Η ανακοίνωση του νέου Υπουργικού Συμβουλίου στη Γαλλία ήρθε να «κουμπώσει» με μια συζήτηση που διεξάγεται εδώ και καιρό στα αστικά επιτελεία, όχι μόνο στη συγκεκριμένη χώρα, για τη σημασία που έχει να «ακούμε τις ανάγκες των καιρών», να διασφαλίζονται οι «κατάλληλοι κάθε φορά άνθρωποι» και να προχωρούν οι απαραίτητες αλλαγές και «μεταρρυθμίσεις» για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Αυτή είναι η κατακλείδα διαφόρων αναλύσεων και προβληματισμών που δυναμώνουν, στο φόντο σφοδρών ενδοαστικών διεργασιών που πυροδοτούν η αναιμική καπιταλιστική ανάπτυξη και ο προβληματισμός για τους χαμηλούς ρυθμούς με τους οποίους ενισχύεται η «ανταγωνιστικότητα» έναντι αντίπαλων δυνάμεων.

Το 22μελές σχήμα που στο εξής θα συνεδριάζει στο μέγαρο Ματινιόν (το αντίστοιχο Μέγαρο Μαξίμου) λανσάρεται ως απόδειξη του «εναλλακτικού» που δήθεν ενσαρκώνει γενικά ο Πρόεδρος Μακρόν και το νεοσύστατο κόμμα του, REM («Republique en Marche!» - «Η Δημοκρατία προχωράει εμπρός»). Ομως, όσο κι αν η σύνθεσή του προβάλλεται ως «εναλλακτική», επειδή αποτελείται κατά 50% από γυναίκες αλλά και άτομα προερχόμενα από την «κοινωνία των πολιτών» (που υπουργοποιούνται πρώτη φορά, στελέχη επιχειρήσεων, ακτιβιστές κτλ.), η αποστολή του μένει απαράλλαχτη με αυτήν που είχαν όλα τα προηγούμενα: Δηλαδή η υπεράσπιση των σύγχρονων αναγκών του γαλλικού κεφαλαίου. Αλλωστε, η στρατηγική κάθε κυβέρνησης δεν καθορίζεται από τη σύνθεσή της, καθορίζεται από την τάξη που υπηρετεί.

Την ίδια στιγμή, η «πολυσυλλεκτικότητα» της κυβέρνησης Μακρόν επιβεβαιώνει την ταχύτητα με την οποία αναμορφώνεται ο αστικός πολιτικός χάρτης στη Γαλλία: Σε αυτήν συμμετέχουν από πρώην πρωτοκλασάτα στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS) όπως ο Ζαν Υβ Λε Ντριάν, έως τώρα υπουργός Αμυνας που ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών, μέχρι «ηχηρά» ονόματα των Ρεπουμπλικάνων (LR), όπως ο γερμανόφωνος Μπρουνό Λε Μερ, στον οποίο ανατέθηκε το χαρτοφυλάκιο της Οικονομίας. Συμμετέχουν ακόμα δυνάμεις του κεντρώου «Modem», με πρώτο τον ηγέτη του, Φρανσουά Μπαϊρού, που ανέλαβε το υπουργείο Δικαιοσύνης, αλλά και του κεντροαριστερού Ριζοσπαστικού Κόμματος της Αριστεράς (Parti Radical de Gauche), όπως η Ανίκ Ζιραρντέν. Ακόμα, καθόλου τυχαία, το «κρίσιμο» υπουργείο Εργασίας ανατέθηκε στη για χρόνια στέλεχος επιχειρήσεων Μουριέλ Πενικό.

Μιλώντας στο δίκτυο «Φρανς Ιντέρ», ο νέος πρωθυπουργός Εντουάρντ Φιλίπ - που ο Μακρόν διόρισε στη θέση χωρίς ακόμα να έχει αποχωρήσει από τους Ρεπουμπλικάνους, όπου ανήκε για χρόνια - υπερασπίστηκε το νέο σχήμα από την πλευρά της «εικόνας πολιτικής ανασύνθεσης που αυτή τη στιγμή διεξάγουμε». Αυτή η κυβέρνηση διαμορφώθηκε «για να διαρκέσει», εξήγησε, και αφού τόνισε τη σημασία να δοθεί και η μάχη των επικείμενων βουλευτικών εκλογών, συμπλήρωσε: «Η κυβέρνηση βρίσκεται εδώ για να κυβερνήσει, για να προετοιμάσει την ανάκτηση (της χώρας), για να ενσαρκώσει κάτι σημαντικό, για να εγκαινιάσει μια σειρά προγράμματα».

Η ανακοίνωση του Υπουργικού Συμβουλίου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καταρχήν στους Ρεπουμπλικάνους, που ένιωσαν ακόμα πιο στενό το «μαρκάρισμά» τους από το REM. Φάνηκε καθαρά πως ενόψει και των βουλευτικών εκλογών (των οποίων ο α' γύρος γίνεται στις 11 Ιούνη) θα προστεθεί νέα ορμή στην «ανασύσταση» του φιλελεύθερου χώρου. Για παράδειγμα, στις αρχές της βδομάδας, κυκλοφόρησε κείμενο που υπέγραφαν πάνω από 170 σημαντικά στελέχη των LR, καλώντας σε συστράτευση με τη νέα κυβέρνηση μπροστά και στις νέες εκλογές.

