Ωρες γεμάτες αγωνία είναι οι σημερινές για το λαό της Βολιβίας, καθώς η ολιγαρχία «βρυχάται» μέσω του δημοψηφίσματος για την αυτονομία της ανατολικής επαρχίας Σάντα Κρους. Ενας βρυχηθμός απειλητικός καθώς αντανακλά και τα εχθρικά σαλπίσματα της Ουάσιγκτον. Για τη Βολιβία, των λιγότερο από δύο αιώνες ύπαρξης και των 150 πραξικοπημάτων, ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι ίσως ο μεγαλύτερος της ιστορίας της. Ενας κίνδυνος, τυπικό δείγμα της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας ενάντια σ' ένα λαό, ο οποίος, με τις συνεχείς εξεγέρσεις και τελικά την εκλογή του Εβο Μοράλες στην Προεδρία της χώρας, επέλεξε όχι την υποταγή αλλά το δρόμο της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας και έχει προχωρήσει σειρά αλλαγών, όπως ο έλεγχος των πλούσιων πλουτοπαραγωγικών πηγών (τη φετινή Πρωτομαγιά ανακοινώθηκε το πέρασμα στο κράτος μερικών ακόμα ξένων πετρελαιοβιομηχανιών και της εταιρείας τηλεπικοινωνιών).

Οι επαρχίες Σάντα Κρους, Μπένι, Πάντο και Ταρίχα, καθώς και η Κοτσαμπάμπα, που σχηματίζουν μία γεωγραφική ημισέληνο στο νότο κι αντιπροσωπεύουν το 70% του ΑΕΠ της χώρας, έχουν προγραμματίσει για σήμερα, Κυριακή 4 του Μάη, και μέσα στον Ιούνη δημοψηφίσματα για να επικυρωθεί το καθεστώς «αυτονομίας» τους απέναντι στην κεντρική κυβέρνηση. Δημοψηφίσματα που η κυβέρνηση, η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή (CNE), ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (OAS) αλλά και ο ΟΗΕ έχουν χαρακτηρίσει παράνομα και αντισυνταγματικά. Εξαιτίας μάλιστα του παράνομου και αντισυνταγματικού χαρακτήρα τους, η συμμετοχή σύμφωνα με τη CNE δεν είναι υποχρεωτική, ενώ αναμένεται ότι θα γίνουν καταγγελίες περί νοθείας εάν τελικά η συμμετοχή στη σημερινή ψηφοφορία εμφανιστεί πλασματικά ότι ξεπερνά το 50% (υπολογιζόταν ότι δε θα ξεπεράσει το 30%).

Τι επιδιώκει η ολιγαρχία με το σημερινό δημοψήφισμα στη Σάντα Κρους; Κατ' αρχάς να «επικυρώσει» το καθεστώς αυτονομίας, ειδικά όσον αφορά σε ζητήματα όπως οι μεταρρυθμίσεις για τη γη, ο έλεγχος των πλουτοπαραγωγικών πηγών, η σύσταση ανεξάρτητου Κοινοβουλίου, το δικαίωμα θέσπισης νόμων, η κατάρτιση προϋπολογισμού για την επαρχία αλλά και η συγκρότηση τοπικών δυνάμεων ασφαλείας. Δευτερευόντως να λειτουργήσει ως πρόκριμα και για τα δημοψηφίσματα που έπονται στις υπόλοιπες επαρχίες της «Ανατολικής Ημισελήνου» - Media Luna Oriental, όπως πλέον αποκαλούνται.

Ουσιαστικά πρόκειται όχι για δημοψηφίσματα αυτονομίας αλλά απόσχισης, με μοναδικό στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης και τον τερματισμό της διαδικασίας αλλαγών που προωθεί. Και εάν ο στόχος αυτός δεν επιτευχθεί, όπως δεν έχει γίνει εφικτό μέχρι τώρα με τον πόλεμο που έχουν εξαπολύσει από την πρώτη μέρα ενάντια στην Προεδρία του Εβο Μοράλες, το Γενάρη του 2006, τότε δε θα διστάσουν να διαλύσουν τη χώρα. Να τη διαλύσουν με τέτοιο τρόπο ώστε να αποσπαστούν οι κομβικές περιοχές, σε αυτή την πολύ πλούσια σε φυσικούς πόρους χώρα - τεράστια αποθέματα υδρογονανθράκων, πετρελαίου, δασών και νερού.

