Χοντραίνει το "παιχνίδι" των τραπεζικών ομίλων για την άλωση του πιστωτικού συστήματος, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτεται το μέγεθος του σκανδάλου της κυβερνητικής πολιτικής, οι εκπρόσωποι της οποίας, στην προσπάθειά τους, να φέρουν σε πέρας τους στόχους της ΟΝΕ και του... "εκσυγχρονισμού" της οικονομίας, δε διστάζουν να προσφέρουν τη δημόσια περιουσία έναντι"πινακίου φακής". Ιδιαίτερα αποκαλυπτικές από αυτή την άποψη ήταν οι προσφορές, που υποβλήθηκαν από τον όμιλο Λάτση, την Τράπεζα Εργασίας και την Τράπεζα Πειραιώς και Μακεδονίας - Θράκης για την απόκτηση της Τράπεζα Κρήτης, που έφτασαν να προσφέρουν ποσά τριπλάσια από όσα προσδοκούσε να εισπράξει η κυβέρνηση.

Συγκεκριμένα, και ενώ η κυβέρνηση δε δίστασε στην προσπάθειά της να πουλήσει πάση θυσία την Τράπεζα Κρήτης να την προσφέρει χωρίς καν ελάχιστο τίμημα, οι προσφορές που τελικά υποβλήθηκαν χτες από τους υποψήφιους αγοραστές, είναι - σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση τής υπό εκκαθάριση παλαιάς Τράπεζας Κρήτης - οι εξής:

• Η Consolidated Eurofinance Holdings SA (συμφερόντων της οικογένειας Λάτση) προσφέρει 93 δισ. δρχ. από τα οποία το 30% άμεσα, 10% ετησίως για τα τρία πρώτα χρόνια και τα υπόλοιπα 37,2 δισ. μετά από τέσσερα χρόνια.
• Η Τράπεζα Εργασίας προσφέρει 48,1 δισ. δρχ., πληρωτέα εφάπαξ και άμεσα.
• Οι Τράπεζες Πειραιώς και Μακεδονίας - Θράκης (η δεύτερη εξαγοράστηκε πρόσφατα από την πρώτη και υπέβαλαν από κοινού προσφορά) 52,4 δισ. δρχ., από τα οποία 16,97 δισ. άμεσα, 12,7 δισ. δρχ. τον πρώτο χρόνο, 11,8 δισ. δρχ. το δεύτερο χρόνο και 10,9 δισ. δρχ. τον τρίτο χρόνο.

Και οι τρεις προσφορές κρίθηκαν συμβατές με τους όρους της προκήρυξης του διαγωνισμού, ενώ οι φάκελοι - σύμφωνα με τους όρους διενέργειας του διαγωνισμού - πρόκειται να διαβιβαστούν σήμερα στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία θα αποφανθεί για την καταλληλότητα των υποψηφίων αγοραστών. Στη συνέχεια η Επιτροπή Αξιολόγησης θα προβεί στην τελική αξιολόγηση των προσφορών, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια που έχουν τεθεί με τη σχετική κοινή απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αξίζει να θυμίσουμε ότι με την παραπάνω κοινή απόφαση, την προκήρυξη του τρίτου διαγωνισμού δηλαδή, δεν προβλεπόταν ελάχιστο τίμημα για την πώληση της Τράπεζας Κρήτης. Με δεδομένο μάλιστα ότι οι δύο προηγούμενοι διαγωνισμοί που είχαν κηρυχτεί άγονοι προέβλεπαν κατώτατο τίμημα 40 δισ. δρχ. ο πρώτος και 30 δισ. δρχ. ο δεύτερος, ήταν φανερή η μεθόδευση της κυβέρνησης, να ξεπουλήσει την Τράπεζα με λιγότερο από το τελευταίο ποσό.

Τα παραπάνω, σε σχέση με τις χτεσινές εξελίξεις, αποκαλύπτουν ότι οι χαρακτηρισμοί "ξεπούλημα" και "σκάνδαλο" αποδεικνύονται πλέον φτωχοί, για να περιγράψουν τις διαδικασίες, με τις οποίες η ίδια η κυβέρνηση προώθησε την ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας Κρήτης. Επιπλέον, οι χτεσινές εξελίξεις είναι ενδεικτικές για το μέγεθος του "παιχνιδιού", που θα παιχτεί στο επόμενο διάστημα στον τραπεζικό χώρο εν όψει των προωθούμενων ιδιωτικοποιήσεων δύο ακόμη τραπεζών, της Ιονικής Τράπεζας και της Τράπεζας Κεντρικής Ελλάδος. Χαρακτηριστική, από αυτή την άποψη, είναι και η ανακοίνωση που εξέδωσε χτες η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία έσπευσε να συγχαρεί τη διοίκηση της Eurobank για την απόκτηση της Τράπεζας Κρήτης, χαρακτηρίζοντας ως "εξαιρετικά θετική εξέλιξη" το γεγονός ότι "ολοκληρώθηκε η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης μιας ακόμη τράπεζας".

