Αποδέχθηκα με μεγάλη χαρά την πρόσκληση της «Λαϊκής Συσπείρωσης» να πάω στην Πάρο και να μιλήσω σε μια μεγάλη συγκέντρωση, για το πώς ο πολιτισμός μπορεί να συμβάλει στον αγώνα του ανθρώπου για τη βελτίωση της ζωής του.

Αυτός ο τόπος ήταν πάντα στα μάτια μου ένα ολόκληρο μαγικό σύμπαν, μέσα σε αρχαία τείχη, ναούς, λατομεία, ενετικά φρούρια, χριστιανικά μνημεία και, βέβαια, με την πολύτιμη περιουσία του: Τους ξεχωριστούς ανθρώπους του.

Ξεκίνησα την ομιλία μου επισημαίνοντας πως ο πολιτισμός είναι μια έννοια που χωράει όχι μόνο την τέχνη, αλλά το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας. Χωράει από τα παλαιολιθικά εργαλεία μέχρι τα βιομηχανικά ρομπότ, από τα σκίτσα των σπηλαίων μέχρι τους πίνακες του Πικάσο, από τα θεωρήματα του Πυθαγόρα μέχρι τη κβαντική χρωμοδυναμική, από τα έπη του Ομήρου μέχρι τα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, όπως έχει πει κι ο καθηγητής Αστροφυσικής Κ. Αλυσσανδράκης. Περιέχει τους αγώνες των καταπιεσμένων και την αντίδραση των καταπιεστών. Ο πολιτισμός είναι τρόπος ζωής, είναι συμπεριφορά, κι ενώ κάθε κυρίαρχος θέλει να τον ελέγχει, κάθε κατατρεγμένος τον χρειάζεται για καταφύγιο αλλά και εφαλτήριο.

Στον κόσμο όμως των «αρμοδίων του πολιτισμού», δηλαδή της διαφθοράς, των παραμάγαζων και της οικογενειοκρατίας, δεν γίνεται αντιληπτό ότι ο πολιτισμός είναι είδος πρώτης ανάγκης. Δεν περνάει από το μυαλό τους ότι μπορεί να είναι η επικράτηση του δικαίου πάνω στη δύναμη. Της πειθούς πάνω στη βία. Του διαλόγου στον μονόλογο και του πνεύματος στην ύλη. Αυτό ούτε μπορούν κι ούτε τους συμφέρει να το χωνέψουν. Αν ήξεραν λίγη ιστορία, θα γνώριζαν πως ο άνθρωπος στηριζόταν ανέκαθεν σε όλες τις μορφές της τέχνης, από τον καιρό που κατάλαβε τον εαυτό του πάνω σ' αυτόν τον πλανήτη. Γιατί; Γιατί τις χρειαζόταν.

Η εκδικητική μανία που έχει καταλάβει - χρόνια τώρα - τους κυβερνώντες για την εξόντωση των καλλιτεχνών, η κήρυξη ενός πολέμου, και μάλιστα χωρίς προσχήματα, εναντίον των εργαζομένων στους τομείς της τέχνης, η επιμονή για την ιδρυματοποίησή της, η απαξίωση των δημιουργών και όλων των μορφών έμπνευσης και δημιουργίας, που μέσα στους αιώνες βοήθησαν τον άνθρωπο να είναι λιγότερο υποδουλωμένος, δεν πρόκειται να εμποδίσουν την έφοδο στους ουρανούς! Αυτή θα γίνει! Κάθε μέρα φαίνεται όλο και πιο ξεκάθαρα. Οπως και να 'χει, ο 21ος είναι ο αιώνας των λαών και δεν μπορεί παρά να αλλάξουν όλα!

Η προωθούμενη υποκουλτούρα από τα αστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, αν δεν αντισταθούμε, θα συνεχίσει να συμβάλλει καθημερινά στην καθήλωση του πνεύματος και στη συντηρητικοποίηση της σκέψης, ώστε να μην εστιάζουμε στα πραγματικά προβλήματα, όπως είναι η ανεργία, η φτωχοποίηση, το Ασφαλιστικό, η Υγεία, η Παιδεία.

Ομως, είναι τόσο σημαντικό κάθε μορφή πολιτισμού, ειδικά σήμερα, να αφουγκράζεται την εκμετάλλευση που βιώνουν η εργατική τάξη και η νεολαία. Γιατί; Γιατί πίσω από τη βιτρίνα των λίγων γνωστών και υπερπροβεβλημένων σταρ, υπάρχουν χιλιάδες εργαζόμενοι στον χώρο της τέχνης, που ζουν σε συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα.

