Eurokinissi

Ανεξάρτητα από το αν θα δοθεί σε αυτήν τη φάση εκ νέου ώθηση στα παζάρια που ποτέ δεν σταμάτησαν για τους όρους διχοτόμησης του νησιού, το βασικότερο ζήτημα είναι πως τα όποια σχέδια πέσουν στο τραπέζι είναι άρρηκτα δεμένα με το ευρύτερο ιμπεριαλιστικό αλισβερίσι που κλιμακώνεται στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, προκειμένου να προχωρήσει ο ευρωατλαντικός σχεδιασμός και να διαφυλαχθεί η διατλαντική συνοχή ως όρος για την αναχαίτιση της γεωπολιτικής επιρροής Κίνας και Ρωσίας, όπως και για να «τρέξουν» τα σχέδια συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου της περιοχής.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όπου αστικά επιτελεία κλίνουν σε όλες τις πτώσεις την «ανάγκη ρεαλισμού» αλλά και τις «χαμένες ευκαιρίες» (όπως το «Σχέδιο Ανάν» που ο κυπριακός λαός απέρριψε τέτοιες μέρες το 2004 ακριβώς επειδή «σφράγιζε» ξεκάθαρα τη διχοτόμηση της πατρίδας του) που «δεν πρέπει να επαναληφθούν», στρώνεται το έδαφος για έναν συμβιβασμό που - ανεξάρτητα από το πότε θα κλείσει - με μαθηματική ακρίβεια θα εγκλωβίζει τον κυπριακό λαό και τους υπόλοιπους λαούς της περιοχής ακόμα πιο βαθιά στο «βούρκο» των ανταγωνισμών.

Σε ό,τι αφορά τα «σχήματα» που αναζητούνται, η πείρα όλων των προηγούμενων γύρων συνομιλιών, αλλά και των «νέων ιδεών» που εμφανίζονται, δείχνει πως αυτό που επιδιώκεται είναι μια «χρυσή τομή» μεταξύ «Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας», που στην πραγματικότητα αποτελεί συνομοσπονδιακή λύση «δύο συνιστώντων κρατών» (όπως αναφέρουν ρητά μια σειρά από «κοινά ανακοινωθέντα» που επικαλούνται οι εμπλεκόμενοι, π.χ. αυτό του 2014 που μιλά καθαρά για «συνιστώσες πολιτείες») και της κάθετης διχοτόμησης (των δύο κρατών).

Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι τους τελευταίους μήνες όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα (με πρώτες τις ΗΠΑ, αλλά και την ΕΕ, τη Βρετανία, τη Γαλλία κ.ά.) επαναλαμβάνουν κάθε βδομάδα την αξία της «ευελιξίας» και της «διάθεσης για συμβιβασμό», απευθυνόμενα δήθεν εξίσου και προς την Τουρκία, που από τη δική της πλευρά επιμένει ανοιχτά ότι «δεν πρόκειται να υπάρξει διαπραγμάτευση για ομοσπονδία στην Κύπρο» και ότι «αν η ελληνική πλευρά δεν αποδεχθεί την πολιτική ισότητα, δεν χρειάζεται να χάνουμε χρόνο με την ομοσπονδία. Πρέπει να διαπραγματευτούμε για λύση δύο κρατών...», όπως επανέλαβε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου. Την ίδια στιγμή, βέβαια, επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της Αγκυρας να διαπραγματευτεί ευρύτερα, αναφέροντας ότι «πρέπει να εξετάσουμε άλλες επιλογές» και ότι «οι διαπραγματεύσεις πρέπει να διεξαχθούν στο πλαίσιο της κυριαρχικής ισότητας». Σημειωτέον, στην πρόσφατη επίσκεψη Μισέλ - ντερ Λάιεν στην Τουρκία, ο Τσαβούσογλου φέρεται να επισήμανε ότι «εάν συμφωνήσουμε στην πολιτική ισότητα και στους υδρογονάνθρακες, λύνουμε το 70% του Κυπριακού», όπως μετέδωσαν και ελληνοκυπριακά ΜΜΕ...

