Σε ορισμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, επιχειρείται προσεκτικά ενορχηστρωμένο κουκούλωμα των πληροφοριών για την εξέλιξη της πανδημίας, με περιορισμό έως εξάλειψη της πρωτογενούς πληροφόρησης από τη μεριά των υγειονομικών αρχών, αλλά συνέχιση της προπαγάνδισης της ατομικής ευθύνης ως της μόνης υπεύθυνης για τυχόν αρνητική εξέλιξη, ενώ την ίδια ώρα προχωρά το πετσόκομμα των όποιων υγειονομικών πρωτοκόλλων στον Τουρισμό και τις Μεταφορές, υποτάσσοντας την υγεία του λαού και των ταξιδιωτών στα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων.

Στην καπιταλιστική μητρόπολη, τις ΗΠΑ, τα πράγματα κινούνται στο ίδιο μοτίβο, αλλά με πολύ πιο ακραίες μορφές. Η αμερικανική κυβέρνηση εξαρχής άφησε τους κυβερνήτες των Πολιτειών να αποφασίζουν όπως καταλαβαίνουν για το πότε θα άρχιζε και θα τελείωνε η καραντίνα και όσες βιάστηκαν να επαναλειτουργήσουν πλήρως οικονομικά, οι κάτοικοί τους το πληρώνουν με χιλιάδες νέα θύματα και εκατοντάδες χιλιάδες νέα κρούσματα κορονοϊού. Διεθνώς έχει διαπιστωθεί ότι σημαντικό εργαλείο ενάντια στην πανδημία είναι η ιχνηλάτηση των επαφών των διαπιστωμένων κρουσμάτων. Ομως παρά τις εκκλήσεις των Αμερικανών υγειονομικών, η κυβέρνηση της χώρας όχι μόνο δεν φρόντισε γι' αυτή σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αλλά προσπαθεί να την περιορίσει, κόβοντας κονδύλια, ενώ τα κρούσματα πλησιάζουν τα 4 εκατομμύρια και οι θάνατοι τις 150.000.

Από το 2008 έως σήμερα έχουν μειωθεί κατά 25% οι εργαζόμενοι στη δημόσια Υγεία. Στη Φλόριντα, όπου η πανδημία σαρώνει, υπολογίζεται ότι χρειάζονται 291 εργαζόμενοι ανά 100.000 κατοίκους στην ιχνηλάτηση, διατίθενται, όμως, μόλις 7. Αλλά το πρόβλημα δεν περιορίζεται εκεί. Η ιχνηλάτηση επαφών στηρίζεται στην εμπιστοσύνη και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ δεν υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη απέναντι στο κράτος, πολλοί αρνούνται να δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία ή δίνουν παραπλανητικά. Σε μια χώρα όπου εκδηλώνεται σταθερά ρατσισμός, πόσο εύκολο είναι να συνεργαστούν άνθρωποι από τις μειονότητες, οι οποίοι αρρώστησαν από Covid-19; Πόσο εύκολο είναι να συνεργαστεί ο απολυμένος εργάτης με τον υπάλληλο του κράτους του κεφαλαίου; Και ποιος θα μείνει σε καραντίνα για 14 μέρες, όταν μπορεί να χάσει τη δουλειά του ή το εισόδημά του, ή όταν δεν θα έχει κανέναν να προσέξει τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς του;

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, πριν λίγες μέρες η αμερικανική κυβέρνηση έδωσε εντολή στα νοσοκομεία να πάψουν να ενημερώνουν τη βάση δεδομένων της κρατικής υπηρεσίας δημόσιας Υγείας και να καταχωρούν τα στοιχεία στο σύστημα μιας ιδιωτικής εταιρείας, που είναι κατασκευασμένο με διαφορετικές προδιαγραφές. Πέρα από την αναστάτωση που προκαλεί αυτό στη λειτουργία των νοσοκομείων και στην επεξεργασία των στοιχείων από την αρμόδια υπηρεσία, ενώ η πανδημία φουσκώνει, είναι προφανές ότι προσφέρει και καλύτερη δυνατότητα στην αμερικανική κυβέρνηση να ελέγχει τη ροή των πληροφοριών προς το κοινό.

