Πυκνές συνεχίζονται οι εξελίξεις στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη (B-E), όπως και οι παρεμβάσεις όλων των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων που παρεμβαίνουν στα Δυτικά Βαλκάνια.

Την περασμένη Πέμπτη, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανανέωσε για έναν ακόμα χρόνο τη θητεία της πολυεθνικής «δύναμης σταθεροποίησης» (EUFOR - «Althea»), σε μια συνεδρίαση στην οποία εκφράστηκαν οι έντονες αντιθέσεις μεταξύ Δύσης, Ρωσίας και Κίνας. Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης βρέθηκαν ο ρόλος του ύπατου εκπροσώπου της Διεθνούς Κοινότητας, Κρ. Σμιτ - με Ρωσία και Κίνα να υποστηρίζουν ότι για τον διορισμό του δεν τηρήθηκε η διαδικασία που προβλέπει η «ειρηνευτική» Συμφωνία του Ντέιτον - καθώς και η πρόσφατη έκθεσή του, στην οποία ανέφερε ότι η Β-Ε αντιμετωπίζει «τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή της μεταπολεμικής περιόδου». Σχολιάζοντας τις πρόσφατες εξαγγελίες της ηγεσίας της «Σερβικής Δημοκρατίας» (RS, ένα από τα δύο μέρη του ομοσπονδιακού κράτους της Β-Ε) για δημιουργία χωριστού στρατού, δικαστικών αρχών κ.λπ., ο Σμιτ έκανε λόγο για «απόσχιση, χωρίς να το διακηρύσσουν».

Η ανακοίνωση του ΟΗΕ για τη συνεδρίαση ανέφερε ότι «τα μέλη του Συμβουλίου ήταν διχασμένα», ενώ χαρακτηριστικές ήταν και οι δηλώσεις του αντιπροσώπου της Ρωσίας, Β. Νεμπένζια, που είπε ότι «η Ρωσία, ως ένας από τους εγγυητές των Συμφωνιών του Ντέιτον, δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη σε ό,τι συμβαίνει» και ότι «η πίεση στη σερβική οντότητα της Β-Ε αυξάνεται γοργά». Πρόσθεσε μεταξύ άλλων ότι «η επιδεινούμενη πολιτική κατάσταση στη Β-Ε προκαλείται από τις ανεύθυνες ενέργειες διαφόρων εξωτερικών δυνάμεων», επέκρινε την έκθεση Σμιτ ως «ένα εξαιρετικά βεβιασμένο και αντισερβικό κείμενο», ενώ σημείωσε ότι «οι επίμονες προσπάθειες από Βόσνιους παράγοντες και εξωτερικές δυνάμεις να προωθήσουν την ιδέα μετατροπής της χώρας σε ενιαίο κράτος είναι ενάντιες στην αρχή της ισότητας των τριών λαών και των δύο οντοτήτων με ευρείες συνταγματικές αρμοδιότητες».

Είπε ακόμα ότι «αυτό που χρειάζεται να γίνει - σε Σαράγεβο, Νέα Υόρκη ή αλλού - είναι μια ουσιαστική και ισότιμη συζήτηση που θα βασίζεται στα συμφέροντα συνολικά της κοινωνίας της Β-Ε και της περιοχής για πρακτικούς τρόπους διάλυσης του επιβλαβούς μηχανισμού εξωτερικής "προστασίας" της Β-Ε και εποικοδομητικής βοήθειας της διαδικασίας εθνικής συμφιλίωσης».

Στην ίδια συνεδρίαση, ο εκπρόσωπος της Κίνας, Γκ. Σουάνγκ, ζήτησε κι αυτός «αποφυγή έξωθεν λύσεων», έθεσε ενστάσεις για τον διορισμό του Σμιτ και επισήμανε ότι «η διεθνής κοινότητα πρέπει να υποδείξει τη βοήθειά της με τρόπο κατάλληλο για την κατάσταση όπως εξελίσσεται».

