επιλογή του χώρου και του χρόνου που διεξάγεται, κατάλληλες κινήσεις που να συμβάλλουν ώστε να απεγκλωβίζονται υγιείς δυνάμεις από τη σφαίρα επιρροής των αστικών κομμάτων και του οπορτουνισμού, από τον εργοδοτικό συνδικαλισμό και το ρεφορμισμό. Η διαπάλη χρειάζεται να στηρίζεται προφανώς στο πλαίσιο αιτημάτων, αλλά και σε πιο συνεκτικά στοιχεία, στην πρακτική της κάθε δύναμης, στο τι υποστηρίζει για το σύνολο των προβλημάτων της εργατικής τάξης, στο τι κάνει ή δεν κάνει μπροστά στην απεργιακή μάχη, ποια είναι η στάση της απέναντι στην εργοδοσία, στην κυβέρνηση. Η διαπάλη και τα επιχειρήματά μας χρειάζεται να είναι ζωντανά, να καταφέρνουν να «μιλάνε» στην καρδιά των εργατών. Να ξεχωρίζουν ειδικά ορισμένα τμήματα, όπως είναι οι «εργολαβικοί» εργάτες που ζουν μέσα σε καθεστώς μόνιμης ανασφάλειας και ανησυχίας. Επίσης, η ειδική δουλειά στους μετανάστες εργάτες. Να καλλιεργεί την ενότητα της εργατικής τάξης κόντρα στο συντεχνιασμό, στον κατατεμαχισμό, την αποσπασματικότητα.

Το πλαίσιο αιτημάτων και διεκδικήσεων χρειάζεται να παίρνει υπόψη του την πραγματικότητα κάθε χώρου, την πείρα των εργατών, τα δικαιώματά τους που θεωρούνται κατακτημένα, ακόμη και τις «παραδόσεις» κάθε χώρου. Για παράδειγμα σε ένα χώρο που οι διαπιστωμένοι μισθοί των εργατών είναι αρκετά καλύτεροι από το μέσο όρο δεν μπορείς να πας με τη σχηματική μεταφορά συνθημάτων που μπορεί να έχουν βάση αλλού (π.χ. «εμείς δε ζούμε με 400 ευρώ») όμως δεν ακουμπάν στη πραγματικότητα του συγκεκριμένου εργασιακού χώρου. Επίσης, είναι αλλιώς ένας χώρος, όπως π.χ. η Ν/ Ζώνη που έχει μεγάλη πείρα αγώνων και συγκρούσεων με την εργοδοσία και άλλο ένας πιο άπειρος ακόμη χώρος. Αυτά είναι απαραίτητο να τα παίρνουμε υπόψη για να καταφέρνουμε την ενιαία γραμμή μας να την προωθούμε κάθε φορά με τον πιο εύστοχο τρόπο και τακτική.

Το κύριο ζήτημα που κρίνει, ειδικά στην αρχή, αλλά τελικά και σε όλη την εξέλιξη, την πορεία του αγώνα είναι η διάθεση των ίδιων των εργατών να παλέψουν. Στις κινητοποιήσεις που αναφέρθηκαν, χωρίς να παραβλέπουμε άλλες αδυναμίες αυτό είναι κύριο στοιχείο. Στη Ζώνη, οι απεργιακές αναμετρήσεις συγκέντρωσαν καθολική συμμετοχή. Στον «Τοξότη» οι εργάτες απέρριψαν τους εκβιασμούς της εργοδοσίας και μπήκαν μαζικά μπροστά, κάποιοι από αυτούς πρώτη φορά. Στα Πρακτορεία Τύπου, στη ΓΣ, με μυστική ψηφοφορία, ψήφισαν κατά 90% υπέρ της απεργίας. Στην απεργιακή φρουρά βρέθηκαν πολλές δεκάδες εργάτες που μπήκαν εθελοντικά στη λίστα περιφρούρησης. Στην «Ιριδα», οι εργάτες αποφάσισαν συμμετοχή με επιτόπια συνέλευση και πολλοί από αυτούς συμμετείχαν ενεργητικά τη μέρα της απεργίας. Χωρίς τέτοια στοιχεία, ένας αγώνας δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Αντίθετα, όταν υπάρχουν αυτές οι πλευρές, βλέπουμε να ξεχωρίζουν και να αναδεικνύονται οργανωτικά ταλέντα από ανθρώπους που μέχρι τώρα δεν είχαν φανεί.