Η Τράπεζα Πειραιώς, στην ανακοίνωσή της, διατυπώνει την εκτίμηση ότι "το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει πολύ μεγαλύτερη αξία, στη βάση των εξελίξεων που σημειώνονται απ' ό,τι αρχικώς αναφερόταν προ διμήνου ή τριμήνου",προσθέτοντας ότι "η επιτυχής ιδιωτικοποίηση και το τίμημα εξαγοράς της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης προ διμήνου, όπως και σήμερα φυσικά της Τράπεζας Κρήτης, επαληθεύουν την εκτίμηση αυτή". Στην ίδια ανακοίνωση η Τράπεζα Πειραιώς εμφανίζεται, για μια ακόμη φορά, διατεθειμένη να συμμετέχει ενεργά στις επερχόμενες εξελίξεις στον τραπεζικό χώρο, τονίζοντας ότι "θα συνεχίσει σταθερά στους αναπτυξιακούς στόχους που έχει θέσει, μεταξύ των οποίων και τη διεύρυνση του δικτύου των καταστημάτων και των δραστηριοτήτων του ομίλου, ανεξαρτήτως εάν δεν απέκτησε σήμερα την Τράπεζα Κρήτης".

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο αγοραστής της Τράπεζας Κρήτης θα αποκτήσει ένα χαρτοφυλάκιο καταθέσεων της τάξης των 332 δισ. δρχ. και δανείων που ξεπερνά τα 200 δισ. δρχ. Η Τράπεζα Κρήτης διαθέτει ένα δίκτυο 86 καταστημάτων, ενώ το προσωπικό της ανέρχεται γύρω στα 1.489 άτομα. Διαθέτει ακόμη θυγατρικές εταιρίες (Επενδύσεις Αναπτύξεως, Ακμή Ζωής, Ακμή Ζημιών, Κύδων), ενώ είναι ο κύριος μέτοχος της ΕΒΟ ΑΕ.

Τέλος, αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το ελληνικό δημόσιο όταν ξεκίνησαν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης της Τράπεζας Κρήτης (με το "σπάσιμο" της τράπεζας σε δύο κομμάτια, την παλαιά τράπεζα επιφορτισμένη με όλα τα χρέη και τις αμαρτίες του παρελθόντος και τη "νέα τράπεζα" απαλλαγμένη από κάθε βάρος και ανοίγματα από την περίοδο Κοσκωτά) είχε προικοδοτήσει τη νέα προς ιδιωτικοποίηση Τράπεζα Κρήτης με 38 δισ. δρχ. για την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου.

Με ανακοίνωσή της η διοίκηση της Eurobank, δηλώνει έτοιμη να διεκδικήσει δυναμική παρουσία στο νέο τοπίο, που διαμορφώνεται στην ελληνική τραπεζική αγορά, μετά την προσφορά που υπέβαλε η Consolidated Eurofinance Holdings SA του Διεθνούς Ομίλου Τραπεζών Λάτση, στην οποία ανήκει η Τράπεζα EFG Euurobank, για την εξαγορά της Τράπεζας Κρήτης.

Στην ανακοίνωσή της κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις προηγούμενες κινήσεις της, όπως ήταν η συγχώνευση της EFG Eurobank με την Interbank, η εξαγορά του δικτύου της Credit Lyonnais και η πρόσφατη εξαγορά της Τράπεζας Αθηνών, τονίζοντας ότι η εξαγορά της Τράπεζας Κρήτης θα διασφαλίσει στην EFG Eurobank "μία σημαντική θέση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, με ισχυρή κεφαλαιακή βάση και δίκτυο που στο τέλος του 1998 θα ανέρχεται σε 180 καταστήματα".

