Με το έμπα του 20ού αιώνα, η δυσαρέσκεια που κόχλαζε μέσα στην αγροτική φτωχολογιά άρχισε να μετατρέπεται σε φανερή διαμαρτυρία με κάποια αγωνιστική διάθεση για διεκδικήσεις. Και τα κηρύγματα του Μαρίνου Αντύπα για απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και διανομή της γης, έβρισκαν απήχηση στον αγροτικό κόσμο. Συνέπεια αυτού ήταν το συλλαλητήριο των αγροτών της Θεσσαλίας, που έγινε στις 6 του Μάρτη του 1910, να πάρει τη μορφή κινητοποίησης και να μείνει στην ιστορία του αγροτικού κινήματος με το όνομα "Εξέγερση του Κιλελέρ", που στις μέρες μας γιορτάζεται επετειακά κάθε χρόνο.

Η εξέγερση εκείνη, που πνίγηκε στο αίμα, έβαζε καθαρά το αγροτικό ζήτημα για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και τη διανομή της γης.

Απόπειρες που γίνονταν κατά καιρούς για κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις προσκρούανε στην αντίθεση των τσιφλικάδων που ελέγχανε ακόμα τη Βουλή. Αλλά και τα νομοθετήματα της κυβέρνησης του Ν. Πλαστήρα στα 1922, ύστερα από τη μικρασιατική τραγωδία, δεν αποδώσανε. Μάλιστα, η ανάγκη αποκατάστασης των προσφύγων αγροτών, που αντιμετωπίστηκε βιαστικά και χωρίς μελέτη, δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο τη λύση του ζητήματος.

Κι αυτή η κατάσταση που υπήρχε στη χώρα μας χειροτέρεψε με την παγκόσμια κρίση του 1929, αφού οι τότε κυβερνήσεις, για να βγουν από το δημοσιονομικό αδιέξοδο, έριχναν όλα σχεδόν τα φορολογικά βάρη στις πλάτες της αγροτικής φτωχολογιάς κι οι αγρότες από φτωχοί γίνονταν φτωχότεροι και τα προβλήματά τους αυξάνονταν.

Μια πρώτη διαφορά ήταν πως σήμερα οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν, κι αυτές που ακολουθούν, ήταν συνειδητές και οργανωμένες, σ' αντίθεση με εκείνη του Κιλελέρ, που η μορφή οργάνωσης δεν ήταν στα ίδια με τα σημερινά επίπεδα. Ακόμα είναι διαφορετική από του Κιλελέρ, γιατί οι αγρότες τώρα αγωνίζονται να διατηρήσουν τη θέση τους μέσα στην αγροτική παραγωγική βάση και να μην επιτρέψουν να τους εντάξουν στην εφεδρεία της μισθωτής εργασίας ή να τους μετατρέψουν σε σκλάβους στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις τύπου "φάρμας", που επιδιώκουν το Μάαστριχτ και οι πολυεθνικές.

Αλλά η κυριότερη διαφορά είναι η συνειδητοποίηση της δύναμής τους ότι μπορούν πια να οργανώνουν, από τη μια, την αντεπίθεσή τους ενάντια στα αντιαγροτικά σχέδια που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση για τη συρρίκνωση του αγροτικού κόσμου στο μισό και, από την άλλη, αυτός ο αγώνας συμβάλλει στο να συνειδητοποιήσουν σιγά - σιγά την ανάγκη της αντιμονοπωλιακής, αντιιμπεριαλιστικής πάλης, ενώ ταυτόχρονα βοηθά να πειστούν στην ανάγκη κοινού αγώνα με τα άλλα κοινωνικά στρώματα, αφού τα συμφέροντα είναι κοινά και οι δεσμοί ανάμεσά τους στενότεροι, πράγμα που μπορεί να ανοίγει το δρόμο υλοποίησης της ιδέας του λαϊκού μετώπου, με στόχο να διεκδικήσουν όλοι μαζί την ολοκληρωτική λύση και του αγροτικού ζητήματος σε όφελος των αγροτών και όλων των άλλων λαϊκών τάξεων.

Σταύρος ΚΑΛΦΙΩΤΗΣ

Οικονομολόγος - Συγγραφέας