Ο εκφυλισμός της λειτουργίας των οργάνων του φοιτητικού κινήματος, η διάλυση της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ φέρουν την «υπογραφή» συγκεκριμένων παρατάξεων, κύρια των ΔΑΠ - ΠΑΣΠ - ΕΑΑΚ. Ολες αυτές οι παρατάξεις, τα προηγούμενα χρόνια, η κάθε μία από το δικό της «μετερίζι» και ανάλογα με τη δύναμή τους, έχουν συμβάλει να διαμορφωθεί η σημερινή κατάσταση. Και αυτή η κατάσταση πρέπει να ανατραπεί.

Για να αντεπιτεθεί το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα, πρέπει να βάζει μπροστά και να διατυπώνει αιτήματα για δημόσια και αποκλειστικά δωρεάν Παιδεία, για φοιτητική μέριμνα, για κατάργηση κάθε επιχειρηματικής λειτουργίας των ιδρυμάτων, κόντρα στις επιδιώξεις του κεφαλαίου για μεγιστοποίηση του κέρδους, ενάντια στις κατευθύνσεις της διαδικασίας της Μπολόνια. Να παλεύει για ολοκληρωμένη επιστημονική μόρφωση, ενάντια στις ψευτοκαταρτίσεις και την υποβάθμιση.

Για ένα τέτοιο κίνημα καλεί τους φοιτητές να ψηφίσουν στις 9 Απρίλη η ΠΚΣ. Στο ίδιο πλαίσιο χρειάζεται και η λειτουργία της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ. Μπορεί σε πρώτη φάση οι αρνητικοί συσχετισμοί να μην αλλάξουν, ωστόσο ακόμα και έτσι η λειτουργία των πανελλαδικών οργάνων του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος συμβάλλει στην ανάληψη των ευθυνών της κάθε παράταξης σε πανελλαδικό επίπεδο. Ξεκάθαρος στόχος της ΠΚΣ και προϋπόθεση για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος είναι η ανατροπή των συσχετισμών. Η ενίσχυση της ΠΚΣ, της μόνης δύναμης που παλεύει για την ανασύνταξη του φοιτητικού κινήματος, μπορεί να συμβάλει σε αυτήν την κατεύθυνση.

Σε όσους συλλόγους έχει αυτοδυναμία, η ΔΑΠ σχεδόν «απαγορεύει» τις γενικές συνελεύσεις, ενώ μπλοκάρει ακόμα και τις συνεδριάσεις των ΔΣ. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχολές όπου η ΔΑΠ είναι αυτοδύναμη (όπως το ΤΕΦΑΑ Αθήνας) το ΔΣ συνεδριάζει... μια φορά το χρόνο, πριν τις φοιτητικές εκλογές! Ακόμα, εκεί που είναι αυτοδύναμη, η ΔΑΠ επιδιώκει - χωρίς να το πετυχαίνει πάντα - να έχει αυτοδυναμία και στις Κεντρικές Εφορευτικές Επιτροπές, προκειμένου να έχει «καθαρό το τοπίο» για το «μαγείρεμα» του αποτελέσματος. Υπάρχουν μάλιστα σύλλογοι, όπως η Θεολογική Αθήνας, που, αξιοποιώντας την αυτοδυναμία της, η ΔΑΠ έχει αποκλείσει όλες τις άλλες παρατάξεις από την κεντρική εφορευτική επιτροπή!