Από την άλλη πλευρά, δυνάμεις όπως η οπορτουνιστική «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν - Λικ Μελανσόν (που στις προεδρικές εκλογές ήταν υποψήφιος με τη στήριξη και του μεταλλαγμένου Γαλλικού ΚΚ) διαμηνύουν την ετοιμότητά τους να γεμίσουν «κενά» που τυχόν θα μεγαλώσουν μετά τη συσπείρωση ευρέων σοσιαλδημοκρατικών και φιλελεύθερων δυνάμεων στο REM. Χωρίς περιστολές, ο Μελανσόν είπε ότι επιθυμεί να «αντικαταστήσει» το PS.

Πάντως, η αστική αρθρογραφία έδινε σαφές μήνυμα: Είτε διαπιστώνοντας «για πρώτη φορά τέτοιο πλουραλισμό σε κυβέρνηση» («Λε Μοντ»), είτε μιλώντας για «ανασύνθεση που συμβολίζει την αποτελεσματικότητα» («Λεζ Εκό»), είτε επισημαίνοντας ότι κρίσιμο θέμα είναι τι θα γίνει όταν θα έρθουν οι επόμενες «μεταρρυθμίσεις» προς έγκριση και αν τα κόμματα θα προσφέρουν την απαιτούμενη («για τη χώρα») υπευθυνότητα και θα τις στηρίξουν.

Αλλά και στη χώρα μας, διευρύνθηκε μια κουβέντα ουσιαστικά για το πόσο αποφασιστικά το σύστημα θα κατορθώσει να εγκλωβίσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια και να διαμορφώσει σχήματα ικανά να εκπληρώσουν «δύσκολες αποστολές».

«Προ έξι μηνών, μια τέτοια εξέλιξη (σ.σ. η επιτυχία του Μακρόν) δεν θα προβλεπόταν, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά ένα σχετικά νέο πρόσωπο στην πολιτική σκηνή της Γαλλίας, που αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος. Αποδεικνύει πως υπάρχει πρόσφορο έδαφος για αλλαγή στη Γαλλία και διάθεση για εποικοδομητικές αλλαγές ενάντια στο κατεστημένο.... Ο κ. Μακρόν - και όλη η ΕΕ - θα πρέπει να αξιοποιήσει την εκλογική νίκη του. Αντίθετα με τον προκάτοχό του, Φρανσουά Ολάντ, ο κ. Μακρόν έχει λάβει ξεκάθαρη εντολή να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις. Και ένα σοβαρό μεταρρυθμιστικό έργο στη Γαλλία θα πείσει το Βερολίνο να είναι πιο συγκαταβατικό απέναντι στο Παρίσι και στους υπόλοιπους Ευρωπαίους εταίρους μετά τις γερμανικές εκλογές, αυτόν τον Σεπτέμβριο», έγραφε στις 9 Μάη στην «Καθημερινή» ένα στέλεχος της γερμανικής τράπεζας «Μπέρενμπεργκ».

Αλλά και σε διαδικτυακά πολιτικά Μέσα, αποτυπώθηκε το ενδιαφέρον με το οποίο παρακολουθείται το «πείραμα Μακρόν», καλλιεργώντας προσδοκίες και σε άλλες χώρες: «Η κεντρώα σύνθεση ως κανιβαλισμός των Σοσιαλιστών και των Ρεπουμπλικάνων είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει πολιτικό κενό που θα καλυφθεί στα δεξιά και στα αριστερά της παράταξης Μακρόν από πιο ριζοσπαστικοποιημένα πολιτικά μορφώματα. Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου θα ξεκαθαρίσει το στίγμα της εκλογής Μακρόν στην Προεδρία αν ήταν "όχι" στη Λεπέν ή "ναι" στην υπέρβαση και στον μεταρρυθμιστικό εκσυγχρονισμό». Με βασικό ζητούμενο την απρόσκοπτη προώθηση των αναδιαρθρώσεων που απαιτεί η κερδοφορία του κεφαλαίου, εκφράστηκε - θα μπορούσε να πει κανείς - απογοήτευση που ένας «Μακρόν» δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα στη χώρα μας. «Οπως και οι κήποι στο Παλάτι των Βερσαλλιών, η γαλλική κυβέρνηση που αποκάλυψε ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την Τετάρτη διακρίνεται από μια συμμετρία που πλησιάζει την τελειότητα. Υπάρχει μια εντυπωσιακή ισορροπία ανάμεσα στους μετριοπαθείς δεξιούς, τους κεντρώους, τους ανεξάρτητους και τους μετριοπαθείς αριστερούς. Μια ισορροπία ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες και μια ισορροπία ανάμεσα στα νιάτα και στην εμπειρία. Μην έχετε καμία αμφιβολία, ο κ. Μακρόν σκοπεύει να κυβερνήσει από το κέντρο, αν και από ένα μεταρρυθμιστικό, πειθαρχημένο κέντρο, όχι έναν κουρασμένο, άμορφο μεσαίο χώρο».

