Ενδεικτικές είναι οι τοποθετήσεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας απέναντι στην τουρκο-λιβυκή συμφωνία που υπέγραψε η κυβέρνηση Ερντογάν με την κυβέρνηση Ντμπεϊμπά, δρομολογώντας έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές που καθορίστηκαν με το παράνομο τουρκο-λιβυκό σύμφωνο του 2019, κλιμακώνοντας την αμφισβήτηση σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου.

Συγκεκριμένα, απαντώντας σε ερώτηση για τη συμφωνία που ανακοίνωσαν Τουρκία - Λιβύη προχτές, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αφού μίλησε για «αναφορές» περί υπογραφής «ενός μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης», πρόσθεσε ότι «δεν έχουμε δει ακόμα το κείμενο» και ότι «η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται, σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF), να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού κράτους ή του επιβάλλουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις», αποφεύγοντας δηλαδή να σχολιάσει το ίδιο το περιεχόμενο των συμφωνιών με την Αγκυρα, όπως και τη βάση του, το παράνομο τουρκο-λιβυκό σύμφωνο.

Καταλήγοντας ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ παρέπεμψε «στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης για το αποτέλεσμα των πρόσφατων συζητήσεων», χωρίς βέβαια να ξεχάσει να τσουβαλιάσει πάλι «όλα τα μέρη» στην περιοχή, στα οποία συνέστησε «να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο»... Δίνοντας και έτσι το σήμα για την προετοιμασία νέων παζαριών, όπως επανειλημμένα έχουν εκφράσει ετοιμότητα γι' αυτά η Αθήνα και η Αγκυρα, με βασικό μέλημα τη διαφύλαξη της ΝΑΤΟικής συνοχής απέναντι σε Ρωσία και Κίνα.

Από τη μεριά της γερμανικής κυβέρνησης, ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ δήλωσε ότι «στην περίπτωση που δύο κράτη κλείνουν συμφωνία εις βάρος της Ελλάδας, η Ελλάδα δεν δεσμεύεται από αυτήν» και πρόσθεσε πως «για λεπτομερή αξιολόγηση αυτού του πρόσφατου βήματος θα πρέπει να επανέλθω».

Παράλληλα, χτες έγινε γνωστό ότι την Τρίτη μετέβη στην Τρίπολη ο ειδικός απεσταλμένος της Γερμανίας για τη Λιβύη, Κρίστιαν Μπακ, βολιδοσκοπώντας τις προθέσεις για μία τρίτη διεθνή συνδιάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο. Ο Μπακ συζήτησε αυτό το θέμα με την Λίβυα υπουργό Εξωτερικών Νάτζλα Μανγκούς, που συμμετέχει στην παράλληλη (με εκείνη του Φάθι Μπασάγα) κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά.

Σε αυτό το πλαίσιο, σήμερα ξεκινάει στην Πράγα και η πρώτη Σύνοδος της λεγόμενης «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας», όπου έχει προσκληθεί και θα πάρει μέρος και η Τουρκία. Ο Πρόεδρός της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγο πριν αναχωρήσει για την τσεχική πρωτεύουσα, επανήλθε απευθυνόμενος στην ελληνική κυβέρνηση με δηλώσεις του τύπου «οτιδήποτε και να κάνεις, εμείς θα κάνουμε πάντα αυτό που πρέπει και είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε».

Επιπλέον, ο υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ χαρακτήρισε την Ελλάδα παράδειγμα «κακής γειτονίας» και, παίρνοντας τη σκυτάλη των απειλών, είπε ότι «δεν είναι δυνατόν να κάνουμε βήμα πίσω, ούτε χιλιοστό» από τις δικές τους αξιώσεις. «Ειδικότερα, το Πολεμικό Ναυτικό και η Πολεμική Αεροπορία μας έχουν λάβει σαφείς οδηγίες. Αποκλείεται να δείξουμε κατανόηση και να κάνουμε υποχωρήσεις. Ανεξάρτητα από το ποιος είναι από πίσω τους (σ.σ. από τους Ελληνες), είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο». Επανέλαβε ότι και την περίοδο 1919 - 1922 «ορισμένες χώρες προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα ως πληρεξούσιο κατά της Τουρκίας», προσθέτοντας: «Διαβάστε την Ιστορία, θυμηθείτε. Αν σκέφτεστε κάτι τέτοιο, λέμε: Μην ξεχάσετε να κολυμπήσετε». Επέμεινε δε ότι η Ελλάδα παραβιάζει συμφωνίες αποστρατιωτικοποίησης νησιών του Αιγαίου, σημειώνοντας ότι «τα Ιμια είναι ένα ορόσημο».

Την ίδια στιγμή, απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς σε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και συνολικά στη Δύση, είπε: «Αν δεν θέλετε να υπάρξει πρόβλημα μεταξύ Τουρκίας - Ελλάδας, να έχετε αντικειμενικά κριτήρια. Αν στηρίξεις την Ελλάδα δημόσια και δεν κρατάς τις ισορροπίες, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Οχι μόνο για την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά για όλους». Επίσης, «εμείς θέλουμε να μοιράζονται τα πλούτη του Αιγαίου δίκαια, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας»...

