Eurokinissi

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση στη Λευκωσία

Είναι ενδεικτική η Κοινή Δήλωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη και των πρωθυπουργών Ισραήλ και Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη και Μπέντζαμιν Νετανιάχου, όπου ρητά τονίζεται ότι «επαναβεβαιώσαμε την αξία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο μπορεί να προσφέρει απτά παραδοτέα μεταξύ άλλων στους τομείς της Ενέργειας, της οικονομίας, της δράσης για το κλίμα, της ετοιμότητας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας». Σε αυτήν τη βάση, μάλιστα, συμφωνήθηκε η διεξαγωγή υπουργικής συνάντησης 3+1 αργότερα μέσα στο 2023.

Εξίσου χαρακτηριστικά είναι και τα σχέδια για πρόσκληση της Ινδίας στην επόμενη τριμερή (θα γίνει το 2024 στο Ισραήλ), λίγες μέρες μετά και την επίσκεψη του πρωθυπουργού Ν. Μόντι στην Αθήνα, όπου η ελληνική κυβέρνηση προανήγγειλε στρατιωτική αποστολή στον Ινδο-Ειρηνικό και αναβάθμιση σχέσεων, ενώ η κόντρα ΗΠΑ - Κίνας φουντώνει.

Και ενόσω εντείνονται οι διεργασίες στα Ελληνοτουρκικά αλλά και στο Κυπριακό, με επίδικο και τα σχέδια συνεκμετάλλευσης και «διαφοροποίησης των ενεργειακών διαδρόμων για την Ευρώπη» με φόντο τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, η Κοινή Δήλωση αναφέρει ότι «ο ενεργειακός τομέας - και ειδικότερα το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική ενέργεια και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - αποτελεί ένα στέρεο θεμέλιο για τη συνεργασία στην περιοχή», ενώ οι τρεις πλευρές, «υπό το πρίσμα τηςαυξανόμενης ανάγκης για ενεργειακή διαφοροποίηση και διασυνδεσιμότητα, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων», επιβεβαίωσαν «το κοινό ενδιαφέρον για την προώθηση των προοπτικών για έναν αξιόπιστο ενεργειακό διάδρομο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη». Στους άξονες περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας ξεχωρίζουν επίσης η Αμυνα, η Αντιμετώπιση Καταστάσεων Εκτακτης Ανάγκης, το Περιβάλλον, ο Τουρισμός, η Υγεία κ.ά.

Με φόντο τα σχέδια αυτά, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε διμερείς συναντήσεις με τον Κύπριο Πρόεδρο και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό.

Στη συνάντηση με τον Ν. Χριστοδουλίδη τόνισε ότι «οι επόμενοι δύο μήνες θα είναι μήνες κρίσιμοι σε πολλά επίπεδα. Καταρχάς για το ζήτημα του Κυπριακού», επιμένοντας ότι είναι «πάρα πολύ σημαντικό να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ». Πρόσθεσε ότι «οι επόμενοι μήνες είναι σημαντικοί και στα πλαίσια των ελληνοτουρκικών σχέσεων», σημειώνοντας ότι αντιμετωπίζει «τις εξελίξεις με συγκρατημένη αισιοδοξία». Εκτιμώντας ότι τους τελευταίους μήνες παρατηρείται «μείωση της έντασης» στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, θύμισε ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών συναντιούνται σήμερα στην Αγκυρα για «πολιτικές συζητήσεις» (βλ. σχετικό θέμα), ωστόσο, πρόσθεσε, «απομένει αυτό το καλό κλίμα να έχει προφανώς συνέπεια και συνέχεια, και αυτό σίγουρα απαιτεί και από την Τουρκία μία αναθεώρηση, θα έλεγα, της επιθετικής στάσης την οποία τήρησε απέναντι στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια».

Στη διμερή με τον Νετανιάχου, αναφέρεται αρμοδίως, συζήτησαν «για την ενίσχυση και εμβάθυνση των ήδη εξαιρετικών διμερών σχέσεων σε μια σειρά τομείς, συμπεριλαμβανομένων της άμυνας, της οικονομίας, του τουρισμού και του αγροδιατροφικού τομέα». Ιδιαίτερη έμφαση φέρεται να δόθηκε στη συνεργασία των δύο χωρών στην Πολιτική Προστασία και στην Ενέργεια. Εξ ου και ο Μητσοτάκης υπογράμμισε τον «κομβικό ρόλο» της Ελλάδας στον ενεργειακό διάδρομο Ανατολικής Μεσογείου - Ευρώπης, μέσω υποδομών που αναπτύσσει όπως και μέσω της διασύνδεσης με τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.

