Σε αυτό το κομμάτι γης μέσα στη θάλασσα που κουβαλάει πάνω του ιστορίες μαρτυρίων και θυσίας. Που έχει αγκαλιάσει στα σπλάχνα του, ως τελευταίους μάρτυρες, τους κομμουνιστές και αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ που εκτελέστηκαν εδώ από το αστικό κράτος.

Εδώ η Ιστορία «μιλάει» στο θρόισμα των φύλλων των δέντρων... Εδώ η περήφανη, ηρωική στάση απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα έχει χαραχτεί στις πέτρες... Εδώ οι σταυροί με όσα ονόματα εκτελεσμένων είναι γνωστά και ένα γαρύφαλλο δηλώνουν το χρέος μας, την τιμή μας, την υπόκλισή μας σε αυτούς που με την αλύγιστη στάση τους έχουν αφήσει ανεξίτηλο το χνάρι τους στην Ιστορία του Κόμματός μας, στην αταλάντευτη στάση του σε θέματα αρχών στο σήμερα...

«Απ' το Λαζαρέτο στην αθανασία, στα χνάρια των ηρώων θα γράψουμε Ιστορία», το σύνθημα που δονούσε την ατμόσφαιρα, από την αναχώρηση ακόμα στο λιμάνι της Κέρκυρας. Δυο δρομολόγια χρειάστηκαν για τη μεταφορά όλων των προσκυνητών που απέτισαν τον δέοντα φόρο τιμής, με τις κόκκινες σημαίες και τα πανό, με τα συνθήματα να δυναμώνουν όσο το πλοίο προσέγγιζε τη μικρή αυτή νησίδα με τη βαριά Ιστορία.

Τούτο το Μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ, που υψώνεται σαν κίονας από μια μάζα ανθρώπινων σωμάτων σε ανάταση, στέκει πλέον ολόρθο στον χρόνο, να θυμίζει σε όλους τη θυσία τους, που τους έβαλε στο πάνθεον των ηρώων του λαού μας και του Κόμματός του, του ΚΚΕ. Το τελευταίο έργο του γλύπτη Βασίλη Δωρόπουλου, ο οποίος δυστυχώς έφυγε από τη ζωή πριν δει το έργο του στον φυσικό του χώρο, με τα πλεγμένα σώματα να ορθώνονται, σε ανάταση, σαν σε σφιχτή υψωμένη γροθιά που προσπαθεί να αγγίξει τον ουρανό, ρίζωσε στον τόπο αυτό, θέλοντας να εκφράσει την τελική δικαίωση και νίκη των αγωνιστών.

Κι αν το ψιλόβροχο που έπεφτε από το πρωί έγινε δυνατή μπόρα όσο η εκδήλωση βρισκόταν σε εξέλιξη, κανείς δεν κούνησε ρούπι.

Εξάλλου, ήταν λες και βάλθηκε όλη η φύση να υπενθυμίσει στους προσκυνητές τα μελανιασμένα σύννεφα πάνω από τις φυλακές της Κέρκυρας, τη βροχή και τον άνεμο που χτύπαγαν αλύπητα τους τοίχους της φυλακής, το καΐκι «Αχιλλέας» που μετέφερε τους μελλοθάνατους στον τόπο εκτέλεσής τους.

Η συγκλονιστική εκδήλωση ξεκίνησε με μια «συνομιλία» που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης. Τον λόγο λάμβαναν εναλλάξ οι στίχοι του ποιήματος του Γ. Ρίτσου «Στο ΚΚΕ» και τα λόγια του εκτελεσμένου Ηλία Λιάκουρα προς την γυναίκα του στο τελευταίο του γράμμα...

- Θέλω να κάνεις πέτρα την καρδιά σου για να μπορέσεις να συνεχίσεις αυτόν τον άνισο αγώνα που έκανα κι εγώ μέχρι σήμερα, που για το μεγαλείο του αγώνα αυτού έπεσαν χιλιάδες μάρτυρες μα δεν πρόδωσαν.

- Εδώ με τα πλακάτ, με την ελπίδα... μέσα στον κόσμο, για όλο τον κόσμο...

- Μια μέρα που θα μεγαλώσουν τα παιδιά μας και ρωτήσουν εάν είχανε πατέρα, θέλω να καθίσεις να τους πεις την ιστορία μου τόσο καλά που να μην την ξεχάσουν ποτέ στη ζωή τους.

- Μαζί αντρωθήκαμε σύντροφοι...

- Οταν μεγαλώσουν τα παιδιά θέλω να τα διδάξεις να αγαπήσουνε τον Λαό, να παλεύουν για τα συμφέροντά του, να αγαπάνε το δίκιο, να αγωνίζονται γι' αυτό, έστω κι αν χρειαστεί να δώσουνε και τη ζωή τους. Ακόμα δίδαξέ τα ν' αγαπήσουνε και να γίνουν μέλη του ηρωικού αυτού Κόμματος που λέγεται ΚΚΕ.

- Κι εγώ μαζί σας αντρώθηκα...

Την απαγγελία του ποιήματος του Γιάννη Ρίτσου «Στο ΚΚΕ» έκανε ο Σπύρος Κυανούρας και την ανάγνωση του τελευταίου γράμματος του εκτελεσμένου Ηλία Λιάκουρα ο Γιάννης Κυριακίδης.

Στη συνέχεια, ο Γιάννης Μπορμπότης, Γραμματέας της ΕΠ Κέρκυρας του ΚΚΕ, απηύθυνε χαιρετισμό, ευχαριστώντας όλους όσοι συνέβαλαν στη διοργάνωση και την επιτυχία της εκδήλωσης, στην κατασκευή και τοποθέτηση του μνημείου, στη φύλαξή του... «Περιμένουμε πραγματικά με αγωνία τη στιγμή που το πέπλο που τυλίγει το μνημείο θα γλιστρήσει και τότε θα ξέρουμε ότι στο μπόι της Ιστορίας και των ανθρώπων στέκεται όρθιο, δίπλα στον τοίχο της εκτέλεσης, ένα σύμβολο του ανθρώπου που προτίμησε να πεθάνει παρά να προδώσει τα ιδανικά του και το Κόμμα του, το ΚΚΕ, ένα μνημείο περηφάνιας και ανιδιοτέλειας που αντανακλά το ηθικό μεγαλείο του ανθρώπου που όσες φορές κι αν πεθάνει θα παραμείνει αθάνατος, όπως οι ιδέες που τον έπλασαν και τον καθόρισαν. Οι ίδιες ιδέες που φωτίζουν τον δρόμο για μία άλλη κοινωνία, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό», σημείωσε και κάλεσε τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, να αποκαλύψει το μνημείο.

«Το ΚΚΕ δεν τιμά τους εκτελεσμένους για να τους φυλακίσει στο παρελθόν, αλλά γιατί χάρη και στη δική τους στάση υπάρχει σήμερα ένα Κόμμα που δεν υπέγραψε "δήλωση μετάνοιας" στον ιμπεριαλισμό. Συνεχίζει να παλεύει για την κοινωνική απελευθέρωση, πιο ώριμο και πιο έμπειρο, με πολύτιμη παρακαταθήκη τις θυσίες των προηγούμενων γενιών. Είναι αποφασισμένο και μπορεί, μαζί με την εργατική τάξη και τον λαό, να το πάει μέχρι τέλους», υπογράμμισε ο Δ. Κουτσούμπας και έκλεισε την ομιλία του τονίζοντας: «Οι σύντροφοι που εκτελέστηκαν εδώ, σε αυτόν τον άγιο τιμημένο τόπο, μας διδάσκουν πώς μετριέται το μπόι του ανθρώπου στην Ιστορία, κι αυτό το μέτρο δεν χωρά στα καλούπια της αστικής εξουσίας του παρελθόντος, της Αντίδρασης, της βαρβαρότητας.

Γιατί, όπως έλεγε ο Γιάννης Ρίτσος: "Ετούτος εδώ ο λαός δεν γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του"! Και γιατί "ίσως εκεί που αντιστέκεται κάποιος χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία και η ομορφιά του ανθρώπου"! (Γ. Ρίτσος). Αλλωστε "και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους κυλάει αίμα". (Γ. Ρίτσος)

Συγκλονιστικός ήταν ο θεατρικός μονόλογος «Πέρα από τον ίσκιο των κυπαρισσιών» του Γ. Ρίτσου, σε διασκευή της Ρούλας Καρδάμη, με την Χάρις Αλατζά στον ρόλο και τη συμμετοχή τμήματος της Γυναικείας Χορωδίας Κέρκυρας, σε μοιρολόι του Αλέξανδρου Κουμπλή (διδασκαλία: Δήμητρα Καλογεροπούλου, επιμέλεια κίνησης: Μέλπω Καρδάμη).

Με τη δύναμη μιας αρχαίας τραγωδίας αλλά με την εικόνα της Ελλάδας των διώξεων, των φυλακίσεων, των εκτελέσεων αγωνιστών... Με τις μαυροφορεμένες γυναίκες και το μοιρολόι της μάνας για τον γιο της που δολοφονήθηκε, εκτελέστηκε... Με την μάνα να γονατίζει μπροστά στο χιτώνιο του γιου της και τη σημαία του ΚΚΕ. Και το μοιρολόι να ξετυλίγεται...

Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων. Εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ στεφάνι κατέθεσε ο ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρης Κουτσούμπας, εκ μέρους του ΚΣ της ΚΝΕ το μέλος του ΚΣ, Γρηγόρης Μακρής, και εκ μέρους της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ ο αντιπρόεδρός της, Νίκος Βάγιας.

Ρίγη συγκίνησης προκάλεσε το προσκλητήριο νεκρών. Κάθε όνομα και απόκριση: Παρών!

