Το σύνθημα «Εξω οι επιχειρήσεις από τα σχολεία» πρέπει να γίνει σημαία ενάντια σ' όλες τις προσπάθειες του κεφαλαίου να φέρει στα μέτρα του την εκπαίδευση

Πρόκειται για τα ιδρύματα Λαμπράκη, Εθνικής Τράπεζας, Μποδοσάκη, Νιάρχου, Ωνάση, Κωστόπουλου, Λεβέντη και Ευγενίδου, που (ανάμεσα σε άλλες δήθεν «εκπαιδευτικές» δράσεις τους) τον προηγούμενο μήνα κάλεσαν δημοτικά σχολεία και δασκάλους να εγγραφούν στο λεγόμενο Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας. Μάλιστα, σύμφωνα με καταγγελίες που έφτασαν στη ΔΟΕ, για την προώθηση της «πρωτοβουλίας» των ιδρυμάτων χρησιμοποιήθηκε ο διοικητικός μηχανισμός της Εκπαίδευσης, δηλαδή στάλθηκε η ειδοποίηση επίσημα στα σχολεία από Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με τη ...βούλα, όπως φαίνεται, του υπουργείου Παιδείας.

Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ωμή παρέμβαση των επιχειρηματικών ομίλων στην εκπαίδευση (βλέπε και «Ρ» 4/6/2006, σ. 11), με οργανωμένο και συντονισμένο τρόπο, ώστε:

• Να νομιμοποιηθεί στις συνειδήσεις μαθητών και γονιών η στενή διαπλοκή επιχειρήσεων - εκπαίδευσης.
• Να προωθηθούν οι αναδιαρθρώσεις που υποβαθμίζουν τις γνώσεις χάρη των πρόσκαιρων δεξιοτήτων και καταρτίσεων.
• Να καμφθεί η απροθυμία της κοινωνίας για τις αναδιαρθρώσεις, με ελκυστικά εκπαιδευτικά πακέτα και διδακτικές μεθόδους.
• Να χειραγωγηθούν οι εκπαιδευτικοί και να γίνουν κήρυκες των στόχων του κεφαλαίου στην εκπαίδευση.

Οπως εισαγωγικά λέει σε άπταιστη ...«ευρωενωσιακή διάλεκτο» το συνοδευτικό κείμενο για το Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας, «οι κρισιμότερες επιλογές σχετικά με τη διδακτική ή τη συγκρότηση του αναλυτικού προγράμματος αφορούν στην επιλογή των μαθησιακών στόχων και τη σύνδεσή τους με τα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα, την οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς και την υιοθέτηση των μεθόδων και τεχνικών αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου (αποτελέσματος)» (η υπογράμμιση δική μας).

Δηλαδή, διαβάζοντας πίσω από τις λέξεις, καταλαβαίνουμε ότι οι στόχοι του κεφαλαίου θα συνδεθούν με τα σχολικά μαθήματα και τη διδασκαλία, ενώ θα αναπτυχθούν και διαδικασίες «αξιολόγησης» που θα μετρούν το κατά πόσον επιτυγχάνονται αυτοί οι στόχοι του κεφαλαίου στην εκπαίδευση.

Αυτή η σύνδεση κεφαλαίου - εκπαίδευσης προωθείται και με πρακτικό τρόπο, αφού μέσω του Δικτύου τα ιδρύματα επιδιώκουν την «ενίσχυση των σχέσεων του σχολείου με τους "εξωτερικούς", περιβάλλοντες χώρους», την «ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία με την τοπική κοινότητα έως την τροφοδότηση του δημοσίου διαλόγου και την ανατροφοδότηση της σχολικής ζωής επί τη βάσει των προβλημάτων και προβληματικών που θέτει ο δημόσιος χώρος».

Οπου «εξωτερικός χώρος» και «τοπική κοινωνία» διάβαζε επιχειρήσεις! Δεν είναι, εξάλλου, καινούρια αυτά. Είναι το ίδιο μοντέλο που υποστηρίζει μετά μανίας και το ΠΑΣΟΚ, μιλώντας για σχολείο «ανοιχτό» στην τοπική κοινωνία, σύνθημα που εμφανίζεται και σε αντίστοιχα ντοκουμέντα του ΣΥΝ.

Η όλη φιλολογία περί «καινοτομίας» παραπέμπει ευθέως στο σχολείο που δε θα μεταδίδει γνώσεις, αλλά πληροφορίες και δεξιότητες. Στο κείμενο του Δικτύου ομολογείται ότι:

«...ο/η εκπαιδευτικός δε "μεταδίδει" γνώσεις, αλλά εξασφαλίζει τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στους/στις μαθητές/τριες να δοκιμάσουν διαφορετικά επικοινωνιακά και ερμηνευτικά εργαλεία (...)

Αντί για μαθήματα γλώσσας, μαθηματικών, φυσικής, εικαστικών κ.ο.κ., θα έχουμε έτσι "Πειραματικά Εργαστήρια" των πολλαπλών κόσμων των επικοινωνιακών περιστάσεων, τον κόσμο των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών, τον εικαστικό κόσμο (...)

Μια τέτοια προσέγγιση δεν επικεντρώνεται στην απόκτηση Γνώσεων (δομημένων με βάση τα επιμέρους Γνωστικά πεδία) αλλά και στην καλλιέργεια συγκεκριμένων ικανοτήτων των μαθητών που θα τους επιτρέψουν να ασκήσουν ποικιλία "γλωσσών επικοινωνίας"».