Ολοι οι υπουργοί Πολιτισμού της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ έβλεπαν και βλέπουν τον χώρο του πολιτισμού μέσα από το πρίσμα των αγορών και της καπιταλιστικής οικονομίας, γι' αυτό και στον χώρο αυτό υπάρχει μεγάλη εκμετάλλευση, εφαρμόζονται οι ελαστικές μορφές εργασίας, τα εξοντωτικά ωράρια, οι ελάχιστες αμοιβές, έξω από κάθε κλαδική και συλλογική σύμβαση.

Συνέπεια; Ο πολιτισμός να γίνεται εμπόρευμα στα χέρια των εταιρειών και των μεγάλων χορηγών, που το μόνο τους μέλημα είναι η αύξηση των κερδών τους, εκμεταλλευόμενοι τον κάθε καλλιτέχνη. Ο πολιτισμός, όμως, είναι δικαίωμα όλου του λαού και μπορεί να αποτελέσει έμπνευση για τους αγώνες του εργατικού κινήματος. Μην ξεχνάμε ότι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, παγκόσμια, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο λαϊκό - εργατικό κίνημα με το στίχο τους, τη μουσική τους και τα έργα τους.

Βέβαια, πολύ συχνά η τέχνη, από την αρχή της ανθρωπότητας, εκτός από το ότι υπήρχε για να βοηθάει τους ανθρώπους να εκφράζονται, να επικοινωνούν, να ευαισθητοποιούνται, να ονειρεύονται, να συγκινούνται, να χαμογελούν, να σκέφτονται, να προβληματίζονται, να ημερεύουν, τους έκανε και να επαναστατούν!

Κι εδώ ακριβώς είναι που τα χάλασαν μαζί της, γιατί είναι κακό πράγμα η επανάσταση και η ανατροπή του συστήματος. Είναι πολύ μεγάλη δύναμη ο πολιτισμός απέναντι στη βαρβαρότητα και ιδιαίτερα κάτω από τις σημερινές άδικες, εκμεταλλευτικές και απάνθρωπες συνθήκες.

Δεν είναι καθόλου χρήσιμος στο δικό τους σκοτεινό σύμπαν, όπου μόνο το κέρδος μετράει και που τα τελευταία πράγματα που έχουν θέση σ' αυτό είναι η μουσική, το σινεμά, η ζωγραφική, το θέατρο, ο χορός, η ποίηση, η γλυπτική, τα βιβλία, όλα αυτά δηλαδή που δεν καταλαβαίνουν οι κατά καιρούς «αρμόδιοι».

Στον δικό τους κόσμο αυτά θεωρούνται είδη πολυτελείας, ενώ οι καλλιτέχνες, που τους θεωρούν «ψωνάρες», δεν χρειάζεται να πληρώνονται κιόλας, αφού «παίζουν» και δεν δουλεύουν.

Βέβαια η ουσιαστική ενασχόληση με τον πολιτισμό προϋποθέτει να έχεις δουλειά, το σπίτι σου να έχει ρεύμα και νερό, τα μέλη της οικογένειάς σου φαγητό και ικανοποιητικές παροχές σε Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια. Ολα αυτά δηλαδή που αυτές τις εποχές στερείται μεγάλο τμήμα του λαού.

Πρέπει να τους δώσουμε να καταλάβουν πως πολιτισμός ΔΕΝ είναι ομογενοποίηση, ισοπέδωση, ομοιομορφία, απόσυρση από τα κοινά, ιδιώτευση, ατομικισμός και μοναξιά, για να μη διαταράσσεται ο κύκλος του αγοραίου πολιτισμού, που ως εμπορικό προϊόν υπακούει στους κανόνες μιας αδηφάγας καπιταλιστικής ανάπτυξης. Μιας «ανάπτυξης» που δεν θέλει τον άνθρωπο - πολίτη που συμμετέχει και παράγει, αλλά τον άνθρωπο - καταναλωτή.

Η αντιμετώπιση του πολιτισμού με όρους βιομηχανίας, αγοράς και προστιθέμενης αξίας είναι πολύ επικίνδυνη.

Μπροστά στον «ρεαλισμό» της αγοράς που θέλει να πουλάει και να αγοράζει τον πολιτισμό, μαζί με την Υγεία, την Παιδεία και τον δημόσιο πλούτο, έχουμε κάθε συμφέρον να αντιπαραθέσουμε την αντίσταση, την ανυπακοή και την απειθαρχία, ως τα μόνα που θα μας επιτρέψουν όχι μόνο να περισώσουμε ό,τι απέμεινε, αλλά να αξιοποιήσουμε την πολιτιστική μας παράδοση στην καθημερινή ζωή και δράση και να την αναπτύξουμε παραπέρα.