Εξ ου η πεισματική άρνηση των «τοπικών αρχών» να προσέλθουν στο διάλογο με την κυβέρνηση, να αποδεχτούν τη διαμεσολαβητική προσπάθεια της Καθολικής Εκκλησίας και του καρδινάλιου Χούλιο Τεράσας, των ανώτατων αξιωματούχων των «φίλιων χωρών», δηλαδή της Αργεντινής, της Κολομβίας και της Βραζιλίας. Δε δέχτηκαν καν να συναντήσουν ούτε τον απεσταλμένο του OAS, Ντάντε Καπούτο, ούτε τους απεσταλμένους του ΟΗΕ...

«Θα συνομιλήσουμε με την κυβέρνηση μετά τα δημοψηφίσματα», είχε απαντήσει στις διαμεσολαβητικές προσπάθειες ο κυβερνήτης της Σάντα Κρους, Ρούμπεν Κόστας, για να επανέλθει ακόμη πιο ακραίος τις παραμονές του δημοψηφίσματος: «Μετά το δημοψήφισμα θα γεννηθεί ένα νέο κράτος». Για να συμπληρώσει ότι αυτό θα γίνει ντόμινο αφού θα ακολουθήσουν και άλλες διοικητικές περιφέρειες.

«Είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε σε κάθε πρόκληση. Η κυβέρνηση επιδιώκει να επιβάλει ένα αντίγραφο του κουβανικού σοσιαλισμού και ενθαρρύνει τη βία διά μέσου κοινωνικών ομάδων. Αλλά δεν πρόκειται να το ανεχθούμε», δήλωσε στην εφημερίδα «Σκότσμαν» ο Νταβίντ Σέχας, πρόεδρος της Ενωσης Νεολαίας της Σάντα Κρους (Union Juvenil Crucea), η έδρα της οποίας είναι σε ένα ιστορικό κτίριο στο κέντρο της πόλης... Ο Σέχας υποστηρίζει ότι η «Νεολαία» έχει στις γραμμές της 85.000 «καλά εκπαιδευμένα μέλη, κυρίως πρώην μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων», ενώ στην έδρα της «οργάνωσης» γίνονται ήδη προετοιμασίες για μία ένοπλη σύγκρουση ή ακόμη και εμφύλιο πόλεμο μετά το δημοψήφισμα.

Οι εικόνες των νέων «αυτονομιστών», ντυμένων στα πράσινα - είναι το χρώμα που έχουν επιλέξει ήδη για τη σημαία τους - και με σβάστικες, που περιπολούν στη Σάντα Κρους, ή οπλισμένων ομάδων κρούσης που τρομοκρατούν και δε διστάζουν να προβούν σε φονικούς προπηλακισμούς, επιβεβαιώνουν τις δηλώσεις του Σέχας και το τι μέλλει γενέσθαι. Οι ομάδες κρούσης οργανώνονται από την «Επιτροπή Πολιτών», δηλαδή από τον Γκερμάν Αντέλο, επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της ολιγαρχίας (Podemos), και τον πρώην Πρόεδρο Χόρχε «Τούτο» Κιρόγκα, αλλά όχι μόνο...

«Στη Βολιβία υπάρχουν δύο δεξιές: Η εσωτερική, με βάση την ολιγαρχία, και η εξωτερική που στηρίζεται από την πρεσβεία των ΗΠΑ», κατήγγειλε στο πρόσφατο παρελθόν ο Πρόεδρος Μοράλες, αποκαλύπτοντας συνάμα φωτογραφικό υλικό συναντήσεων του πρέσβη των ΗΠΑ, Φίλιπ Γκόλντμπεργκ, με γνωστό Κολομβιανό παραστρατιωτικό καθώς και πληροφορίες που συνέλεξε η κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση και σύσταση ένοπλων παραστρατιωτικών ομάδων. Δε θα μπορούσε να βρεθεί καταλληλότερος άνθρωπος στη θέση του Αμερικανού πρεσβευτή. Ο Γκόλντμπεργκ ήταν ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματικής αποστολής στην Πρίστινα στο Κοσσυφοπέδιο από το 2004 έως το 2006, ενώ ουσιαστικά ξεκίνησε την «καριέρα» του το 1994 ως επικεφαλής του γραφείου αμερικανικών συμφερόντων στη Βοσνία. Ετσι, ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση, τώρα στη Βολιβία, συντονίζει τις κινήσεις και τις χρηματοδοτήσεις προς «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις», ενώ συνδράμει και ο πρώην Πρόεδρος της Ισπανίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ, που πρωτοστατεί στη διοχέτευση χρημάτων σε οργανώσεις στις «αυτονομιστικές επαρχίες».

