Ο «Ρ» δημοσιεύει τις ομιλίες όλων των εκπροσώπων που συμμετείχαν στη Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, που έγινε στην Αθήνα στο Ζάππειο Μέγαρο από 23 έως 25 του Ιούνη με θέμα: «Εμπειρίες από τους αγώνες, τις συνεργασίες και τις συμμαχίες των κομμουνιστών». Στη συνάντηση συμμετείχαν 64 κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα από 53 χώρες και αναπτύχθηκε ένας πλούσιος προβληματισμός στην κατεύθυνση της κοινής δράσης και της διεθνιστικής αλληλεγγύης.

Σύντροφοι,

Εκ μέρους του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σουηδίας, γνωστού και ως SΚΑΡ, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μας, για την ευκαιρία να συμμετάσχουμε σε αυτό το Συνέδριο, σε αυτή τη συνδιάσκεψη. Το SKAP διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα από την ίδρυσή του, το 1917. Πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό τα κομμουνιστικά κόμματα να συναντώνται και να συζητούν τα κοινά θέματα και ελπίζουμε σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα να έχουμε τέτοιες συναντήσεις.

Υπάρχει επιτακτική ανάγκη συντονισμού των προσπαθειών μας στον αγώνα κατά του ιμπεριαλισμού, όπως έχουμε πει αρκετές φορές και στο παρελθόν, γιατί τα εθνικά και τα διεθνή ζητήματα κατά βάση είναι αδιαχώριστα. Δηλαδή, αποτελούν μέρη ενός διαλεκτικού συνόλου.

Οσον αφορά το θέμα της συνδιάσκεψής μας είναι φυσικό να εξετάσω τι συνέβη την τελευταία δεκαετία. Οπως και πολλά άλλα Κομμουνιστικά Κόμματα δεχτήκαμε βαρύ πλήγμα στη δεκαετία του '90. Είχαμε μαζική απώλεια μελών μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.

Η σοσιαλιστική κρίση προφανώς εντάθηκε στη δεκαετία του '90 και στα κεντρικά κράτη και στην περιφέρεια. Ο πρόεδρος της επιχείρησης GENERAL ELECTRIC από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο επιχειρήσεις πριν από ένα χρόνο είπε ότι βλέπουμε, πως υπάρχει στασιμότητα και πλεονάζον δυναμικό σχεδόν σε όλους τους κλάδους. Πραγματικά στασιμότητα και το πλεονάζον δυναμικό ήταν οι βασικές τάσεις στις καπιταλιστικές οικονομίες στη δεκαετία του '70, όταν ο μέσος όρος ανάπτυξης των χωρών ΟΟΣΑ μειώθηκε κατά 50% περίπου και έχει μείνει σε αυτά τα επίπεδα από τότε.

Ο συνδυασμός της κατάρρευσης των πρώην σοσιαλιστικών χωρών στην Ευρώπη και η ένταση της καπιταλιστικής κρίσης στη δεκαετία του '90, όπως όλοι γνωρίζουμε μεταξύ άλλων σημαίνει υπερεκμετάλλευση και συνεχή πτώση του επιπέδου ζωής των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο και σε μεγάλο βαθμό και της μεσαίας τάξης στις μεγάλες χώρες. Υπάρχει ανεργία, υπάρχει φτώχεια παρ' όλο που πολλές φορές αλλάζουν τις στατιστικές, για να μη φανούν αυτά. Από την άλλη υπάρχει υπερσυσσώρευση κεφαλαίου, ακριβώς λόγω της κερδοσκοπίας στις χρηματιστηριακές αγορές.

Τα συμπτώματα της κρίσης είναι εμφανή και στη Σουηδία. Στις αρχές της δεκαετίας του '90 οι σοσιαλδημοκράτες εγκατέλειψαν ακόμα και το πρόσχημα του σοσιαλισμού. Αυτή η στάση των σοσιαλδημοκρατών αφορούσε τελικά ένα πρόγραμμα. Πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, διάλυση του δημόσιου τομέα και προσπάθεια μιας νέας εργατικής νομοθεσίας, σύμφωνα με το θατσερικό μοντέλο.