Η ΔΑΠ αντιμετωπίζει το σύλλογο ως «μαγαζάκι» εξασφάλισης πελατειακών σχέσεων και αξιοποιεί τις σχέσεις αυτές για να μετατρέπει τους συλλόγους σε κλακαδόρους της κυρίαρχης πολιτικής. Η καθημερινή της δράση δεν είναι άλλο από υποκατάσταση των διοικητικών υπηρεσιών της γραμματείας: Τραπεζάκια με σημειώσεις, θέματα προηγούμενων εξετάσεων, οδηγούς μελέτης... Διαχέει μια λογική που συμβάλλει στην απομάκρυνση των φοιτητών και σπουδαστών από συμμετοχή και διεκδίκηση και στρώνει το έδαφος στη ρουσφετολογία και τα ανταλλάγματα. Η λογική μάλιστα της «γραμματειακής υποστήριξης» όχι μόνο διαιωνίζει, αλλά αναπαράγει τα προβλήματα στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, που δε λύνονται με «κουκουλώματα» και «διευκολύνσεις».

Στο όνομα των αρνητικών συσχετισμών, η ΕΑΑΚ «γυρίζει την πλάτη» στα ΔΣ συμβάλλοντας στην αδρανοποίησή τους. Δεν κάνει όμως το ίδιο εκεί που είναι πρώτη δύναμη (όπως στους Μεταλλειολόγους), όπου «ξαφνικά» τα ΔΣ παίζουν ρόλο στη σχολή! Ούτε διστάζει να συνεργαστεί στα ΔΣ με τη ΔΑΠ και την ΠΑΣΠ (π.χ. στο Φυσικό) σε αντιΠΚΣ ενότητα για να αποφασίσουν ότι μια συνέλευση φοιτητών (όπου όλως τυχαίως υιοθετήθηκε το πλαίσιο της ΠΚΣ) είναι ...παράνομη! Οπου βολεύει με τις συνελεύσεις, όπου δε βολεύει με τα ΔΣ... Την ίδια στιγμή που αποθεώνουν το κίνημα, υπονομεύουν και εναντιώνονται στις συνελεύσεις και τις επιτροπές ετών, προσπαθούν να μπλοκάρουν την οργανωμένη ανά έτος ή ανά τμήμα διαρκή αντιπαράθεση με την κυβερνητική πολιτική. Αλλωστε, η ΕΑΑΚ όχι μόνο «πάλεψε» για τη διάλυση της ΕΦΕΕ, αλλά πανηγυρίζει έκτοτε για αυτή της την «επιτυχία» και μποϊκοτάρει κάθε προσπάθεια διενέργειας πανσπουδαστικού συνεδρίου. Οσο για το ΔΙΚΤΥΟ/ΑΡΕΝ «κοτσάρεται» δίπλα στις δυνάμεις της ΕΑΑΚ προκειμένου να «χωθεί» κάπου που να φαίνεται, γιατί στην πλειοψηφία των ΔΣ δεν έχει εκπροσώπους... και μπορεί να παίζουν το παιχνίδι της «κάμερας» και να αυτοπαρουσιάζονται «ηγέτες του κινήματος» - σε πλήρη αναντιστοιχία με τα ποσοστά και τις δυνάμεις τους - ωστόσο η στάση τους στην ΕΦΕΕ είναι ίδια με όλων των άλλων δυνάμεων: Δεν υπογράφει για τη διεξαγωγή πανσπουδαστικού συνεδρίου.

Η ΠΚΣ καλεί φοιτητές και σπουδαστές να στηρίξουν τα αγωνιστικά ψηφοδέλτια με το γαρίφαλο. Για την αναζωογόνηση των συλλόγων. Για ΔΣ που θα λειτουργούν, με εκπροσώπους που θα λογοδοτούν στους φοιτητές. Για συλλόγους μαζικούς, ζωντανούς, στους οποίους ο κάθε φοιτητής έχει θέση, έχει λόγο, άποψη και συμμετοχή, μακριά από κάθε λογική παραταξιοποίησης και κομματικοποίησης. Που θα ασχολούνται με τα πραγματικά προβλήματα των φοιτητών, πέρα από κάθε συντεχνιακή ή στενά «τμηματική» αντίληψη.