Προς επιβεβαίωση, μόλις πριν από λίγες μέρες η Κολομβιανή γερουσιαστής Πιεδάδ Κόρδοβα σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ισπανική εφημερίδα «Ελ Παΐς», αναφερόμενη στην εισβολή, την 1η του Μάρτη, των Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας στο έδαφος του Εκουαδόρ, κατά την οποία δολοφονήθηκε μεταξύ άλλων και ο Ραούλ Ρέγιες, ο υπ' αριθμόν 2 των Ενόπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC), τόνισε ότι Κολομβιανοί παραστρατιωτικοί έχουν ήδη καταλάβει ολόκληρες περιοχές σε γειτονικές χώρες, τόσο στην παραμεθόρια ζώνη του Εκουαδόρ όσο και την περιοχή της Σάντα Κρους στη Βολιβία, όπου δρουν με στόχο την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης του Προέδρου Εβο Μοράλες.

«Η δύναμη είναι του λαού, όχι της κυβέρνησης ή δική μου. Φτάσαμε στην κυβέρνηση, αλλά δεν έχουμε την εξουσία. Είμαστε στη διαδικασία προβληματισμού για το πώς θα οικοδομηθεί η εξουσία του λαού, αλλά έχω πίστη στις λαϊκές δυνάμεις», δηλώνει ολοένα και πιο συχνά ο Πρόεδρος Μοράλες, η ολιγωρία ή και τα λάθη της κυβέρνησης του οποίου έχουν συμβάλει στα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί.

Παρά τα λάθη της κυβέρνησης ή τις λανθασμένες εκτιμήσεις έχει απόλυτο δίκιο όταν εμμέσως δηλώνει ότι το μεγαλύτερο όπλο που διαθέτει είναι ο ίδιος ο λαός της Βολιβίας. Από την έναρξη της Προεδρίας του, με την εκδήλωση των πρώτων κρουσμάτων του βρώμικου πολέμου, κοινωνικές, ιθαγενικές και λαϊκές οργανώσεις ήταν αυτές που περιφρούρησαν τη διαδικασία αλλαγών. Ενώ κατά τη διάρκεια της Συντακτικής Συνέλευσης, όπου κορυφώθηκαν οι «νόμιμες» αντιδράσεις της ολιγαρχίας, ολοένα και περισσότερες οργανώσεις κινητοποιήθηκαν, όπως η Συνδικαλιστική Ομοσπονδία Εργατών - Αγροτών της Βολιβίας, οι λαϊκές συνελεύσεις του Ελ Αλτο, τα Συνδικάτα. Ενώ ενώπιον της μεγαλύτερης πρόκλησης, αυτής του εμφυλίου, εκατοντάδες λαϊκές οργανώσεις συνέστησαν Αντιφασιστική Συμμαχία (όπου συμμετέχει και το ΚΚ Βολιβίας) για την υπεράσπιση της διαδικασίας των αλλαγών και της ενότητας της χώρας, ενώ δηλώνουν έτοιμοι ακόμη και για ένοπλη σύγκρουση, εάν χρειαστεί.

Ενα ακόμη μεγάλο όπλο είναι αυτό της αλληλεγγύης. Εκατοντάδες ιθαγενικές οργανώσεις από όλη τη Λατινική Αμερική, συνδικάτα, τα Κομμουνιστικά Κόμματα από όλο τον κόσμο δηλώνουν τη στήριξή τους στο λαό της Βολιβίας. Ενώ στην έκτακτη Σύνοδο της Μπολιβαριανής Εναλλακτικής Λύσης για την Αμερική (ALBA), που πραγματοποιήθηκε πριν μερικές μέρες στο Καράκας, η Κούβα, η Βενεζουέλα, η Νικαράγουα και φυσικά η Βολιβία με διακήρυξή τους καταγγέλλουν τα σχέδια αποσταθεροποίησης και διχοτόμησης της Βολιβίας που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από την ολιγαρχία και εκπορεύονται από τις ΗΠΑ, και δηλώνουν αποφασισμένες «να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους και την υποστήριξή τους προς την κυβέρνηση του Προέδρου Εβο Μοράλες και το λαό της χώρας, με δράση που θα εκδηλωθεί σε κατάλληλο χρόνο και με αποφασιστικό τρόπο».