ΤΕΛ ΑΒΙΒ - ΠΑΡΙΣΙ - ΒΗΡΥΤΟΣ.-

Νέος γύρος ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών άρχισε, χτες, στο Τελ Αβίβ, με θέμα την πολυσυζητημένη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Δυτική Οχθη. Την ίδια στιγμή, το Παρίσι και το Κάιρο ανακοίνωναν τη σύσταση συγκεκριμένης ομάδας εργασίας, που θα προωθήσει την ιδέα πραγματοποίησης διεθνούς διάσκεψης για το Μεσανατολικό, προοπτική που εμφανίζεται να στηρίζει τόσο η ΕΕ όσο και άλλες αραβικές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Συρία.

Υπό αυστηρότατα μέτρα ασφαλείας και με μεγάλη μυστικότητα, συναντήθηκαν, χτες, στο Τελ Αβίβ ο επικεφαλής της παλαιστινιακής διαπραγματευτικής ομάδας, Σαέμπ Ερακάτ, με τον γραμματέα του ισραηλινού Υπουργικού Συμβουλίου, Ντάνι Ναβέχ. Λίγες ώρες πριν τη συνάντηση, ο Ερακάτ, μιλώντας σε δημοσιογράφους, δεν έκρυψε την απαισιοδοξία και την επιφυλακτικότητά του και επανέλαβε ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί κάτι διαφορετικό από την αμερικανική πρόταση για αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από το 13% της Δυτικής Οχθης. Διευκρίνισε, μάλιστα, ότι επανήλθε στο τραπέζι των συνομιλιών μετά από αίτημα των Ισραηλινών διαπραγματευτών, οι οποίοι τον διαβεβαίωσαν ότι "είχαν να καταθέσουν ορισμένες καινούριες προτάσεις".

Συγκρατημένα αισιόδοξος εμφανίστηκε, από την πλευρά του, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας, Γιτζάκ Μορντεχάι, ο οποίος επιβλέπει τη διεξαγωγή των συνομιλιών. Ο Μορντεχάι εξέφρασε την ελπίδα ότι "αυτή τη φορά θα επιτευχθεί έστω και κάποιο μικρό βήμα προόδου". Σύμφωνα, πάντως, με τα ισραηλινά ΜΜΕ, η ισραηλινή πλευρά προτείνει στους Παλαιστινίους να αποχωρήσει ο ισραηλινός στρατός από το 10% και το υπόλοιπο 3% να μετατραπεί σε "εθνικό δρυμό", ο οποίος θα βρίσκεται υπό τον κοινό έλεγχο Ισραηλινών και Παλαιστινίων, αλλά οι δεύτεροι δε θα έχουν δικαίωμα να χτίσουν στη συγκεκριμένη περιοχή. Οι ίδιες, πάντα, πηγές υποστηρίζουν ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν, ήδη, απορρίψει τη συγκεκριμένη πρόταση.

Την επισταμένη προώθηση της πρότασης για πραγματοποίηση διεθνούς διάσκεψης με θέμα την "ειρηνευτική διαδικασία" στη Μέση Ανατολή ανακοίνωσαν, χτες, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, Ιμπέρ Βεντρίν, και της Αιγύπτου, Αμρ Μούσα, ο οποίος ολοκλήρωσε την διήμερη επίσκεψή του στη γαλλική πρωτεύουσα. Οι δύο άνδρες υπογράμμισαν ότι, πλέον, δεν πρόκειται για απλή πρωτοβουλία, αλλά για "σχέδιο", το οποίο, όμως, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να θέσει σε δεύτερη μοίρα τις αμερικανικές διαμεσολαβητικές προσπάθειες. Οι Μούσα και Βεντρίν διευκρίνισαν ότι η διεθνής αυτή διάσκεψη, στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν πολλές χώρες και "φυσικά οι ΗΠΑ", είναι απλώς η εναλλακτική πρόταση σε περίπτωση που αποτύχουν οι αμερικανικές μεσολαβητικές προσπάθειες, "γεγονός που δε φαίνεται προς στιγμήν", έσπευσε να τονίσει ο Βεντρίν.

Πίσω από την πρόταση της διεθνούς διάσκεψης, όμως, δε βρίσκονται, μόνο η Γαλλία και η Αίγυπτος αλλά και οι χώρες - μέλη της ΕΕ. Αυτό κατέστησε σαφές ο απεσταλμένος της ΕΕ στη Μέση Ανατολή, Μιγκέλ Ανχέλ Μορατίνος, ο οποίος πραγματοποιεί περιοδεία στην περιοχή. Ο Μορατίνος, που συναντήθηκε ήδη με τον Σύρο Πρόεδρο, Χαφέζ αλ Ασαντ, και χτες βρισκόταν στη Βηρυτό, υπογράμμισε ότι όλες οι αραβικές χώρες τάσσονται υπέρ της διάσκεψης, η οποία αφορά όλο τον κόσμο και όχι μόνο τις ΗΠΑ, οι οποίες θα έπρεπε, όμως, απαραιτήτως "να συμμετέχουν".