Οι πνευματικοί δημιουργοί έχουν ιδιαίτερη ευθύνη, αλλά είναι και υπόθεση όλων μας.

Ο Μπρεχτ είχε πει πως «για την τέχνη, το να είναι κανείς απολίτικος σημαίνει ότι έχει διαλέξει το στρατόπεδο αυτών που κρατούν τα ηνία της εξουσίας». Το μεγαλύτερο ηθικό και κοινωνικό χρέος της πνευματικής ηγεσίας είναι να αναδείξει με το έργο της ότι αυτή η αθλιότητα, που βιώνουμε σ' αυτούς τους καιρούς, δεν είναι μοιραία ούτε αναπόφευκτη και ότι μπορεί να ανατραπεί προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.

Και μιας και μιλάμε για το όφελος του κοινωνικού συνόλου, να υπογραμμίσουμε πως στις 8 Οκτώβρη έχουμε μία κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση για τις Περιφέρειες και για τους δήμους. Δηλαδή, γι' αυτούς που ουσιαστικά αποτελούν το μακρύ χέρι της κυβέρνησης, αφού υπάρχουν για να υλοποιούν υπάκουα όλες τις αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης, σε βάρος μας. Ο καθένας από μας και όλοι μαζί πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί με τα μεγάλα λόγια, τις εντυπωσιακές μακέτες έργων και τις υποσχέσεις των υποψηφίων που στοχεύουν μόνο στην υφαρπαγή ψήφων. Το κριτήριό μας - και σ' αυτές τις εκλογές - θα πρέπει να είναι η συνέπεια λόγων και έργων, η πορεία του καθενός, η αγωνιστική του στάση απέναντι στα προβλήματα του τόπου. Χρειαζόμαστε αποδείξεις ότι θέλει και μπορεί κάποιος να ηγηθεί σε δήμους και Περιφέρειες, με εντιμότητα, εμπειρία, συνέπεια, διεκδικητικό χαρακτήρα, κάποιος που να μην εξαρτάται από συμφέροντα, να νοιάζεται πραγματικά για να ακουστεί δυνατά η φωνή του λαού.

Η «Λαϊκή Συσπείρωση» Πάρου έχει αποδείξει πως είναι η δύναμη που μάχεται για τα λαϊκά συμφέροντα. Η δύναμη που εκφράζει τη λαϊκή αντιπολίτευση για τα θέματα Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, για το νερό, την Ενέργεια, την καθαριότητα, τις ασφαλείς και φθηνές μεταφορές, τα έργα αντιπλημμυρικής, αντισεισμικής και αντιπυρικής προστασίας. Ο υποψήφιος δήμαρχος της Πάρου, ο Κώστας Ροκονίδας, με όπλο τις αξίες, την αγωνιστικότητα και τη συνέπεια, είναι αποφασισμένος να παλέψει και να διεκδικήσει λύσεις για τα προβλήματα των Παριανών. Δεν είναι απ' αυτούς που ακολουθούν την τακτική καθολικής αποδοχής της κεντρικής εξουσίας και της άκριτης υποταγής στην πολιτική της. Εχει αποδείξει πως μπορεί να συγκρούεται με την απάνθρωπη πολιτική, που όλα τα βάζει στο ζύγι κόστους - οφέλους. Βρέθηκε πάντα απέναντι στην πολιτική που θέλει τους δήμους φορομπηχτικούς μηχανισμούς και που αντιμετωπίζει τις παροχές στους δημότες στη βάση της ανταποδοτικότητας (πλήρωσε για να έχεις), στην πολιτική που ιδιωτικοποιεί υπηρεσίες και παροχές.

Το αγωνιστικό ψηφοδέλτιο της «Λαϊκής Συσπείρωσης» συγκροτούν άνθρωποι έντιμοι που οραματίζονται και σχεδιάζουν τη διαμόρφωση μιας καθημερινότητας στην Πάρο που θα ικανοποιεί τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες των κατοίκων και των επισκεπτών της, με την προστασία και τον σεβασμό του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού.

Αυτά τα 4 χρόνια, γνωρίζω πως κατακτήθηκαν πολλά στο νησί: Εγιναν πράξη αυτά που άλλοι διεκδικούσαν στα λόγια. Αποδείχθηκε ότι η πολιτική συμφωνία πάνω σε προγραμματικές αρχές, αξίες και ιδανικά μπορεί να ξεπερνά τις λίγες ή περισσότερες διαφωνίες.

Είναι σαφές πως η Πάρος δεν έχει ανάγκη από αλλαγή διαχειριστή, αλλά από μια μάχιμη δημοτική αρχή που θα προασπίζεται ασυμβίβαστα τα συμφέροντα του τόπου.