Η συνέχεια δόθηκε με το «Επέσατε θύματα» - από τη Μαρία Γκόρου - και τη «Διεθνή», ενώ τη σκυτάλη πήρε το μουσικό πρόγραμμα, το οποίο παρουσίασε ο Βασίλης Γισδάκης με τους Παναγιώτη Κελάνδρια (κιθάρα), Γιάννη Κουτάγιαρ (κοντραμπάσο), Απόστολο Βαλσαμά (μπουζούκι) και Νίκο Μεταλληνό (κρουστά), περιλαμβάνοντας τραγούδια των Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι, Θάνου Μικρούτσικου, Νότη Μαυρουδή και άλλων δημιουργών.

Στην εκδήλωση συμμετείχε πλήθος κόσμου, μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, φίλοι του Κόμματος, απόγονοι αγωνιστών που εκτελέστηκαν στο Λαζαρέτο. Ανάμεσά τους ο ανιψιός του Νίκου Γόδα, Χρήστος, σκηνοθέτης.

Το «παρών» έδωσαν τα μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Λουίζα Ράζου και Δημήτρης Αρβανιτάκης, καθώς και τα μέλη της ΚΕ Νίκος Αμπατιέλος και Νεκτάριος Τριάντης, Γραμματέας της ΕΠ Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας. Παραβρέθηκε ακόμα ο πρώην δήμαρχος Κέρκυρας, Σωτήρης Μικάλεφ.

Τη δική τους παρουσία στην εκδήλωση είχαν τα παιδιά του «κόκκινου Αερόστατου», τα οποία μάλιστα έδωσαν στον Δ. Κουτσούμπα μακέτα του Λαζαρέτο.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Πριν τέσσερα χρόνια, τον Νοέμβρη του 2021, είχαμε δηλώσει ότι δεν θα επιτρέψουμε να σβήσουν από τον χάρτη το Λαζαρέτο ως Ιστορικό Τόπο, ούτε να διαστρεβλώνουν την Ιστορία του.

Οτι θα πράξουμε όλα όσα χρειάζονται, ώστε η ιερή αυτή νησίδα όχι μόνο να μη γίνει βορά της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αλλά να αναδειχθεί όπως της αξίζει, ως κορυφαίο μνημείο της Αντίστασης και του Αγώνα του λαού της Κέρκυρας, της Επτανήσου, όλης της Ελλάδας, ενάντια στην κοινωνική αδικία.

Σήμερα εκπληρώνουμε ένα ιστορικό χρέος και μια ακόμα υπόσχεση, κάνοντας ένα ακόμα βήμα στον αγώνα για τη διάσωση και την ανάδειξη αυτού του τόπου μαρτυρίου.

Εγκαινιάζουμε το Μνημείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, αφιερωμένο στη μνήμη των περίπου 200 παιδιών και υποστηρικτών του Κόμματος, αγωνιστών της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που εκτελέστηκαν εδώ από το ελληνικό αστικό κράτος, κυρίως τα χρόνια του Εμφυλίου, μόνο και μόνο επειδή δεν αποκήρυξαν το ΚΚΕ.

Αφιερωμένο επίσης στη μνήμη όλων των αντιστασιακών που κρατήθηκαν και βασανίστηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης που είχαν δημιουργήσει πάνω στο παλιό φρικτό λοιμοκαθαρτήριο της νησίδας οι Ιταλοί φασίστες κατακτητές του νησιού και των άλλων νησιών του Ιονίου.

Πρόκειται, μάλιστα, για το τελευταίο έργο του Βασίλη Δωρόπουλου, ενός καλλιτέχνη με σπουδαίο έργο, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, πριν προλάβει να το δει ολοκληρωμένο στον φυσικό του χώρο, αν και μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του το επέβλεπε και το φρόντιζε εικαστικά.

Αυτή η ορειχάλκινη σύνθεσή του, με τις μπλεγμένες ανθρώπινες μορφές που ανελίσσονται, θα βρίσκεται από σήμερα εδώ, σαν μια συμβολική χειρονομία, που παραπέμπει στην ανάταση της θυσίας των εκτελεσθέντων. Θα αποτυπώνει στο μέταλλο και στο φως του Ιονίου τη θυσία εκατοντάδων κομμουνιστών και λαϊκών μαχητών.

Αθάνατοι! Δεν θα σας ξεχάσουμε ποτέ!

Δεν σταματάμε όμως εδώ! Συνεχίζουμε υπεύθυνα και σε βάθος την έρευνα για το Λαζαρέτο. Θα φέρουμε στο φως όλη την αλήθεια, το πλήρες μέγεθος αυτού του εγκλήματος σε βάρος του λαού!

Εννοούμε, πρώτα - πρώτα, να φέρουμε στο φως τα άγνωστα ακόμα ονόματα και άλλων αγωνιστών, που επίσης εκτελέστηκαν σ' αυτήν εδώ τη μαρτυρική νησίδα, μαζί με τους 112 αγωνιστές, τα ονόματα των οποίων μνημονεύουμε στο «Προσκλητήριο των 112 Νεκρών».

Για να αναφέρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Πρόσφατα εντοπίστηκε στρατιωτικό έγγραφο που πιστοποιεί την εκτέλεση του λαϊκού αγωνιστή της Κρήτης, Λευτέρη Σταμπολάκη, στις 4 Νοέμβρη 1947, μαζί με άλλους συμπατριώτες συναγωνιστές του, τα ονόματα των οποίων μνημονεύαμε.

Αγωνιστής από τους πιο γνωστούς στα Χανιά, ο Λευτέρης Σταμπολάκης γεννήθηκε στη Δρεπανιά της Κισσάμου και ήταν γεωργός. Εκτελέστηκε ενώ ήταν 25 χρονών, καταδικασμένος με απόφαση Εκτακτου Στρατοδικείου, για τη συμμετοχή του στον ΔΣΕ. «Δια συμμετοχήν εις συμμοριακάς ομάδας», δεν ντράπηκε να γράψει στο έγγραφό του ο τότε φρούραρχος Κέρκυρας.

Η έρευνα έχει επίσης εντοπίσει σε ΦΕΚ και κυρίως σε επίσημα ληξιαρχικά στοιχεία θανάτου λόγω εκτέλεσης στο Λαζαρέτο, κατά τα χρόνια 1947-1949, δεκατέσσερις άλλες περιπτώσεις εκτελεσμένων, για τους οποίους υπάρχουν πρώτες μαρτυρίες ότι επρόκειτο για αγωνιστές της ΕΑΜικής Αντίστασης.

Πόσοι, άραγε, εκτελέστηκαν χωρίς ο θάνατός τους να καταγραφεί πουθενά;

Διερευνούμε όλες τις μαρτυρίες παλιών αγωνιστών για δεκάδες άλλους εκτελεσμένους, πρώτα απ' όλα τη μαρτυρία που είχε δημοσιεύσει στον «Ριζοσπάστη» τον Οκτώβρη του 1976 ο σύντροφός μας Γιώργης Τρικαλινός, παλιό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής.

Τόνιζε τότε: «Θεώρησα χρέος τιμής (...) να επισκεφτώ αυτό το νησί. Να ιδώ τους τάφους των συντρόφων μας, που άφησαν εδώ την τελευταία τους πνοή. Να γονατίσω σ' αυτούς. Να τους δώσω συντροφικό χαιρετισμό. Να τους μηνύσω πως πρέπει να κοιμούνται ήσυχα. Πως ο βασανισμένος αλλά αδούλωτος λαός μας δεν τους ξεχνά, τους θυμάται και συνεχίζει τον αγώνα που εκείνοι δεν μπόρεσαν να τελειώσουν».

Ο καϊκιέρης που τους είχε φέρει εδώ ήταν «ένας θαλασσόλυκος Κερκυραίος», έγραφε ο Τρικαλινός. «Είχε κάνει πολλές φορές αυτή τη διαδρομή, μεταφέροντας κρατούμενους για εκτέλεση. Η αντιπροσωπεία μας βρήκε τον τοίχο των εκτελέσεων, γύρω-γύρω χιλιάδες μαργαρίτες και καταμεσής του ισιώματος, κοντά στον τοίχο, έναν μεγάλο σιδερένιο σταυρό. Κανείς δεν ήξερε ποιος τον είχε βάλει και πότε».

Ο σύντροφος Τρικαλινός θύμιζε και τις άλλες ιστορικές περιόδους της νησίδας και κατέληγε: «Συγκινημένοι βαθιά πήραμε τον δρόμο της επιστροφής με την απόφαση να φέρουμε στην επιφάνεια αυτό το ξεχασμένο μνημείο της Εθνικής μας Αντίστασης (...) Το Λαζαρέτο πρέπει να γίνει μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, τόπος προσκυνήματος, όπου οι μελλούμενες γενιές της Ελλάδας θα τιμούν τους νεκρούς αγωνιστές και θα διαπαιδαγωγούνται με το παράδειγμά τους».

Σήμερα, λοιπόν, σύντροφοι και συντρόφισσες, εκπληρώνουμε εκείνο το ανεκπλήρωτο χρέος μας προς όλους εκείνους! Το Μνημείο του Λαζαρέτο στέκει περήφανο στον ιερό βράχο!

Θα φέρουμε στο φως και θα αναδείξουμε πλήρως και από κάθε άποψη το δίκιο όχι μόνο του αγώνα των εκτελεσμένων, αλλά και τις άδικες δίκες τους. Οπως έγινε πρόσφατα, σε πρώτη φάση, με τις περιπτώσεις του ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, Νίκου Γόδα, του έφεδρου ανθυπολοχαγού Γιάννη Μαριόλη και τριών άλλων κομμουνιστών - λαϊκών αγωνιστών.

Ηδη έχουν συγκεντρωθεί όλα τα απαραίτητα υλικά από τις δίκες 68 εκτελεσμένων και τις καταδίκες τους σε θάνατο από τα λεγόμενα Δικαστήρια Συνέδρων της Αθήνας, της Αμφισσας, της Θήβας, της Λαμίας, της Λιβαδειάς και της Χαλκίδας.