Οι χτεσινές εξελίξεις με την Τράπεζα Κρήτης και το υψηλό τίμημα που προσφέρθηκε θεωρείται ότι αποτελούν "πλήγμα" για τον όμιλο της Τράπεζας Πίστεως, τουλάχιστον για δύο λόγους. Ο πρώτος, όπως σημειώνουν αρμόδια στελέχη, έχει να κάνει με τον "δυναμισμό και την αποφασιστικότητα" που φαίνεται πως επιδεικνύει ο όμιλος Λάτση όλο το τελευταίο διάστημα, ο οποίος διαθέτει απροσδιόριστης έκτασης ρευστότητα στο εξωτερικό. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι το τίμημα των 93 δισ. δρχ. για την Τράπεζα Κρήτης, αλλάζει άρδην τα δεδομένα για την Ιονική Τράπεζα,για την οποία ο πρόεδρος της Πίστεως πρόσφατα άφηνε δημόσια να διαφανεί ότι προτίθεται να προσφέρει ιδιαίτερα χαμηλό τίμημα, λέγοντας μάλιστα με έμφαση ότι η τιμή πώλησης δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βάση τη χρηματιστηριακή αξία της Τράπεζας. Αν η Τράπεζα Κρήτης (που με βάση το ενεργητικό, τις χορηγήσεις και τις καταθέσεις διαθέτει το 1-2% της τραπεζικής αγοράς) πουληθεί με 93 δισ. δραχμές (έστω και με δόσεις σε 4 χρόνια), θα ρισκάρει άραγε η κυβέρνηση να πουλήσει την Ιονική Τράπεζα (που διαθέτει το 6-8% της αγοράς) σε τιμή κάτω των 400 δισ. δραχμών χωρίς να κατηγορηθεί για σκανδαλώδη εκποίηση;

Οι διεργασίες και τα "κονταροχτυπήματα", που θα υπάρξουν από εδώ και πέρα, δεν είναι εύκολο να προσδιοριστούν. Οι "συμμαχίες" και οι υπόγειες διαδρομές που θα ακολουθήσουν οι τραπεζίτες, στην προσπάθειά τους ν' ελέγξουν πλήρως την τραπεζική αγορά, θα είναι τέτοιες που δε θεωρείται απίθανο το επόμενο διάστημα ν' αλλάξει εντελώς ο χάρτης των τραπεζών και των μεριδίων τους στην αγορά.

Χωρίς τους εκπροσώπους των εργαζομένων που αποκλείστηκαν με δικαστική απόφαση συνέρχεται σήμερα η ετήσια γενική συνέλευση της Ιονικής Τράπεζας. Η όλη διαδικασία είναι περισσότερο τυπικά μια και τη συνέλευση δεν πρόκειται να την απασχολήσουν τα σοβαρά ζητήματα του επικείμενου ξεπουλήματος της Τράπεζας σε ιδιώτες. Ωστόσο, και κάτω από αυτές τις συνθήκες οι διορισμένοι από την κυβέρνηση διοικούντες δεν επέτρεψαν να ακουστεί η φωνή των εργαζομένων και η αντίδρασή τους στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης.

Χτες το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκανε δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων της διοίκησης της Ιονικής Τράπεζας και απέκλεισε από τη συνέλευση τους αντιπροσώπους του Ταμείου Αλληλοβοήθειας Τραπεζοϋπαλλήλων και του Συλλόγου Υπαλλήλων της Ιονικής Τράπεζας.

Το δικαστήριο με την υπ' αριθμό 17396/98 απόφασή του έκρινε ότι εκ μέρους του Ταμείου Αλληλοβοήθειας Τραπεζοϋπαλλήλων θα συμμετάσχουν στη γενική συνέλευση μόνο οκτώ άτομα, ενώ ο Σύλλογος Υπαλλήλων της Ιονικής θα εκπροσωπηθεί το πολύ με έξι άτομα! Από την πλευρά τους οι εργαζόμενοι είχαν υποβάλει εμπρόθεσμα αίτηση - και όπως προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία - για να εκπροσωπηθούν στη συνέλευση με 123 άτομα. Με την απόφαση του δικαστηρίου οι εργαζόμενοι αποκλείονται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της Ιονικής Τράπεζας, σε μια στιγμή που έχουν δρομολογηθεί δυσμενείς εξελίξεις για τους εργαζόμενους και η κυβέρνηση προχωράει στην πώληση της Τράπεζας.

Το δικαστήριο δέχτηκε τους ισχυρισμούς και την κινδυνολογία της διοίκησης της Ιονικής και έτσι στην απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου αναφέρεται ότι πρέπει να είναι μικρός ο αριθμός των τραπεζικών υπαλλήλων που θα πάρουν μέρος στη συνέλευση των μετόχων της Ιονικής, γιατί υπάρχει κίνδυνος επεισοδίων.

Παράλληλα, το δικαστήριο, με την απόφασή του, απειλεί τον πρόεδρο και τον γραμματέα και των δύο σωματείων των εργαζομένων ότι θα τους επιβληθεί κράτηση δύο μηνών και πρόστιμο 500.000 δραχμές για κάθε ημέρα που θα παραβιάσουν τη δικαστική απόφαση.

