Ποιος φταίει, λοιπόν; Η τηλεόραση ως μέσον, η οποία παράγει εκπομπές που σκοτώνουν; Οι τηλεπαρουσιαστές, που "τραβάνε τη σκανδάλη"; Οι συμμετέχοντες στα "ριάλιτι σόου", που προτείνουν, ενίοτε, τον κρόταφό τους στο τηλεοπτικό "ρεβόλβερ"; Οι τηλεθεατές, που δίνουν υψηλά ποσοστά τηλεθέασης σ' αυτού του είδους τις εκπομπές, εξασφαλίζοντας έτσι τη συνέχισή τους;

Ας πάρουμε ξεχωριστά καθέναν από αυτούς τους παράγοντες, για να δούμε πού, πόσο και πώς ευθύνονται.

• Η τηλεόραση είναι απλώς ένα μέσον επικοινωνίας. Από μόνη της δεν μπορεί να είναι ούτε καλή, ούτε κακή. Εκπέμπει ό,τι την προγραμματίζουν. Αρα η ευθύνη για ό,τι και πώς φτάνει στους δέκτες, ανήκει σ' αυτούς που προγραμματίζουν.
• Οι τηλεπαρουσιαστές των "ριάλιτι σόου" ευθύνονται για το "τράβηγμα της σκανδάλης". Ολες αυτού του είδους οι εκπομπές - από την αναζήτηση χαμένων προσώπων, τα παντρολογήματα, την παρουσίαση οικογενειακών προβλημάτων και διενέξεων, μέχρι και τις "έρευνες" για κοινωνικά θέματα - κινούνται στην ίδια κατεύθυνση, που στηρίζεται στο "αξίωμα" ότι "προκειμένου να εξασφαλιστεί τηλεθέαση - η οποία θα φέρει διαφήμιση και χρήμα στο κανάλι και ταυτόχρονα θα "περάσει" μια διαστρεβλωμένη και διαστρεβλωτική εικόνα για την κοινωνία - δε σταματάμε προ ουδενός φραγμού και ορίου". Οι τηλεπαρουσιαστές - πολλοί των οποίων ήταν παντελώς άγνωστοι πριν ασχοληθούν με την τηλεόραση, αλλά και μερικοί που είχαν διακριθεί στο "κοινωνικό" ρεπορτάζ - δίνουν "τα ρέστα τους". Οσο περισσότερος εξευτελισμός της ανθρώπινης ύπαρξης, όσο περισσότερες βρισιές ακουστούν στον "αέρα", όσο περισσότερη βία και σεξουαλική γύμνια παρουσιαστεί, τόσο το καλύτερο.
• Οι συμμετέχοντες στα "ριάλιτι σόου" ποικίλλουν. "Γραφικοί", που αναζητούν την πρόσκαιρη δημοσιότητα, πρόθυμοι ακόμα και να εμφανιστούν γυμνοί - σωματικά και ψυχικά - μπροστά στην κάμερα, για να την πετύχουν. "Κουνημένοι στο μυαλό", που δεν αντιλαμβάνονται καν γιατί βρίσκονται μπροστά στον τηλεοπτικό φακό. "Μιλημένοι" από τους τηλεπαρουσιαστές - παραγωγούς, στους οποίους δίνονται υποσχέσεις για δουλιά και άλλη εκδούλευση ή και πληρώνονται για να παίξουν τους ρόλους των θυμάτων και των θυτών. Απελπισμένοι που - απογοητευμένοι από την κρατική ή και την κοινωνική αδιαφορία - ψάχνουν στην τηλεόραση να βρουν το δίκιο τους.
• Οι τηλεθεατές κι αυτοί ποικίλλουν. Χαζοχαρούμενοι κι αργόσχολοι, που κάνουν "χάζι" μπροστά στην οθόνη, καταναλώνοντας τα τηλεοπτικά σκουπίδια. Καθυστερημένοι μορφωτικά και κοινωνικά, που σχεδόν ταυτίζονται μ' αυτές τις εκπομπές και συμμετέχουν κιόλας εξ αποστάσεως.

***

Και μπορεί οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ να μην ασχολούνται καθημερινά με το τηλεοπτικό πρόγραμμα, αλλά αυτοί δίνουν τις γενικότερες κατευθύνσεις, τη "γραμμή" της τηλεοπτικής παρέμβασής τους στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας μας. Για την πρακτική εφαρμογή αυτών των κατευθύνσεων χρησιμοποιούν τους κατάλληλους ανθρώπους - υπαλλήλους τους.