Η αντιπαράθεση, η ζύμωση, η συζήτηση, οι αποφάσεις των εργατών για να είναι πετυχημένες χρειάζεται να έχουν επίκεντρό τους το χώρο δουλειάς. Εκεί μπορεί, αλλά και μετράει, να σφυρηλατηθεί καλύτερα η οργάνωση των εργατών, η αντίσταση στην εργοδοσία, η αποκάλυψη των συμβιβασμένων και ηττοπαθών απόψεων, η συγκρότηση Απεργιακών Επιτροπών. Εκεί μετράει περισσότερο, όταν ο εργάτης σηκώνει το χέρι του στο διάλειμμα ή στο σχόλασμα και λέει «ναι» στην απεργία, παίρνει θάρρος και από τον διπλανό του. Εμείς επιδιώκουμε να διεξάγεται η πιο πλατιά, ζωντανή και ζωηρή συζήτηση ανοιχτά ανάμεσα στους εργάτες. Να συζητιόνται ανοιχτά όλες οι απόψεις, εκτός φυσικά από τις φασιστικές που πρέπει να απομονώνονται από την αρχή. Να καλούμε έτσι τους εργάτες να βγάλουν συμπεράσματα, να πάρουν κι αυτοί το λόγο, όχι μόνο τα μέλη των ΔΣ.

Μετράει - διαχρονικά - η μεγάλη υπομονετική δουλειά σε έναν χώρο. Σε χώρους δουλειάς που βρέθηκαν σε αυτήν τη φάση μέσα στην πάλη, μπορεί να πηγαίναμε με διάφορες μορφές παρέμβασης εδώ και πολλά χρόνια ως Κόμμα, όπως και αντίστοιχα τα ταξικά συνδικάτα. Προσπαθούσαμε να πιάσουμε επαφές, χωρίς κάποιο ορατό από πρώτη ματιά αποτέλεσμα. Αν όμως μιλάμε για χώρους στρατηγικής σημασίας, είτε για τον συγκεκριμένο κάθε φορά κλάδο, είτε και ευρύτερα, εμείς χρειάζεται να επιμένουμε, να μη βιαζόμαστε να κρίνουμε, να φτιάχνουμε δεσμούς, ξέροντας πως την κρίσιμη ώρα ο υγιής και ανήσυχος εργάτης θα ακουμπήσει εκεί που νιώθει εμπιστοσύνη, εκεί που ξέρει ότι δεν θα τον πουλήσουν.

Εχει σημασία η έγκαιρη και σωστά σχεδιασμένη εναλλαγή των μορφών πάλης. Χρειάζεται μεγάλη ψυχραιμία και όχι απολυτότητες. Δεν πάει να πει ότι ο αγώνας εξυπηρετείται καλύτερα αν ανά λίγες μέρες επιλέγεται μια και ολοένα περισσότερο οξυμένη μορφή. Αν γενικεύσουμε, ανεβασμένη μορφή είναι και η συστηματοποίηση της ΓΣ των εργατών μέσα στους χώρους δουλειάς. Είναι και οι συσκέψεις που προετοιμάζουν και ζυμώνουν το επόμενο βήμα. Είναι και η διαμόρφωση προϋποθέσεων για να υπάρχει ενεργητική ταξική αλληλεγγύη από άλλους κλάδους και χώρους. Είναι και το να κάνουν οι αγωνιζόμενοι εργάτες ενός εργοστασίου οργανωμένες εξορμήσεις και ομιλίες σε δεκάδες εργοστάσια του κλάδου τους ή που βρίσκονται δίπλα τους και να καλέσουν και αυτούς τους εργάτες να οργανωθούν, να παλέψουν. Αρα, όλα αυτά συντελούν στο να προετοιμάζεται το επόμενο κάθε φορά βήμα, να σφυγμομετρούνται οι διαθέσεις των εργατών, να ωριμάζουν οι συνειδήσεις, να εκπαιδεύονται δυνάμεις.

