Οι περισσότεροι τον θυμόμαστε ακόμα τον Κ. Σημίτη στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, που έδωσε στο Ζάππειο, να κραδαίνει μια "ομολογία κρατικού δανείου" των αρχών του αιώνα και να λέει με περισπούδαστο ύφος "αυτά πληρώνει ακόμα ο ελληνικός λαός". Δε θα περάσουν πολλά χρόνια και θα πρέπει να θεωρείται από τώρα βέβαιο ότι κάποιος άλλος κυβερνήτης που θα θέλει να επιχειρηματολογήσει για τα αντιλαϊκά μέτρα που θα 'χει στα σκαριά, θα μας πετάξει στη μούρη τις συμβάσεις και τις συμφωνίες που η σημερινή κυβέρνηση υπογράφει για τη δήθεν αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και θα λέει στο κοινό του: Αν τότε στη δεκαετία του '90 είχαν δρομολογηθεί αλλιώς τα πράγματα θα ήμασταν σε πολύ καλύτερη θέση...

Το δίκαιο - σε μεγάλο βαθμό - θα είναι με το μέρος του, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις μεθόδους, τους τρόπους και τους όρους με τους οποίους παίρνονται σήμερα οι αποφάσεις για τη δημόσια περιουσία. Τα παραδείγματα, που κάθε τόσο έρχονται στη δημοσιότητα, αποδεικνύουν το πλιάτσικο σε βάρος του συσσωρευμένου πλούτου, που ανήκει στο σύνολο του ελληνικού λαού και υποδηλώνει πως για το μόνο, που κόπτονται οι "εκσυγχρονιστές" είναι απλά η εξυπηρέτηση των συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων. Μόνο έτσι μπορεί να ερμηνευτεί ο δογματισμός, που επιδεικνύουν, παραβλέποντας ακόμα και κραυγαλέες πλευρές των εγχειρημάτων τους.

Η περίπτωση του ΞΕΝΙΑ στο Ηράκλειο της Κρήτης είναι μια από αυτές τις περιπτώσεις. Αφού πέρασαν χρόνια που οι αρμόδιοι αδιαφορούσαν πλήρως για τα ζητήματα βελτιώσεων της λειτουργίας του ως ξενοδοχειακής μονάδας, τώρα επικαλούνται το νομοσχέδιο περί "αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας" και το εκχωρούν για 99 χρόνια με συνολικό μίσθωμα 150.000.000 δραχμές! Η συμφωνία της "παραχώρησης κατά χρήση" περιέχεται σε σύμβαση, η οποία φέρει τις υπογραφές των υπουργών Εσωτερικών Λ. Παπαδήμα, Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου και του υφυπουργού Οικονομικών Γ. Δρυ και δημοσιεύτηκε στο φύλλο 439 της Εφημερίδας της κυβέρνησης, που εκδόθηκε στις 8 του Μάη. Για όσους δεν κατάλαβαν το τίμημα της συμφωνίας, επαναλαμβάνουμε πως είναι εκατόν πενήντα εκατομμύρια δραχμές για ενενήντα εννέα χρόνια!

Η υπό μίσθωση ιδιοκτησία (παραχώρηση κατά χρήση) αφορά, όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ το ξενοδοχειακό συγκρότημα "ΞΕΝΙΑ Ηρακλείου μετά του περιβάλλοντος χώρου". Ο περιβάλλων χώρος είναι μια έκταση περίπου 6 στρεμμάτων στο κέντρο της πόλης, ενώ το ξενοδοχείο είναι τεσσάρων ορόφων με 21 δωμάτια ανά όροφο, διαθέτει δηλαδή 84 δωμάτια και είναι χωρητικότητας 200 κρεβατιών. Το ξενοδοχείο, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των εργαζομένων σ' αυτό, όχι μόνο λειτουργούσε κανονικά και είχε πολύ καλά αποτελέσματα, αλλά είχε μια προνομιακή θέση στην ξενοδοχειακή αγορά του Ηρακλείου, αφού λειτουργούσε όλο το χρόνο και με τουρίστες και με προγράμματα κοινωνικού τουρισμού. Το χειμώνα, μάλιστα, αξιοποιούσε τις αίθουσες που διαθέτει για συγκεντρώσεις, συνεστιάσεις και άλλες εκδηλώσεις που απέφεραν σημαντικά ποσά στο ξενοδοχείο.

