Είναι γεγονός ότι τα κόμματα της πλουτοκρατίας ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΝ, όλοι οι θιασώτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) προβάλλουν κατά κόρον το επιχείρημα ότι ένα από τα μεγάλα οφέλη της συμμετοχής της Ελλάδας σ' αυτήν είναι τα χρήματα που η ΕΕ δίνει στην Ελλάδα και η μεγάλη συμβολή τους στην οικονομική ανάπτυξη. Εδώ υπάρχει μια αλήθεια, αλλά και αθέατες πλευρές. Η αλήθεια είναι ότι πράγματι η Ελλάδα παίρνει κονδύλια από την ΕΕ. Οι αθέατες πλευρές αφορούν το ποιος πληρώνει γι' αυτά και ποιος τα καρπώνεται αυτά. Συγκαλύπτονται και τα δυο αυτά ζητήματα, επειδή ακριβώς αποκαλύπτουν και την ταξική ουσία της ανάπτυξης, το γεγονός δηλαδή ότι οικονομική ανάπτυξη σημαίνει αύξηση του μεγέθους του κεφαλαίου και των κερδών του, σ' αυτό συμβάλλουν τα κονδύλια, αλλά και ότι τα κονδύλια προέρχονται από το λαό, ενώ τα καρπώνονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι μεγαλοεπιχειρηματίες. Οπως επίσης και το γεγονός ότι ένα μέρος τους διατίθεται για τη χειραγώγηση μερίδας των λαϊκών στρωμάτων, ώστε να ενσωματώνονται στο σύστημα.

Ας δούμε ένα ένα αυτά τα ζητήματα.

Από πού προέρχονται τα χρήματα της ΕΕ;

Οι κοινοτικοί πόροι προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, όπου συμμετέχει με το 1,17% του ΑΕΠ του το κάθε κράτος - μέλος και από τις επιστροφές του ΦΠΑ.

Πώς παρέχονται στην Ελλάδα αλλά και τις άλλες χώρες;

Οι κοινοτικοί πόροι αφορούν κυρίως το κοινοτικό πλαίσιο στήριξης (ΚΠΣ), το ταμείο συνοχής (ΤΣ), τις κοινοτικές, πρωτοβουλίες (ΚΠ) και τις αγροτικές επιδοτήσεις. Το ΚΠΣ, το ΤΣ και οι ΚΠ αποτελούν τα Διαρθρωτικά Προγράμματα ανάπτυξης. Και είπαμε ότι ανάπτυξη σημαίνει μεγέθυνση του κεφαλαίου.

Για ποιο σκοπό η ΕΕ κατανέμει αυτούς τους πόρους;

Σύμφωνα με την ΕΕ τα κονδύλια δίνονται για την προσαρμογή των οικονομιών των κρατών - μελών στο οικονομικό περιβάλλον της ιμπεριαλιστικής Ενωσης και στην υπόθεση της «σύγκλισης των οικονομιών» (αυτού του μύθου γιατί στον καπιταλισμό δεν υπάρχει δυνατότητα σύγκλισης των οικονομιών λόγω ανισόμετρης ανάπτυξης) των κρατών - μελών. Είναι λοιπόν τα «αργύρια» για την ένταξη στην ΕΕ, είναι μια μορφή αποζημίωσης προς το ντόπιο κεφάλαιο, για την άρση μεγάλου μέρους του προστατευτισμού του στα πλαίσια της ελληνικής αγοράς, τη ραγδαία αύξηση εισαγωγών και την έφοδο των ευρωενωσιακών μονοπωλίων μέσω της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων για να εκμεταλλευτούν στυγνά την εργατική τάξη.

Τα πληρώνουμε με πολλαπλάσιο τίμημα. Πρώτ' απ' όλα επενδύονται με προδιαγεγραμμένο από την ΕΕ σχέδιο και όχι όπου θέλει η κάθε κυβέρνηση. Και στην Ελλάδα επενδύονται σε τομείς που εξυπηρετούν κύρια ανάγκες του κεφαλαίου (έργα υποδομής -μεταφορές, καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις) για βαθύτερη ενσωμάτωση (οικονομική, κοινωνική, εκπαιδευτική, πολιτιστική) στην ευρωενωσιακή διαδικασία και με υποχρεωτικούς όρους που πρέπει να τηρούν προκειμένου να απορροφηθούν.

Ορισμένα από αυτά τα ποσά χρησιμοποιούνται για να αμβλύνουν κάποιες οξυμένες λαϊκές ανάγκες, όμως με τρόπο και μέθοδες που τελικά εντάσσονται και στους στόχους του κεφαλαίου π.χ. με τα διάφορα προγράμματα που βοηθούν την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, τη διά βίου κατάρτιση, την απασχολησιμότητα.

Ποιος πληρώνει γι' αυτά;

Μα η εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα, αφού η συμμετοχή του κάθε κράτους σημαίνει λεφτά από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή λεφτά από τη φορολογία του λαού. Ενώ ο ΦΠΑ προστίθεται πάνω στην τιμή των εμπορευμάτων, που σημαίνει επίσης ότι τον πληρώνει ο λαός.

