Πρωτοστατεί σ' όλους τους δίκαιους αγώνες των σπουδαστριών και σπουδαστών. Φυλακίζεται από τους ναζί, για τρεις μήνες, στο Στρατόπεδο «Παύλος Μελά», ξεσηκώνοντας την ΕΠΟΝίτικη νεολαία της Θεσσαλονίκης
Το αφιέρωμα στον ΕΑΜίτη αντιφασίστα και πρόεδρο της ΕΠΟΝ Μακεδονίας καθηγητή Δημήτριο Σ. Καββάδα (1893 - 1971) συνεχίζεται κι αυτό το Σαββατοκύριακο, καθώς άλλαξε θεματική η στήλη της περασμένης βδομάδας, λόγω της λαϊκής γιορτής του Πάσχα.
Επιμένουμε στο πρόσωπο αυτού του αγωνιστή και προοδευτικού επιστήμονα, γιατί, επί μία πενταετία (1941 - 1946) συμπορεύεται ως πρωταγωνιστής με τους ΕΠΟΝίτικους αγώνες σ' όποια θέση κι αν καλείται να υπηρετήσει - πάντα με γνώμονα την ανιδιοτέλεια χωρίς να προβαίνει σε δεύτερες σκέψεις.
Αυτή η αδέκαστη πορεία, πάντα στο πλευρό του λαού, βίαια ανακόπτεται, όταν απολύεται το 1946, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μετά τους τραμπουκισμούς του δοσίλογου ναζιστή καθηγητή του Αστικού Δικαίου Περικλή Βιζουκίδη.
Ο δίκαιος αγώνας του μαχητή δασκάλου έχει την εκκίνησή του στη διετία της πρυτανείας του (1941 - 1942), όταν από τη θέση του υποχρεώνεται να διαχειριστεί σωρεία προβλημάτων οργανωτικών, πολιτικών και ιδεολογικών, με πρωταίτιο, και πάλι, τον προκλητικό φίλο και διερμηνέα των Γερμανών συνάδελφό του.
Επειδή δεν μπορούμε να εξαντλήσουμε τα πεπραγμένα αυτής της θητείας του, θα σταθούμε στην αντίδρασή του, όταν ετέθη στη σύγκλητο το ζήτημα της έκδοσης υμνητικού λευκώματος για τον δικτάτορα Μεταξά από τον τέως πρύτανη Αναστάσιο Οικονομόπουλο, καθηγητή της Γεωπονικής και Δασολογικής Σχολής.
Στα πρακτικά έχει καταγραφεί η κρίση του για την εν λόγω έκδοση: «Καταρρίπτει το γόητρον του Πανεπιστημίου. Το Πανεπιστήμιον δεν πρέπει να εμφανίζεται ότι λιβανίζει τους δικτάτορας και θίγει τα εθνικά συμφέροντα».
Την περίπτωση του καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Ιωάννη Σταματάκου (1896 - 1968), ο οποίος συλλαμβάνεται και κρατείται από τη γερμανική αστυνομία για δύο μήνες, με τη σύζυγό του και τον μεγαλύτερό του γιο που έχει συμμετοχή στην Αντίσταση. Αιτείται, με επιστολή της 20ής Αυγούστου 1942, προς τον υπουργό και γενικό διοικητή Μακεδονίας, Β. Σιμωνίδη (20.6.1941 - 6.10.1944) την αποφυλάκισή του (Αρχείο Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης):
«Εχομεν την τιμήν ν' ανακοινώσωμεν ότι από διμήνου περίπου συνελήφθη και κρατείται υπό της Γερμανικής Αστυνομίας ο καθηγητής του Πανεπιστημίου κ. Ιωάννης Σταματάκος.
»Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου εις ην ανεκοινώθη το ανωτέρω συμβάν έχουσα υπ' όψιν ότι βραδύνη η σχετική διαδικασία απεφάσισε να παρακαλέση το Σ-τόν Υπουργείον όπως ευαρεστηθή να μεσολαβήση παρά τη Αρμοδία Γερμανική Αστυνομία προς επιτάχυνσιν της διαδικασίας».