Αυτό, λοιπόν, το συγκρότημα παραχωρείται για 99 χρόνια με 150 εκατομμύρια δραχμές συνολικά. Με ανάλογα, προφανώς, σκανδαλώδη "ενοίκια" σκοπεύει η κυβέρνηση και η επί της... Ανάπτυξης υπουργός της Β. Παπανδρέου, να εκχωρήσει και την υπόλοιπη ιδιοκτησία του ΕΟΤ, η αξία της οποίας προσμετράται σε πολλές εκατοντάδες δισεκατομμύρια δραχμές! Ετσι αντιλαμβάνονται οι σύγχρονοι "σωτήρες" της οικονομίας την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Το χειρότερο, έτσι μεταφράζουν τη λαϊκή ψήφο που τους δόθηκε το 1996 και προχωρούν σε μια άνευ προηγουμένου λεηλασία του τόπου.

Επειδή, ορισμένοι παρατρεχάμενοι της κυβέρνησης θα σπεύσουν να απαντήσουν ότι το τίμημα είναι χαμηλό (συμβολικό το χαρακτηρίζει ο ενοικιαστής), επειδή το κτίριο παραχωρείται στην Περιφέρεια της Κρήτης, καλό είναι πέρα από υποκρισίες και άλλου είδους φιοριτούρες να έχουμε υπόψη τα εξής:

• Τα ΞΕΝΙΑ μπορούν και πρέπει να λειτουργούν σαν ξενοδοχειακές μονάδες, με πολλαπλά οφέλη τόσο για τον τουρισμό (και τον κοινωνικό) όσο και τα οικονομικά του ΕΟΤ και του δημοσίου.
• Ακόμα και στην περίπτωση, που στόχος ήταν να εξυπηρετηθούν οι διοικητικές ανάγκες της περιφέρειας, θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει μεταβίβαση περιουσίας από το ένα υπουργείο στο άλλο, χωρίς να γίνεται επίκληση της αξιοποίησης της περιουσίας του δημοσίου και της βελτίωσης των οικονομικών του ΕΟΤ.
• Η ύπαρξη μιας τέτοιας σύμβασης, πέρα από το ότι είναι ενδεικτική για το πώς σκοπεύει η κυβέρνηση να... αξιοποιήσει την περιουσία του ΕΟΤ, δημιουργεί προηγούμενο για δεκάδες και εκατοντάδες αντίστοιχες συμβάσεις παραχώρησης κατά χρήση (γιατί όχι και με ιδιώτες) που θα υπογράψει ο Οργανισμός στο άμεσο μέλλον.
• Οι ειδικοί επί των συμβάσεων στα ακίνητα τονίζουν ότι κάποια επαγγελματική στέγη προσφέρει στον ιδιοκτήτη της ενοίκιο που στη χειρότερη περίπτωσή του αποδίδει πίσω την αξία του ακινήτου σε 25 χρόνια! Με δυο λόγια, αφού η σύμβαση είναι για έναν αιώνα, αν διαιρέσουμε τα 150.000.000 με το τέσσερα (τέσσερις εικοσιπενταετίες) καταλήγουμε στο απίθανο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση κοστολογεί το ΞΕΝΙΑ περί τα 37,5 εκατομμύρια δραχμές!

Σε κάθε περίπτωση τέτοιες σκανδαλώδεις ρυθμίσεις και συμβάσεις καμιά σχέση δεν έχουν με την όποια πολιτική αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, πολύ περισσότερο αξιοποίησής της προς όφελος του λαού. Η ουσία, πάντως, είναι μία: Ακόμα κι αν η απόφαση να μη λειτουργεί το ΞΕΝΙΑ ως ξενοδοχείο θεωρούνταν ειλημμένη, υπάρχουν δεκάδες τρόποι να αξιοποιηθεί ως περιουσιακό στοιχείο και να αποδίδει στο δημόσιο πολλά περισσότερα από τα οποία 150 εκατομμύρια σε 99 χρόνια. Το πιο απλό που μπορεί να σκεφτεί κανείς πρόχειρα - και που ταυτόχρονα λύνει προβλήματα για πολλούς συνανθρώπους μας που εξαιτίας της κυβερνητικής πολιτικής αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα στέγασης - θα μπορούσε να ήταν η παραχώρηση των 84 δωματίων που διαθέτει το ΞΕΝΙΑ σε ισάριθμους άστεγους με συμβολικό ενοίκιο 10.000 δραχμές το μήνα. Χωρίς καν να αναπροσαρμοστεί το ενοίκιο αυτό, σε 15 χρόνια ο ΕΟΤ θα εισέπραττε τα περιβόητα 150 εκατομμύρια και θα είχε μπροστά του ακόμα 84 χρόνια προς περαιτέρω αξιοποίηση...