Η ανασυγκρότηση του φοιτητικού και του σπουδαστικού κινήματος, η αναζωογόνηση των συλλόγων, συνδέεται με την αλλαγή των συσχετισμών. Και στις 9 Απρίλη, οι φοιτητές και οι σπουδαστές πρέπει να στείλουν μήνυμα ρήξης και αντεπίθεσης, να ενισχύσουν την ΠΚΣ, τη μόνη δύναμη που παλεύει για τη συνολική ανατροπή.

Σε όλη την Ελλάδα η ΠΚΣ δίνει τη μάχη με στόχο την αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων στα Πανεπιστήμια, τη μάχη συμπόρευσης με το ταξικό εργατικό κίνημα, καλεί τους φοιτητές να κάνουν τη φωνή τους δύναμη ανατροπής.

Η ισχυρή παρουσία και ο ρόλος της ΠΚΣ όλα τα τελευταία χρόνια μέσα στις σχολές επιβεβαιώνεται και φέτος από τη δυναμική που παρουσιάζουν τα ψηφοδέλτια με το γαρίφαλο. Τα ψηφοδέλτια της ΠΚΣ κατεβαίνουν φέτος σε 194 φοιτητικούς συλλόγους από τους 200 που συμμετέχουν στις εκλογές και σε 66 σπουδαστικούς συλλόγους των ΤΕΙ από τους 71 που συμμετέχουν στις εκλογές. Οι υποψήφιοι φοιτητές και σπουδαστές στα ψηφοδέλτια με το γαρίφαλο ξεπερνούν φέτος τους 12.000 πανελλαδικά σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ!

Είναι για άλλη μια χρονιά η Πανσπουδαστική η μοναδική παράταξη που κατεβαίνει σε τόσες σχολές, που παρουσιάζει τέτοιας εμβέλειας πανελλαδική συσπείρωση. Αυτό το γεγονός τής εξασφαλίζει και τη δυνατότητα έκδοσης αποτελεσμάτων από όλους τους συλλόγους, άρα και έγκυρων πανελλαδικών αποτελεσμάτων, χωρίς μαγειρέματα και επιλογή αποτελεσμάτων μόνο από έναν αριθμό συλλόγων όπως κάνουν οι υπόλοιπες παρατάξεις.

Η ΔΑΠ καλεί ανοιχτά σε αποχή τους φοιτητές αν δεν έχουν σκοπό να στηρίξουν την ίδια και την κυβερνητική πολιτική! Στη Νομική Αθήνας κυκλοφόρησε αφίσα με σύνθημα «ΜΗΝ ΨΗΦΙΣΕΙΣ! Ασε το πανεπιστήμιο στην τύχη του» με αυτό το σκοπό ακριβώς. Στους πρωτοετείς της Κοινωνιολογίας στο Πάντειο, ΔΑΠίτες «διέρρεαν» ότι οι φοιτητές πρέπει να πληρώσουν 10 ευρώ για να ψηφίσουν (προκειμένου να αποτρέψουν κάποιους από το «ακριβό» εκλογικό δικαίωμα) και αν σε κάποιον φαίνονταν πολλά, προσφέρονταν να του καλύψουν εκείνοι το ποσό... να του εξαγοράσουν την ψήφο δηλαδή!

Για τη ΔΑΠ είναι δεδομένη η απροκάλυπτη υπεράσπιση της κυβερνητικής πολιτικής που τσακίζει τα δικαιώματα της νέας γενιάς. Γι' αυτό και μετά τις εκλογές θα βγουν τα στελέχη της κυβέρνησης να μιλούν για «νίκη» της πολιτικής τους στη νεολαία.

Το ΠΑΣΟΚ ποντάρει ακριβώς στις εκλογές, στο φόντο και των εσωκομματικών προβλημάτων του, για να μακιγιάρει με «αντιδεξιό» προσωπείο την πολιτική του. Αυτή τη δουλιά προσπαθεί να κάνει και η ΠΑΣΠ στις σχολές μπροστά στις εκλογές: Να βρει τις λέξεις εκείνες που θα της επιτρέψουν να πει τα ίδια πράγματα με τη ΔΑΠ αλλά να φαίνονται διαφορετικά!