Σε ό,τι αφορά την ελληνική κυβέρνηση, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας μετέβη χθες στην Πολωνία, όπου συναντήθηκε με Πολωνούς ανώτατους αξιωματούχους, και σε δηλώσεις του αναφέρθηκε «στις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στην τουρκική εμπλοκή στη Λιβύη», στηλιτεύοντας την «κλιμάκωση της προκλητικής ρητορικής από την Τουρκία, που συνεχώς φτάνει σε νέα ύψη».

Αναφερόμενος τόσο στο προηγούμενο όσο και στο πρόσφατο «μνημόνιο συναντίληψης» που υπέγραψαν Αγκυρα και Τρίπολη, τα χαρακτήρισε παράνομα και άκυρα. «Είμαστε ικανοποιημένοι που βλέπουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση, οι ΗΠΑ, η Γερμανία και οι Αιγύπτιοι φίλοι μας έχουν βγει δημόσια για να καταγγείλουν τις τουρκικές πρακτικές. Υπογράμμισαν το αυτονόητο: Οτι η σημερινή διοίκηση της Τρίπολης δεν έχει εντολή να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες», είπε, στη γνωστή λογική του εφησυχασμού, παραπέμποντας σε αντιδράσεις που σε τίποτα δεν αλλάζουν το γεγονός ότι οι τουρκικές διεκδικήσεις κάνουν ένα βήμα παραπέρα, οι ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις στην περιοχή και ο ανταγωνισμός των αστικών τάξεων Ελλάδας - Τουρκίας οξύνονται, ενώ η πολιτική της εμπλοκής έχει βάλει προ πολλού τα κυριαρχικά δικαιώματα στο κρεβάτι του Προκρούστη.

Προηγουμένως, μιλώντας στο Warsaw Security Forum ανέφερε ως πηγή μεγάλης ανασφάλειας τις τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Σημειωτέον, συνεχίζοντας τις προκλήσεις η τουρκική ΠΑ προχώρησε χθες σε άλλες 72 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, τρεις εκ των οποίων ήταν υπερπτήσεις πάνω από Κίναρο και Καλόγερους.

Σε ένα τέτοιο κλίμα, προχθές Τρίτη ο υπουργός Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, στο περιθώριο της Συνόδου της Πρωτοβουλίας ADRION (βλ. ρεπορτάζ σε άλλη στήλη), σε συνάντηση με τον Ιταλό ομόλογό του συζήτησε μεταξύ άλλων και την «κατάσταση ασφαλείας» στην Ανατολική Μεσόγειο, υπογραμμίζοντας την «ανάγκη αποφυγής αναθεωρητικών συμπεριφορών, που λειτουργούν αποσταθεροποιητικά για την ευρύτερη περιοχή και δημιουργούν κινδύνους για την ασφάλεια και την ειρήνη».

Την ίδια ώρα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Οικονόμου, μιλώντας χθες στο MEGA, δεν απέκλεισε μια συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν σήμερα στη Σύνοδο της «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας» στην Πράγα. «Αν διατυπωθεί αίτημα, θα το αξιολογήσουμε και θα ανταποκριθούμε θετικά», είπε, αν και έσπευσε να κατηγορήσει τον Τούρκο Πρόεδρο ότι «ήταν αυτός που είχε δυναμιτίσει τη σχέση μεταξύ των δύο ηγετών». Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ότι «εάν ο κ. Eρντογάν ζητήσει μία συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, είναι σαφές ότι εκεί θα κληθεί να εξηγήσει τι είναι όλα αυτά τα παράλογα, εξωφρενικά, εντελώς ανιστόρητα και ανυπόστατα» που λέει η τουρκική πλευρά.

Αναφέρθηκε δε σε «σταθερές και κόκκινες γραμμές» της Αθήνας στο εν λόγω παζάρι για τις μερίδες της καπιταλιστικής λείας σε Ανατ. Μεσόγειο και Αιγαίο: «Το Διεθνές Δίκαιο, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, η εθνική μας κυριαρχία, ο σεβασμός των Συνθηκών, το πολιτικό και νομικό κεκτημένο του κόσμου μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο η Ελλάδα πάντοτε συζητά με την απέναντι πλευρά, αναζητώντας τομείς όπου θα μπορούσαμε να έχουμε κοινές δράσεις, για να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις που αφορούν και τους δύο λαούς».

Τέλος, υποτιμώντας εκ μέρους της κυβέρνησης τον στρατηγικό σχεδιασμό της τουρκικής αστικής τάξης για αναβάθμιση των συμφερόντων της στην περιοχή, σε ανταγωνισμό με την ελληνική αστική τάξη, ισχυρίστηκε ότι οι λόγοι για τους οποίους ενεργούν έτσι στη γείτονα έχουν να κάνουν με «την εσωτερική τους κατάσταση, τις οικονομικές τους δυσκολίες, τις εκλογές που έχουν, ή την παραδοσιακή τους στρατηγική να προσπαθούν να δημιουργούν θέματα και να κατασκευάζουν μια πραγματικότητα στα μέτρα τους».