Με άλλα λόγια, το παιδί (ακόμα και το παιδί του Δημοτικού, τονίζουμε) δε θα μαθαίνει μαθηματικά, αλλά θα εκπαιδεύεται π.χ. στο να χρησιμοποιεί κομπιουτεράκι ή να συναλλάσσεται με τράπεζες... ή αντί να μαθαίνει ιστορία θα εκπαιδεύεται να διαβάζει παλιές αφίσες και εφημερίδες (δήθεν να ψάχνει τις ιστορικές πηγές για να φτιάχνει τη δική του Ιστορία)... Είναι άραγε τυχαίο ότι στην επιστημονική ομάδα του Δικτύου περιλαμβάνεται και το όνομα της κυρίας Μ. Ρεπούση, γνωστής ως επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας του επίμαχου περσινού βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού;

Είναι χαρακτηριστικό δε ότι το κείμενο του Δικτύου αναφέρεται υποτιμητικά στο σχολείο που γνωρίζαμε μέχρι τώρα και μάθαινε στα παιδιά (με τις όποιες ελλείψεις και δυσκολίες) γλώσσα, μαθηματικά, ιστορία κ.ο.κ. κάνοντας λόγο για τα ελληνικά δεδομένα του «αυστηρά και συγκεντρωτικά δομημένου αναλυτικού προγράμματος και των περιορισμένων επιλογών του "επίσημου" διδακτικού περιεχομένου». Προσθέτει όμως ότι ακόμα και με αυτά τα δεδομένα, οι αναδιαρθρώσεις μπορούν να προχωρήσουν.

Αλλωστε, στο πλαίσιο των «καινοτόμων» πρακτικών του Δικτύου θα υλοποιούνται και ευρωπαϊκά προγράμματα όπως αγωγή υγείας, περιβάλλοντος και καταναλωτή, προγράμματα δηλαδή που ήδη εφαρμόζονται στο πλαίσιο της «ευέλικτης ζώνης».

Τόσο η λογική των «καινοτόμων» δράσεων του Δικτύου όσο και η αξιοποίηση των παραπάνω προγραμμάτων οδηγούν στην κατάρτιση τοπικών προγραμμάτων διαφοροποίησης και στην εμπέδωση του ταξικού μέτρου της «ευέλικτης ζώνης» σε Δημοτικά και Γυμνάσια για την παραπέρα ολοκλήρωση της λεγόμενης αποκέντρωσης. Με άλλα λόγια, διαφορετικά πράγματα θα μαθαίνουν τα παιδιά από περιοχή σε περιοχή, με καθαρά ταξικά κριτήρια.

Αναμφισβήτητα, το όλο εγχείρημα θα «ντυθεί» με ενδιαφέρον εκπαιδευτικό υλικό (π.χ. ηλεκτρονικές εκδόσεις) και ευχάριστες δραστηριότητες για τους μαθητές (π.χ. παιχνίδια ρόλων, επισκέψεις σε χώρους εκτός σχολείου, ομαδικές εργασίες). Ετσι, οι λεγόμενες καινοτόμες μέθοδοι θα γίνονται αρεστές στους μαθητές και θα γίνονται πιο εύκολα αποδεκτές από τους γονείς.

Οσο για τους εκπαιδευτικούς, με δόλωμα το να κάνουν το μάθημά τους πιο ενδιαφέρον και ελκυστικό, τους επιφυλάσσει το ρόλο του «διακινητή» των αναδιαρθρώσεων. Στο πλαίσιο του Δικτύου Σχολικής Καινοτομίας θα αποσπαστούν συνολικά 160 εκπαιδευτικοί που θα «επιμορφωθούν» από τα ιδρύματα - επιχειρήσεις για να εφαρμόσουν τις «καινοτόμες» πρακτικές και έτσι θα φτιαχτεί ένας πρώτος πυρήνας «αξιολογητών» και «προωθητών» των αναδιαρθρώσεων στα σχολεία.

Το δόλωμα είναι πράγματι ισχυρό, αφού οι καθηγητές που ...δεν κάνουν μάθημα, αλλά ανταλλάζουν πληροφορίες, παιχνίδια και βίντεο με τους μαθητές, θα μπορούν να γίνονται πιο εύκολα αρεστοί και να αποτελούν ένα ζηλευτό παράδειγμα για τους συναδέλφους τους. Πίσω από αυτό, όμως, κρύβεται η φάκα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, η φάκα του σχολείου που θα βγάζει αμόρφωτους μαθητές, μαθημένους να σκύβουν το κεφάλι στο εκάστοτε αφεντικό, μαθημένους να θεωρούν μονόδρομο τον καπιταλισμό και να κατηγορούν τον ίδιο τους τον εαυτό για τη βαρβαρότητα του εκμεταλλευτικού συστήματος και της ζωής που θα αναγκάζονται να ζουν μέσα σ' αυτό.

Η διέξοδος είναι μία: Αντίσταση. Εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές να πουν «όχι», να πετάξουν στα σκουπίδια τις «πρωτοβουλίες» των επιχειρήσεων για την εκπαίδευση, γιατί εκεί ανήκουν.