ΜΠΙΣΑΟΥ.-

Την πεποίθησή τους ότι η αιματοχυσία στη Γουινέα Μπισάου μπορεί να λάβει οριστικά τέλος, εξέφρασαν, χτες, Πορτογάλοι διπλωμάτες οι οποίοι υποστήριζαν ότι είναι ιδιαίτερα θετικό βήμα η συμφωνία κυβέρνησης και ανταρτών σε εκεχειρία, τουλάχιστον μέχρι την έναρξη ενός πρώτου γύρου συνομιλιών. Εντούτοις, μια ανακοίνωση των ανταρτών ότι τα κυβερνητικά στρατεύματα παραβίασαν την κατάπαυση του πυρός, επανέφερε σύννεφα στον ορίζοντα.

Με επιτυχία στέφθηκε, τουλάχιστον αρχικά, η μεσολαβητική προσπάθεια διπλωματών από την Πορτογαλία, την Αγκόλα, τη Βραζιλία, τη Μοζαμβίκη, το Πράσινο Ακρωτήρι και το Σάο Τομέ και Πριντσίπε (δηλαδή από τις πορτογαλόφωνες χώρες), οι οποίοι κατάφεραν να επιτευχθεί συμφωνία, την Κυριακή, για προσωρινή εκεχειρία ανάμεσα στα κυβερνητικά στρατεύματα του Προέδρου Ζοάο Μπερνάντο Βιέιρα και των δυνάμεων του αποπεμφθέντα αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγού Ανσουμάνε Μάνε. Σύμφωνα με τη σύντομη ανακοίνωση που εξέδωσε η μεσολαβητική ομάδα, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να έχουν μια πρώτη επαφή, την Παρασκευή, στα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου, περίπου 700 χλμ. από τις ακτές της Σενεγάλης, προκειμένου να εξετάσουν προσεκτικότερα το ενδεχόμενο υπογραφής μόνιμης εκεχειρίας.

Λίγες ώρες, όμως, μετά την ανακοίνωση της εκεχειρίας, οι αντάρτες του στρατηγού Ανσουμάνε Μάνε, με ανακοίνωσή τους, υποστήριξαν ότι τα σενεγαλέζικα στρατεύματα, που μάχονται στο πλευρό του Προέδρου Βιέιρα, παραβίασαν την εκεχειρία και μάλιστα προχώρησαν και σε ανατίναξη μιας γέφυρας κοντά στην πόλη Μπαφάτα, στο κέντρο της χώρας. Οι ισχυρισμοί των ανταρτών δε σχολιάστηκαν, καν, από την κυβερνητική πλευρά, ενώ Πορτογάλοι διπλωμάτες, που παραμένουν στη Γουινέα Μπισάου, τόνισαν ότι σημειώθηκαν ανταλλαγές πυροβολισμών αλλά δεν είναι βέβαιο από ποιον ξεκίνησαν και τι έκταση πήραν. Το, μόνο, σίγουρο, πάντως, είναι ότι από τις 7 Ιουνίου που άρχισαν οι μάχες στη Γουινέα Μπισάου, κανείς δεν είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα πόσοι άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, τόσο στρατιώτες όσο και άμαχοι, ενώ υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 200.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας αναζήτησαν καταφύγιο στην ενδοχώρα και, ήδη, βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση μαστιζόμενοι από λιμό και επιδημίες.

ΦΛΙΝΤ. -

Πολύ κοντά σε μία συμφωνία για την επίλυση της εργασιακής διαφοράς και τον τερματισμό της απεργίας βρίσκονται οι εκπρόσωποι της διοίκησης της αυτοκινητοβιομηχανίας και του συνδικάτου των "Ενωμένων Εργατών".