"Η πολιτική αποκρατικοποιήσεων θα προχωρήσει με γνώμονα την αναπτυξιακή προοπτική των επιχειρήσεων, την αξιοπιστία των επενδυτών, τη διασφάλιση όσων γίνεται περισσότερων θέσεων εργασίας, με παράλληλη καθιέρωση μέτρων κοινωνικής προστασίας. Οι προσπάθειες σε σχέση με τον ΟΤΕ, τη ΔΕΠ, μικρές τράπεζες, θυγατρικές τραπεζών και άλλους οργανισμούς θα συνεχιστούν".

(Προγραμματικές δηλώσεις Κώστα Σημίτη 10-10-1996)

Οταν πριν από ενάμιση χρόνο εκφωνούνταν οι προγραμματικές δηλώσεις των "εκσυγχρονιστών" στη Βουλή μάς κάκιζαν, επειδή προειδοποιούσαμε ότι εκείνες οι περιβόητες "προσπάθειες" που "θα συνεχιστούν" και "για άλλους οργανισμούς", άνοιγαν την πόρτα και υποδήλωναν την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στο ξεπούλημα του συνόλου της δημόσιας περιουσίας. Από μια άποψη, ο απλός ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ δεν μπορούσε καν να διανοηθεί πως η πρωθυπουργική διατύπωση στην πραγματικότητα αφορούσε το καλύτερο φιλέτο, τις πλέον κερδοφόρες επιχειρήσεις και οργανισμούς του δημόσιου τομέα. Αλλωστε, στις προγραμματικές δηλώσεις ο Κ. Σημίτης δε χρησιμοποίησε ούτε μία φορά τους όρους "ιδιωτικοποιήσεις", ή "μετοχοποιήσεις". Η μοναδική του αναφορά στα σχέδια αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της δημόσιας περιουσίας ήταν το απόσπασμα που μνημονεύεται. Η πορεία της κυβέρνησης, από το Σεπτέμβρη του 1996 μέχρι σήμερα και η... εξέλιξη της παραπάνω διατύπωσης στο πλήρες σάρωμα και το γενικευμένο ξεπούλημα δεκάδων ΔΕΚΟ, τραπεζών και άλλων οργανισμών, είναι λίγο πολύ γνωστά. Οπως γνωστές είναι και οι πάμπολλες δηλώσεις, που έκαναν το τελευταίο δεκαήμερο, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός του, για την αποφασιστικότητα που θα επιδείξει η κυβέρνηση, επιβάλλοντας στο σύνολό του το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Τώρα το ξέρουν όλοι. Κυβερνητικός στόχος είναι το ξεπούλημα του καλύτερου κομματιού της δημόσιας περιουσίας. Το φιλέτο των επιχειρήσεων και οργανισμών που, παρά την επί δεκαετίες πολιτική υπονόμευσης του έργου τους και του εκσυγχρονισμού τους, εξακολουθούν να εμφανίζονται σαν οι πλέον κερδοφόρες και αποδοτικές. Μέσω της σημερινών, άλλωστε, προγραμμάτων ιδιωτικοποίησης αποδεικνύεται το πόσο υποκριτικό και αποπροσανατολιστικό ήταν όλο το προηγούμενο διάστημα το σλόγκαν της δήθεν ανάγκης ιδιωτικοποίησης ΔΕΚΟ και οργανισμών, προκειμένου, υποτίθεται, να αντιμετωπιστεί το τεράστιο θέμα των ελλειμμάτων τους, που οδηγούσε σε συνεχή επιβάρυνση των δημοσιονομικών και του δημόσιου ελλείμματος. Η εκστρατεία κατασυκοφάντησης κάθε δραστηριότητας που - με χιλιάδες στραβά είναι αλήθεια - εκπορευόταν από το δημόσιο δεν ήταν τίποτα άλλο από το προπαγανδιστικό τέχνασμα που είχαν ανάγκη οι κυβερνώντες και τα αφεντικά τους, προκειμένου οι εργαζόμενοι να εξοικειωθούν με την ιδέα της αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών.

