Ηταν μια μάχη δύσκολη, σύνθετη, που βγάζει αρκετές συνδικαλιστικές οργανώσεις πιο δυνατές, που «δίδαξε» σε χιλιάδες εργαζόμενους τα πρώτα τους βήματα στην οργανωμένη δράση, που έβγαλε δυνάμεις στον δρόμο μετά από καιρό, που ανέδειξε μαχητές σε χώρους δουλειάς, εργαζόμενους που πήραν την απόφαση να δηλώσουν απεργοί, να μην πάνε για δουλειά σε μέρα απεργίας για πρώτη φορά στη ζωή τους, παρά τους εργοδοτικούς εκβιασμούς. Παράλληλα, δραστηριοποιήθηκαν ξανά εργαζόμενοι που είχαν χρόνια να κατεβούν στον δρόμο.

Τέτοια στοιχεία είναι «ένα το κρατούμενο» για κάθε χώρο δουλειάς και κλάδο, αφού φανερώνουν δυνατότητες για την ανάπτυξη της πάλης το επόμενο διάστημα, επιβεβαιώνοντας και γιατί η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο «βιάζεται» να ρίξει «τίτλους τέλους» στη συνδικαλιστική δράση.

Από τον Νοέμβρη του 2020 μέχρι σήμερα δόθηκαν τέσσερις κεντρικές απεργιακές μάχες σε όλη τη χώρα από Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα, πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις, και μάλιστα κόντρα στον απεργοσπαστικό ρόλο της ηγετικής ομάδας της ΓΣΕΕ, κόντρα σε «θεούς και δαίμονες», που έπεσαν με τα μούτρα να κατασυκοφαντήσουν τον απεργιακό αγώνα. Θυμίζουμε ότι η ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ ακόμα και τη μέρα που η κυβέρνηση παρουσίαζε το νομοσχέδιο δήλωνε ανήξερη, ότι «δεν το έχει διαβάσει», αν και κατόπιν επιβεβαιώθηκε ότι όχι μόνο το ήξερε απέξω κι ανακατωτά αλλά είχε βάλει και το χεράκι της, το είχε συνδιαμορφώσει μαζί με το υπουργείο. Την ίδια στιγμή αποκαλούσε «γελοία» και «επικίνδυνα» τα συνδικάτα και τις απεργίες τους, χρησιμοποιώντας τα ίδια προβοκατόρικα επιχειρήματα με αυτά της κυβέρνησης, όπως ότι οι διαδηλώσεις διασπείρουν τον ιό.

Παρά την προσπάθειά της να δώσει χρόνο στην κυβέρνηση, δεν τα κατάφερε. Κι αυτό ήταν ένα από τα εμπόδια που κατάφεραν τα σωματεία να παραμερίσουν, όπως έκαναν στην πρωτομαγιάτικη απεργία στις 6 Μάη. Τελικά, και αφού είχε περάσει σχεδόν ένας μήνας από τη δημοσιοποίηση του αντεργατικού εκτρώματος, η ηγεσία της ΓΣΕΕ αναγκάστηκε να κηρύξει πανεργατική απεργία, επιχειρώντας βέβαια να την εκφυλίσει από την πρώτη στιγμή, δίνοντάς της περιεχόμενο «παζαρέματος» γύρω από τις «αρνητικές διατάξεις» του νομοσχεδίου.

Ομως η απεργία της 10ης Ιούνη ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών, ανέδειξε νέα ποιοτικά στοιχεία, προβλημάτισε τα επιτελεία του συστήματος, κάτι που εξηγεί και τη νέα προσπάθεια υπονόμευσης με τη «στάση εργασίας» που προκήρυξε η ΓΣΕΕ τη μέρα ψήφισης του νομοσχεδίου και τις προβοκάτσιες της κυβέρνησης, που θυμήθηκε τις πανελλαδικές εξετάσεις των μαθητών. Και στις 16 Ιούνη εκατοντάδες σωματεία οργάνωσαν απεργία, συγκρούστηκαν με την εργοδοσία και την αστική Δικαιοσύνη, που δούλευε «υπερωρίες» για να βγάζει παράνομες τις απεργίες, όπως έγινε με τα ναυτεργατικά σωματεία στο λιμάνι του Πειραιά, εκεί που οι παπαγάλοι των αστικών ΜΜΕ «πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι», ψάχνοντας εναγωνίως για «αγανακτισμένους» απεργοσπάστες και βρίσκοντας μόνο εξοργισμένους ταξιδιώτες να τα βάζουν με τους εφοπλιστές και να συμπαραστέκονται στους απεργούς.