Ο ΣΥΝ από την άλλη προσπαθεί εδώ και χρόνια να δημιουργήσει παράταξη με πανελλαδική έκφραση σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Παρά το ότι για μια ολόκληρη χρονιά πέρσι διεκδικούσε το δικαίωμα να μιλά εξ ονόματος της νεολαίας και έγινε «νονός» του κινήματος, βαφτίζοντας τους σημερινούς φοιτητές «γενιά του άρθρου 16», στις περσινές εκλογές το ποσοστό της έκφρασης του ΣΥΡΙΖΑ στις σχολές (ΔΙΚΤΥΟ και Αριστ. Σχήματα) έμεινε στο 4% στα Πανεπιστήμια, ενώ στα ΤΕΙ κατέγραψε μόλις 1,66%. Ειδικά φέτος, επιδιώκει να κάνει εισαγωγή του δημοσκοπικού κλίματος στις σχολές, γι' αυτό και επιστρατεύτηκε ο νέος του πρόεδρος αυτοπροσώπως να περάσει από τις σχολές. Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών τους όμως, θα καταφέρουν να κατέβουν μόνο σε 130 συλλόγους Πανεπιστημίων και 40 συλλόγους ΤΕΙ.

Η ίδια η Πανσπουδαστική είναι ένας αγωνιστικός πόλος που μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες δυνάμεις, δυνάμεις που έχουν διάθεση σύγκρουσης με όλα όσα τους τσακίζουν τη ζωή και το μέλλον. Και αυτές οι εκλογές μπορούν να αποτελέσουν ένα βήμα σ' αυτή την κατεύθυνση.

Ειδικά στα ΤΕΙ, με τα χαρακτηριστικά που έχουν να συγκεντρώνουν περισσότερο νέους από λαϊκές οικογένειες, παιδιά που σε μεγάλο ποσοστό αναγκάζονται να δουλεύουν και να σπουδάζουν παράλληλα, που αντιλαμβάνονται ευκολότερα μέσα από την ίδια τους την εργασιακή εμπειρία την επίθεση στα δικαιώματά τους... έχει αναδειχτεί πιο έντονα ο ισχυρός ρόλος της ΠΚΣ. Ηταν και παραμένει εκεί η ΠΚΣ, η μόνη δύναμη που δε μέτρησε κανένα «εκλογικό κόστος» προκειμένου να ξεσκεπάσει την απάτη της «ανωτατοποίησης», που δεν έλεγε άλλα στα Πανεπιστήμια και άλλα στα ΤΕΙ για να χαϊδέψει τα αυτιά των σπουδαστών. Και τώρα επιβεβαιώνεται γι' αυτή της τη στάση.

Εχει κάθε δικαίωμα, λοιπόν, σήμερα να κοιτά στα μάτια φοιτητές και σπουδαστές και να τους ζητά την ψήφο τους, να τους ζητά να κάνουν την επιλογή της ρήξης και της αντεπίθεσης.

Η ΠΚΣ, στο κάλεσμά της προς κάθε φοιτητή και σπουδαστή, λέει χωρίς μισόλογα:

«Ανατροπή σημαίνει φοιτητικό κίνημα που θα δώσει σήμερα δυνατή απάντηση στο δικομματισμό, αλλά και στα σχέδια της πλουτοκρατίας για ελεγμένες από αυτήν αλλαγές. Που θα βάλει στον τοίχο την προσπάθεια των συγκροτημάτων του Τύπου και των επιχειρηματιών να χρησιμοποιήσουν τις φοιτητικές εκλογές για να προωθήσουν το μασκάρεμα και τη διαιώνιση του πολιτικού τους συστήματος. Θα είναι πραγματική ψήφος μομφής στην κυβέρνηση της ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που στο παρελθόν και σήμερα προωθούν τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και την κοινωνία. Θα πετάξει στο καλάθι τα επικοινωνιακά κόλπα του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, που είναι πρόθυμος να μακιγιάρει την αντιλαϊκή πολιτική, να την πλασάρει ανανεωμένη».

Δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια που από επίσημα χείλη εκτοξεύονται τέτοιες απειλές. Το ιδιαίτερο στην περίπτωση αυτή είναι το γεγονός του θεσμοθετημένου εκβιασμού. Είναι ίσως από τις λίγες περιπτώσεις που μια κυβέρνηση υποχρεώνεται να θεσμοθετήσει και να «νομιμοποιήσει» τον εκβιασμό ως εργαλείο για να πετύχει την εφαρμογή του νόμου. Ετσι, οι τετραετείς προγραμματισμοί ή διαφορετικά προγραμματικές συμφωνίες (χρηματοδότηση) των πανεπιστημίων εκείνων που δε θα εφαρμόσουν τους νόμους που αφορούν την «αξιολόγηση», το σύστημα των πιστωτικών μονάδων κλπ., δε θα εγκρίνονται και συνεπώς δε θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν τα ιδρύματα.

Τι συμβαίνει λοιπόν τώρα και η κυβέρνηση επιτακτικά απαιτεί, και μάλιστα με την απειλή επιβολής ποινών, την κατάρτιση τετραετών ακαδημαϊκών - αναπτυξιακών προγραμμάτων, για τα οποία μάλιστα θα δεσμευτεί για τη χρηματοδότησή τους με την υπογραφή της; Είναι πράγματι στόχος της αυτό που αναφέρει στο υπόδειγμα σύνταξης των τετραετών προγραμματισμών, δηλαδή η καθιέρωση ενός συστήματος «... χρηματοδότησης βάσει συγκεκριμένων ενιαίων κριτηρίων, σκοπός του οποίου είναι ο εξορθολογισμός και η διαφάνεια στην κατανομή των δημοσίων πόρων στα ΑΕΙ...»;

Στην παρέμβαση αυτή δε θα ασχοληθούμε με τη διάσταση της χρηματοδότησης ως εκβιαστικού εργαλείου για την επιβολή του συνόλου των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στην παιδεία. Αυτό άλλωστε δεν αποσιωπάται ούτε από τα κυβερνητικά στελέχη. Θα προσπαθήσουμε να ψηλαφήσουμε ορισμένους από τους κρυφούς στόχους της επίμονης προσπάθειας της κυβέρνησης για την κατάρτιση των τετραετών προγραμματικών συμφωνιών με τα πανεπιστήμια.

Στη βασική επιχορήγηση των ΑΕΙ δεν προβλέπεται πλέον η χρηματοδότηση των μεταπτυχιακών σπουδών και της έρευνας. Για τη χρηματοδότηση αυτών, τα πανεπιστήμια θα πρέπει να αναζητήσουν πόρους από άλλες πηγές (δίδακτρα, χορηγίες, ερευνητικά προγράμματα, επιχειρηματικές δραστηριότητες των πανεπιστημίων, επιχειρήσεις κλπ.). Το ΒΚΑΔ, το οποίο αφορά το κόστος εκπαίδευσης των φοιτητών, θα υπολογιστεί με βάση τη Μονάδα Φοιτητή. Μονάδα Φοιτητή (ΜΦ) είναι το κόστος εκπαίδευσης ενός φοιτητή των ανθρωπιστικών σπουδών ανά έτος (800 ευρώ). Ανάλογα με τη φύση της σχολής θα υπολογίζονται οι ΜΦ. Για παράδειγμα ορίζεται ότι το κόστος ενός φοιτητή της Ιατρικής αντιστοιχεί σε 4ΜΦ (3.200 ευρώ). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα πανεπιστήμια θα επιχορηγούνται μόνο για τους λεγόμενους ενεργούς φοιτητές, δηλαδή για όσους φοιτούν σε κανονικό έτος σπουδών.