Το νέο "επιχείρημα" για την ακολουθούμενη πορεία ξεπουλήματος το πρόβαλε, τη βδομάδα που πέρασε, τουλάχιστον δύο φορές ο Γ. Παπαντωνίου. Θα ήμασταν τρελοί, είπε, αν σε καιρούς που παίζονται 100 και 150 δισεκατομμύρια στο Χρηματιστήριο, αντί να απευθυνθούμε εκεί επιβάλλαμε φόρους. Μάλιστα. Σ' αυτό το μήκος κύματος και σε τέτοια ευτελή επίπεδα κινείται πλέον η κυβερνητική προπαγάνδα για τις ιδιωτικοποιήσεις. Με δυο λόγια, οι "εκσυγχρονιστές", που δε χάνουν ευκαιρία να διαβεβαιώσουν τις "αγορές" για το αμετάκλητο της πορείας που ακολουθούν, λένε το εξής: Αφού στην πιάτσα, όπως δίνουν οι συναλλαγές στο Χρηματιστήριο υπάρχουν πολλά κεφάλαια προς τοποθέτηση, προχωράμε στην πώληση της δημόσιας περιουσίας. Ισως για πρώτη φορά στην ιστορία, το θέμα της διαχείρισης του παραγωγικού πλούτου που επί δεκαετίες συσσώρευε το δημόσιο, συνδέεται τόσο απροκάλυπτα, τόσο προκλητικά, αλλά και τόσο κοντόφθαλμα με την ταμειακή κατάσταση του κρατικού προϋπολογισμού. Θέλοντας να κρύψουν την ουσία της πολιτικής τους, την εκχώρηση, δηλαδή, της περιουσίας αυτής στο ιδιωτικό κεφάλαιο, το οποίο μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να πολλαπλασιάσει τα υπερκέρδη του, φτάνουν στο σημείο να υποστηρίζουν πως κάποια 800 δισεκατομμύρια δραχμές, που θα εισπραχθούν μέχρι τα τέλη του 1999, υπαγορεύουν την ανάγκη απαλλοτρίωσης της δημόσιας περιουσίας. Αν αυτή τη λογική, όπως διατυπώνεται ειδικά τις τελευταίες μέρες από τους κυβερνώντες, τη φανταστούμε στην κλίμακα μιας μέσης οικογένειας, οι αναλογίες είναι οι εξής: Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα οικονομικά προβλήματα που προκαλούνται από την οικονομική πολιτική λιτότητας, η οικογένεια αποφασίζει να πουλήσει κοψοχρονιά το διαμέρισμα που είτε βρήκε από τους γονείς, είτε κάποια στιγμή αγόρασε με τους κόπους της. Ομως και ο πλέον αδαής καταλαβαίνει ότι το αποτέλεσμα είναι μηδέν εις το πηλίκον... Μπορεί μεν με τα χρήματα που θα εισπραχθούν από την πώληση να υπάρξει κάποια πρόσκαιρη ανακούφιση, όμως και τα χρήματα αυτά αργά ή γρήγορα θα τελειώσουν και η οικογένεια θα χειροτερεύσει άρδην τις συνθήκες διαβίωσής της, αφού στο εξής θα πρέπει να πληρώνει νοίκι...