Το επόμενο διάστημα, ο σχεδιασμός μας θα απλωθεί στη δουλειά σε κάθε κλάδο και χώρο που παρεμβαίνουμε. Εμείς, φυσικά, χρειάζεται να δουλεύουμε ανυπόμονα με τις δικές μας αδυναμίες, δείχνοντας παράλληλα υπομονή για να βγάλουν συμπεράσματα οι εργάτες από την πείρα τους. Ολοι οι αγώνες που άφησαν εποχή, προήλθαν γιατί συνέβαλαν οι αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες γι' αυτό, γιατί οι ίδιοι οι εργάτες αποφάσισαν να παλέψουν, να αντισταθούν. Αρα, εμείς χρειάζεται να παρέμβουμε τώρα αποφασιστικά, επίμονα. Να δουλεύουμε ακούραστα μέσα στις εργατικές μάζες, να τους καλούμε να βγάλουν συμπεράσματα. Να τους πούμε πως στον καπιταλισμό κανείς δεν «έχει δεμένο το γάιδαρό του», επειδή τώρα έχει κάποια δουλειά. Οτι ο καπιταλισμός λειτουργεί έτσι όπου μπορεί σε μια νύχτα να βρεθείς ξεκρέμαστος, άρα δεν πρέπει τώρα να χάνεις χρόνο. Μπορούμε, πατώντας πάνω στα οξυμένα προβλήματα της εργατικής τάξης, αξιολογώντας ταυτόχρονα καλά την κατάσταση σε κάθε χώρο, χωρίς γενικόλογες εκκλήσεις, αλλά με εύστοχη και συγκεκριμένη προπαγάνδα και συνολικό πλαίσιο δουλειάς να κάνουμε σημαντικά βήματα το επόμενο διάστημα.

Επίμονα, τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος άνοιξαν τη συζήτηση με τους εργαζόμενους, γύρω από το ερώτημα «ανάπτυξη για ποιον;», με σκοπό να γίνει κατανοητό από ευρύτερες δυνάμεις ότι η ανάπτυξη για την οποία πασχίζει η κυβέρνηση, και που στο όνομά της εφαρμόζονται όλα τα αντιλαϊκά μέτρα, θα ωφελήσει τους επιχειρηματικούς ομίλους, ενώ οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι τα εργατικά - λαϊκά στρώματα.

Αυτό φάνηκε άλλωστε τόσο από τη συζήτηση στις εργασίες του «συνεδρίου», όσο και από την παρουσία εκεί κυρίως μεγαλοεπιχειρηματιών και των φορέων τους. Επιβεβαίωσαν ότι ο χαρακτήρας και ο προσανατολισμός του ήταν πλήρως ευθυγραμμισμένοι με το σχεδιασμό του κεφαλαίου για την ανάκαμψη των κερδών του, με ταυτόχρονη ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων.

Την ανάπτυξή τους οι εργαζόμενοι την έχουν ζήσει και τη ζουν στο πετσί τους με τις συντάξεις και τους μισθούς πείνας, τη διεύρυνση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Με τους ανελέητους φόρους και τα χαράτσια, τους πλειστηριασμούς και κατασχέσεις για χρέη στο Δημόσιο, με ακόμα μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση του συστήματος Υγείας, πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, δημοσιονομικές περικοπές χωρίς τέλος. Εχουν χορτάσει «ανάπτυξη» και στην Κρήτη τα δεκάδες θύματα των «ατυχημάτων» στα εργοδοτικά κάτεργα, σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η ανακύκλωση, όπου κυριαρχεί η εργοδοτική τρομοκρατία.

Την «γεύονται» καλά και οι εργαζόμενοι στο εμπόριο, που πλέον δεν έχουν δικαίωμα για ξεκούραση ούτε τις Κυριακές, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό που δεν τους επιτρέπεται ούτε μια μέρα άδεια και ήταν συχνό φαινόμενο, και στη φετινή σεζόν, τα κρούσματα λιποθυμικών επεισοδίων ξενοδοχοϋπαλλήλων, λόγω εξάντλησης από την υπερεργασία. Την «γεύονται» οι εργαζόμενοι που καθημερινά οδεύουν προς την ανεργία. Οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που «απολαμβάνουν» συνεχείς μειώσεις μισθών, «αξιολόγηση», κινητικότητα και περιστολή δικαιωμάτων.

Οι παρεμβάσεις της ΚΟ Κρήτης ενόψει του «συνεδρίου» της κυβέρνησης δεν περιορίστηκαν μόνο στην ενημέρωση, αλλά επιδιώξαμε να γίνει ζωντανή συζήτηση μέσα στους χώρους δουλειάς, να γίνουν συσκέψεις. Συμβάλαμε ώστε οι εργατικές - λαϊκές κινητοποιήσεις με αφορμή τη φιέστα να αποκτήσουν πολυμορφία και το συλλαλητήριο να αποτελέσει την κορύφωση της δράσης μαζικών φορέων, όπου ο καθένας συμμετείχε εμπλουτίζοντας το πρόγραμμα δράσης.