Οπως και σε άλλες χώρες, στη Σουηδία και τα σοσιαλδημοκρατικά και τα αστικά κόμματα προσπάθησαν να δικαιολογήσουν αυτές τις πολιτικές, αναφερόμενοι στη νέα διαδικασία, τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, που προφανώς τη θεωρούσαμε ένα φυσικό φαινόμενο που απλώς δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία του κόσμου δεν εγκρίνει τις κυβερνητικές πολιτικές. Στη δεκαετία του '90, υπήρξε μια σταθερή μετακίνηση προς τα αριστερά στη Σουηδία, πέρα από τους σοσιαλδημοκράτες και στις πολιτικές νοοτροπίες και στις εκλογές.

Αυτή η μεταβολή συνεχίζεται και επιταχύνεται. Οσον αφορά τώρα τις ψήφους, κύριοι αποδέκτες ήταν το αριστερό Κόμμα, το οποίο αποσχίστηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σουηδίας το '77 και ακολούθησε μια παρόμοια πορεία. Η ηγεσία σταδιακά αρνήθηκε το σοσιαλισμό και έφτασε σε μία θέση όπου θέλει να συγκυβερνήσει με τους σοσιαλδημοκράτες και τελικά να μην μπορούμε να τον διακρίνουμε από τα άλλα αστικά κόμματα.

Ομως, το ίδιο το Αριστερό Κόμμα, διχάζεται γιατί ένα μεγάλο μέρος των μελών του δημοσίως υποστηρίζουν ότι είναι κομμουνιστές και η νεαρή πρόεδρος της νεολαίας τους δημοσίως υπερασπίζεται τον Λένιν και τις πολιτικές του. Η ηγεσία του κόμματος, όμως, κατέστησε σαφές, ότι δε συμφωνεί με τις απόψεις της Προέδρου της νεολαίας. Ετσι, λοιπόν, όπως μερικοί σοσιαλδημοκράτες στρέφονται στο Αριστερό Κόμμα, κάποια άλλα μέλη του Αριστερού Κόμματος, στρέφονται προς εμάς το Κομμουνιστικό Κόμμα και αναμένουμε συνέχιση αυτής της τάσης.

Τους τελευταίους 18 μήνες υπήρξε αύξηση του ενδιαφέροντος για το Κόμμα μας, είχαμε νέα μέλη, αυξημένες πωλήσεις στις εφημερίδες μας και επίσης πολλές επισκέψεις στις ιστοσελίδες μας στο διαδίκτυο. 50.000 επισκέψεις το μήνα. Είναι σημαντικός ο αριθμός σε μια χώρα 8.000.000. Ενα μεγάλο ποσοστό αυτών των επισκεπτών θέτει ερωτήματα εάν μπορεί να γίνει μέλος του Κόμματος. Κυρίως μας ενθαρρύνει το γεγονός, ότι υπάρχουν πολλά νέα μέλη κάτω των 25 ετών και υπάρχει και μια ανανέωση της νεολαίας μας.

Ενα αποτέλεσμα της λαϊκής δυσαρέσκειας ήταν και το γεγονός, ότι υπάρχει ένα μπλακ άουτ για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Λοιπόν, φάνηκε ότι τα μέσα και τα ιδιωτικά και τα δημόσια δεν αναφέρουν την αλήθεια, για τη Σουηδία, αλλά και σε μεγάλο βαθμό, γελοίο σχεδόν, δεν αναφέρουν διεθνή θέματα και είναι αδύνατο ένας μαρξιστής να ακουστεί.

Δηλαδή, μια εφημερίδα, όπως η εφημερίδα «Ιντιπέντετ» του Λονδίνου θα θεωρούνταν από τους ειδικούς των μέσων ενημέρωσης στη Σουηδία ως επικίνδυνα ριζοσπαστική. Για παράδειγμα μια καθημερινή Σουηδική εφημερίδα δημοσίευσε ένα άρθρο, για την κληρονομιά του μαρξισμού γεμάτο στρεβλώσεις.

Εμείς απαντήσαμε, υποβάλλοντας ένα άρθρο και λέγοντας ότι για χρόνια τα σουηδικά μέσα έλεγαν ότι τάχα οι διαφωνούντες στην Ανατολική Ευρώπη και στη Σοβιετική Ενωση, ποτέ δεν είχαν πρόσβαση τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ζητήσαμε λοιπόν, από τους εκδότες της εφημερίδας να μας απαντήσουν πότε τελικά δημοσίευσαν ένα άρθρο στον (Μαρξιστή). 60 ημέρες αργότερα πήραμε την απάντηση. Η απάντηση έλεγε: «Είτε το πιστεύετε, είτε όχι σκεφτήκαμε να δημοσιεύσουμε το άρθρο σας, όμως είναι πολύ μεγάλο».