Την ίδια στιγμή, όλοι αναγνωρίζουν ότι το Κυπριακό αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου, περίπλοκου παζαριού που ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ εντείνουν με την Αγκυρα, σε μια περίοδο που αυξάνεται ο ρόλος της για τη «διευθέτηση» διαφόρων κρίσεων (από τη Μαύρη Θάλασσα έως τη Συρία και από τη Λιβύη έως το Ναγκόρνο Καραμπάχ).

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο δεν πάνε πολλές μέρες ούτε από την τελευταία Σύνοδο της ΕΕ ούτε από την επίσκεψη των ανώτατων εκπροσώπων της ΕΕ στην Τουρκία, όπου ξεκαθαρίστηκαν οι διαθέσεις και των δύο πλευρών να κλιμακώσουν την προσπάθεια ενίσχυσης της συνεργασίας τους σε μια σειρά από τομείς «αμοιβαίων συμφερόντων», την ώρα που παραμένουν οι διαφωνίες σε άλλα.

Μιλώντας στην τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» τη βδομάδα που πέρασε, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας στην Αγκυρα, (Γερμανός) Νικόλαους Μέγερ - Λαντρούτ, εξέφρασε ικανοποίηση για την επικείμενη διάσκεψη για το Κυπριακό αλλά και για τη «δέσμευση Ελλάδας - Τουρκίας» σε νέες συνομιλίες, σχολιάζοντας ότι «η ενεργοποίηση διπλωματικών διαύλων δεν σημαίνει λύση ενός προβλήματος αλλά χωρίς αυτούς τους διαύλους, δεν θα βρεθούν ποτέ διπλωματικές λύσεις».

Ο ίδιος ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, κατά την τελευταία επίσκεψή του στην Κύπρο, το Μάρτη, είχε επισημάνει ότι «μια ολοκληρωμένη διευθέτηση (του Κυπριακού) θα ήταν επωφελής (...) για την ευρύτερη ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή», συστήνοντας «να αποφευχθούν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις στο νησί και να υπονομεύσουν την επιστροφή στον διάλογο ή την επιτυχία των μελλοντικών συνομιλιών». Και πρόσθεσε όλο νόημα: «Οι φυσικοί πόροι που βρίσκονται εντός και γύρω από την Κύπρο θα πρέπει να ωφελούν όλους τους Κύπριους και να αποτελούν ισχυρό κίνητρο για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής διευθέτησης στην Κύπρο...».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, την περασμένη βδομάδα ο Κύπριος Πρόεδρος, Ν. Αναστασιάδης, συνάντησε στην Αθήνα τον Ελληνα πρωθυπουργό, Κυρ. Μητσοτάκη, και διαβεβαίωσε ότι η προσπάθεια της Λευκωσίας «δεν είναι να σφετεριστούμε του οποιουδήποτε τα δικαιώματα. Προσπάθειά μας είναι να εξευρεθεί ένας τρόπος ώστε και οι δύο να αισθάνονται ασφαλείς, και οι δύο κοινότητες να αισθάνονται ασφαλείς» αλλά και «η Κυπριακή Δημοκρατία, η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, να δημιουργεί ένα λειτουργικό και βιώσιμο - συνεπώς - κράτος».

Την ίδια ώρα, από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, που φανερά αντιμετωπίζει το Κυπριακό ως «κρίκο» και για τα ελληνοτουρκικά παζάρια που τρέχουν «αναβαθμισμένα» μετά την επίσκεψη Δένδια στην Αγκυρα, επίμονα παρουσιάζονται ως το πλαίσιο της όποιας λύσης τα σχέδια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στην περιοχή. Αυτά ακριβώς τα σχέδια δηλαδή που βάζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας - Κύπρου στο τραπέζι των ιμπεριαλιστικών παζαριών, δρομολογούν τα διχοτομικά σχέδια στην Κύπρο και φέρνουν προ μεγάλων κινδύνων τους λαούς της περιοχής.