Η κινητοποίηση τελικά των ταξικών δυνάμεων αποτέλεσε το αντίπαλο δέος και σε ένα βαθμό «χάλασε» το κλίμα ευφορίας που επιχείρησε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση.

Ακυρώθηκαν και οι προσπάθειες που έγιναν από διάφορες πλευρές (δήμοι Λασιθίου, οικολογικές οργανώσεις, εθνικιστικές και ακροδεξιές δυνάμεις, π.χ. ΕΠΑΜ, Σώρρας, Χρυσή Αυγή), που κρύφτηκαν πίσω από διάφορες κινήσεις και προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια για ορισμένα προβλήματα, όπως την απουσία του Λασιθίου από το σχεδιασμό για την ανακατασκευή του ΒΟΑΚ και την αντίθεση της πλειοψηφίας των κατοίκων στην κατασκευή του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι. Επιχείρησαν να αποπροσανατολίσουν από το βασικό ζήτημα, το ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο της κατασκευής και της χρήσης των έργων και ποιος θα βγει ωφελημένος.

Στον αντίποδα της πρωτοπόρας και μαχητικής δράσης των μελών και των φίλων του ΚΚΕ και των εργαζομένων που συσπειρώνονται στα ταξικά συνδικάτα στάθηκαν οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού. Τα Εργατικά Κέντρα, όπου πλειοψηφούν δυνάμεις της ΠΑΣΚΕ, εξήγγειλαν κινητοποιήσεις για τα μάτια του κόσμου, χωρίς να πάρουν κανένα μέτρο για την επιτυχία τους, με κύριο αίτημά τους τον «κοινωνικό διάλογο» και κλαψουρίζοντας που η κυβέρνηση δεν τους κάλεσε στη φιέστα των επιχειρηματιών. Αποδείχθηκε ότι οι εργατοπατέρες δεν ήθελαν τη λαϊκή κινητοποίηση αλλά τη συμμετοχή τους στις διαδικασίες του «συνεδρίου». Αντίστοιχη στάση είχαν και οι αγροτοσυνδικαλιστές που πρόσκεινται στη ΝΔ. Οι δυνάμεις των οπορτουνιστών (ΑΝΤΑΡΣΥΑ - ΛΑΕ κ.λπ.), άμεσα ή και έμμεσα, με τη στάση τους στήριξαν την κυβερνητική προσπάθεια αποπροσανατολισμού των εργαζομένων.

Για την επιτυχία των κινητοποιήσεων οι κομμουνιστές έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό, σχεδίασαν την παρέμβαση κατά κλάδο, γειτονιά και χωριό, ώστε αυτή να οργανωθεί «από τα κάτω», να αποτελέσει συμβολή στην ενίσχυση της Κοινωνικής Συμμαχίας, στην ανασύνταξη του κινήματος, στη συσπείρωση εργαζομένων στα ταξικά συνδικάτα, στη συμπόρευση εργατικών οργανώσεων με το ΠΑΜΕ. Η συζήτηση γύρω από το περιεχόμενο του «συνεδρίου» και τις στοχεύσεις της κυβέρνησης συνδυάστηκε με το ξεδίπλωμα των διεκδικήσεων, με άξονα την ανάκτηση των απωλειών που είχαν οι εργαζόμενοι, αλλά και την πάλη για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας.

Σε όλους τους χώρους συναντήσαμε θετικό κλίμα από τους εργαζόμενους για τις θέσεις και τις αγωνιστικές πρωτοβουλίες μας, και την απαξίωση της κυβερνητικής φιέστας. Ταυτόχρονα, βέβαια, εκφράζονταν από αρκετούς και η έλλειψη εμπιστοσύνης στη δυνατότητα να αλλάξουν τα πράγματα με τη δική τους συμμετοχή στον αγώνα και η προσδοκία για μια ορισμένη ανακούφιση από τα πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, πιθανόν με μια άλλη πολιτική διαχείρισης του συστήματος. Παίρνοντας υπόψη μας την κατάσταση του εργατικού - λαϊκού κινήματος προσαρμόσαμε τις παρεμβάσεις μας ώστε να παίρνουν θάρρος οι εργάτες και τα φτωχά λαϊκά στρώματα με επιθετική προπαγάνδα, εξηγώντας παράλληλα ότι σήμερα χρειάζεται αντεπίθεση διαρκείας, κόντρα στο σχεδιασμό κυβέρνησης - ΕΕ - βιομηχάνων να μας κάνουν σύγχρονους δούλους. Οτι χρειάζεται αγώνας για αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, κοινωνικές παροχές, κόντρα στις επιδιώξεις και τη στρατηγική των μονοπωλιακών ομίλων.