Ενα άλλο αποτέλεσμα της κρίσης ήταν η αντικομμουνιστική εκστρατεία, που δεν έχει όριο στην αγριότητα και στη χυδαιότητα στη Σουηδία. Από τη στιγμή που ο καπιταλισμός δεν μπόρεσε να προσφέρει όλες αυτές τις όμορφες υποσχέσεις που είχαμε ακούσει στη δεκαετία του '90, τώρα οι ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής προσπαθούν να δείξουν ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση.

Βλέπουμε συχνά ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση για την ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης και λέει ο Λένιν τάχα, ότι πρέπει να επιτύχουμε τον κομμουνισμό να εξοντώσουμε τον 90% του παγκόσμιου πληθυσμού. Σε αυτό το κλίμα η συνεργασία μεταξύ των κομμουνιστικών Κομμάτων στη Σουηδία είναι περισσότερο επιτακτική παρά ποτέ. Από τη δεκαετία του '60, υπήρχαν αρκετά κομμουνιστικά Κόμματα στη Σουηδία, κυρίως με σοσιαλιστικό παρελθόν, μαοϊστικό και τροτσκιστικό, αλλά υπάρχουν και κάποια άλλα τμήματα από άλλα κόμματα, από μετανάστες που ήρθαν στη Σουηδία, κομμουνιστές, για να αποφύγουν τις διώξεις στην πατρίδα τους.

Αρκετές φορές στο παρελθόν συνεργαστήκαμε με το Κομμουνιστικά Κόμματα της Βολιβίας, της Χιλής, της Κολομβίας, του Ιράν, του Ιράκ και της Ελλάδας. Ολοι έχουμε μια κοινή μαρξιστική, λενινιστική προσέγγιση. Πέραν από τις κοινές εκδηλώσεις για την Πρωτομαγιά διοργανώσαμε και ομάδες μελέτης και διασκέψεις κλπ. Ισως η μεγαλύτερη επιτυχία ήταν η συμμετοχή στις καθημερινές διαδηλώσεις στο κέντρο της Στοκχόλμης κατά της εγκληματικής επίθεσης του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία το 1999.

Επίσης, είχαμε μία επιτροπή. Στην επιτροπή «Σταματήστε τους βομβαρδισμούς» συμμετείχαν και μη κομμουνιστικά Κόμματα, άτομα από μη κομμουνιστικά Κόμματα, χωρίς όμως επίσημη άδεια των ηγεσιών τους. Εχουμε βέβαια αυτή την έλλειψη χρημάτων. Προσπαθούμε παρ' όλα αυτά να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της πρόσβασης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Βέβαια, το πρόβλημα δε θα εξαλειφτεί, αλλά προσπαθούμε να έχουμε επαφή κυρίως με τους νέους.

Το πρόβλημα της πρόσβασης με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, σχετίζεται με ένα άλλο πρόβλημα, δηλαδή, ένα μεγάλο μέρος του σουηδικού πληθυσμού μεταξύ 15 και 45 ετών, δεν έχει βασικές ιστορικές γνώσεις. Ετσι, συχνά πρέπει να ξεκινήσουμε τη συζήτηση παρουσιάζοντας γεγονότα, τα οποία πολλά κομματικά μέλη θεωρούν αυτονόητα.