Εξέλιξη με ερωτηματικά σημειώθηκε στη χτεσινή γενική συνέλευση της ΕΤΒΑ, η οποία διεκόπη για να συνεχιστεί στις 17 Ιούλη. Η συνέλευση πήρε απρόσμενη τροπή, όταν τέθηκε θέμα έγκρισης, από τη συνέλευση, του νέου ορκωτού λογιστή της Τράπεζας, αλλά ο γγ του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους Γ. Κουσουλάκος - εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών, που παραβρέθηκε από πλευράς του μετόχου, αρνήθηκε να δώσει θετική ψήφο. Πρόκειται, όπως παραδέχτηκε στο περιθώριο της συνέλευσης ο διοικητής της Τράπεζας Γ. Κασμάς, για ασυνήθιστη εξέλιξη, την οποία απέδωσε, από τη μια, στην έλλειψη προηγούμενης ενημέρωσης του υπουργείου Οικονομικών για τις διαδικασίες πρόσληψης του ορκωτού λογιστή και, από την άλλη, στο ότι μπορεί κάποιος από τους υποψηφίους να εξέφρασε παράπονα για την απόρριψή του.

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Γ. Κασμάς κατά τη διάρκεια της συνέλευσης, η τράπεζα, μεταξύ τριών ισοδύναμων προσφορών για την πρόσληψη ορκωτού λογιστή, επέλεξε την κοινοπραξία KRMG PIT MARWICK KYRIAKOY, με το κριτήριο του μεγέθους της κοινοπραξίας. Το υπουργείο Οικονομικών εμφανίστηκε να επιφυλάσσεται για τα κριτήρια επιλογής, με αποτέλεσμα η συνέλευση να αναβληθεί. Η όλη εξέλιξη δημιουργεί πολλά ερωτηματικά γύρω από το θέμα, καθώς διαφαίνεται να σχετίζεται με περίεργες διαπλοκές.

Οσο για το 5ετές πρόγραμμα "εξυγίανσης" της ΕΤΒΑ, που άρχισε το 1995, φαίνεται να στηρίχτηκε αποκλειστικά στις διαγραφές πάνω από 428 δισ. δρχ. χρεών από "θαλασσοδάνεια" μεγαλοεπιχειρηματιών (300 έχουν διαγραφεί ήδη και 128 προβλέπεται να διαγραφούν μέσα στο 1998), στη μείωση του προσωπικού της Τράπεζας κατά 308 άτομα μέσα σε μια διετία και στην ενίσχυσή της από τα λεφτά των φορολογουμένων κατά 1 τρισ. δρχ., ποσό που αντιστοιχεί στην αξία ομολόγων που εξέδωσε η Τράπεζα της Ελλάδας για λογαριασμό της ΕΤΒΑ. Αυτή είναι η εξυγίανση της ΕΤΒΑ για την οποία επαίρεται τόσο η διοίκησή της, όσο και η υφυπουργός Ανάπτυξης, Αννα Διαμαντοπούλου, η οποία έσπευσε χθες να συγχαρεί, με ανακοίνωσή της προς τον Τύπο, τη διοίκηση για την υλοποίηση του προγράμματος "εξυγίανσης". Ενός προγράμματος που αφότου ολοκληρωθεί, όλα δείχνουν ότι θα ακολουθήσει η ιδιωτικοποίηση και της ΕΤΒΑ, κάτι που δεν απέκλεισε, ερωτηθείς σχετικά, ο Γ. Κασμάς.

Χτες οι άνθρωποι του Λάτση, δήλωσαν έτοιμοι να προσφέρουν (μέχρι και το 2001) το ποσό των 93 δισ. δραχμών για την εξαγορά της Τράπεζας Κρήτης. Αν ξεχωρίσαμε την προσφορά των ανθρώπων που εκπροσωπούν τα συμφέροντα του Λάτση, δεν το κάνουμε, για να σημειώσουμε ότι είναι η καλύτερη, σε σχέση με τα ποσά που πρόσφεραν η Τράπεζας Εργασίας και Περαιώς, αντίστοιχα. Το κάνουμε, για να επισημάνουμε το μεγάλο φαγοπότι που γίνεται με την εκποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων.

Για όσους έχουν ασθενή μνήμη, θα θυμίσουμε μόνο - έτσι για να διαπιστώσουν το μέγεθος του σκανδάλου - ότι μόλις πρόσφατα, υπουργός Εθνικής Οιοκονομίας, Γιάννος Παπαντωνίου, δήλωνε πρόθυμος να πουλήσει την Τράπεζα Κρήτης ακόμη με"έκπτωση" σε σχέση με το ελάχιστο τίμημα πώλησης του 2ου διαγωνισμού - δηλαδή λιγότερο και από... 30 δισ. δραχμές (!), προκειμένου να προωθήσει την ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας.

Τι έχει να πει μετά από όλα αυτά ο χαμογελαστός υπουργός, που έχει αναλάβει εργολαβικά (μάλλον με το αζημίωτο) να φέρει σε πέρας την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων;