Από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, ως το βράδυ της Καθαροδευτέρας, πολλοί γυρίζουν στους δρόμους παραμορφωμένοι με μουτσούνες και μουντζουρωμένοι. Τα μασκαρέματα αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη, όπου σφάζονται κότες και ψήνονται μπόλικα κρέατα που τσικνίζουν την ατμόσφαιρα. Από το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, φιλικές και συγγενικές οικογένειες, με τα φαγητά τους, μαζεύονται στο σπίτι μιας οικογένειας και όλοι τρώνε, πίνουν και γλεντάνε. Τραγουδάνε στην αρχή ερωτικά τραγούδια και σα φουντώσει το κέφι κι άσεμνα. Λένε και ποιήματα, που εξυμνούνε τα γεννητικά όργανα ανδρών και γυναικών. Οι άντρες ντύνονται με γυναικεία ρούχα και οι γυναίκες με αντρικά. Σκεπάζουν το πρόσωπο με αραχνοΰφαντο τσεμπέρι ή με προσωπίδα, βγαίνουν στους δρόμους, ξεφωνίζουν, κάνουν διαβολοσαματά με ντενεκέδες, κουδούνια και νταούλια, χαιρετάνε σπίτια συγγενών και φίλων.

Οσο περνούν οι μέρες, τα γλέντια, τα συμπόσια, οι διασκεδάσεις γίνονται πιο οργιώδεις. Οι γυναίκες που φοράνε προσωπίδα για να μη γνωρίζονται, τη λογαριάζουν ιερή και το βίαιο πάρσιμό της είναι μεγάλη προσβολή.

Το Σάββατο της βδομάδας των «ψυχών», είναι η μέρα των παιδιών και του μασκαρέματος των βιολιτζήδων. Ο δάσκαλος των μικρών τάξεων μαυρίζει με κάπνα τα πρόσωπα των ζωηρών μαθητών, αναποδογυρίζει τα ρούχα τους και βάζει στα κεφάλια τους τα τροβάδια τους. Τα καθοδηγεί πώς να κάνουν στους δρόμους κωμικές κινήσεις και να λένε αστεία. Κατόπι δίνει το σύνθημα του ξεφαντώματος και τα παιδιά ξεχύνονται στους δρόμους. Απ' όπου περνούν επευφημίες, σφυρίγματα, χειροκροτήματα, ασταμάτητα χαχανίσματα. Για τρεις - τέσσερις ώρες, σκορπάνε στους δρόμους την ευθυμία και τη χαρά και κατά το μεσημέρι πηγαίνουν στα σπίτια τους. Το απόγευμα του Σαββάτου μασκαρεύονται οι βιολιτζήδες. Μιμούνται κωμικές κινήσεις του Καραγκιόζη και παρουσιάζουν μια «βαβυλωνία» μουσικής, παίζοντας ο καθένας το δικό του «σκοπό». Ταυτόχρονα, εκτελούν περιγελαστικούς χορούς.

Τις δυο τελευταίες Κυριακές της Αποκριάς εμφανίζονται στην πλατεία της Πάνω Αγοράς όλοι οι μασκαρεμένοι. Πρώτοι εμφανίζονται όσοι έχουν ανεπτυγμένο πατριωτισμό, με τις κυρίες τους. Φοράνε περικεφαλαίες Μακεδόνων, φουστανέλες και τσαρούχια. Εχουν στη μέση τους σελάχια, με μαχαίρια και πιστόλες. Ο κορυφαίος κρατά σπαθί ξεγυμνωμένο. Οι γυναίκες τους φοράνε ντόπιες υφαντές βράκες. Αρχίζει ο καλλίφωνος ένα τραγούδι κλέφτικο, συνήθως του Διάκου, και το επαναλαμβάνει όλη η παρέα.

Στην Τουρκοκρατία, όταν άκουγαν αυτά τα τραγούδια, δάκρυζαν οι ραγιάδες. Κι όταν ο κορυφαίος ύψωνε και κουνούσε στον αέρα το σπαθί του, ενθουσιαστικές φωνές ακουγόντανε από παντού. Μ' αυτούς τους μεταμφιεσμένους γινόταν εθνική μυσταγωγία στις καρδιές των υποδούλων.

Μετά απ' αυτούς εμφανίζονται οι «αστρολόγοι», που με χάρτινα τηλεσκόπια εξετάζουν τ' άστρα και προφητεύουν αν θα ακολουθήσει ευτυχία ή δυστυχία, αν θα παντρευτούν γριές, πόσοι θα «κερατωθούν» και πολλά άλλα τολμηρά. Οι «γιατροί» βγάζουν με το «εμβρυουλκό» παιδιά από τις κοιλιές γυναικών, με πολύ τολμηρές κινήσεις. Οι «περιηγητές» τρελαίνονται με τις ξεμωραμένες γριές και τους γέρους, αλλά και με τ' αφράτα κοριτσόπουλα, που τα κυνηγάνε. Μαζεύουν ακόμα και ντόπιες «αντίκες», όπως μπακίρια, λανάρια, κόσκινα, λαγήνια. Οι «αρχαιολόγοι» ζητάνε ν' αγοράσουνε παλιές κασέλες, ετοιμόρροπα σπίτια, γέρους ιδιότροπους και γριές ξεμωραμένες. Οι «γυρολόγοι» διαφημίζουν τα «καλλυντικά» ούρα τους. Οι «προξενήτρες» στρώνουν ερωτοδουλιές, φέρνουν χαιρετίσματα στις κοπέλες από τους αγαπητικούς και παζαρεύουν τις προίκες. Οι μεθυσμένοι «Γιουρούκηδες» μιμούνται τις κινήσεις και τους χορούς τους. Οι μπεκρήδες παρασταίνουν σκηνές της ζωής τους. Οι κουδουνάτοι «πειρασμοί», με φαλλούς, κατατρομάζουν τις κοπέλες. Οσοι συνοδεύουν μια κηδεία νεκρού σπαγκοραμμένου, διατάζονται από τους χωροφύλακες να γυρίσουν τον πεθαμένο σπίτι του.

Στα παλιότερα χρόνια, ο μασκαρεμένος Θόδωρος Κουκουβάλας υποκρίθηκε τον Διογένη. Γύριζε μισόγυμνος και κρατούσε φανάρι. Ζητούσε να βρει άνθρωπο που θα τον οδηγούσε στο δρόμο της αρετής, αλλά μ' ένα χαρέμι γυναίκες γύρω του. Κάποτε ο Γιώργος Σκλεπάρης, ο στραβός, εμφανίστηκε σα βασιλιάς της ευθυμίας, συνοδευόμενος από αυλικούς. Ο Σκλεπάρης ξεχώριζε τις Αποκριές. Εβαζε γένια, μουστάκια ψεύτικα και πουκαμίσα μακριά σα κελεμπία. Ανέβαινε σ' ένα γάιδαρο που τον σέρνανε άλλοι κι έλεγε χωρατά ταιριαστά και πολύ τολμηρά. Αυτός πρωτοπαρουσίασε σατιρικά ποιήματα, διακωμωδώντας εντυπωσιακά γεγονότα της χρονιάς, και από τότε γίνανε παράδοση. Για τις πρωτόβγαλτες κοπέλες, ο Σκλεπάρης έλεγε τούτο το τραγούδι:

«Οταν δεις την κόρη σου/ και τα μαλλιά της πλέξει,/ και δεν την αφήν' η μάνα της/ μ' άλλα παιδιά να παίξει,/ κλάφτα καημένε νοικοκύρη/ γιατί καιρός πλακώνει,/ να σε φορτώσουν κέρατα/ που ο σβέρκος δε θα σηκώνει».

Οι νεότεροι Αγιασώτες συνεχίζουν το έθιμο του Σκλεπάρη ως σήμερα. Οι πύραυλοι, οι εφευρέσεις, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, σ' αντιπαράσταση με τον παλιό, είναι μερικά από τα θέματα που σατιρίζουν οι μασκαρεμένοι. Για πύραυλο έφτιαξαν έναν τεράστιο φαλλό οκτώ μέτρα. Τον έστησαν στην πλατεία κι έγραψαν επάνω «Μέιντ ιν Αγιάσουλαφ». Δίπλα στο φαλλό η ...«διαστημόβαρκα». Πάνω στον πύραυλο αστροναύτες, με μάσκες και συσκευές οξυγόνου και μέσα στη διαστημόβαρκα τρεις γυναίκες, αντιπρόσωποι των φεγγαρανθρώπων. Πάνω στο γάιδαρό του καβάλα ένας γερο-Αγιασώτης, 110 χρόνων, ο γερο-παράξενος, που βλέπει με κακό μάτι τις εξελίξεις και κακίζει τους νέους, που ξέφυγαν από το δρόμο της δουλιάς και κυνηγάνε γυναίκες, τους τα ψέλνει από την καλή. Κι αρχίζει διαλογική συζήτηση, ανάμεσα στους νέους και το γέρο, με στίχο στην Αγιασώτικη διάλεκτο. Στίχοι χωρίς φραγμό. Ολα στη φόρα, τόσο τολμηρά που κοκκινίζουν και οι ...πέτρες. Αναφέρουμε μερικούς, που μπορούν να ειπωθούν:

«Βγάλαμε υποβρύχια, ράδια και ραντάρ,/ βάλαμε στις γυναίκες μας, βρακί με φερμουάρ./

Κάναμε και τον πύραυλο, που 'δωσε τόσο ντόρο,/ κάναμε κι έναν πειρασμό, που τον λένε δορυφόρο». Και δείχνουν τον φαλλό. Και ο χειρισμός του πυραύλου, το αγιασώτικο χιούμορ και η σάτιρα εκτραχύνονται, καθώς απευθύνονται στα θηλυκά,, που και αυτά τους τα λένε με το τσουβάλι.

Την Καθαροδευτέρα συνεχίζονται τ' αποκριάτικα ξεφαντώματα. Μουντζουρώνουν τα πρόσωπα με κάπνα και μασκαρεύονται, όπως θέλει ο καθένας. Γλεντοκοπάνε, τραγουδάνε, χορεύουν, λένε τσουχτερά κι άσεμνα τραγούδια, αλληλοπειράζονται, κυνηγάνε τις γυναίκες και τους άντρες, αλληλοκερνιούνται και το βράδυ παίζουν σαντούρια, βιολιά και νταούλια και σκορπάνε το γλέντι σ' όλη την Αγιάσο.