Τα σωματεία δεν είχαν απέναντί τους μόνο τους εργατοπατέρες, την εργοδοσία και την κυβέρνηση. Είχαν και την καλλιέργεια της ηττοπάθειας και της μοιρολατρίας από εκείνους που προεξοφλούσαν την αποτυχία της απεργίας, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ συνδικαλιστικά του στελέχη από τη μία καθυστερούσαν την οργάνωση του απεργιακού αγώνα και από την άλλη έτρεχαν σε σωματεία να υλοποιήσουν το νομοσχέδιο πριν ακόμα ψηφιστεί, όπως με τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες. Καλούσαν τους εργαζόμενους να «βάλουν πλάτη» για να αναδειχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στην διακυβέρνηση όσο εκείνος «βάζει πλάτη» στο έργο της ΝΔ και των επιχειρηματικών ομίλων. «Πριν αλέκτορα φωνήσαι», άλλωστε, και μετά τις αναλύσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ότι μια κυβέρνησή τους δεν θα μπορέσει να ανατρέψει τους νόμους που ψηφίζει η ΝΔ, βρέθηκαν στη Βουλή να ψηφίζουν πάνω από το μισό νομοσχέδιο - έκτρωμα, τερματίζοντας εκεί τη «μητέρα των μαχών».

Κάθε προσπάθεια της κυβέρνησης, των αστικών κομμάτων, των επιτελείων του κεφαλαίου να χτυπήσουν τον απεργιακό αγώνα, να κάμψουν τις κινητοποιήσεις, έβρισκε τοίχο στην καθολική απόρριψη του νομοσχεδίου, στην αντίθεση σε κάθε άρθρο και λέξη του. Και αυτό ήταν αποτέλεσμα της πολύμηνης προετοιμασίας εκατοντάδων συνδικάτων, της πολύμορφης δράσης που αναπτύχθηκε για την αποκάλυψη του βαθιά αντεργατικού χαρακτήρα των «ανατροπών του αιώνα», της ανάδειξης της στρατηγικής που αυτές υπηρετούν μέσα από παραδείγματα άλλων χωρών της ΕΕ, όπου ήδη έχουν προχωρήσει τέτοια μέτρα. Της ανάδειξης ότι με το νομοσχέδιο αυξάνεται ο απλήρωτος χρόνος δουλειάς, εντείνεται η εκμετάλλευση, που σημαίνει περισσότερα κέρδη για την εργοδοσία και χειρότερη ζωή για τους εργαζόμενους. Και, βέβαια, του εμπλουτισμού της μάχης με διεκδικήσεις για το ξήλωμα όλου του αντεργατικού οπλοστασίου που διαμόρφωσαν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, αποτελώντας το έδαφος πάνω στο οποίο «πάτησε» και το νομοσχέδιο Χατζηδάκη.

Αυτός ο προσανατολισμός θωράκισε δυνάμεις απέναντι στα ψέματα και τις αυταπάτες, δυσκόλεψε τους διαλυτικούς σχεδιασμούς, βοήθησε να μη χάνεται από το επίκεντρο ο πραγματικός αντίπαλος, η εργοδοσία. Αυτή η καλή προετοιμασία είναι που επέτρεψε να απαντηθεί η προσπάθεια παραπλάνησης από την κυβέρνηση και τους εργατοπατέρες, ώστε να κυριαρχήσει το σύνθημα ότι «το νομοσχέδιο είναι για τα σκουπίδια, δεν διορθώνεται». Αυτή η καθολική κατακραυγή του νομοσχεδίου ανάγκασε την κυβέρνηση να προσαρμόσει την προπαγάνδα της, να μιλάει δήθεν για τα «θετικά» του νομοσχεδίου, μήπως και θολώσει τα νερά.

Το περιεχόμενο της μάχης που δόθηκε υπηρετήθηκε με προσήλωση από την προσπάθεια να αναπτυχθεί η οργάνωση «από τα κάτω», να συγκροτηθεί ένα πλατύ απεργιακό μέτωπο από εκατοντάδες συνδικαλιστικές οργανώσεις, να τροφοδοτείται διαρκώς το απεργιακό κλίμα με αποφάσεις. Η επιμονή σε αυτήν την κατεύθυνση, οι συσκέψεις Σωματείων και Ομοσπονδιών σε κάθε πόλη, ώστε να διευρύνεται το απεργιακό μέτωπο, αποδείχθηκαν καθοριστικής σημασίας, έδειξαν ότι υπάρχουν περιθώρια αναξιοποίητα για τη συμμετοχή περισσότερων συνδικάτων και πιο σταθερά στην κοινή δράση, ανεξάρτητα από το τι αποφασίζουν συμβιβασμένες πλειοψηφίες σε Ομοσπονδίες και στην ίδια τη ΓΣΕΕ.