Σε διεθνές επίπεδο το Κόμμα μας συμμετείχε σε διάφορες διεθνείς διασκέψεις την τελευταία δεκαετία, όπως επίσης και σε διαδηλώσεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο σε συνεργασία με τα κομμουνιστικά Κόμματα της Φιλανδίας και της Νορβηγίας, όπως επίσης και το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας. Είχαμε αυτή την εκστρατεία κατά της βόρειας διάστασης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που έχει στόχο τη στρατιωτικοποίηση της περιοχής της Βαλτικής υπό το ΝΑΤΟ, προκειμένου να εξασφαλιστεί εύκολα η πρόσβαση στις πρώτες ύλες προς όφελος των δυτικών καπιταλιστών. Στα πλαίσια αυτά θα ήθελα να αναφέρω ότι στη Σουηδία αυξάνεται η αντίσταση στη συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Σε σχέση με τις διεθνείς διασκέψεις των κομμουνιστικών Κομμάτων πιστεύουμε ότι, μεταξύ άλλων, δύο ζητήματα έχουν μεγάλη σημασία. Πρώτο η γενική σχέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και των περιφερειακών χωρών στο καπιταλιστικό σύστημα. Μία σχέση που παρουσιάζεται με στρεβλωμένο τρόπο από τα αστικά μέσα ενημέρωσης. Το άλλο ζήτημα είναι ότι πρέπει να κάνουμε κάτι σε αυτή την προσπάθεια να δημιουργηθεί αυτή η παγκόσμια οικονομία των χαμηλών μισθών, με την πολιτική του διαίρει και βασίλευε.

Ο αγώνας κατά του ιμπεριαλισμού δεν μπορεί να πετύχει χωρίς αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών του πυρήνα και των περιφερειακών χωρών. Το Κόμμα μας πιστεύει ότι είναι ουσιαστικής σημασίας, η εργατική τάξη των χωρών του ΟΟΣΑ να καταλάβει ότι η οικονομία τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εκμετάλλευση των εργαζομένων και των πρώτων υλών της περιφέρειας. Αυτό το πρόβλημα δεν είναι καινούριο.

Στο έργο του «Ιμπεριαλισμός το ανώτερο στάδιο του καπιταλισμού», ο Λένιν αναφέρεται σε τρεις επιστολές του Ενγκελς. Στην πρώτη προς το Μαρξ το 1858, ο Ενγκελς λέει ότι το αγγλικό προλεταριάτο γίνεται όλο και περισσότερο αστικό και έτσι το πιο αστικό έθνος τελικά θα έχει μια αστική αριστοκρατία και ένα αστικό προλεταριάτο όπως και μία αστική τάξη. Για ένα έθνος που εκμεταλλεύεται ολόκληρο το έθνος φυσικά μέχρις ενός σημείου αυτό είναι δικαιολογημένο. Στην επιστολή του 1881 ο Ενγκελς αναφέρεται στο χειρότερο τύπο βρετανικών συνδικάτων που επέτρεψαν να έχουν ως ηγέτες ανθρώπους που έχουν ξεπουληθεί στους καπιταλιστές, ή τουλάχιστον πληρώνονται από αυτούς. Το επόμενο έτος ο Ενγκελς έγραψε: «Με ρωτάς τι πιστεύουν οι Αγγλοι εργάτες για την αποικιοκρατική πολιτική. Ο,τι πιστεύουν γενικά για την πολιτική. Πιστεύουν ό,τι πιστεύουν και οι αστοί. Δεν υπάρχει εδώ εργατικό κόμμα, υπάρχουν μόνο συντηρητικοί και φιλελεύθεροι ριζοσπάστες και με μεγάλη χαρά συμμετέχουν και οι εργάτες στο φαγοπότι από το αγγλικό μονοπώλιο».

Η περιγραφή του Ενγκελς ίσως είναι λίγο υπερβολική, αλλά γενικά εφαρμόζεται και σήμερα στις χώρες του ΟΟΣΑ όπου περίπου το 13% του παγκόσμιου πληθυσμού, καταναλώνει περίπου 65% του παγκόσμιου προϊόντος. Και μετά από δεκαετίες προπαγάνδας από τους σοσιαλδημοκράτες και καπιταλιστές έχουμε προσπάθεια να αγνοήσουμε αυτό το απλό γεγονός. Η τρέχουσα φάση του ιμπεριαλισμού έχει να κάνει και με μία ανώτερη μορφή φασισμού και αιχμή του δόρατος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ενωση, το ΝΑΤΟ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και ο υπερατλαντικός επιχειρηματικός διάλογος.

Τα τελευταία υπολείμματα της αστικής δημοκρατίας έχουν εξαλειφτεί από την αστική τάξη, από την ανώτερη αστική τάξη, που θεωρεί όλο τον πλανήτη ιδιοκτησία της. Εδώ θα ήθελα να κάνω κάποια σχόλια επιπρόσθετα, γιατί υποψιάζομαι ότι πολλοί από τους συντρόφους εδώ δε γνωρίζουν ακριβώς αυτό το διατλαντικό επιχειρηματικό διάλογο. Αλλωστε, εγώ δε γνώριζα τίποτε πριν από τις τρεις, τέσσερις εβδομάδες.