Αλλά και η γνωστή «ναυαρχίδα» των αστικών ΜΜΕ, το «Βήμα», απηύθυνε στις 14 Μάη έκκληση να είμαστε «Ενωμένοι κατά του λαϊκισμού» και τόνιζε: «Οι εκλογές στη Γαλλία και η εξαφάνιση του Σοσιαλιστικού Κόμματος περνάει σαφές μήνυμα στην Αθήνα ότι ακόμη και για τους παραδοσιακούς πολιτικούς σχηματισμούς δεν υπάρχει μέλλον αν δεν έχουν κάτι καινούργιο να πουν κι αν δεν βγάλουν μπροστά νέα άφθαρτα πρόσωπα. Μάλιστα το νέο πολιτικό δίπολο που δημιουργείται διεθνώς - όπως έδειξε η επικράτηση Μακρόν - δεν είναι διαχωρισμός μεταξύ Δεξιάς - Αριστεράς, ο οποίος γίνεται δυσδιάκριτος με την επικράτηση πλέον των κανόνων της αγοράς παντού. Τα όρια μεταξύ προόδου και συντήρησης επανατοποθετούνται στη διαχωριστική γραμμή λαϊκισμού και δημοκρατίας».

Γενικότερα, τα αστικά επιτελεία της χώρας μας αξιοποιούν την ανάδειξη Μακρόν στη γαλλική ηγεσία και τη δυναμική εμφάνιση του κόμματός του για να προωθήσουν τις δικές τους αντιλαϊκές προτεραιότητες: Είτε αυτές αφορούν ουσιαστικά προτροπές για τη δημιουργία ενός «μεταρρυθμιστικού κέντρου», ώστε να προχωρήσουν γρήγορα όσες ανατροπές έχουν καθυστερήσει, είτε αυτές αφορούν προσδοκίες από τις «αλλαγές» στην ΕΕ που θα προωθήσει η νέα γαλλική κυβέρνηση και μια ευνοϊκή επαναδιαπραγμάτευση του ελληνικού χρέους.

Από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων, όλες αυτές οι προσδοκίες είναι κάλπικες. Ανεξάρτητα από το τι θα γίνει τελικά, οι μεθοδεύσεις που θα ενταθούν μετά και από τις ανακατατάξεις στον πολιτικό χάρτη της Γαλλίας (παράλληλα με άλλες, σε Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία κ.α.) αφορούν το πώς θα εξυπηρετηθούν πιο αποτελεσματικά τα γενικά συμφέροντα της αστικής τάξης της κάθε χώρας στον ανταγωνισμό με άλλες, την ώρα που βεβαίως ενυπάρχουν και η ενδοαστική αντιπαράθεση και οι διεργασίες. Τα λαϊκά στρώματα τίποτα θετικό δεν έχουν να περιμένουν από κανένα αστικό σχήμα ή επιτελείο, «νέο» ή παλιό.

Αλλωστε, και η «εναλλακτική» κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν έστειλε καθαρά μηνύματα ότι θα πρωτοστατήσει σε νέες αντιλαϊκές επιθέσεις. Η εμφάνιση του νέου Προέδρου σε στρατιωτικό όχημα τη μέρα της ορκωμοσίας του, η επίσκεψη των στρατευμάτων που συμμετέχουν σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην Αφρική, οι επισημάνσεις περί «ισχυρής Γαλλίας» που «χρειάζεται ο κόσμος», προμηνύουν ενεργότερη ανάμειξη στους φονικούς για τους λαούς ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Αλλά και στο εσωτερικό, η κυβέρνηση ξεκαθάρισε πως πρώτιστο μέλημά της είναι μια νέα εργασιακή «μεταρρύθμιση», που θα διασφαλίσει ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία στη μεγαλοεργοδοσία να τσακίζει μισθούς και να σμπαραλιάζει ωράρια και δικαιώματα.

Τέτοιες είναι οι «εναλλακτικές» που ανθίζουν μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα: Σωτήριες για το κεφάλαιο, ολέθριες για το λαό. Τα λαϊκά στρώματα επίσης δεν πρέπει να πέσουν στην παγίδα νέων υποτίθεται «αριστερών» σοσιαλδημοκρατικών σχημάτων, τύπου «Ανυπότακτη Γαλλία», που θα παίξουν το ρόλο του αναχώματος για να ανακοπεί η ταξική σύγκρουση. Καθήκον και στη Γαλλία, των ταξικών αγωνιστικών δυνάμεων, των κομμουνιστών που έβγαλαν συμπεράσματα από τον εκφυλισμό του συμβιβασμένου Γαλλικού ΚΚ, είναι να δυναμώσει η σύγκρουση συνολικά με τη στρατηγική του κεφαλαίου.