Στο μεταξύ, η κούρσα των φαρμακευτικών εταιρειών για το πιο γρήγορα διαθέσιμο και αποτελεσματικότερο εμβόλιο για την πρόληψη της Covid-19 συνεχίζεται εντατικά, καθώς υπάρχει το δέλεαρ της πώλησης όχι εκατομμυρίων, αλλά δισεκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου, αλλά και της διάκρισης που θα σημαίνει η ανακάλυψή του και θα ωθεί εμπορικά για καιρό την πρώτη ή τις πρώτες εταιρείες, που θα το προσφέρουν. Μέχρι πριν από λίγες μέρες, τουλάχιστον 165 εμβόλια βρίσκονταν σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, με μια χούφτα απ' αυτά ήδη στο στάδιο 3, των δοκιμών μεγάλης κλίμακας, αν και σύμφωνα με τους ειδικούς ασφαλές εμβόλιο για χρήση σε όλο τον πληθυσμό δεν πρέπει να αναμένεται μέσα στο έτος. Η έρευνα γίνεται ανεξάρτητα και ανταγωνιστικά, όχι μόνο μεταξύ των μονοπωλίων, αλλά και των κρατών, καθώς η ανακάλυψη εμβολίου θα σημαίνει οικονομικό πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές, που δεν θα το διαθέτουν, αλλά και γεωπολιτικά οφέλη, με εκβιασμούς ή ...μεγαλόκαρδες παραχωρήσεις ενός αριθμού δόσεων, όταν τα απαραίτητα για την Υγεία θα έπρεπε να ήταν εξασφαλισμένα για όλους τους ανθρώπους μιας χώρας και κάθε χώρας.

Ηδη από την αρχική φάση της πανδημίας είχε ξεκινήσει μια έντονη συζήτηση μεταξύ επιστημόνων, σχετικά με τις εκδηλωμένες και πιθανές μεταλλάξεις του ιού SARS-CoV-2, που προκαλεί την ασθένεια Covid-19, πόσο πιο μεταδοτικό μπορεί να τον κάνουν. Μια προδημοσίευση έρευνας σχετικά με μετάλλαξη, που σχετίζεται με τις αιχμές, τις προεξοχές που ο κορονοϊός χρησιμοποιεί για να προσδεθεί και τελικά να εισβάλει στα κύτταρα, ελέγχθηκε επιστημονικά και δημοσιεύτηκε κανονικά σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό. Η μελέτη περιγράφει μια αλλαγή σε ένα αμινοξύ στον ιό, που μπορεί να τον έχει κάνει πιο μεταδοτικό. Αλλά δεν συμφωνούν όλοι οι ιολόγοι για το ρόλο που μπορεί να παίζει αυτή η μετάλλαξη.

Σύμφωνα με τη δημοσίευση η αλλαγή του αμινοξέος από D (ασπαρτικό οξύ) σε G (γλυκίνη) στην πρωτεΐνη της αιχμής του SARS-CoV-2, είναι το κλειδί για το πόσο μολυσματικό είναι το παθογόνο. «Η πρωτεΐνη της αιχμής παίζει κρίσιμο ρόλο στη βιολογία του ιού», υπογραμμίζει η Μπέτι Κόρμπερ, ερευνήτρια υπολογιστικής βιολογίας στο Εθνικό Εργαστήριο Λος Αλαμος των ΗΠΑ και επικεφαλής της μελέτης. Η Κόρμπερ και οι συνάδελφοί της έφτασαν σε αυτό το συμπέρασμα αφού πραγματοποίησαν διάφορες προσεγγίσεις για να εξετάσουν δύο διαφορετικά στελέχη του ιού. Πρώτα έκαναν στατιστική ανάλυση που έδειξε πώς το μεταλλαγμένο στέλεχος G κυριάρχησε σε πολλές ηπείρους, εκτοπίζοντας το συνυπάρχον αρχικό στέλεχος του SARS-CoV-2 (στέλεχος D). Μετά εξέτασαν την ποσότητα ιών σε άτομα με Covid-19, διαπιστώνοντας ότι το στέλεχος G παρήγαγε περισσότερα αντίγραφά του μέσα στο ανθρώπινο σώμα, συγκριτικά με το D. Παρ' όλα αυτά, αυτό δεν σήμαινε μεγαλύτερη ανάγκη νοσοκομειακής περίθαλψης, ή με άλλα λόγια το στέλεχος G δεν προκαλούσε πιο σοβαρή εκδήλωση της αρρώστιας. Τελικά, οι ερευνητές δημιούργησαν «ψευδότυπα» παθογόνα, χρησιμοποιώντας ιούς άλλων μη επικίνδυνων ασθενειών και ενσωματώνοντας σε άλλα απ' αυτά το D και σε άλλα το G αμινοξύ. Τα δοκίμασαν σε καλλιέργεια ανθρώπινων κυττάρων στο εργαστήριο και το αποτέλεσμα έδειξε ότι εκείνα με το G αμινοξύ ήταν πιο μολυσματικά.