Το παράδειγμα, βέβαια, δεν έχει στην πραγματικότητα καμιά σχέση με το μέγεθος των επιπτώσεων, που επέρχονται λόγω της άλωσης της δημόσιας περιουσίας. Ακόμα κι αν κανείς παραμερίσει μια σειρά παράγοντες, που έχουν σχέση με την ουσιαστική σημασία της ύπαρξης του δημόσιου φορέα σαν εργαλείου γενικότερης παρέμβασης στην οικονομία και την πορεία του τόπου, από την απόδοση και μόνο των ΔΕΚΟ θα μπορούσαν, σε μεγάλο βαθμό, να "τακτοποιηθούν" και οικονομικές ανάγκες του κρατικού προϋπολογισμού. Αλλωστε, οι καταστάσεις με τα επίσημα κέρδη των υπό ιδιωτικοποίηση ΔΕΚΟ, υποδηλώνουν περίτρανα τις δυνατότητες που υπάρχουν - κάτω από ένα διαφορετικό καθεστώς λειτουργίας τους - και να βελτιώσουν τους δείκτης λειτουργίας και απόδοσής τους, και να αποδίδουν εύλογο μέρισμα στον ιδιοκτήτη - κράτος. Μέρισμα στο όνομα του οποίου υποτίθεται πως θα αγοράσουν οι ιδιώτες τις μετοχές των υπό ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικά είναι τα επίσημα στοιχεία για την απόδοση των επιχειρήσεων και οργανισμών, που συμπεριλαμβάνονται στη "μαύρη λίστα". Τον κατάλογο, δηλαδή των επιχειρήσεων και οργανισμών που, όπως είπε ο Γ. Παπαντωνίου την Τρίτη που μας πέρασε, θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο μέχρι το φθινόπωρο του 1999. Λόγος γίνεται για ένα οικονομικό δυναμικό που μόνο μέσα σε δύο χρόνια (1997 και 1998) παρουσιάζει κέρδη, σχεδόν όσα επαίρεται η κυβέρνηση ότι θα εισπράξει από το ξεπούλημά τους.

Το ότι, δήθεν, οι εισπράξεις από το ξεπούλημα αντισταθμίζουν φόρους που θα επέβαλλε το κράτος, ξεπερνά τα όρια και του πιο φτηνού λαϊκισμού. Από αυτή την άποψη καλό είναι να γνωρίζουμε ότι οι ρυθμοί αύξησης των φορολογικών εσόδων είναι σαφώς προσδιορισμένοι από τους στόχους του "προγράμματος σύγκλισης", όπως προσδιορισμένα είναι και τα φορολογικά υποζύγια του κρατικού προϋπολογισμού. Παράλληλα, τέτοιου είδους επιχειρήματα είναι και προκλητικά, γιατί όλοι γνωρίζουμε τη σχέση δημόσιοι οργανισμοί - φόροι, όπως λειτουργούν επί δεκαετίες τώρα. Για να υπάρχουν, άλλωστε, αυτές οι κερδοφόρες ΔΕΚΟ σήμερα καταληστεύτηκε ο ελληνικός λαός με φόρους και άλλες επιβαρύνσεις, γιατί έτσι επέλεξαν οι κυβερνώντες να δημιουργηθούν οι αναγκαίες υποδομές, οι παραγωγικές μονάδες και οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας που τώρα παραδίδονται στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Το ίδιο έγινε και με ό,τι ανήκε σε ιδιώτες και "πέρασε" στο δημόσιο. Καταχρεώθηκε το δημόσιο και οι εργαζόμενοι φορολογούμενοι, για να μείνουν "αμόλυντοι και ασπίλωτοι" κάποιοι μεγαλοσχήμονες που καταλήστευσαν τράπεζες και επιχειρήσεις, δημιουργώντας οφειλές και χρέη εκατοντάδων δισεκατομμυρίων και μετά σαν παλιοκόκαλο τα πέταξαν στο δημόσιο, για να γλιτώσουν αυτοί τις αυτοκρατορίες τους και τα σπασμένα να μοιραστούν στο κοινωνικό σύνολο. Τέτοιες περιπτώσεις ήταν και η "Ολυμπιακή" και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και τα ναυπηγεία Ελευσίνας και η ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ και η Ιονική Τράπεζα, που αφού παρέμειναν για κάποια χρόνια στο δημόσιο αποδόθηκαν ή πρόκειται να αποδοθούν "εξυγιασμένα" στους... φυσικούς τους - κατά τους κυβερνώντες - ιδιοκτήτες. Στο μεγάλο κεφάλαιο υπέρ του οποίου, πέραν πάσης αμφισβήτησης, λειτουργεί και το τελευταίο κύτταρο της κυβέρνησης...

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