Ενδεικτικά αναφέρουμε, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της μέχρι τώρα έρευνας, το εξής: Οι 48 από αυτούς, δηλαδή ποσοστό άνω του 70%, καταδικάστηκαν σε θάνατο αποκλειστικά ή κυρίως για κατοχικά υποτιθέμενα «αδικήματα».

Με άλλα λόγια, για «αδικήματα» που υποτίθεται ότι διέπραξαν στη διάρκεια της ξένης Κατοχής, όταν ως μέλη της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, του απελευθερωτικού στρατού του ΕΛΑΣ και των άλλων απελευθερωτικών οργανώσεων, μάχονταν τον ξένο κατακτητή και τη λέπρα των ελληνόφωνων συνεργατών τους, τα προδοτικά Τάγματα Ασφαλείας, τα οποία ακόμη και η λεγόμενη κυβέρνηση του Καΐρου είχε αναγκαστεί να συνομολογήσει (προτού αυτά χρησιμοποιηθούν από το αστικό κράτος μετά την απελευθέρωση, ως δύναμη κρούσης εναντίον του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ) ότι αποτελούν εχθρική δύναμη στην υπηρεσία του κατακτητή.

Στις υπόλοιπες 20 περιπτώσεις εκτελεσμένων, οι κατηγορίες αφορούσαν την περίοδο των μαχών της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης του Δεκέμβρη του 1944, του αγώνα του ΕΛΑΣ ενάντια σε διαβλητά κρατικά στρατιωτικά και παραστρατιωτικά σώματα και στα αγγλικά στρατεύματα.

Οι συγκεκριμένες 68 δίκες έγιναν, βλέπετε, προτού ξεσπάσει ή κορυφωθεί ο ταξικός Εμφύλιος Πόλεμος.

Θα φέρουμε στο φως τον δικαστικό Γολγοθά και την αλήθεια όλων των εκτελεσμένων μας. Τους καταδίκασαν σε θάνατο, ακόμη και όταν το στημένο κατηγορητήριο υποστηριζόταν με εξόφθαλμα γελοίες και φανταστικές καταθέσεις.

Είναι αμέτρητες οι περιπτώσεις, σχεδόν σε κάθε δίκη, όπου μάρτυρες κατηγορίας, μη ΕΑΜίτες, αναιρούσαν προανακριτικές καταθέσεις τους, ως υπαγορευμένες από την Αστυνομία, δηλώνοντας ότι τις υπέγραψαν ευρισκόμενοι κάτω από αστυνομική βία, ακόμη και σε κατάσταση αφασίας, λόγω ξυλοδαρμών και βασανιστηρίων.

Θα φέρουμε στο φως όλη την αλήθεια για τις άδικες δίκες τους, όπως και τον αντιστασιακό ηρωισμό τους. Το οφείλουμε στους ίδιους, στον ελληνικό λαό, στον λαό της Κέρκυρας, με τον οποίο επίσης μοιραζόμαστε την τιμή ότι ήταν άξιοι πολιτικοί γιοι και υποστηρικτές του Κόμματός μας, των δικαίων του λαού.

Βροντοφωνάζουμε τα λόγια τους, καθώς βάδιζαν προς το εκτελεστικό απόσπασμα:

- Ζήτω ο ελληνικός λαός! - Ζήτω το ΕΑΜ!

- Ζήτω το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας!

Πριν τέσσερα χρόνια λοιπόν, δηλώσαμε ότι δεν θα επιτρέψουμε να σβήσουν από τον χάρτη το Λαζαρέτο ως Ιστορικό Τόπο, ούτε να διαστρεβλώνουν την Ιστορία του. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, το ΚΚΕ απέδειξε για μια ακόμη φορά ότι τηρεί τις υποσχέσεις του και κάνει τα λόγια πράξεις.

Συνεχίσαμε να αναδεικνύουμε το θέμα με κάθε τρόπο, αξιοποιώντας κάθε βήμα που διαθέτουμε, με παρεμβάσεις στη Βουλή, στο Δημοτικό Συμβούλιο, στο υπουργείο Πολιτισμού.

Θεωρούμε ότι η διαχρονική πίεση που ασκούμε, συνέβαλε στο οριστικό πέρασμα της κυριότητας του Λαζαρέτου από την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου στον δήμο Κέρκυρας. Είναι, όμως, πολλά αυτά που απομένουν να γίνουν.

Γιατί, σε σχέση με το 2021, το Λαζαρέτο είναι σήμερα σε χειρότερη κατάσταση, με το κτίριο να έχει ακόμη περισσότερες φθορές από τον καιρό αλλά και από βανδαλισμούς.

Βλέπετε, για την κυβέρνηση της ΝΔ τα μνημεία, τα κενοτάφια αυτών που έδωσαν τη ζωή τους για ιδανικά, είναι καλά μόνο για να τα εργαλειοποιούν, όπως κάνουν με το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, προκειμένου να προωθήσουν τους σχεδιασμούς τους για την περιστολή λαϊκών δικαιωμάτων, για ένταση της καταστολής απέναντι στις λαϊκές κινητοποιήσεις, που ξέρουν ότι θα τους χρειαστεί μπροστά σε αυτά που ετοιμάζουν.

Το πραγματικό τους ενδιαφέρον, ή καλύτερα αδιαφορία, φαίνεται σε όλο της το μεγαλείο εδώ στο Λαζαρέτο, όπου δεν έχουν γίνει ακόμα τα αυτονόητα, για τα οποία θα συνεχίσουμε να πιέζουμε, όπως είναι:

• Ο έλεγχος της στατικότητας του τοίχου των εκτελέσεων, οι εργασίες στήριξης, συντήρησης και ανάδειξής του χωρίς να αλλοιωθεί.
• Η επισκευή και ανάδειξη του κτιρίου της εκκλησίας που υπάρχει στο νησί.
• Η συντήρηση των μαρμάρινων σταυρών που αναγράφουν τα ονόματα των εκτελεσμένων.
• Οι ήπιες παρεμβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο για να εξασφαλίζεται η εύκολη πρόσβαση απ' όλους.

Τονίζουμε, για μια ακόμη φορά, ότι το Λαζαρέτο πρέπει να αποχαρακτηριστεί από μνημείο «εθνικής συμφιλίωσης», γιατί αυτός ο χαρακτηρισμός προσβάλλει, παραποιεί την Ιστορία του. Να παραμείνει ο χαρακτηρισμός «ιστορικό μνημείο»!

Και βέβαια, παραμένει ως κεντρικό αίτημα να λειτουργήσει στο Λαζαρέτο μουσείο που να αναδεικνύει το πραγματικό νόημα της θυσίας όσων πέρασαν και χάθηκαν πάνω σε αυτό το νησί.

Γιατί είναι αλήθεια ότι με το που πατήσει κανείς το πόδι του σε αυτόν εδώ τον αιματοβαμμένο βράχο, αναπόφευκτα κατακλύζεται από πιεστικά ερωτήματα.

• Γιατί να διαλέξει κανείς τον θάνατο, όταν του προσφέρουν τη ζωή με μια υπογραφή;
• Από τι υλικό ήταν φτιαγμένοι αυτοί οι άνθρωποι;
• Μπορεί να υπάρξει στις μέρες μας τέτοιος ηρωισμός;
• Πώς φτάνει μια εξουσία σε τέτοιο βαθμό αποκτήνωσης και βαρβαρότητας, ώστε να διαπράττει τέτοια εγκλήματα;

Η αλήθεια είναι ότι οι εκτελεσμένοι του Λαζαρέτο δεν διάλεξαν τον θάνατο. Διάλεξαν απλά να μείνουν όρθιοι, περήφανοι. Στάθηκαν απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα, γιατί ανήκαν στον κόσμο που τόλμησε να αμφισβητήσει την εξουσία των εκμεταλλευτών. Δεν αρνήθηκαν τη ζωή, αρνήθηκαν τη συνθηκολόγηση με το άδικο και τη σαπίλα.

Πίστευαν πως η υπεράσπιση και η συμπόρευση με το ΚΚΕ - κι ας μην ήταν όλοι κομμουνιστές, κι ας μην τους είχε δοθεί η ευκαιρία που έχουμε εμείς, να μελετήσουν τα έργα των κλασικών του μαρξισμού-λενινισμού - ήταν ο μόνος δρόμος για να αλλάξει πραγματικά η ζωή των παιδιών τους, των δικών τους ανθρώπων, της εργατικής τάξης και της αγροτιάς όλης της χώρας. Και σε αυτόν τον σκοπό έδωσαν τη δική τους ζωή.

Η εργατική τάξη, ο εργαζόμενος λαός δεν ήταν αυτός που διάλεξε τη θυσία.

Την ανάγκη για αντίσταση την επέβαλε η ίδια η ζωή και η βία της αστικής εξουσίας. Η πείνα, η ανέχεια, η εκμετάλλευση, οι διώξεις. Η διάψευση των ελπίδων και η υπεξαίρεση των μεγάλων θυσιών που κατέθεσε ο λαός στην πάλη για την απελευθέρωση, από εκείνους που ήταν απόντες, ή συνεργάστηκαν με τον κατακτητή.

Κάθε φορά, όμως, που η εξουσία προσπαθεί να γονατίσει τον λαό, εκείνος - αργά ή γρήγορα - ξανασηκώνεται. Ετσι γράφεται η Ιστορία των λαών.

Οσοι, όχι από άγνοια, αλλά από σκοπιμότητα, μιλούν σήμερα για «διχασμό», αναφερόμενοι σε όσα έγιναν τότε, κρύβουν ότι ο ταξικός διχασμός υπάρχει αντικειμενικά σε μια ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία, σαν την καπιταλιστική.

Στην πραγματικότητα καλούν σε υποταγή στις επιδιώξεις και τα συμφέροντα των υπαίτιων του διχασμού, μιας χούφτας εκμεταλλευτών του μόχθου του λαού, τα οποία βαφτίζουν «εθνικά». Κρύβουν ότι ο Εμφύλιος δεν ήταν «ανεξήγητη κατάρα που βρήκε τη χώρα».