Θα ήθελα να πω τα εξής: Πρόκειται για ένα λεγόμενο δίκτυο όπου έχουμε εκπροσώπους μεγάλων μονοπωλιακών επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εχουν κάνει μια ανάλυση ή μηχανεύτηκαν, μάλλον υποδιαίρεσαν σε κλάδους την καπιταλιστική βιομηχανία, χημικά, αυτοκινητοβιομηχανία, χάλυβα, πλαστικά και για κάθε κλάδο, όρισαν έναν εκπρόσωπο από μια αμερικανική επιχείρηση και μία ευρωπαϊκή επιχείρηση.

Η «Γκάρντιαν», για παράδειγμα, έγραψε για το Πρόεδρο της MOSADO και για το πρόεδρο αντίστοιχα μιας μεγάλης Βρετανό-ολλανδικής χημικής επιχείρησης. Αυτοί λοιπόν, οι δύο εκπρόσωποι με τη σειρά τους έχουνε πρόσβαση σε μία μικρή επιτροπή. Συναντώνται τακτικά. Πριν από τρεις εβδομάδες συναντήθηκαν στο Λονδίνο. Είχαν στην ατζέντα τους 33 σημεία προτεινόμενης νομολογίας, νομοθεσίας. Νομοθεσία που θεωρούν ότι δε συνάδει με το διεθνές επιχειρηματικό κλίμα και τις ανάγκες του επιχειρηματικού κεφαλαίου.

Ορισαν λοιπόν, την τακτική και τη στρατηγική που θα χρησιμοποιήσουν προκειμένου να ακυρωθεί αυτή η νομοθεσία. Δηλαδή, θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από την απαγόρευση κάποιων ουσιών που είναι βλαβερές για το περιβάλλον, ή για την υγεία, όπως επίσης και για κάποιες συνολικές επιθέσεις κατά κυβερνήσεων. Φαίνεται λοιπόν, ότι αυτός ο διατλαντικός επιχειρηματικός διάλογος γράφει ο ίδιος την ημερήσια διάταξη που θα ακολουθηθεί στις συναντήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Βέβαια το τι συμβαίνει μέσα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου δε θέλω να το σχολιάσω. Καταλαβαίνετε, αυτό εννοώ όταν μιλάω για μια ανώτερη μορφή φασισμού. Εχουμε δηλαδή, κάποιες θεσμοποιημένες μορφές διαχείρισης, που είχαμε καλύτερα στην Ιταλία και στη Γερμανία. Δηλαδή, πέρα από τις κλασικές σχέσεις μεταξύ καπιταλιστών και κυβερνήσεων, έχουμε πλέον θεσμοποίηση και μάλιστα προπαρασκευή νομοθεσίας.

Πέραν αυτού λοιπόν, που πιστεύουμε ότι η δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού κομμουνιστικών κομμάτων θα ήταν πρόωρο σήμερα, πιστεύουμε ότι θα ήταν χρήσιμο και εφικτό να έχουμε μια ομάδα εργασίας που θα αποτελείται από εκπροσώπους διαφόρων κομμάτων.

Αυτή η ομάδα θα μπορούσε να λειτουργήσει με τη βοήθεια των σύγχρονων τηλεπικοινωνιών. Θα μπορέσουμε, λοιπόν, να έχουμε μια βασική δήλωση στόχου και πολιτικής που θα έχει σχέση με τις βασικές εκδηλώσεις του καπιταλισμού σήμερα. Θα αναφέρονται επίσης εθνικά και διεθνή ζητήματα, με τρόπο εύκολα κατανοητό, για τον κόσμο που δεν έχει ιστορικές γνώσεις.

Αυτή η δήλωση έχει μεγάλη σημασία, για την εργατική τάξη για όλες τις χώρες και θα υπογραμμίζει την ανάγκη διεθνούς αλληλεγγύης μεταξύ των εργατών και θα μπορούσε να είναι ένα αποτελεσματικό πρώτο βήμα για την αναζωογόνηση του τμήματος της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Σας ευχαριστώ.