Ο τελευταίος γύρος των συνομιλιών έχει αρχίσει το Σάββατο και πέρα από τους εκπροσώπους των δύο μερών που βρίσκονται σε διένεξη, τις συνομιλίες παρακολουθεί και ανεξάρτητος διαιτητής μετά την προσφυγή της "Τζένεραλ Μότορς" στη δικαιοσύνη για να κηρύξει την απεργία παράνομη και καταχρηστική και κατά συνέπεια να υποχρεώσει τους απεργούς να γυρίσουν άπρακτοι στις εργασίες τους. Επίσημη ανακοίνωση για τη συμφωνία δεν υπάρχει, αλλά οι εκπρόσωποι έδωσαν χτες το απόγευμα συνέντευξη Τύπου όπου ανακοίνωσαν στα μέσα ότι βρίσκονται πολύ κοντά στο καταληκτικό κείμενο της συμφωνίας, η οποία μπορεί να λάμβανε χώρα ακόμα και χτες τη νύχτα. Σύμφωνα επίσης με τις πληροφορίες που έχουν αφήσει και οι δύο πλευρές να διαρρεύσουν, η διοίκηση της ΤΜ συμφώνησε να προχωρήσει στην αναγκαία επένδυση στα κεντρικά εργοστάσια στο Φλιντ για τον εκσυγχρονισμό τους και να μην προχωρήσει στο κλείσιμό τους και στην απόλυση χιλιάδων εργατών. Το θέμα των απολύσεων και της εργασιακής ασφάλειας ήταν το κεντρικό αίτημα των απεργών. Από την άλλη πλευρά οι συνδικαλιστές φέρεται να συμφώνησαν για υπογραφή τετράχρονης σύμβασης αντί της καθιερωμένης τρίχρονης που η ισχύς της θα αρχίσει το 1999. Οι όροι που συμφωνήθηκαν να εμπεριέχονται στη σύμβαση δεν έχουν γίνει γνωστοί ενώ οι συνδικαλιστές τονίζουν ότι πολλά μπορεί να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή. Η απεργία στις δύο κεντρικές μονάδες της Τζένεραλ Μότορς έχει αρχίσει από τις 5 Ιούνη και οι μέχρι πρότινος διαπραγματεύσεις είχαν καταλήξει σε αδιέξοδο. Το θέμα των κινητοποιήσεων των εργαζομένων ήταν οι προθέσεις της εταιρίας να κλείσει τις μονάδες αυτές αλλά και άλλες στη Βόρεια Αμερική προκειμένου να μεταφέρει αυτόν τον όγκο των εργασιών και της παραγωγής της σε χώρες με πολύ φθηνότερο εργατικό δυναμικό, όπως στην Κεντρική και Νότια Αμερική αλλά και στη μακρινή Ταϋλάνδη. Αποτέλεσμα αυτής της κινητοποίησης είναι να έχει παραλύσει η αλυσίδα παραγωγής της ΤΜ σε όλη τη Βόρεια Αμερική και να κλείσει η πλειονότητα των εργοστασίων ενώ η ίδια η αυτοκινητοβιομηχανία υποστηρίζει ότι υπέστη ζημίες της τάξης των 2 δισ. δολ.

ΑΓΚΥΡΑ.-

Ποια "ανθρώπινα δικαιώματα" και κουραφέξαλα... η είδηση εξ Αγκύρας έβαλε τα πράγματα στη θέση τους: ο πρόεδρος της Τουρκικής Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ακίν Μπιρντάλ, κρίθηκε ένοχος για "πρόκληση μίσους" και καταδικάστηκε σε ενός έτους κάθειρξη. (Οσο για εκείνους που αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν πριν δυο μήνες, ακόμη τους ψάχνουν...).

Η απόφαση θα τύχει - και δεύτερης - έφεσης, σύμφωνα με τον δικηγόρο του Μπιρντάλ, Χουσνού Οντούλ. Ωστόσο, η απόφαση του δικαστηρίου είναι αποτέλεσμα της επανάληψης της δίκης, μετά την πρώτη έφεση.

Ο Μπιρντάλ κρίθηκε ένοχος του κατηγορητηρίου για πρόκληση μίσους σε ομιλία με την οποία απηύθυνε έκκληση για ειρηνικό τέλος στο Κουρδικό ζήτημα - που αποτελεί "ταμπού" για την Τουρκία.

Κατά τα λοιπά, η ειδησεογραφία όσον αφορά την Τουρκία επικεντρωνόταν χθες στη συζήτηση και ψηφοφορία στη Βουλή, περί τα τέλη της βδομάδας, για την περιλάλητη ημερομηνία των εκλογών.

Ο πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ δήλωσε ότι "την Πέμπτη, πριν κλείσει το Κοινοβούλιο για τις θερινές διακοπές, θα τεθεί το θέμα προς έγκριση". Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Γιλμάζ έχει ζητήσει από το Κοινοβούλιο την έγκριση πρότασης για διεξαγωγή εκλογών στις 25 Απρίλη του 1999, 20 μήνες νωρίτερα από την εκπνοή της θητείας της παρούσης Βουλής. Θα τεθεί επίσης προς ψήφιση και πρόταση των Ισλαμιστών για διεξαγωγή εκλογών τον Νοέμβρη του 1998.

ΜΟΝΤΕΛΙΜΑΡ .-

Τραγική κατάληξη είχε η προσπάθεια του οδηγού ενός τουριστικού ολλανδικού λεωφορείου να αποφύγει ένα μεταγωγικό φορτηγάκι, που ξέφυγε από την πορεία του στην εθνική οδό Α7 της Νότιας Γαλλίας. Το ολλανδικό λεωφορείο συγκρούστηκε με άλλα δύο τουριστικά λεωφορεία που προπορεύονταν, ένα γερμανικό και ένα ολλανδικό, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 7 άνθρωποι, να τραυματιστούν σοβαρά 8, ενώ άλλοι 30 νοσηλεύονται εκτός κινδύνου