Οπως παρατηρεί η Εμα Χοντκρόφτ, μοριακή επιδημιολόγος του πανεπιστημίου της Βασιλείας στην Ελβετία, αλλά και άλλοι συνάδελφοί της, η εξέταση κυττάρων σε ένα εργαστηριακό δισκίο δεν είναι το ίδιο πράγμα με την εξέταση πολλών τύπων κυττάρων μαζί με το ανοσοποιητικό σύστημα σε ένα ανθρώπινο σώμα και γι' αυτό πρέπει να προσέχουμε τα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν από τέτοια πειράματα.

Οι συγγραφείς της μελέτης δεν υποστηρίζουν ότι οι τρέχουσες έρευνες για εμβόλια και φάρμακα, οι περισσότερες από τις οποίες στηρίζονται στο αρχικό στέλεχος D, θα είναι άχρηστες. Επισημαίνουν, όμως, την ανάγκη να επιβεβαιωθεί ότι οι όποιες θεραπείες και εμβόλια λειτουργούν αποτελεσματικά απέναντι στον SARS-CoV-2 του σήμερα, όχι στη χτεσινή εκδοχή του.

Αλλοι ερευνητές τονίζουν ότι υπάρχουν όρια στα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν από τη μελέτη της Κόρμπερ, αλλά και πιθανές διαφορετικές ερμηνείες. Οταν ένα στέλεχος ιού κυριαρχεί, αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι είναι πιο μολυσματικό. Ισως η κυριαρχία του να είναι ζήτημα τύχης, αν ένας μικρός αριθμός μολύνσεων έγινε σπόρος για μεγάλο φούντωμα της πανδημίας σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Μπορεί επίσης το στέλεχος G που εμφανίστηκε στην Ευρώπη, να διαδόθηκε πιο εύκολα παντού λόγω της πολύπλευρης διασύνδεσης της ηπείρου αυτής με όλες τις υπόλοιπες. Οσον αφορά την ποσότητα του ιικού φορτίου στο ανθρώπινο σώμα, επισημαίνουν ότι η μέθοδος που χρησιμοποίησαν η Κόρμπερ και οι συνεργάτες της δεν μετράει τη μολυσματική εκδοχή του ιού, που είναι η μόνη που έχει σημασία για τη μολυσματικότητά του, αλλά τους αδρανείς ιούς που παραμένουν στο σώμα για αρκετό καιρό, όταν ο οργανισμός έχει πια νικήσει το παθογόνο.

Το αν το στέλεχος G του κορονοϊού θα επηρεάσει την αποτελεσματικότητα των κατασκευαζόμενων εμβολίων και τη θεραπευτική ικανότητα των φαρμάκων είναι ακόμη άγνωστο. Πάντως, και η μελέτη της ομάδας της Κόρμπερ διαπιστώνει ότι αντισώματα από ανθρώπους που μολύνθηκαν από SARS-CoV-2 καταπολεμούν και τα δύο στελέχη.

Η συζήτηση γύρω από το θέμα αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς υπάρχουν και άλλες έρευνες υπό δημοσίευση, που επίσης δείχνουν ότι το στέλεχος G είναι πιθανώς πιο μολυσματικό. Κανέναν δεν πρέπει να ξενίζουν οι διαφορετικές απόψεις των επιστημόνων σε τέτοια βάση. Αυτή η αντιπαράθεση επιστημονικών υποθέσεων και συμπερασμάτων και ο έλεγχός τους με βάση τα νέα δεδομένα από την ίδια τη φυσική πραγματικότητα, είναι ο τρόπος που προχωρά η επιστήμη, ο τρόπος που αποκτάται η νέα γνώση.