Παντού υπήρχε μεγάλη αγανάκτηση για την ένταση της εκμετάλλευσης και τη μεγάλη ανέχεια που βιώνουν οι εργαζόμενοι.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των οικοδόμων: Εχει αρχίσει δειλά η οικοδομική δραστηριότητα στην περιοχή, όμως με απαράδεκτους όρους: Χωρίς ωράρια, χωρίς μέτρα ασφαλείας και με μεροκάματα πείνας. Από την άλλη βέβαια οι μεγαλοεργολάβοι έχουν ξεσαλώσει για να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο κερδοφορίας, εκβιάζοντας τους εργάτες με τη μεγάλη ανεργία του κλάδου.

Αντίστοιχα και στον κλάδο του τουρισμού, που βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης, κι όμως η κατάσταση για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους παραμένει τραγική: Συνθήκες γαλέρας, με μισθούς πείνας, με την απλήρωτη εργασία να έχει γίνει καθεστώς, ενώ υπάρχουν απλήρωτα δεδουλευμένα από την προηγούμενη τουριστική σεζόν.

Υπάρχουν ενθαρρυντικά παραδείγματα, που δείχνουν δυνάμεις στο εργατικό κίνημα οι οποίες αντιστέκονται, συγκρούονται με το κράτος και την εργοδοσία. Από τις απεργιακές κινητοποιήσεις των συμβασιούχων στους ΟΤΑ, μέχρι τις απεργιακές μάχες των ξενοδοχοϋπαλλήλων, των εμποροϋπαλλήλων, τους αγώνες για τις συμβάσεις στο εργοστάσιο Ανακύκλωσης και για τα ωράρια στο εργοτάξιο της «Μινωικής Τεχνικής». Θετικό παράδειγμα είναι ότι στο νεοσύστατο Συνδικάτο Τροφίμων - Ποτών Ηρακλείου ψήφισαν 200 νέοι εργάτες, οι περισσότεροι για πρώτη φορά και πολλοί από αυτούς μετανάστες.

Στη διαμόρφωση αγωνιστικού κλίματος ενόψει της κυβερνητικής φιέστας συνέβαλαν και οι πολύμορφες αγωνιστικές πρωτοβουλίες, των υγειονομικών, των εκπαιδευτικών και φοιτητών, όπως και της απεργίας που προκήρυξε η Ενωση Ιδιωτικών Υπαλλήλων για τους εργάτες στο εργοστάσιο της Ανακύκλωσης.

Η δυναμική των κινητοποιήσεων και των λαϊκών αντιδράσεων ενόχλησε την κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της, κάτι που φάνηκε και από την πρωτοφανή παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων στο Ηράκλειο και τις δύο μέρες διεξαγωγής του «συνεδρίου», με διάθεση καταστολής των κινητοποιήσεων των ταξικών δυνάμεων.

Η επιτυχία των κινητοποιήσεων των ταξικών δυνάμεων, η μαζική συμμετοχή εργαζομένων σε αυτές καταδεικνύουν, εκτός από το υπαρκτό αυξημένο κύρος που έχει κατακτήσει το ΠΑΜΕ, τον τρόπο δουλειάς, τις μορφές παρέμβασης στο κίνημα που πρέπει να εδραιώσουμε.

Στον αντίποδα της πραγματικότητας που διαμορφώνουν η κυβέρνηση και το κεφάλαιο για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα και τα παιδιά τους, οι Οργανώσεις του Κόμματος και της ΚΝΕ καλούν σε οργάνωση της αντεπίθεσης. Καλούμε το λαό να παλέψει με το δικό του σχέδιο, ενάντια στον πραγματικό εχθρό, το κεφάλαιο, που θέλει σύγχρονους δούλους για να αναπτύξει την κερδοφορία του. Στόχος μας είναι να διαμορφωθούν παντού, σε κάθε τόπο δουλειάς, εστίες αντίστασης, να δυναμώσουν όσες ήδη υπάρχουν και έτσι να δυναμώσει η αναμέτρηση με την εργοδοσία, να σπάει με τη συλλογική δράση ο συμβιβασμός με τη φτώχεια και τη μίζερη ζωή.