• Για την "πολιτική ενημέρωση - παραπληροφόρηση",τους αστέρες των δελτίων ειδήσεων και των "τοκ σόου". Σοβαροφανείς αυτοί, σπουδαγμένοι, με θητεία στη δημοσιογραφία, με προσβάσεις στην εξουσία και υψηλές γνωριμίες στον πολιτικό κόσμο, προβάλλουν την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική και τις θέσεις και τα συμφέροντα των ισχυρών του χρήματος, που "τυγχάνουν" να είναι και αφεντικά τους, αποσιωπώντας και διαβάλλοντας, παράλληλα, τα αιτήματα και τους αγώνες των εργαζομένων, του λαού.
• Για την παρέμβασή τους στην κοινωνική ζωή,χρησιμοποιούν τους τηλεπαρουσιαστές των "ριάλιτι σόου", τους οποίους ειδικεύουν στην ξετσιπωσιά και την κοινωνική καταισχύνη, στο "τράβηγμα της τηλεοπτικής σκανδάλης".

Σοβαροφανείς παρουσιαστές της πολιτικής "ενημέρωσης" και γελοίοι τηλεπαρουσιαστές των "ριάλιτι σόου" πληρώνονται αδρά απ' τα αφεντικά τους για να κάνουν "καλά τη δουλιά τους".

***

Για ν' αντιμετωπιστούν, λοιπόν, τα προβλήματα που δημιουργεί η τηλεόραση δε φτάνει να καταγγελθούν η Ράγιου, ο Μικρούτσικος, ο Μάρκος, η Πάνια, η Ηλιοπούλου, ο Τριανταφυλλόπουλος, ο Χαρδαβέλλας, η Νικολούλη και οι "ενημερωτές" των δελτίων ειδήσεων και των "τοκ σόου".

Χρειάζεται να φύγουν από τα χέρια των λίγων ισχυρών του χρήματος τα ΜΜΕ και ν' ανατραπεί η πολιτική των κυβερνήσεων που δημιουργεί τα κοινωνικά προβλήματα. Χρειάζεται να ξεσηκωθεί λαϊκό κίνημα αντίστασης, που θα προβάλλει αξίες ζωής διαφορετικές απ' αυτές που "τρέχουν από τα τηλεοπτικά κανάλια του βούρκου". Χρειάζεται ν' αναπτύσσεται η κοινωνική αλληλεγγύη μέσα στην ίδια την κοινωνία - στο εργοστάσιο, στο χωράφι, στη γειτονιά - ώστε να μη βρίσκουν έδαφος οι εξορμήσεις των τηλεοπτικών "ματσουκιών" προς άγραν θυμάτων. Χρειάζεται, σε τελευταία ανάλυση, κοινωνική επανάσταση, που θ' αλλάξει τα πάντα και μαζί και το ρόλο της τηλεόρασης.

Ως τότε ίσως ν' αποτελεί κάποια λύση το ζάπινγκ ή και το κλείσιμο της τηλεοπτικής συσκευής...

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ

Αν οι ευθύνες επιμεριστούν μόνο στους τηλεπαρουσιαστές, στους συμμετέχοντες και τους τηλεθεατές, τότε "βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος". Διότι "το ψάρι βρωμάει απ' το κεφάλι" κι όλοι γνωρίζουμε σ' αυτό τον τόπο ποιοι αποτελούν το "κεφάλι" της τηλεόρασης. Είναι τα 6 - 7 μεγάλα αφεντικά των ΜΜΕ, που αποτελούν, ταυτόχρονα - κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο - και τον πυρήνα της οικονομικής ολιγαρχίας στην Ελλάδα

- Και αυτό το καλοκαίρι οι δασικοί υπάλληλοι ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Γιατί;