Από την άλλη μεριά, η πρέσβειρα των ΗΠΑ, Λίντα Τόμας - Γκρίνφιλντ, υποστήριξε ότι οι εξαγγελίες των Σερβοβόσνιων «δείχνουν πρόθεση πλήρους απόσυρσης της "Σερβικής Δημοκρατίας" από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση» και ότι «τέτοιοι ισχυρισμοί αντιπροσωπεύουν ένα επικίνδυνο μονοπάτι για την ευρύτερη περιοχή».

Αντίστοιχα, η πολιτική συντονίστρια της Βρετανίας στον ΟΗΕ, Σόνια Φάρεϊ, κατηγόρησε τους Σερβοβόσνιους για «ενέργειες που συνιστούν προσπάθεια πυροδότησης απόσχισης από τη Β-Ε», που «όχι μόνο θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και σταθερότητα στη χώρα και την περιοχή, αλλά απειλούν την ίδια τη Συμφωνία του Ντέιτον». Η ίδια ανέφερε ότι «απορρίπτουμε τις προσπάθειες υπονόμευσης του διορισμού του ύπατου αντιπροσώπου και του πρόωρου κλεισίματος του γραφείου του», επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο «υπονομεύει την περιφερειακή ασφάλεια και τον στόχο της ευρωατλαντικής ενσωμάτωσης της B-Ε».

Στο μεταξύ, ο ηγέτης των Σερβοβόσνιων, Μ. Ντόντικ, επέμεινε με νέες δηλώσεις του ότι «η RS προσπαθεί να διορθώσει καταχρήσεις του παρελθόντος με τις ενέργειές της γιατί χάθηκε η ελπίδα ότι αυτό θα το κάνει η πολιτική ηγεσία στο Σαράγεβο ή η διεθνής κοινότητα». Συμπλήρωσε δε ότι «προσπαθούν να αποδυναμώσουν την RS και να δημιουργήσουν συνθήκες για να πάψει να υπάρχει μια μέρα».

Από την πλευρά του, «ανησυχία» για την κατάσταση εξέφρασε πάλι ο Βόσνιος Σ. Ντζεφέροβιτς, μέλος του τριμελούς προεδρείου της Β-Ε. Μιλώντας σε Διεθνές Φόρουμ στο Αζερμπαϊτζάν αναφέρθηκε σε εξελίξεις «που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη στη Β-Ε», υποστηρίζοντας ότι «είναι μονόδρομος για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων η ένταξή τους στην ΕΕ και η αμοιβαία τους συνεργασία υπό την αιγίδα της. Πιστεύω επίσης στο μέλλον της Β-Ε ως μέλους του ΝΑΤΟ γιατί αυτό είναι το πλαίσιο που εγγυάται την ασφάλεια όλων όσοι ζούμε σε αυτήν».

Παράλληλα, τα Βαλκάνια βρέθηκαν στο επίκεντρο και του «Thessaloniki Summit», όπου ο πρέσβης και μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην ΕΕ, Βλ. Τσιζόφ, ανέφερε ότι αυτά «πάντοτε αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής», ενώ ισχυρίστηκε ότι «εμείς ποτέ δεν θεωρήσαμε τα Βαλκάνια το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης».

Εκανε λόγο για την ανάγκη δημιουργίας ενός «καινούργιου χώρου συνεργασίας» για την ευημερία και τη σταθερότητα της περιοχής, αναφέροντας ταυτόχρονα ότι «υπάρχουν πάντοτε άνθρωποι που παρεμποδίζουν αυτήν την πολιτική». Μιλώντας για τις εξελίξεις που εμποδίζουν αυτήν τη «συνεργασία για τη σταθερότητα», επισήμανε το παράδειγμα της Βόρειας Μακεδονίας- εν μέσω των εξελίξεων που «τρέχουν» και σε αυτήν - κάνοντας λόγο για «μια χώρα που χρειάστηκε να αλλάξει την ονομασία της για να μπορέσει να αποτελεί μέρος του ΝΑΤΟ» και υποστηρίζοντας ότι «τον 21ο αιώνα κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεκτό, δεν έχει να κάνει με δημοκρατία».