Η εκδήλωση οργανώθηκε στην Ελάτη, καθώς εκεί, το καλοκαίρι του 1944, η Ρόζα Ιμβριώτη, ως παιδαγωγός στη Γραμματεία Παιδείας της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), ανέλαβε την οργάνωση και τη λειτουργία του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου της Τύρνας. Τα παιδαγωγικά φροντιστήρια δημιουργήθηκαν από την ΠΕΕΑ σε συνθήκες κατοχής, λίγο πριν την Απελευθέρωση, με σκοπό την ταχύρρυθμη εκπαίδευση και προετοιμασία δασκάλων, ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν τα δημοτικά σχολεία μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής.

Στο χώρο της πλατείας έγινε από τον Σωτήρη Σωτηρόπουλο, Γραμματέα της ΤΕ Τρικάλων του ΚΚΕ, αποκάλυψη της τιμητικής πλάκας για την Ρόζα Ιμβριώτη. Μετά την εκδήλωση, ακολούθησε ιστορική ξενάγηση στο χωριό από τον συνταξιούχο δάσκαλο Βαγγέλη Χαμψά, που κατέληξε στο χώρο όπου στεγάστηκε το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο και ήταν τότε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού.

Εκεί, για τις αναμνήσεις του από την ΕΑΜική Αντίσταση στην περιοχή και το πολιτιστικό έργο του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου μίλησε ο Κώστας Αρμάγος, κομμουνιστής, αντιστασιακός, που το 1944 ήταν ΕΠΟΝίτης.

Επισημαίνοντας ότι η Ρόζα ανήκε στον κύκλο των μεγάλων παιδαγωγών που θεωρούν τη γνώση δύναμη για την αλλαγή του κόσμου, τόνισε ότι απ' τα νεανικά της χρόνια συμπεριλαμβανόταν στην πλειάδα των κομμουνιστών διανοουμένων, που ήδη απ' τη δεκαετία του 1920 - '30 θεμελίωσε στέρεα το μαρξιστικό ιδεολογικό κίνημα στην Ελλάδα. Αναφέρθηκε αναλυτικά στη ζωή της, που όλη σημαδεύτηκε από την πρωτοπόρα δράση στα σχολεία και στους λαϊκούς αγώνες, από την αποφοίτησή της από τη Φιλοσοφική Αθηνών, το 1916, μέχρι τις 17 Σεπτέμβρη του 1977, που «έφυγε» από τη ζωή.

Είναι χαρακτηριστικό το χρονικό κείμενο της ίδιας της Ρόζας Ιμβριώτη για τη λειτουργία του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου Τύρνας, όπως δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Τέχνης του Μάρτη - Απρίλη 1962 (τεύχος 87-88, αφιέρωμα στην Αντίσταση). Στην εκδήλωση διαβάστηκε από την Αννα Κουτελίδα, εκπαιδευτικό, μέλος της ΤΕ Τρικάλων του ΚΚΕ. Ανάμεσα στα άλλα, η Ρόζα έγραφε: «Τον Ιούνη του 1944 μου ανατέθηκε η Διεύθυνση του Φροντιστηρίου της Τύρνας. Εμεινα αποσβολωμένη. Σ' αυτό το μικρό χωριό με τους 671 κατοίκους, σε ύψος κάπου 950 μ., μέσα στην αγκαλιά του Κόζιακα, έπρεπε να στήσω ένα Παιδαγωγικό Φροντιστήριο. Ούτε διδακτήριο, ούτε προσωπικό, ούτε διδαχτικό υλικό, ούτε βοηθήματα, ούτε βιβλιοθήκη, ούτε καταλύματα, ούτε... ούτε...

Η τιμητική πλάκα

-- Εχουμε, μην ξεχνάς, εμείς οι Ελληνες και το "κρυφό σχολειό". Δεν έχουμε δασκάλους, τα σχολεία μένουν κλειστά. Είναι ανάγκη να φτιάξουμε δασκάλους. Πήγαινε. Εκεί απάνω, (εννοούσε την Καστανιά), θα βρεις τον Καραγιώργη, αυτός θα τα βολέψει όλα, λέει ο Συναγωνιστής Γραμματέας της Παιδείας Πέτρος Κόκκαλης.