Αλλά και αργότερα, στις κοινές δηλώσεις των τριών ηγετών, μίλησε για «πολλά πεδία κοινού ενδιαφέροντος» και «για τη δυνατότητα να επεκτείνουμε αυτήν την τριμερή εταιρική σχέση, ώστε πιθανώς να συμπεριλάβουμε άλλες χώρες σε ένα σχήμα 3+1, όχι μόνο τις ΗΠΑ, με τις οποίες ήδη συνεργαζόμαστε πάρα πολύ στενά, αλλά και άλλες χώρες, όπως η Ινδία, η οποία (...) έχουμε φυσικό ενδιαφέρον να κοιτάξει προς τη Δύση και να επεκτείνει το γεωπολιτικό και εμπορικό της αποτύπωμα στην περιοχή μας». Στο πλαίσιο αυτό, δεν απέκλεισε να προσκληθεί ο Ινδός πρωθυπουργός να λάβει μέρος στην επόμενη συνάντηση του σχήματος.

Παραπέρα, προέταξε ξανά τον ρόλο της Ελλάδας ως «φυσικού σημείου εισόδου του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά», τονίζοντας εκ μέρους των ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων ότι «μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να δούμε πώς το ισραηλινό και το κυπριακό φυσικό αέριο μπορούν να εξαχθούν στην ΕΕ». Πρόσθεσε δε ότι στην ελληνική κυβέρνηση «πάντοτε ήμασταν σθεναροί υποστηρικτές της ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ των χωρών μας. Πρόκειται για ένα έργο μεγάλου ενδιαφέροντος, καθώς επιδιώκουμε να επεκταθούμε περισσότερο στις ΑΠΕ και χρειαζόμαστε μεγαλύτερη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας», ώστε να διασφαλιστούν πεδία κερδοφορίας στα αρπακτικά της «πράσινης» Ενέργειας.

Ξεχώρισε επίσης τη συνεργασία τους στην Πολιτική Προστασία, προετοιμάζοντας μάλιστα για «τη συμμετοχή του Ισραήλ σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες πολιτικής προστασίας» σε επόμενη φάση, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην περιλάλητη ασφάλεια και άμυνα, λέγοντας ότι έχουν αναπτύξει «ισχυρές σχέσεις», αν και «υπάρχουν περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε στην άμυνα». Σχετικά με την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» διαβεβαίωσε ότι «συνεργαζόμαστε πολύ αποτελεσματικά» με το κράτος - δολοφόνο, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «μερικές φορές, πράγματα που δεν γίνονται δημοσίως γνωστά δείχνουν το βάθος της σχέσης μας όταν πρόκειται για τις αντιτρομοκρατικές μας πρωτοβουλίες».

Σε δηλώσεις του ο Ν. Χριστοδουλίδης εξέφρασε ικανοποίηση για τις «περιφερειακές συνεργασίες που ανάμεσα σε πολλά άλλα αποδεικνύουν και τον ρόλο που η Κύπρος και η Ελλάδα, η Ελλάδα και η Κύπρος ως κράτη - μέλη της ΕΕ μπορούν να διαδραματίσουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μια περιοχή με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία». Εκτίμησε πως «ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι καθοριστικής σημασίας για το πώς θα εξελιχθούν τα θέματα» (Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό κτλ.), ενώ έσπευσε να επισημάνει ότι «όπως λέω συχνά, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία και είμαστε εδώ να συνεργαστούμε με όλους τους γείτονές μας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, στη βάση δεδομένων που θα οδηγούν σε οφέλη για όλους τους λαούς της περιοχής».

Από τη δική του πλευρά ο Νετανιάχου χαρακτήρισε την τριμερή συνεργασία «εκπληκτική, αποτελεσματική και παραγωγική». Ιεραρχώντας κι αυτός τον τομέα της Ενέργειας ως πεδίο συντονισμού, ανακοίνωσε ότι «σύντομα θα πρέπει να αποφασίσουμε για το πώς το Ισραήλ θα εξαγάγει το αέριό του και οι ίδιες αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν από την Κύπρο (...) Αυτές οι αποφάσεις θα ληφθούν τους επόμενους τρεις με έξι μήνες, και νομίζω εντός τριών μηνών».

Πρόσθεσε δε ότι το Ισραήλ θα επιθυμούσε να ενταχθεί και στη σύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας από την ηπειρωτική Ελλάδα στην Κύπρο, «ώστε να μπορέσουμε να βελτιστοποιήσουμε τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας».