- Δεν ξεκινούν φέτος το καλοκαίρι οι απεργιακές κινητοποιήσεις. Ξεκίνησαν, από το 1995, αγωνιστικές κινητοποιήσεις, διεκδικώντας την ικανοποίηση συγκεκριμένων θεσμικών και οικονομικών αιτημάτων. Από τότε μέχρι τώρα, όχι μόνο δεν έγινε τίποτα από τις υποσχέσεις και τις δεσμεύσεις που δόθηκαν, αλλά, αντίθετα, τα πράγματα χειροτέρεψαν. Μας πήρανε πίσω και αυτά που μας έδωσαν. Με το τελευταίο, εννοώ ότι η κυβέρνηση κατάργησε επιλεκτικά, με το νέο μισθολόγιο, το μοναδικό θεσμοθετημένο επίδομα ειδικών συνθηκών, που έπαιρναν από το 1995 οι δασικοί υπάλληλοι. Από εκεί και πέρα: Τα κονδύλια για τη δασοπονία είναι ψίχουλα. Στο θέμα της πυροπροστασίας, δεν έχει γίνει τίποτα ουσιαστικό. Οι δασικές υπηρεσίες έχουν τεράστια κενά σε μόνιμο προσωπικό - φτάνουν το 55% - και το 1/3 των δασαρχείων υπολειτουργεί. Σε όλα αυτά προστίθεται το θέμα των δασικών χαρτών και οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου περί δασών. Με τα αρνητικά άρθρα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο αυτό, όχι μόνο δε θα λυθούν τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν, αλλά θα λειτουργήσουν καταστρεπτικά για την ανάπτυξη και την προστασία των δασών.

- Γιατί οι εκάστοτε κυβερνήσεις ακολουθούν πολιτική καταστροφής των δασών και υποβάθμισης των δασικών υπαλλήλων;

- Η Ελλάδα είναι ένα "οικόπεδο" που πουλάει οικόπεδα. Γι' αυτό κι ασκείται καταστροφική δασική πολιτική, που έχει σαν σκοπό την εμπορευματοποίηση του δασικού πλούτου και την αλλαγή χαρακτήρα και χρήσης της δασικής γης. Και η εμπορευματοποίηση δε σταματά εδώ, αλλά επεκτείνεται και στην προστασία των δασών, όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει με τα πυροσβεστικά αεροπλάνα, όπου, μάλιστα, πρόσφατα αγοράστηκαν άλλα τέσσερα. Ενισχύονται δηλαδή τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης, ενώ έχει αποδειχτεί ότι έχουν επικουρικό και όχι ουσιαστικό ρόλο - δε σβήνουν ψωτιές - και είναι πολυδάπανα, 20 δισ. δραχμές "πετάμε" κάθε χρόνο για τα αεροπλάνα. Από την άλλη, δεν ενισχύονται οι επίγειες δυνάμεις, που είναι και ο βασικός μηχανισμός κατάσβεσης. Οταν, λοιπόν, σε όλα προέχει η εμπορευματοποίηση, φαίνεται ότι δε χρειάζονται τους δασικούς υπαλλήλους και γι' αυτό υποβαθμίζουν και διαλύουν τις δασικές υπηρεσίες και δε δίνουν τα απαραίτητα κονδύλια για την ανάπτυξη των δασών. Για παράδειγμα, στην αναδάσωση, οι πιστώσεις που δίνονται φέτος δεν καλύπτουν ούτε τα έξοδα συντήρησης των φυτωρίων!

- Τι πρέπει να γίνει τελικά;

- Να υπάρξει αλλαγή πολιτικής, στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και προστασίας των δασών και της δημόσιας περιουσίας. Παράλληλα, οι δασικές υπηρεσίες και οι δασικοί υπάλληλοι να πάρουν τη θέση που τους αξίζει και όχι να βρίσκονται σε καθεστώς μεσαίωνα. Η κυβέρνηση, αν θέλει να δείξει πραγματικό ενδιαφέρον για τα δάση, πρέπει, πρώτα από όλα, να επανεξετάσει το νόμο του '89 και να αποσύρει από το νομοσχέδιο του υπουργείου Γεωργίας το κεφάλαιο για τους βοσκότοπους και να προχωρήσει στην κατάρτιση και οριστικοποίηση των δασικών χαρτών. Γιατί αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος όλες αυτές οι ρυθμίσεις να λειτουργήσουν ως βιομηχανία αποχαρακτηρισμού δασικών εκτάσεων με καταστρεπτικές συνέπειες. Από εκεί και πέρα, πρέπει να εφαρμόσει το πόρισμα της Κοινοβουλευτικής Διακομματικής Επιτροπής, να λάβει σοβαρά υπόψη της τις προτάσεις του δασικού συνδικαλιστικού κινήματος και να μην αρνείται το διάλογο.

Κ. Δ.