Μια προσεκτικότερη όμως ανάγνωση μπορεί να αποκαλύψει τους πραγματικούς στόχους που είναι: 1)Να αλλάξει τη χρηματοδοτική πολιτική στην ΑΕ περνώντας από το χρηματοδοτικό σχήμα «Χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων», στο σχήμα «Επιδότηση του Φοιτητή» και 2) Να διαμορφώσει τους όρους δημιουργίας, ανάπτυξης και κρατικής χρηματοδότησης των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ας δούμε όμως σύντομα γιατί αποτελούν και πώς θα επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι.

Το μοντέλο αυτό της χρηματοδότησης δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις συνθήκες ιδιωτικοποίησης της ΑΕ που προωθείται με τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό επειδή μεταξύ άλλων: α)αποκλείει τη δυνατότητα κρατικής χρηματοδότησης των ιδιωτικών πανεπιστημίων, με όποια μορφή και αν εμφανιστούν (παραρτήματα συμβαλλόμενα με ΚΕΣ, ίδρυση νέων ιδιωτικών πανεπιστημίων κλπ.), β)δημιουργεί άνισους όρους ανταγωνισμού ανάμεσα στα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το γεγονός αυτό παρεμβάλλει δυσκολίες στη δημιουργία και άνθηση των ιδιωτικών και ταυτόχρονα αντιβαίνει στις «βασικές αρχές» της ΕΕ περί ανταγωνισμού και γ)δε διευκολύνει τη διαδικασία επιβολής διδάκτρων σε προπτυχιακό επίπεδο στα δημόσια πανεπιστήμια.

Είναι φανερό ότι με τη διαδικασία αυτή δε θα μπορούν πλέον να αποκλειστούν από τη χρηματοδότηση τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Βέβαια, απαιτούνται επιπλέον μέτρα, όπως για παράδειγμα η αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στα πανεπιστήμια, που ήδη δρομολογείται. Το σύστημα χρηματοδότησης των πανεπιστημίων μέσω του φοιτητή, προσφέρεται τόσο για τη μείωση των κρατικών δαπανών για την ΑΕ όσο και για την προώθηση της επιβολής διδάκτρων σε προπτυχιακό επίπεδο. Είναι πολύ εύκολο στην οποιαδήποτε κυβέρνηση, χωρίς άμεσο πολιτικό κόστος και αντιδράσεις, να διατηρήσει σταθερό το ύψος του ποσού της επιδότησης του φοιτητή απαξιώνοντας πολύ γρήγορα την πραγματική ανταλλακτική της αξία. Το γεγονός αυτό θα υποχρεώσει και τα δημόσια πανεπιστήμια, για να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις ανάγκες τους, να επιβάλλουν δίδακτρα. Μόνο που στην περίπτωση αυτή το κόστος της απόφασης επιβολής διδάκτρων δεν ανήκει πλέον στην κυβέρνηση αλλά διαχέεται στο κάθε πανεπιστήμιο ξεχωριστά.

Από όσα σύντομα αναφέρθηκαν παραπάνω, είναι προφανές ότι τα πανεπιστήμια, το πανεπιστημιακό και φοιτητικό κίνημα, θα πρέπει σθεναρά να αντιπαλέψουν την υλοποίηση του τετραετούς προγραμματισμού όπως αυτός προωθείται από την κυβέρνηση. Θα πρέπει να απαιτήσουν τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων στη βάση των πραγματικών αναγκών τους και σύμφωνα με τα αιτήματα του πανεπιστημιακού κινήματος. Ας αναλάβει η κυβέρνηση το πολιτικό κόστος της μη χρηματοδότησης των πανεπιστημίων που δε θα συντάξουν τετραετή ακαδημαϊκό - αναπτυξιακό προγραμματισμό.