Ηταν σύγκρουση για την εξουσία, αφού, μετά την Απελευθέρωση, η αστική τάξη βρέθηκε αντιμέτωπη με τον οργανωμένο στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ λαό - μια νέα δύναμη που είχε γεννηθεί μέσα στην κάπνα του πολέμου, στον αγώνα για τη Λευτεριά.

Τα όνειρα για μια Ελλάδα λεύτερη και δίκαιη, ριζικά διαφορετική από αυτή που υπήρχε πριν την Κατοχή, έγιναν εφιάλτης για τους καπιταλιστές και τους συμμάχους τους. Για να υπερασπιστούν την ταξική τους κυριαρχία, εξαπέλυσαν τρομοκρατία, φυλακές, βασανιστήρια, εκτελέσεις.

Είναι ο μηχανισμός συντήρησης της εξουσίας της αστικής τάξης, που δεν έχει διστάσει να τον βάλει σε εφαρμογή, όπου και όποτε χρειάστηκε, σε κάθε γωνιά του κόσμου, και δεν θα διστάσει και στο μέλλον, όταν νιώσει ότι κινδυνεύει.

Το ΚΚΕ, παρά τις αντιφάσεις στην τότε στρατηγική του, αρνήθηκε να δεχτεί τους όρους και τη βία που επέβαλε η λεγόμενη κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας». Τελικά δεν υποτάχθηκε και, έστω με καθυστέρηση, οργάνωσε τον τρίχρονο ένοπλο λαϊκό αγώνα του ΔΣΕ - την κορυφαία εκδήλωση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα.

Μπροστά στο δίλημμα «υποταγή ή αντεπίθεση», το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα επέλεξαν τον δεύτερο δρόμο.

Ετσι το ΚΚΕ ρίζωσε βαθιά μέσα στον λαό, έγινε ένα μαζί του και μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να το ξεριζώσει κανείς.

Πίσω από τις εκτελέσεις στο Λαζαρέτο αναδεικνύεται η πιο καθαρή εικόνα δύο κόσμων: Του κόσμου της εκμετάλλευσης και του κόσμου της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Αυτοί οι δύο κόσμοι συγκρούονται και σήμερα, σε συνθήκες που, αν και ο συσχετισμός παραμένει αρνητικός διεθνώς, οι αντιφάσεις του καπιταλισμού οξύνονται σε πρωτόγνωρο επίπεδο, τον οδηγούν διαρκώς σε νέα αδιέξοδα, αποκαλύπτουν ότι δεν είναι πανίσχυρος και άτρωτος.

Αυτός ο σάπιος κόσμος της εκμετάλλευσης είναι που θέλει τους εργαζόμενους να δουλεύουν ακόμα και 13 ώρες την ημέρα, να γυρνούν σπίτι τους χωρίς κουράγιο ούτε για να ανταλλάξουν μια κουβέντα με τους δικούς τους, απλά για να κοιμηθούν και να ξαναπάνε στη δουλειά την επόμενη μέρα για το νέο ξεζούμισμα.

Κι αυτό συμβαίνει σε μια εποχή που η ανθρώπινη σκέψη και εργασία έχει δημιουργήσει τέτοια θαυμαστά επιτεύγματα, που καθιστούν ακόμα και το 8ωρο απαρχαιωμένο, αφού δημιουργούν τις προϋποθέσεις για γενική μείωση του εργάσιμου χρόνου, με αύξηση των αποδοχών, με πλήρη κάλυψη όλων των σύγχρονων αναγκών.

Κι όμως, στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, ακόμα και αυτά τα επιτεύγματα αξιοποιούνται για το αντίθετο, την απόλυτη υπαγωγή της εργασίας στους στόχους του κεφαλαίου, σε κάθε έκφανση της ζωής του εργαζόμενου.

Αυτός ο κόσμος της εκμετάλλευσης και του κέρδους είναι που στέλνει τους λαούς στα πολεμικά σφαγεία, εκεί που «μοιράζει» με το αίμα τους τις αγορές, τους εμπορικούς δρόμους, τις σφαίρες επιρροής. Που υποθηκεύει τις ανάγκες τους στην Παιδεία, στην Υγεία, στη στέγαση, στον πολιτισμό, για να ταΐζει με δισεκατομμύρια τις πολεμικές βιομηχανίες, για να βάζει ολόκληρη την παραγωγή να δουλεύει, όχι για την ευημερία του λαού, αλλά για την καταστροφή του, μήπως και καταφέρει να αναβάλει το ξέσπασμα μιας νέας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που όμως ήδη έχει φανεί για τα καλά στον ορίζοντα, διεθνώς.

Ενα ακόμη συμβούλιο πολεμικής προπαρασκευής ήταν και η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ τη βδομάδα που πέρασε, με τον κ. Μητσοτάκη να αναλαμβάνει για μια ακόμη φορά ρόλο «σημαιοφόρου» των επικίνδυνων σχεδιασμών αυτής της σάπιας Ενωσης.

Κι όταν οι ιμπεριαλιστές στήνουν τα τραπέζια για το παζάρι τους, όταν προετοιμάζουν και υπογράφουν τις συμφωνίες τους, έχουν κι αυτές για τους λαούς τα ίδια εχθρικά χαρακτηριστικά με τον πόλεμό τους.

Αυτό βλέπουμε και τις τελευταίες μέρες, που βρίσκεται σε εξέλιξη σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο μια διαπραγμάτευση σε πολλά ταμπλό, με τη «σφραγίδα» των σχεδιασμών των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, τη συμμετοχή της κυβέρνησης και τις πλάτες των υπόλοιπων κομμάτων του ευρωατλαντισμού.

• Τα σχέδια για τη θωράκιση της «ΝΑΤΟικής συνοχής» πηγαίνουν χέρι - χέρι με τις επικίνδυνες διευθετήσεις που δρομολογούνται για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο, είτε με πενταμερή forum σαν αυτό για το οποίο μίλησε ο κ. Μητσοτάκης, είτε με όποιο άλλο όχημα επιλεγεί σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ.
• Τα πανηγύρια της κυβέρνησης και όλων των ΝΑΤΟικών λιγούρηδων της σοσιαλδημοκρατίας, που έτρεξαν πάλι να παπαγαλίσουν, σχετικά με το εκλογικό αποτέλεσμα στα Κατεχόμενα, δείχνουν ότι «ξαναζεσταίνονται» τα διχοτομικά σχέδια στην Κύπρο, που πάνε χέρι - χέρι με τη ΝΑΤΟποίηση του νησιού, τη μετατροπή του σε ευρωατλαντικό «αεροπλανοφόρο».
• Οι «συνέργειες» και οι κάλπικες προσδοκίες για την παρουσία των ενεργειακών ομίλων των ΗΠΑ στην περιοχή και τα σχέδια για μετατροπή της σε ενεργειακό κόμβο πάνε «πακέτο» με τον στόχο της «απεξάρτησης» της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, που ρίχνει κι άλλο «λάδι στη φωτιά» των ανταγωνισμών.

Την ίδια στιγμή, σύνορα και κυριαρχικά δικαιώματα αντιμετωπίζονται από τους ιμπεριαλιστές ως «γραμμές ιδιοκτησίας», που καθορίζονται από τον συσχετισμό δυνάμεων, όπως είπε κυνικά για την Ουκρανία ο Αμερικανός Πρόεδρος, ο αγαπημένος πλέον του κ. Μητσοτάκη, όπως και ...του κ. Τσίπρα.

Και βέβαια, ο λαός της Παλαιστίνης συνεχίζει να ματώνει, με νέα θύματα καθημερινά, παρά την εκεχειρία που συμφωνήθηκε με το πιστόλι στον κρόταφό του. Συνεχίζει να βρίσκεται υπό κατοχή, χωρίς τη δική του ανεξάρτητη πατρίδα. Και μάλιστα, τώρα βλέπει τα «κοράκια» από διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να μαζεύονται και να κόβουν βόλτες πάνω από τη Γάζα για να αρπάξουν κομμάτι από τη λεία της ανοικοδόμησης, να προωθήσουν τα δικά τους project στο πλαίσιο των οποίων πάλι θα αντιμετωπιστεί ως εμπόδιο.

Ολα αυτά, μαζί με πολλά ακόμα, στη Νοτιοανατολική Ασία, την Καραϊβική, την Αφρική, είναι τα νέα επεισόδια των ανταγωνισμών που οξύνονται κάθε μέρα και περισσότερο, της αντιπαράθεσης για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, που κλιμακώνεται.

Το ΚΚΕ, με αίσθημα ευθύνης, ενημερώνει τον λαό, σπάει τον εφησυχασμό που καλλιεργούν οι άλλοι, μπαίνει μπροστά στην οργάνωση της πάλης του ενάντια στην πολεμική εμπλοκή της χώρας, ενάντια στα μέτρα της υπερεκμετάλλευσης, της καταστολής, στη γραμμή «τώρα τα κεφάλια μέσα».

Προετοιμάζεται και προετοιμάζει λαϊκές δυνάμεις για να αξιοποιήσουν τις προϋποθέσεις που αντικειμενικά δημιουργούν αυτά τα αδιέξοδα και οι αλληλοσπαραγμοί του συστήματος και να βγουν και πάλι ορμητικά στο προσκήνιο.

Αναδεικνύει ότι για να ζήσει ο λαός με ευημερία, ειρήνη, φιλία και αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με τους άλλους λαούς, χρειάζεται να βγουν από τη μέση το καπιταλιστικό κέρδος και όλες οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις.

Ο λαός να γίνει κυρίαρχος του πλούτου που παράγει, να πάρει την οικονομία και την εξουσία στα χέρια του, να χτίσει τον σοσιαλισμό, την κοινωνία για τις δικές του ανάγκες.

Φίλες και φίλοι,

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Γι' αυτό είμαστε και σήμερα εδώ.