Προσπαθώντας να κρατήσει τα προσχήματα, ακολουθώντας την οδό της νομιμότητας - πάντα υπό την πρυτανεία του - θα προσπαθήσει να «αποχαρακτηρίσει» τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις κομμουνιστών φοιτητών: Του Ευστάθιου Παπαευσταθίου, του Ηλία Καπέση και του Σωκράτη Διορινού - οι δύο τελευταίοι εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς.
Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Δημοκρατία» της 22ης Μάρτη 1945, όπως θησαυρίζεται στο βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου, «Σελίδες Κατοχής» (εκδόσεις «Ιανός», Θεσσαλονίκη, 2018):
«Υπέρτιτλος: 4 χρόνια χιτλερικής θηριωδίας. Τίτλος: Στα δεσμωτήρια της Κλινικής Βαγιανού. Το απαίσιον απομονωτήριον. Πλαγιότιτλος: Πώς εγίνετο η ''ανάκρισις''. Απάνθρωπες χιτλερικοί μέθοδοι. Η ασφαλισμένη χειροβομβίδα και το άσφαιρο βλήμα».
Μετά τα προκαταρκτικά βασανιστήρια, κυρίως με το ψυχολογικό σπάσιμο του ηθικού, οδηγείται στο κολαστήριο του Στρατοπέδου «Παύλος Μελάς», απ' όπου θα αποφυλακιστεί στις 5 Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς.
Κι ενώ κρατείται ο ηρωικός καθηγητής, η εφημερίδα «Εφοδος», Οργανο του Συμβουλίου Πόλης ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης (Χρόνος Α', Αρ. Φύλ. 2, Τρίτη 15 Αυγούστου 1944) διαμαρτύρεται με το ειδησεογραφικό σχόλιό της: «ΝΑ ΜΗΝ ΞΑΝΑΠΑΤΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ»:
«Οι αλήτες και δολοφόνοι των ταγμάτων εξακολουθούν να μολύνουν το Πανεπιστήμιό μας. Επιασαν τρεις καθηγητές, τον κ. Καββάδα, τον κ. Τενεκίδη και τον κ. Ιμβριώτη και τους έκλεισαν στου Παύλου Μελά. Κάναν τρεις φορές μπλόκο στον Οίκο του Φοιτητού και μερικά καθάρματα προσπάθησαν να δημιουργήσουν επεισόδια στη Λέσχη για να προκαλέσουν έτσι την επέμβαση του καταχτητή. Θέλουν να χτυπήσουν τα καμάρια του λαού. Μα τα παιδιά πιστά του λαού κρατούν ψηλά τη σημαία τους που γράφει: ''Θάνατος στον καταχτητή και προδότη''.
Για τη σύλληψη των τριών ΕΑΜιτών καθηγητών, πολύτιμο είναι το τεκμήριο - έγγραφο της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, με ημερομηνία 7-7-1944 (Αρχείο Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης):
«Αφορά: Σύλληψιν των τριών καθηγητών του Πανεπιστημίου ............................................................
Προς την Γενικήν Διοίκησιν Μακεδονίας/Διεύθυνσιν Εσωτερικών
Επί του εγγράφου Σας ανακοινούται, ότι S.D. αρνείται την απελευθέρωσιν των συλληφθέντων. Εάν κατά την περαιτέρω εξέτασιν διαπιστωθή η αθωότης αυτών, εννοείται ότι θα αφεθούν ελεύθεροι.
Διά τον Ανώτερον Στρατ. Διοικητήν
Ο προϊστάμενος της Στρατ. Διοικήσεως Κατ' εντολήν Μπάγερ».
ΥΓ: ΟΧΙ στην ενδοαστική ένοπλη σύγκρουση, με εμπλοκή των ξένων δυνάμεων, η οποία αιματοκυλά τον λαό του Σουδάν. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στην εργατική τάξη και στον λαό της αφρικανικής χώρας, υπό την καθοδήγηση του Σουδανικού Κομμουνιστικού Κόμματος.