Ολα αυτά ενώ την Κυριακή ο Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας Ισραέλ Κατς είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, με τον οποίο συζήτησαν ευκαιρίες διμερούς αλλά και περιφερειακής συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, εστιάζοντας ιδιαίτερα στο φυσικό αέριο. Σύμφωνα με επίσημη τουρκική ανακοίνωση, ο Μπαϊρακτάρ ανακοίνωσε επίσης ότι θα επισκεφτεί επίσημα το Ισραήλ, μετά από πρόσκληση του Κατς,«το συντομότερο δυνατόν».

Ο δε Κατς, σε δική του ανάρτηση, χαρακτήρισε τη συνομιλία «παραγωγική» και είπε πως ο Νετανιάχου σχεδιάζει να επισκεφτεί την Τουρκία σύντομα για να συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν, με τον Ισραηλινό υπουργό να αναφέρει ότι «είναι μια πολλά υποσχόμενη στιγμή για περιφερειακή συνεργασία».

Την «κινητικότητα» γύρω από διάφορες συνεργασίες στην περιοχή επιβεβαίωσε και η συνάντηση των Νετανιάχου - Χριστοδουλίδη για τον συντονισμό της διμερούς δράσης.

Μεταξύ άλλων συμφώνησαν μέσα στο πρώτο 4μηνο του 2024 να γίνει η πρώτη διακυβερνητική συνάντηση των δύο χωρών. Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε για την «εξαίρετη συνεργασία» των δύο χωρών σε θέματα ασφάλειας (αναφερόμενος σε σχετικές υπηρεσίες που παρείχαν οι κυπριακές αρχές στην αποτροπή της απόπειρας «τρομοκρατικής ενέργειας» κατά Ισραηλινών στο έδαφος της Κύπρου), ενώ ο Χριστοδουλίδης δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι «στεκόμαστε δίπλα στο Ισραήλ στην καταδίκη κάθε μορφής τρομοκρατίας».

Στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έδεσε το Σάββατο 2 Σεπτέμβρη το οχηματαγωγό «Hurst Point», το οποίο ξεφόρτωσε στρατιωτικά οχήματα και άλλο υλικό των Ενόπλων Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Στην Αλεξανδρούπολη βρίσκονται ακόμα και στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου, τα οποία φιλοξενούνται σε στρατόπεδα της πόλης, ενώ την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης συντονιστική σύσκεψη με Βρετανούς αξιωματικούς για την υποστήριξη του στρατού τους ενόψει των προωθήσεων στρατιωτικού υλικού στη Ρουμανία στο πλαίσιο της ΝΑΤΟικής άσκησης «STEADFAST JUPITER 2023», η οποία θα διεξαχθεί τον Οκτώβρη.

«Την ώρα που καίγεται ο Εβρος για 16 μέρες, οι ΝΑΤΟικοί συνεχίζουν τη βρώμικη δουλειά τους», τονίζει σε ανακοίνωσή της η Τομεακή Επιτροπή Εβρου του ΚΚΕ, σημειώνοντας ότι «οι ΝΑΤΟικοί διασχίζουν τον Εβρο από άκρη σε άκρη όχι για να βοηθήσουν στην κατάσβεση της πυρκαγιάς αλλά για να συνεχίσουν να διατηρούν, στην ευρύτερη περιοχή, τη φωτιά του πολέμου αναμμένη».

«Η ολοένα και βαθύτερη εμπλοκή που σηματοδότησε η επίσκεψη Ζελένσκι και η συνάντησή του με τον Μητσοτάκη την ώρα που καίγεται ο Εβρος από άκρη σε άκρη, οι συμφωνίες για νέες παραδόσεις όπλων, εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτικών κ.ά., εκθέτουν τη χώρα συνολικά και ειδικά την περιοχή μας σε ανυπολόγιστους κινδύνους», αναφέρει και προσθέτει:

«Είναι πλέον καθαρότερη από ποτέ η ανάγκη απεμπλοκής της χώρας μας από τον άδικο πόλεμο. Η περιοχή μας έχει ανάγκη από έργα αντιπυρικά, αντιπλημμυρικά, αποζημιώσεις στο 100% σε όσους επλήγησαν από την καταστροφική πυρκαγιά και όχι να σπαταλάμε χρήματα σε οπλικά συστήματα που στέλνονται στην αντιδραστική κυβέρνηση της Ουκρανίας και τους φασίστες του Αζόφ, για διευκολύνσεις των ιμπεριαλιστών».