Το ΚΚΕ δεν τιμά τους εκτελεσμένους για να τους φυλακίσει στο παρελθόν, αλλά γιατί χάρη και στη δική τους στάση υπάρχει σήμερα ένα Κόμμα που δεν υπέγραψε «δήλωση μετάνοιας» στον ιμπεριαλισμό. Συνεχίζει να παλεύει για την κοινωνική απελευθέρωση, πιο ώριμο και πιο έμπειρο, με πολύτιμη παρακαταθήκη τις θυσίες των προηγούμενων γενιών. Είναι αποφασισμένο και μπορεί, μαζί με την εργατική τάξη και τον λαό, να το πάει μέχρι τέλους.

Το καθήκον μας σήμερα είναι να αντιστοιχήσουμε ακόμα πιο αποφασιστικά τις προγραμματικές μας επεξεργασίες με την καθημερινή μας δράση, να υπηρετεί αυτή πιο αποτελεσματικά τους μεγάλους μας σκοπούς, αυτούς για τους οποίους πάλεψαν και θυσιάστηκαν οι σύντροφοί μας.

Να εμπνεύσουμε τους χιλιάδες που ξέρουμε ότι μας παρακολουθούν σήμερα με ελπίδα και εμπιστοσύνη, αλλά και πολλούς περισσότερους αύριο, να πυκνώσουν τις γραμμές του επαναστατικού κινήματος.

Με αυτοθυσία, χωρίς φειδώ σε κόπους και θυσίες, να κατακτήσουμε την ικανότητα να δρούμε σε οποιεσδήποτε συνθήκες - να είμαστε έτοιμοι για κάθε στροφή της ταξικής πάλης, κόμμα έτοιμο για όλα.

Να οικοδομήσουμε ένα Κόμμα επαναστατικό, σταθερό σε κάθε δοκιμασία, ικανό να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Ιστορίας για τον Σοσιαλισμό.

Γι' αυτό και το κεντρικό θέμα του 22ου Συνεδρίου μας, που θα διεξαχθεί στα τέλη του Γενάρη, είναι το Κόμμα.

Θέτουμε στο επίκεντρο το πώς σήμερα θα μπορέσουμε να κάνουμε επαναστατική δουλειά προετοιμασίας του λαού και της νεολαίας με προοπτική.

Πώς θα πείθουμε όλο και περισσότερους εργάτες και εργάτριες, εργαζόμενους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αλλά και ευρύτερα λαϊκά στρώματα να ξεκόβουν οριστικά από την αστική ιδεολογία και κάθε εκδοχή της, από όλα τα αστικά κόμματα, με όποιον μανδύα και αν αυτά εμφανίζονται.

Πώς θα δράσουμε με καλύτερους όρους μέσα στους εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες, φτωχούς αγρότες, αυτοαπασχολούμενους της πόλης, οι οποίοι υποφέρουν από το καπιταλιστικό σύστημα, από τα δεινά των πολέμων, της εκμετάλλευσης, της φοροληστείας και τόσα άλλα προβλήματα.

Από όσα, δηλαδή, δεν μπορούν ούτε υπάρχει περίπτωση να απαλλαγούν, χωρίς την ανατροπή της αστικής τάξης και την εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας, εξηγώντας αυτό συγκεκριμένα, απλά, κατανοητά, σε πλατιές λαϊκές δυνάμεις, στα εκατομμύρια του λαού.

Ξέρουμε, από την Ιστορία και από την επιστημονική μας θεωρία, ότι η όξυνση όλων των αντιθέσεων του καπιταλιστικού συστήματος που αλληλεπιδρούν, μπορεί να δημιουργήσει και κατάσταση μεγάλης κίνησης μαζών, δυνατότητας ακόμη και εξεγέρσεων, επαναστατικής δράσης μαζών.

Χωρίς να αποκλείουμε οποιοδήποτε ενδεχόμενο, έχει επιβεβαιωθεί ότι σε αυτές τις συνθήκες κρίνεται η ιδεολογική - πολιτική και οργανωτική ετοιμότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Η ικανότητά του όμως να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ταξικής πάλης απαιτεί μακρόχρονη προετοιμασία, συνεχή πάλη. Αυτή ξεκινά στις σημερινές συνθήκες, σήμερα που δυναμώνει η λαϊκή δυσαρέσκεια και αυξάνονται οι δυνατότητες να ενισχυθούν η μαζικότητα και ο προσανατολισμός του ρεύματος αμφισβήτησης.

Γι' αυτό λέμε ότι τώρα είναι η ώρα της δράσης, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Η μεγάλη διακίνηση του «Ριζοσπάστη» με τις Θέσεις της ΚΕ για το 22ο Συνέδριο που πετύχαμε, η μεγαλύτερη των τελευταίων 25 ετών, η πλούσια συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει και περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, λαϊκούς ανθρώπους που προσδοκούν από το ΚΚΕ, αποτελεί τον καλύτερο οιωνό για την επιτυχία της προσυνεδριακής διαδικασίας και του Συνεδρίου μας, που μπορεί να μας βγάλει πιο δυνατούς για τις μάχες που έρχονται.

Και αυτή όχι απλά θα διεξαχθεί ταυτόχρονα με την πρωτοπόρα παρέμβασή μας στους αγώνες που θα αναπτύσσονται, όπως ήταν οι δύο απεργιακές μάχες που δώσαμε κόντρα σε θεούς και δαίμονες, αλλά θα την εμπλουτίζει και θα την ενισχύει.

Σήμερα, λοιπόν, τιμάμε τους νεκρούς μας. Γονατίζουμε ευλαβικά μπροστά τους και σηκώνουμε τη σημαία ψηλά, συνεχίζοντας τον αγώνα τους.

Το Λαζαρέτο δεν είναι απλώς τόπος μνήμης. Είναι μάθημα ζωής.

Οι σύντροφοι που εκτελέστηκαν εδώ, σε αυτόν τον άγιο τιμημένο τόπο, μας διδάσκουν πώς μετριέται το μπόι του ανθρώπου στην Ιστορία, κι αυτό το μέτρο δεν χωρά στα καλούπια της αστικής εξουσίας του παρελθόντος, της Αντίδρασης, της βαρβαρότητας.

Γιατί, όπως έλεγε ο Γιάννης Ρίτσος: «Ετούτος εδώ ο λαός δεν γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του»! Και γιατί «ίσως εκεί που αντιστέκεται κάποιος χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία και η ομορφιά του ανθρώπου»! (Γ. Ρίτσος). Αλλωστε «και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους κυλάει αίμα». (Γ. Ρίτσος)

Γι' αυτό με δύναμη και σιγουριά σας καλούμε: «Να είμαστε έτοιμοι. Κάθε ώρα είναι η δική μας ώρα»!

Στο νησί είναι τοποθετημένοι 112 σταυροί με τα ονόματα των εκτελεσμένων, την ηλικία τους και τη χρονολογία εκτέλεσης. Πρόσφατα εντοπίστηκε στρατιωτικό έγγραφο που πιστοποιεί την εκτέλεση του λαϊκού αγωνιστή της Κρήτης, Λευτέρη Σταμπολάκη, στις 4 Νοέμβρη 1947, μαζί με άλλους συμπατριώτες συναγωνιστές του, τα ονόματα των οποίων μνημονεύαμε.

Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι οι εκτελεσμένοι στο Λαζαρέτο ξεπερνούν τους 200, στοιχείο που αναδεικνύει την ανάγκη να συνεχιστούν οι ιστορικές έρευνες.