Ξεκινάω. Περνώ δυο φορές ξυπόλυτη την επικίνδυνη ζώνη κοντά στην Πόρτα και βρίσκω τον Κ. Καραγιώργη κ' έπειτα το Σ. Μπαρμπουνάκη. Μένω κατάπληχτη. Τι έξαρση ήταν εκείνη, λες ακόμα και τα λόγια τους ήταν σπαθιές. Αυτοί οι άνθρωποι ατάραχοι, γαλήνιοι, καλοί καραβοκύρηδες μέσα στη φουρτούνα, συγκροτούν τα ασυγκρότητα και τα βγάζουν πέρα όλα μια χαρά. Ανάταση παντού, από τον " σύνδεσμο" ως τον "καθοδηγητή" κι ο λαός από δίπλα παραστέκει. Οι δάσκαλοι όθε κι αν στρέψω έχουν γίνει μια "κατεξοχήν" δύναμη λαομορφωτική και πολιτιστική (...)

Μα το καμάρι του Φροντιστηρίου είναι το ανθρώπινο υλικό, οι σπουδαστές κι οι σπουδάστριες, στην αρχή 85 και στο τέλος 107. Βλέπω γύρω μου τα νειάτα που έρχονται έπειτα από εφιαλτικά γεγονότα που γίνηκαν στην περιοχή τους, που έχουν καταματωμένα τα πόδια και αμυχές στα χέρια και στο πρόσωπο, που κρύφτηκαν σε φαράγγια και σε χαντάκια στις δημοσιές, που πέρασαν την επικίνδυνη ζώνη που τη θερίζουν οι Γερμανοί, που γλύτωσαν από αλλεπάλληλα μπλόκα ως να φτάσουν στην Τύρνα περπατώντας 10 και 15 μέρες. Βλέπω αυτά τα νειάτα να με κοιτάζουν με φρέσκια και παληκαρίσια ματιά, γεμάτα εμπιστοσύνη. Ολοι και όλες είναι τελειόφοιτοι του Γυμνασίου ή σπουδαστές της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, είναι προπάντων, κι αυτό το λένε με περηφάνεια, ΕΠΟΝΙΤΕΣ! (...)

(...) Την πρώτη Κυριακή από τη λειτουργία του γίνηκαν τα εγκαίνια. Μαζεύτηκαν από τα γύρω χωριά κάπου 1.500 άτομα, άντρες, γυναίκες και παιδιά, με τα φαγιά τους. Πήρε τη μορφή πανηγυριού. Μίλησα πρώτη εγώ για το σκοπό του Φροντιστηρίου και την αποστολή του Δασκάλου. Θυμάμαι πως κατάληξα περίπου έτσι: "Η αποστολή του Δασκάλου είναι να φτιάξει ανθρώπους, μα για να φτιάξουμε ανθρώπους, πρέπει πρώτα εμείς να γίνουμε άνθρωποι. Δεν μπορούμε να μείνουμε έξω από τους αγώνες του λαού, να μην κάνουμε δήθεν πολιτική. Γιατί τότε κάνουμε πολιτική αντίθετη από τα συμφέροντα του λαού. Εμείς θα φτιάξουμε ανθρώπους συνειδητούς και ελεύθερους. Χρέος μας είναι να σταθούμε πλάγι στο λαό μας και στην ανάγκη να τον οδηγήσουμε".

Εδωκαν τον όρκο τα παιδιά κ' έπειτα μιλεί ο καπετάνιος της Ι Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Γίνηκε πανζουρλισμός...».

Την κεντρική ομιλία έκανε στην εκδήλωση ο Γιάννης Παντελίδης, μέλος της ΕΠ Θεσσαλίας του ΚΚΕ, και με αφορμή το περιεχόμενο της πρωτοβουλίας στάθηκε μεταξύ άλλων στη θέση του Κόμματος για τη λαϊκή παιδεία, για «το σχολείο των λαϊκών αναγκών, των κοινωνικών δυνατοτήτων και απαιτήσεων της εποχής μας». Οπως είπε, «θέλουμε ένα σχολείο που θα δουλεύει για την όσο το δυνατόν αρμονική ανάπτυξη των ικανοτήτων. Ενα σχολείο που θα οργανώνει την επαφή του νέου με όλες τις πτυχές του ανθρώπινου πολιτισμού. Να μπορεί το παιδί, ο νέος να διευρύνει τις παραστάσεις του, τα ερεθίσματά του, γιατί πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε άνθρωπος δεν έχει μόνο μια ικανότητα, αλλά πολλές. Η προσωπικότητα του ανθρώπου αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο, που δεν κατακερματίζεται για να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά. Κάθε άνθρωπος μπορεί να συμβάλει από πολλούς δρόμους στην οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, ανεξάρτητα από την επαγγελματική επιλογή που θα κάνει.