Τελειώνοντας θα ήθελα να πω ότι στην Πάρο, πολλούς αιώνες πριν, σε μια αρχαία εποχή που οι θρησκευτικές βάσεις της κοινωνίας ήταν αυστηρές και ο λόγος ο επικός είχε τη μονοκρατορία στην έκφραση, ένας Αρχίλοχος στην Πάρο και μία Σαπφώ στη Λέσβο τ' ανέτρεψαν όλα, φέρνοντας τα αισθήματα, τις ανθρώπινες ανάγκες και τα όνειρα σε πρώτο επίπεδο. «Οι πρώτοι στο Αιγαίο και οι πρώτοι σ' όλον το γνωστό κόσμο», έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης.

Ο Παριανός Αρχίλοχος υπήρξε κεντρική φυσιογνωμία της λογοτεχνίας στην αρχαιότητα και είχε θεωρηθεί ίσος με τον Ομηρο. Στο έργο του αναγνωρίζει τον αιώνιο νόμο της εναλλαγής που κυβερνά τον κόσμο, ενώ από τον πόλεμο αφαιρεί κάθε στοιχείο μεγαλοπρέπειας, απεικονίζοντας με ρεαλισμό μόνο την αβεβαιότητα και την αθλιότητά του.

Σήμερα ο πόλεμος έχει πολλές μορφές και αυτό το διαπιστώνουμε όλοι καθημερινά. Ζούμε μέσα σε μάχες διαρκείας. Η Πάρος δεν έχει ούτε τις αντοχές ούτε την υπομονή ούτε την πολυτέλεια να χάσει μια ακόμα πενταετία. Αγκομαχάει ήδη κάτω από το βάρος του υπερτουρισμού, της αδυναμίας υποδομών, την ασφυκτική παρουσία του μεγάλου κεφαλαίου στο νησί, την αλλαγή του χαρακτήρα της οικονομίας, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος κ.λπ.

Οι Παριανοί δεν έχουν λόγο να υπομείνουν κι άλλα νέα πειράματα, νέα παραμύθια, νέες υποσχέσεις, νέα λόγια του αέρα. Κυρίως δεν φαντάζομαι να διασκεδάζουν με τα προεκλογικά σόου του κάθε νυν και μελλοντικού Καλοχαιρέτα.

Υπάρχει ανάγκη αλλαγής πολιτικής, αλλαγής σελίδας, αλλαγής πορείας στο νησί. Το είχε πει κι ο Αρχίλοχος. Μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα!

Στην ομιλία του ο υποψήφιος δήμαρχος Πάρου, Κ. Ροκονίδας, μεταξύ άλλων τόνισε:

«Πολλοί αυτές τις μέρες μάς ρωτούσαν: "Μα πώς, μέσα στην τρέλα της προεκλογικής περιόδου, βρήκατε τον χρόνο και τον χώρο για μια εκδήλωση για τον πολιτισμό; Η απάντηση είναι απλή: Γιατί αυτοί είμαστε! Πράγματι, επιλέξαμε - όχι τυχαία - μέσα στην τελική ευθεία πριν τις εκλογές και παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, να πραγματοποιήσουμε μια τέτοια εκδήλωση γιατί κατά τη γνώμη μας συμπυκνώνει όλα αυτά που μας αντιπροσωπεύουν, που οραματιζόμαστε για το νησί μας, αλλά και που μας ξεχωρίζουν από τους άλλους συνδυασμούς, οι οποίοι διεκδικούν σήμερα να διαχειριστούν το μέλλον του. Γι' αυτό λοιπόν αποφασίσαμε να αναδείξουμε το ζήτημα του Πολιτισμού, δίνοντας ταυτόχρονα το στίγμα τού τι πρεσβεύουμε και για τι αγωνιζόμαστε ως "Λαϊκή Συσπείρωση" Πάρου. Για εμάς, ο πολιτισμός δεν είναι κάτι το δευτερεύον, μια υποσημείωση - που μπήκε για να μπει - ως φανταχτερή "γαρνιτούρα" σε κάποιο προεκλογικό πρόγραμμα. Δεν είναι κομμάτι κάποιας αόριστης επίκλησης για ένα γενικά και αόριστα καλύτερο μέλλον. Δεν είναι κομμάτι κάποιου "μάρκετινγκ" για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος. Για εμάς, ο πολιτισμός αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα και θεμελιώδη ανάγκη για τον λαό. Ως τέτοιο τον αντιλαμβανόμαστε και ως τέτοιο τον αντιμετωπίζουμε, χαράσσοντας τις προτάσεις μας και σχεδιάζοντας τις πολιτικές μας ως υποψήφια δημοτική αρχή. "Πολιτισμός για όλους, πολιτισμός παντού"!».