Αγιοβλασίτης Δημήτρης

Αικατερίνης Χρήστος

Αλεξιάδης Αλέξης

Αναγνωστόπουλος Μένιος

Αποστολόπουλος Κώστας

Αργυρίου Γιώργος

Βασιλιάς Γιώργος

Βαφάκης Θωμάς

Βόζιος Γιώργος

Γεωργαντάς Μήτσος

Γιαβρής Γιώργος

Γιαννάτος Μιχάλης

Γιάννου Φάνης

Γκερμάκης Κώστας

Γκλιάτης Θανάσης

Γόδας Νίκος

Δημάκος Νίκος

Δημητράκης Γιάννης

Διαβάτης Γιώργος

Δόμτσος Ηλίας

Ζερβός Τάσος

Θωμαΐδης Σάββας

Ιωάννου Δημήτρης

Καλαϊτζάκης Αντώνης

Καρράς Γιάννης

Κατής Φώτης

Κατσέλης Νώντας

Κατσιμίχας Γιώργος

Καφούρος Μάρκος

Κελεμπεσιώτης Πάνος

Κιτσοπάνος Γιώργος

Κίτσος Θοδωρής

Κλουτσινιώτης Σπύρος

Κολοβός Πολύβιος

Κομνηνός Γιάννης

Κουκούτσης Γιάννης

Κουρουτός Ταξιάρχης

Κουτσούμπεης Μιχάλης

Κουτσούρης Δημήτρης

Κουφουδάκης Φώτης

Κυριακίδης Κοσμάς

Κωνσταντόπουλος Βασίλης

Κωνσταντέλος Τάσος

Λαμπρακόπουλος Δημήτρης

Λάμπρου Γιάννης

Λάμπρου Λεωνίδας

Λένας Γιώργος

Λιάκουρας Ηλίας

Λούβαρης Γιώργος

Μαγνήσαλης Αγγελος

Μάμαλης Στάθης

Μάντζος Δημήτρης

Μαριόλης Γιάννης

Μαρτζούκος Γιάννης

Μαστρογιάννης Ηλίας

Μελεμένης Νίκος

Μικρόπουλος Αλέκος

Μιτούσης Ανδρέας

Μιχαήλ Κώστας

Μοντεσάντος Γεράσιμος

Μουστάκας Αποστόλης

Μπαλακτάρης Παναγιώτης

Μπάλλας Κώστας

Μπαμπαλιάρης Μόσχος

Μπαρής Νίκος

Μπάσιος Σαράντης

Μπέης Αντώνης

Μπέλλος Φίλιππος

Μπίρτσας Κώστας

Μπουμπούνας Αγάπιος

Μωραΐτης Μιχάλης

Ναυπλιώτης Λευτέρης

Νικολάου Νίκος

Ντούβας Σπύρος

Παναγιώτου Γιώργος

Παναγιώτου Κώστας

Παπαδημητρίου Θεόδωρος

Παπαδημητρόπουλος Λουκάς

Παπαδόπουλος Ανδρέας

Παπαδόπουλος Κώστας

Παπαδόπουλος Σωκράτης

Παπαπάνος Δημήτρης

Παστιανίδης Σωκράτης

Πελέκης Νίκος

Πιέρρος Σπύρος

Πολίτης Κώστας

Ρεμπάπης Δημήτρης

Ροδίτης Αριστείδης

Σαμπατζής Οδυσσέας

Σημάκης Νίκος

Σηφοδασκαλάκης Νίκος

Σκαλιστήρας Γιάννης

Σταμπολάκης Λευτέρης

Στρατής Μανώλης

Στρουμπούλας Νίκος

Σφακιανάκης Σήφης

Ταξιάρχης Παναγιώτης

Τζαβίδας Θανάσης

Τζανετής Λευτέρης

Τογλάτογλου Σίμος

Τράγος Φάνης

Τσαγκάρης Διαμαντής

Τσαντσαρίδης Σίμος

Τσέκενης Λεωνίδας

Τσιμπρίδης Κυριάκος

Τσουκλίδης Κώστας

Φαράντος Μπάμπης

Φραγκιαδάκης Λευτέρης

Χάλδας Νίκος

Χαραλαμπίδης Ευγένης

Χιόνης Αλέκος

Χριστοφίδης Κώστας

Ψυλλάκης Στρατής - Στάθης

Με αφορμή την εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα αποκαλυπτήρια του μνημείου στο Λαζαρέτο, ήρθε στη διάθεσή μας ένα μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο: Η ζωντανή αφήγηση του Σπύρου Πανάρετου, Κερκυραίου εργάτη, ο οποίος περιγράφει -όπως τα είδε και τα άκουσε ως έφηβος - τον τρόπο που «μετρούσαν» καθημερινά τις εκτελέσεις στο νησάκι. Η ηχογράφηση παραδόθηκε το 2022 στον ανιψιό του. Ο Σπύρος Πανάρετος έφυγε από τη ζωή πέρυσι.

Ο Σπύρος Πανάρετος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κέρκυρα. Μέχρι τα 20-25 του δούλευε ως τσαγκάρης στο μικρό τσαγκαράδικο της Οβριακής (συνοικία των Εβραίων στην Κέρκυρα), κάνοντας παράλληλα «δουλειές του ποδαριού» για το μεροκάματο. Αργότερα έζησε στην Αθήνα μέχρι τη σύνταξή του, εργάτης - βυρσοδέψης σε εργοστάσια της Αττικής. Υπήρξε συνδικαλιστής, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Βυρσοδεψών Αττικής, και για τη συνδικαλιστική του δράση αντιμετώπισε διώξεις και προβλήματα στη δουλειά. Δεν ήταν οργανωμένο κομματικό μέλος, όμως από τα χρόνια της Κατοχής είχε ενεργή πολιτική στάση - και αυτό αποτυπώνεται καθαρά στην αφήγησή του.

Στο ηχητικό ο Πανάρετος περιγράφει πώς, 15χρονος τότε, άκουγε στο τσαγκαράδικο «έναν άνθρωπο» να περνά «έξω απ' την πόρτα» και να αναφέρει στον μάστορά του αριθμούς: «Σάββα 5», «Σάββα 8», «Σάββα 7». Δεν καταλάβαινε το νόημα - μέχρι που ο μάστορας κλήθηκε «στην Ασφάλεια, κάτω στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας» στην Κέρκυρα, κρατήθηκε «δύο - τρεις ώρες» και γύρισε «κατσουφιασμένος». Ο νεαρός Σπύρος ζήτησε εξηγήσεις. «Ορκίσου στη μάνα σου πως δεν θα πεις τίποτα... Αυτός που έρχεται είναι ο νεκροθάφτης που θάβει αυτούς που σκοτώνουν κάθε μέρα... Το "πέντε", το "έξι" ήταν πόσους εκτελέσανε εκείνη την ημέρα».

Με λόγο αβίαστα προφορικό, ο Πανάρετος τοποθετεί τον «κώδικα» στο σκληρό χρονικό του 1948 - 1949, όταν ο «νεκροθάφτης» επιβεβαίωνε το καθημερινό μακελειό: «Αυτό το πράγμα γινότανε συνέχεια το '48, και '49 κράτησε».

Η μαρτυρία φωτίζει και το κλίμα γύρω από τις φυλακές της Κέρκυρας:

«Το βράδυ... καθόμανε εκεί πέρα και άκουγα στις φυλακές που φωνάζαν οι φυλακισμένοι... "Θέλουμε τον εισαγγελέα των εφετών"... κι ήξερα ότι την άλλη ημέρα θα λείψουν πέντε, οχτώ, δέκα... Αυτό το πράγμα με βασάνιζε πολύ και το κράτησα μέσα μου όλη τη ζωή».

Συγκλονιστικό είναι και το επεισόδιο που καταθέτει για μια νεαρή από την Καισαριανή, που ήρθε να «ψήσει» τον αδερφό της να υπογράψει δήλωση «μετανοίας» για να σωθεί. «Εγώ δεν προδίδω το Κόμμα. Δεν προδίδω τις ιδέες μου. Εγώ είμαι αυτός που σταμάτησα τους Γερμανούς με τα τανκς στην Αθήνα, ήσουνα και εσύ μαζί και δεν μπορώ να γίνω, να πω ότι τώρα εγώ είμαι προδότης», ανέφερε ο μελλοθάνατος στην αδερφή του. Την επομένη εκτελέστηκε, γεγονός που μετέφερε η αδερφή του όταν επέστρεψε.

Ο Σπύρος Πανάρετος δεν περιορίζεται στην περιγραφή. «Εκτελούσαν ανθρώπους οι οποίοι δεν είχανε φταίξει», αναφέρει και κλείνει με μια απευθείας παρακαταθήκη προς τη νέα γενιά: «Σας ευχαριστώ γι' αυτά που είπα και έπρεπε να τα πω, γιατί κάποτε έπρεπε να φαίνονται. Γεια σας σύντροφοι, καλόν αγώνα και καλές δυνάμεις να 'χουμε, να μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα. Γεια σας και χαρά σας».

Η μαρτυρία του Σπύρου Πανάρετου προστίθεται στο ψηφιδωτό των τεκμηρίων που συλλέγονται τα τελευταία χρόνια για το Λαζαρέτο - από έγγραφα αρχείων μέχρι προφορικές αφηγήσεις. Ερχεται να φωτίσει, με την αλήθεια ενός αυτόπτη, τον μηχανισμό του θανάτου, τους άγραφους κώδικες, τα νυχτερινά συνθήματα από τα κελιά και την αξιοπρέπεια, το μεγαλείο των αλύγιστων. Την ίδια στιγμή, επιβεβαιώνει τη βαθιά συνωμοτική δράση των Οργανώσεων του Κόμματος, την ικανότητά τους να συλλέγουν πληροφορίες και στις πιο δύσκολες συνθήκες, την αξιοποίηση κάθε κρίκου που μπορούσε να αποκαλύψει την αλήθεια.

Το μνημείο αποτελεί το τελευταίο έργο του γλύπτη Βασίλη Δωρόπουλου, που δυστυχώς έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, πριν το δει ολοκληρωμένο στον φυσικό του χώρο, αλλά που σήμερα μας τιμάει η οικογένειά του με την παρουσία της εδώ.

Οπως και ο ίδιος ο γλύπτης είχε περιγράψει: Το μνημείο υψώνεται σαν κίονας φτιαγμένος από μία μάζα ανθρώπινων σωμάτων σε ανάταση. Το έργο αυτό αφιερώνεται στους αγωνιστές και κομμουνιστές που έμειναν πιστοί στο χρέος τους και προτίμησαν να πεθάνουν περήφανα για τα "δίκαια του λαού".

Πήγαιναν στον τόπο της εκτέλεσης όρθιοι και υπερήφανοι τραγουδώντας. Με τον τρόπο τους ξεπέρασαν την ανθρώπινη φύση και μπήκαν ακόμη ζωντανοί στην αιωνιότητα. Ο κίονας αυτός είναι επίσης ένας βωμός που θυμίζει τη θυσία των αγωνιστών, αλλά και αποτελεί τον σύνδεσμο των γήινων και πρόσκαιρων με τις αιώνιες αξίες. Τα σώματά τους συνθέτουν την υφή, το σώμα και τις ραβδώσεις του κίονα. Τα χέρια τους υψώνονται στον ουρανό σαν φλόγες. Το έργο αυτό, ενώ ανακαλεί θλιβερές μνήμες, θέλει να εκφράσει την τελική δικαίωση και νίκη των αγωνιστών».

Στη συνέχεια ευχαρίστησε για τη στήριξη των θεσμικών οργάνων: Την ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, του Τοπικού Συμβουλίου της Τοπικής Κοινότητας Κέρκυρας και του Συμβουλίου της Αρχιτεκτονικής Επιτροπής, όπως και τη συμβολή της Εφορίας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας, των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού και όλων των δημοτικών υπηρεσιών για τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις.

Ευχαριστίες απευθύνθηκαν και στους καλλιτέχνες που πλαισίωσαν το πρόγραμμα, καθώς και στους ζωγράφους Αγγελο Γερακάρη και Γιώργο Παπαβλασόπουλο για τα έργα που εκτέθηκαν στην έκθεση εικαστικών - αρχειακού υλικού και ντοκουμέντων στο κτίριο που στέγαζε το παλιό λοιμοκαθαρτήριο.