Αυτή η σταθερή προσπάθεια κράτησε ετοιμοπόλεμες δυνάμεις μέχρι και τις πρόσφατες απεργιακές μάχες, συνέβαλε στην ανταλλαγή πείρας, στη συναίσθηση των υπαρκτών δυσκολιών, αλλά και στη συζήτηση για την ευθύνη που πρέπει να πάρουν τα συνδικάτα ώστε να μην αφήσουν την ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ να αποσυντονίσει το απεργιακό μέτωπο σε μια κρίσιμη στιγμή, όπως παραμονές της απεργίας της 10ης Ιούνη, που «έπαιζε» με τις ημερομηνίες, με προφανή στόχο να διασπάσει.

Ενα εξίσου σημαντικό στοιχείο της μάχης που βγήκε στην επιφάνεια είναι ότι καμία μικρή ή μεγάλη παρέμβαση των συνδικάτων δεν πάει χαμένη. Και εδώ προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία. Στην απεργία στις 10 Ιούνη συμμετείχαν εργαζόμενοι που κατέβηκαν στην απεργία και αναζήτησαν συνδικαλιστές επειδή τους είχαν δει πριν από μήνες να τους καλούν στην απεργία του Νοέμβρη. «Είστε οι μόνοι που περνάτε από τον χώρο δουλειάς», τους έλεγαν. Αλλοι εργαζόμενοι, σε σούπερ μάρκετ, είχαν κρατήσει τα τηλέφωνα μελών του ΔΣ του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων και δύο μέρες πριν την απεργία στις 10 Ιούνη ζήτησαν να γίνουν μέλη του. Υπήρχαν εργοστάσια ή ολόκληρα τμήματά τους που έκλεισαν, και μάλιστα απρόσμενα, από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Ιδια εικόνα ήρθε και από άλλους χώρους δουλειάς, όπως στην περίπτωση μισθωτών τεχνικών που κατέβηκαν στην απεργία, βρήκαν το μπλοκ του Σωματείου και έγιναν μέλη του επιτόπου. Ιδια εικόνα ήρθε από παντού. Στην ίδια απεργία, μπλοκ συνδικάτων ήταν μαζικότερα από ποτέ, με τη συμμετοχή εκατοντάδων εργαζομένων και με έντονο το στοιχείο των νέων σε ηλικία.

Ομως αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην απεργία. Σε αρκετές αρχαιρεσίες συνδικάτων στον ιδιωτικό τομέα την περίοδο αυτή υπήρξαν περιπτώσεις μαζικής συμμετοχής εργαζομένων από χώρους δουλειάς.

Πρωτοφανής ήταν και η συμμετοχή της νεολαίας στην απεργία, νέων εργαζομένων, που η κυβέρνηση και η εργοδοσία πίστευαν ότι θα είναι τα εύκολα θύματα της προπαγάνδας τους περί «εκσυγχρονισμού» και «καινοτομίας» στις εργασιακές σχέσεις, που διαπιστώνουν ότι όσα μέχρι σήμερα βιώνουν σε ένα σωρό κλάδους με τη δουλειά - λάστιχο δεν αποτελούν «εξαίρεση» αλλά κανονικότητα, νομιμοποιούνται και γενικεύονται.

Στο «τίποτα δεν γίνεται», λοιπόν, που κηρύττουν οι δυνάμεις της υποταγής, πλέον πολλοί εργαζόμενοι έχουν να αντιτείνουν ότι μετά τους τελευταίους μήνες των μεγάλων εργατικών αγώνων «τίποτα δεν είναι το ίδιο», για μια σειρά χώρους δουλειάς. Σήμερα μπορεί να ξεκαθαρίζεται πιο εύκολα, μέσα στη φωτιά της μάχης, σε περισσότερες δυνάμεις ότι τα αντεργατικά μέτρα είναι η άλλη όψη του πακτωλού δισεκατομμυρίων ευρώ που «πέφτουν» για τα μονοπώλια από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ.

Η μάχη των συνδικάτων φέρνει νέες δυνάμεις στο προσκήνιο της ταξικής πάλης. Το επόμενο διάστημα θα είναι «πεδίο δόξης λαμπρόν» για να αναπτυχθούν νέοι αγώνες, αφού ήδη παίρνουν σειρά τα επόμενα αντεργατικά χτυπήματα, ενώ οι χώροι δουλειάς θα γίνουν χώροι αναμέτρησης με την εργοδοσία προκειμένου να μείνουν στα χαρτιά τα βάρβαρα μέτρα. Στην οργάνωση της αντεπίθεσης βρίσκεται η ελπίδα για την εργατική τάξη, εκεί θα κριθεί και το δίκιο της.