Σε αυτήν τη βάση αντιμαχόμαστε αντιδραστικές αντιλήψεις, που όλες συγκλίνουν στο ότι "κάποιοι δεν παίρνουν τα γράμματα", είτε στην πιο πονηρή, ότι "κάποιοι έχουν άλλου είδους ευφυΐες" και γι' αυτό το σχολείο πρέπει να διαφοροποιείται».

Ο ομιλητής στάθηκε επίσης στο γεγονός ότι το αστικό κράτος δεν παραιτήθηκε ποτέ από την προσπάθεια να εξουδετερώσει την επιρροή των κομμουνιστών στην Εκπαίδευση: «Οι αστικές κυβερνήσεις, τόνισε, με το πρόσχημα μιας δήθεν ουδετερότητας - στην ουσία ξεκάθαρης ταξικότητας - μιλούν για την ανάγκη "να φύγουν τα κόμματα από τα σχολεία", χτυπώντας κατευθείαν την παρέμβαση των ταξικά προσανατολισμένων δυνάμεων, των κομμουνιστών. Προφανώς για να μείνει μόνο η αστική τάξη με όλα τα παρακλάδια της και τους φορείς της και να κάνει πιο αποτελεσματικά τη δουλειά της.

Γνωρίζουμε ότι όσο και αν η κομμουνιστική κοσμοθεωρία είναι ξένο σώμα στο χώρο της αστικής εκπαίδευσης, δεν είναι παρά ο δρόμος για την κατάκτηση της γνώσης. Γιατί είναι εκείνη η ιδεολογία που είναι άρρηκτα δεμένη με την επιστημονικότητα, την αντικειμενική αλήθεια και εντέλει με την ίδια την κοινωνική πρόοδο. Από αυτές τις αφετηρίες ξεκινάμε όταν υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά μας σαν κομμουνιστές να παρεμβαίνουμε στο περιεχόμενο του σχολείου, να μη μένουμε παρατηρητές στη σχεδιασμένη παρέμβαση του αστικού κράτους στη συνείδηση και το νου των παιδιών μας μέσω του μηχανισμού της εκπαίδευσης. Γι' αυτό, ξεχωρίζουμε τον κρίσιμο ρόλο που έχουν οι εκπαιδευτικοί σήμερα. Για να ξεδιπλωθεί ακόμα πιο αποφασιστικά η παρέμβαση πρωτοπόρων εκπαιδευτικών μέσα στο μάθημα. Μια τέτοια παρέμβαση είναι απαίτηση των καιρών».

Αναφερόμενος, τέλος, στα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ στον τομέα της Εκπαίδευσης, είπε μεταξύ άλλων: «Η κατάργηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής ήταν ο παράγοντας που απελευθέρωσε τον άνθρωπο από τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς, που επιτάχυνε την ανάπτυξη της παραγωγικής και ερευνητικής διαδικασίας, χωρίς εκμετάλλευση, με αποτέλεσμα μια θεαματικά γρήγορη άνοδο της κοινωνικής ευημερίας. Σε αυτήν τη βάση κατορθώθηκε να έχουν όλοι οι πολίτες εξασφαλισμένη εργασία, δημόσια δωρεάν ιατρική περίθαλψη και Παιδεία, παροχή φθηνών υπηρεσιών από το κράτος, κατοικία, καθολική πρόσβαση στην πνευματική και πολιτιστική δημιουργία.

Το σοβιετικό εκπαιδευτικό σύστημα αναγνωριζόταν και από τους Δυτικούς για την υπεροχή του. Σε αυτό το πλαίσιο επιτεύχθηκαν η ταχύτατη, η ριζική εξάλειψη της τρομερής κληρονομιάς του αναλφαβητισμού, η άνοδος του γενικού επιπέδου μόρφωσης και ειδίκευσης. Ο προβληματισμός των Αμερικανών ειδικών, που εντάθηκε μετά το "Σπούτνικ σοκ" του 1957, για "το τι διδάσκεται ο Ιβάν αλλά δεν διδάσκεται ο Τζόνι", εξέφραζε την κατανόηση της εκπαιδευτικής, μορφωτικής υστέρησης των ΗΠΑ σε σύγκριση με την ΕΣΣΔ».