«Καρδιά» της προσπάθειας ήταν τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, μαζί με οπαδούς και φίλους, που με ακούραστη εθελοντική δουλειά στήριξαν το στήσιμο του Μνημείου και των εκθέσεων - «έναν πραγματικό άθλο», όπως ειπώθηκε. Το Μνημείο, μαζί με όλα τα υλικά και τα εργαλεία μεταφέρθηκαν με καΐκι, ενώ για μία ολόκληρη βδομάδα η Κομματική Οργάνωση το περιφρουρούσε νύχτα - μέρα στο απομονωμένο νησί, ακόμη και με άστατες καιρικές συνθήκες. Μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ που έζησαν τις ατελείωτες ώρες της νύχτας, μέσα στην απέραντη σιωπή, στο κρύο και την υγρασία, σημειώνουν ότι αυτές οι στιγμές «σε αναγκάζουν να επαναπροσδιορίσεις τη ζωή σου, αναλογιζόμενος, στον ίδιο χώρο, τις τελευταίες στιγμές των αλύγιστων της ταξικής πάλης».

Η Οργάνωση Περιοχής Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας της ΚΝΕ προσφέρει οικονομική ενίσχυση, μέσω της ΤΟ Κέρκυρας του ΚΚΕ, για το Μνημείο στο Λαζαρέτο. Οπως σημειώνει, το Λαζαρέτο είναι τόπος συνάντησης του ΚΚΕ με την Ιστορία του λαού και μαρτυρά το μένος της αστικής τάξης απέναντι στους οργανωμένους κομμουνιστές. Αντλώντας διδάγματα μπροστά στο 22ο Συνέδριο, η ΚΝΕ δηλώνει ότι δίνει τον καλύτερο εαυτό της στον αγώνα για την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.

Η αφήγηση στηρίχθηκε σε ΦΕΚ της περιόδου 1946-'49, που καταγράφουν τον μηχανισμό και τις ημερομηνίες των εκτελέσεων, που συμπληρώθηκε με όσα βιογραφικά στοιχεία έχουν διασωθεί για καθέναν από τους 112 εκτελεσμένους, καθώς και με γράμματα και επιστολές προς συγγενείς και χειρόγραφα ποιήματα κρατουμένων, σωσμένα από οικογένειες και Κομματικές Οργανώσεις. Παρουσιάστηκε παράλληλα το πλαίσιο του καλλιτεχνικού διαγωνισμού της ΚΕ του ΚΚΕ για το Μνημείο στο Λαζαρέτο: 1ο βραβείο στον γλύπτη Βασίλη Δωρόπουλο, 2ο στους Ευθύμιο και Δημήτρη Σιάτρα, 3ο βραβείο από κοινού στην Πελαγία Μαρμαρά και τον Αγγελο Γερακάρη.

RIZOSPASTIS

Στον σύντομο χαιρετισμό της κατά την έναρξη η Αναστασία Λαμπροπούλου, στέλεχος της ΚΝΕ, υπογράμμισε ότι η πρωτοβουλία «δεν τιμά απλώς το παρελθόν, αλλά εμπνέει τους σημερινούς αγώνες», αναδεικνύοντας το παράδειγμα που έδωσαν οι εκτελεσμένοι ως «σύμβολα ανυπότακτης στάσης».

RIZOSPASTIS

Οι δρομείς μίλησαν για μια μοναδική εμπειρία, που συνδύασε άρτια οργάνωση με ισχυρό συμβολισμό: Από τον Κωνσταντίνο Καββαδία και τον 18χρονο Μιχάλη Τζώρα, που στάθηκαν στις υψομετρικές δυσκολίες μετά το «Corfu Palace» και στο «κάψιμο» του τελευταίου χιλιομέτρου, έως τον Βασίλη Στεφανή, που χαρακτήρισε τον αγώνα «φιλικό και υποδειγματικό», και τις διακριθείσες Ολίβια Σάντου και Σταματέλλα Μιχαλά, που τόνισαν τον «ωραίο σκοπό» και την ιστορική φόρτιση της διαδρομής. Πολλοί είπαν ότι ενημερώθηκαν «απ' τα social», από προπονητές ή «στόμα με στόμα» ακόμα και την προηγούμενη μέρα, με «τελευταίας στιγμής» δηλώσεις συμμετοχής. Δρομείς από την Κέρκυρα και αλλού ανέφεραν ότι «άγγιξαν για λίγο το μεγαλείο» όσων «σήκωσαν το μπόι τους» τότε, ενώ παιδιά που συμμετείχαν στον αγώνα δρόμου του 1 χλμ. ζήτησαν η διοργάνωση να γίνεται κάθε χρόνο. Κοινός παρονομαστής των εντυπώσεων: Ασφάλεια και φροντίδα από τους διοργανωτές, δυνατά συναισθήματα μνήμης και η αίσθηση ότι ο αγώνας ξεπέρασε τον στενό αθλητικό χαρακτήρα.

RIZOSPASTIS

Η δε επιτυχία της και η μεγάλη απήχησή της προκάλεσαν επίσης τη ...θλίψη διαφόρων ακροδεξιών στοιχείων, που στα κοινωνικά δίκτυα καλούσαν σε «απομόνωση» της πρωτοβουλίας. Οι εκκλήσεις αυτές έπεσαν στο κενό, καθώς η μαζική συμμετοχή, ιδίως της νεολαίας, ανέδειξε τη δική τους απομόνωση.

Αποτελέσματα:

Γυναίκες (5 χλμ.): 1) Ολίβια Σάντου - 22.10.95 (Crossfit Corfu), 2) Σταματέλλα Μιχαλά - 23.40.57 (Remove), 3) Χρυσάνθη Παντελή - 25.40.24.

Ανδρες (5 χλμ.): 1) Κωνσταντίνος Καββαδίας - 19.30.91 (Ηρακλής), 2) Μιχάλης Τζώρας - 19.50.55, 3) Κλοντιάν Τρεχιλάι - 20.11.57 (Crossfit Corfu).

RIZOSPASTIS

RIZOSPASTIS

Με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας στο Παλαιό Φρούριο

Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους Κέρκυρας τον Δημήτρη Κουτσούμπα υποδέχτηκε η διευθύντρια Αικατερίνη-Σοφία Πανταζή, η οποία τον ξενάγησε στους χώρους όπου φυλάσσονται, συντηρούνται και ψηφιοποιούνται τα Αρχεία, καθώς και στην Εκθεση αρχειακών τεκμηρίων από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την ιταλική και γερμανική Κατοχή και στην έκθεση με τεκμήρια από το προσωπικό αρχείο του Κερκυραίου αντιστασιακού Βασίλη Ανθη. Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στην Κέρκυρα ξεκινούν από το 1443, επί Ενετοκρατίας, και αποτελούν το δεύτερο μεγαλύτερο αρχείο (μετά από εκείνο της Αθήνας).

Η διευθύντρια προσέφερε στον Δ. Κουτσούμπα αντίγραφο του καταλόγου πεσόντων της περιόδου της ιταλικής κατοχής, καθώς και δυο εκδόσεις των Γενικών Αρχείων, μια για την Επτάνησο Πολιτεία και μια έκδοση ιστορικής πηγής για τις Πρεσβείες στην Ενετοκρατούμενη Κέρκυρα.

Στη συνέχεια, ο Δημήτρης Κουτσούμπας συναντήθηκε με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας, Διαμάντω Ρηγάκου, η οποία τον ξενάγησε σε μέρη του Παλαιού Φρουρίου. Η προϊσταμένη προσέφερε στον Δ. Κουτσούμπα δύο εκδόσεις από τα δύο μουσεία που ανήκουν στην Εφορεία Αρχαιοτήτων, μια από το Βυζαντινό Μουσείο Αντιβουνιώτισσας και μια για τις αρχαιότητες της Κέρκυρας.

RIZOSPASTIS

Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους Κέρκυρας

«Είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση και ξενάγηση εδώ στο Παλαιό Φρούριο με την επικεφαλής, την διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας. Ενας σημαντικός χώρος που χρειάζεται να τον επισκέπτονται οι νέοι και οι νέες, θα έλεγα, ιδιαίτερα της πατρίδας μας, φυσικά όλος ο ελληνικός λαός, γιατί η ιστορική μνήμη είναι αυτή που κρατά ζωντανή και την ίδια την πραγματικότητα και κυρίως φωτίζει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για τα επόμενα χρόνια.

Και από αυτή την άποψη, νομίζω ότι χρειάζεται και το κεντρικό κράτος, η κυβέρνηση, τα υπουργεία, οι αρμόδιες υπηρεσίες να ενισχύσουν και με περισσότερη χρηματοδότηση και τις αρχαιότητες εδώ της Κέρκυρας, όπως επίσης και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και με πρόσληψη προσωπικού, και εξειδικευμένου και απλού προσωπικού, γιατί τα χρειαζόμαστε, είναι η Ιστορία μας, είναι το μέλλον».

RIZOSPASTIS

Σε τραπέζι που διοργάνωσε η Τομεακή Επιτροπή Κέρκυρας προς τιμήν της αντιπροσωπείας της ΚΕ και άλλων συντρόφων και συναγωνιστών που συνέβαλαν στην επιτυχία της εκδήλωσης, ο Γιάννης Μπορμπότης, Γραμματέας της ΤΕ, καλωσορίζοντάς τους ανέφερε ότι η εκδήλωση ήταν «ένα χρέος που εκπληρώθηκε και μας γέμισε αισθήματα ανάτασης», ενώ σημείωσε ότι τα σχόλια από όσους ήταν εκεί είναι θετικά.

Η ΤΕ Κέρκυρας προσέφερε στον ΓΓ της ΚΕ τα αρχεία της δίκης τριών αγωνιστών, δύο εκτελεσμένων στο Λαζαρέτο και του Γιώργου Κοντογιάννη, πατέρα της συντρόφισσας Τασίας Κοντογιάννη, συζύγου του Δ. Κουτσούμπα. Το υλικό προέρχεται από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.

Ο Δ. Κουτσούμπας, ευχαριστώντας, είπε: «Περάσαμε και περνάμε ακόμα - γιατί δεν έχει τελειώσει η παρουσία μας εδώ - πολύ όμορφες στιγμές, συγκλονιστικές στιγμές μαζί με αγαπημένους συντρόφους, με συναγωνιστές που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, ακριβώς για να επιβεβαιώσουν ότι είμαστε ακόμα ζωντανοί, είμαστε παρόντες και τιμούμε, όχι ως μνήμη απλή, τους αγωνιστές, τους αθάνατους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για τα ιδανικά του λαού μας και του Κόμματος, αλλά είμαστε εδώ γιατί σήμερα είμαστε περισσότερο απαραίτητοι σ' αυτήν την κοινωνία που έχει τεράστια προβλήματα. Με έναν λαό που αμφισβητεί την κυρίαρχη πολιτική και που πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να βαθύνουμε αυτήν την αμφισβήτηση και να τη φτάσουμε έως το τέλος, μέχρι την οριστική, τη ριζική αλλαγή αυτής της σάπιας κοινωνίας και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού».

RIZOSPASTIS

Με τον Χρ. Γόδα

«Σας ευχαριστώ όλους και όλες. Να έχετε δύναμη και υγεία, να είμαστε πάντα πρωτοπόροι στους αγώνες για τα δίκια, για το καλό του λαού μας», ανταπέδωσε τις ευχές τους.

RIZOSPASTIS

RIZOSPASTIS

Στον χώρο όπου στεγάζεται το μουσείο ο Διονύσιος Σολωμός έζησε τα τελευταία 25 χρόνια της ζωής του και συνέγραψε το ωριμότερο έργο του. Το κτίριο καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς το 1941 και το 1957 η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών ανέλαβε την ανοικοδόμησή του όπως ήταν και προηγουμένως εξωτερικά, ενώ εσωτερικά διαμορφώθηκε ώστε να στεγαστεί το μουσείο.

Ο Π. Παγκράτης υποδέχτηκε και καλωσόρισε τον Δ. Κουτσούμπα, και αναφέρθηκε στην Ιστορία του μουσείου.

Ανέφερε μάλιστα ένα συγκινητικό περιστατικό: Για την ανοικοδόμηση του μουσείου, πέρα από τους ιδίους πόρους της εταιρείας διενεργήθηκε και πανελλήνιος έρανος. Από τους πρώτους που συνεισέφεραν στον έρανο ήταν οι πολιτικοί κρατούμενοι στις φυλακές της Κέρκυρας...

Επίσης ο Π. Παγκράτης ευχαρίστησε τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συνδρομή του στην πραγματοποίηση της συναυλίας που διοργάνωσε η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» για τον Θεοτόκη, καθώς και για την τιμητική πρόσκληση στην εκδήλωση που είχε διοργανώσει το ΚΚΕ για τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» σε μελοποίηση Γιάννη Μαρκόπουλου. Ακόμα, προσέφερε στον Δ. Κουτσούμπα μέρος των εκδόσεων της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ τον ευχαρίστησε για τη φιλοξενία και δήλωσε ότι είναι τιμή για την αντιπροσωπεία του Κόμματος η παρουσία στο μουσείο. Ακόμα, σημείωσε ότι το ΚΚΕ θα συμβάλλει ώστε να γίνει πράξη η επιθυμία του Γ. Μαρκόπουλου να επαναληφθεί η συναυλία στον χώρο του μουσείου.

Ο Π. Παγκράτης ξενάγησε τον Δ. Κουτσούμπα και την αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στους χώρους του μουσείου, στα ιστορικά ντοκουμέντα και στα έργα Τέχνης που φιλοξενεί. Με την ολοκλήρωση της ξενάγησης ο Δ. Κουτσούμπας - αξιοποιώντας και τα λόγια του Κώστα Βάρναλη για το έργο του Δ. Σολωμού - έγραψε στο βιβλίο επισκεπτών:

«Θερμά συγχαρητήρια!

Η εθνική ελευθερία του "Υμνου". Η ηθική ελευθερία των "Πολιορκημένων". Η πνευματική ελευθερία του "Διαλόγου". Τα 3 δίκαια και μεγάλα αιτήματα του λαού μας, στα οποία ο Διονύσιος Σολωμός υπήρξε οδηγός, αναδεικνύονται εξαιρετικά σε τούτο εδώ το Σπίτι, το Μουσείο πλέον του Δ. Σολωμού.

Σε μια εποχή κατά την οποία ζητούμενο είναι η κοινωνική ελευθερία, στην οποία επίσης ο Δ. Σολωμός υπήρξε οδηγός, είναι χρέος μας να αναδείξουμε αυτήν τη σπουδαία κληρονομιά για τις επόμενες γενιές. Μόνο έτσι θα πάμε συνολικά μπροστά!

Πολλές ευχές σε όλους και όλες, όσοι και όσες συμβάλλουν σ' αυτήν την υπόθεση, τους ανθρώπους του Μουσείου, το ΔΣ του, τον πρόεδρό του. Δύναμη και υγεία, δημιουργικότητα.

Με εκτίμηση, Δ. Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, 25/10/2025».

RIZOSPASTIS

Ο δήμαρχος καλωσόρισε τον Δημήτρη Κουτσούμπα στο νησί και στο παλιό Δημαρχείο, ένα ιστορικό κτίριο που αποτέλεσε την έδρα του δήμου Κέρκυρας για 106 χρόνια. Σημείωσε ότι η Κέρκυρα δέχεται περίπου 4 εκατομμύρια επισκέπτες και αναφέρθηκε στα προβλήματα που ανακύπτουν από αυτό το μέγεθος της τουριστικής επισκεψιμότητας, όπως η διαχείριση νερού και απορριμμάτων, η κυκλοφορία και στάθμευση οχημάτων. Σημείωσε, επίσης, ότι και στην Κέρκυρα υπάρχει η «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού και ταυτόχρονα εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα που ήταν ακμαίος μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1960.

Αναφέρθηκε στη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων, σημειώνοντας ότι έχει επηρεάσει τη μόνιμη κατοικία, τόσο για Κερκυραίους όσο και για εκπαιδευτικούς και φοιτητές από άλλες πόλεις που αναζητούν στέγη. Ακόμα, επισήμανε ότι οι πόροι που δίνονται στην Τοπική Διοίκηση είναι ισχνοί για το μέγεθος της επισκεψιμότητας και τις ανάγκες διαχείρισης και ότι ο δήμος πιέζει να αντλήσει πόρους, φέρνοντας ως παράδειγμα το τέλος κρουαζιέρας - μερίδιο από το οποίο έλαβε φέτος - ενώ σημείωσε ότι ο δήμος ζητάει μερίδιο και από το τέλος διανυκτέρευσης που πηγαίνει στο κράτος. Τέλος, ανέφερε ότι ο δήμος φροντίζει να είναι το κομμάτι του Λαζαρέτο όπου βρίσκεται το μνημείο καθαρό.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ από την πλευρά του ευχαρίστησε για την υποδοχή της αντιπροσωπείας του Κόμματος στο παλιό Δημαρχείο, το οποίο, όπως είπε, αποτελεί πραγματικό μουσείο. Αναφέρθηκε στην εκδήλωση της ΚΕ του Κόμματος στο Λαζαρέτο, το οποίο αποτελεί ένα εμβληματικό σημείο της Ιστορίας του ΚΚΕ, του λαϊκού κινήματος. Τόνισε ότι το μνημείο είναι μια υπόσχεση που έχει δοθεί από το ΚΚΕ και ευχαρίστησε τον δήμαρχο για τη βοήθεια. Ανέφερε ότι στη συνέχεια θα πρέπει να γίνουν επιπλέον ενέργειες για την ασφαλή πρόσβαση στο Λαζαρέτο - για την προβλήτα κ.λπ. - και ότι η Περιφέρεια δηλώνει έτοιμη να χρηματοδοτήσει τέτοιο έργο. Υπογράμμισε, δε, την ανάγκη τέτοιοι τόποι, όπως το Λαζαρέτο, να είναι προσβάσιμοι όχι μόνο μια φορά τον χρόνο σε επετειακές εκδηλώσεις, καθώς έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον πανεπιστήμια, σχολεία κ.λπ. για γνωριμία με την Ιστορία του τόπου.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας επισήμανε, ακόμη, ότι οι δήμοι έχουν αναλάβει μεγάλες αρμοδιότητες, ενώ από το κράτος υπάρχει υποχρηματοδότηση. Τόνισε ότι το ΚΚΕ παλεύει για την αύξηση της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό προς τους δήμους και βέβαια για να μην αυξάνονται τα τέλη που επιβαρύνουν το λαϊκό εισόδημα. Ανέφερε ότι ο τουρισμός σημαίνει και επιπτώσεις και ότι το όφελος είναι κυρίως για αυτούς που έχουν τα μεγάλα ξενοδοχειακά και τουριστικά συγκροτήματα, όπου λειτουργεί ο νόμος του κέρδους. Υπογράμμισε ότι το πρόβλημα της λαϊκής στέγης είναι γενικότερο ζήτημα στο οποίο πάλι λειτουργεί ο νόμος του κέρδους, ότι η κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας επέδρασε αρνητικά στο να υπάρχει λαϊκή στέγη και γι' αυτό το ΚΚΕ επιμένει ότι χρειάζεται κεντρικό σχέδιο για να αντιμετωπιστεί.

Ο δήμαρχος προσέφερε στον Δημήτρη Κουτσούμπα μια έκδοση της Δημοτικής Πινακοθήκης Κέρκυρας, με τίτλο «Στην Ηχώ του Αγώνα», που περιλαμβάνει έργα που βρίσκονται στη Δημοτική Πινακοθήκη για τον Αγώνα του '21. Ακόμα, του προσέφερε το αρχαίο έμβλημα της πόλης, την Απήδαλο Ναυ, δηλαδή το πλοίο χωρίς πηδάλιο, που συμβολίζει τη ναυτοσύνη των Κερκυραίων.