Επομένως είναι η συγκέντρωση ενός μέρους της υπεραξίας που παράγουν οι εργαζόμενοι και αποτελεί κεφάλαιο, το οποίο χρησιμοποιείται με βάση κεντρικό σχεδιασμό (εθνικό -κρατικό με κοινοτική έγκριση) υπηρετεί την αναπαραγωγή του κοινωνικού κεφαλαίου στα πλαίσια όχι μόνο της εθνικής, αλλά και της ευρωενωσιακής αγοράς, και την απελευθέρωση των αγορών. Ο τρόπος κατανομής του εξυπηρετεί το σχεδιασμό και τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Πώς τα καρπώνονται οι μεγαλοεπιχειρηματίες;

Μα από το γεγονός και μόνο ότι διατίθενται για την καπιταλιστική ανάπτυξη, σημαίνει ότι το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος το καρπώνεται το κεφάλαιο για να αυξάνει την κερδοφορία του και το μέγεθός του. Τα μεγάλα κονδύλια προέρχονται από τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης (ΚΠΣ).

Ετσι, στην Ελλάδα η ελληνική ολιγαρχία προσπάθησε να αξιοποιήσει τα ΚΠΣ σε υποδομές. Επικεντρώνονται σε μεγάλα έργα, στην ταχύτερη ολοκλήρωση των υποδομών, κυρίως μεταφορικά (αεροδρόμιο, δρόμοι, γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου κ.ά.) για τη γρήγορη και ασφαλή διακίνηση των προϊόντων τους, αλλά και για την εξαγωγή κεφαλαίων και εμπορευμάτων στη βαλκανική αγορά, στην παρευξείνια ζώνη και προσφάτως στην Τουρκία. Επομένως εξυπηρετούν την κερδοφορία, αφού συμβάλλουν στην κυκλοφορία των εμπορευμάτων.

Ενα δεύτερο ζήτημα που αναδεικνύεται είναι ότι τα έργα δε γίνονται μόνο με κονδύλια της ΕΕ, αλλά με συγχρηματοδότηση, που απορροφά μεγάλο μέρος των εθνικών πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό σε όφελος του κεφαλαίου. Ενδεικτικά στο τελευταίο, το Γ' ΚΠΣ (17,5 τρισ. δρχ.), η κοινοτική συμμετοχή ήταν 8.860.730 εκατ. δρχ. και η ελληνική κρατική (εθνική) συμμετοχή 4.375.215 εκατ. δραχμές. Δηλαδή η δημόσια δαπάνη (κοινοτική και ελληνική) ήταν το 78,3%.

Ταυτόχρονα ένα μέρος της χρηματοδότησης αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, οι οποίοι εκμεταλλεύονται και τα έργα αποκομίζοντας κέρδη. Ετσι η ιδιωτική συμμετοχή στο Γ' ΚΠΣ ήταν 3.827.042 εκατ. δρχ. (21,7%). Στην προκειμένη περίπτωση της συμμετοχής επιχειρηματιών, με κατεύθυνση της ΕΕ, τους παραχωρούνται τα έργα για εκμετάλλευση.

Να δώσουμε τρία παραδείγματα:

Στην Αττική Οδό, στο προϋπολογισμένο κόστος 720 δισ. δρχ., η δημόσια δαπάνη ήταν 324 δισ. δρχ. (κοινοτική και κρατική μαζί), ενώ η ιδιωτική συμμετοχή 396 δισ. δραχμές. Την Αττική Οδό εκμεταλλεύεται για 25 χρόνια η κατασκευάστρια εταιρία, με πανάκριβα διόδια βγάζοντας κέρδη.

Στη Ζεύξη Ρίου - Αντιρρίου στο προϋπολογισμένο κόστος 200 δισ. δρχ. η δημόσια δαπάνη ήταν 51 δισ. δραχμές και η ιδιωτική συμμετοχή 149 δισ. δραχμές, ενώ η κατασκευάστρια εταιρία θα την εκμεταλλεύεται για 35 χρόνια, αποκομίζοντας κέρδη από τα διόδια.

Το αεροδρόμιο των Σπάτων έγινε επίσης με παρόμοιο τρόπο. Το εκμεταλλεύεται η κατασκευάστρια εταιρία, η γερμανική «Χόχτιφ», για 30 χρόνια με ρήτρα, αν δεν αποκομίζει κέρδη, τη ζημιά της να την πληρώνει το ελληνικό κράτος!

Το τελευταίο παράδειγμα αναδεικνύει και το γεγονός ότι ένα μέρος των κονδυλίων της ΕΕ επιστρέφονται στα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη. Είναι επίσης ένας από τους όρους για να παραχωρηθούν τα κονδύλια. Για παράδειγμα, οι διαγωνισμοί για την ανάληψη μεγάλων έργων, όπως στα Σπάτα, γίνονται ανάμεσα στα μεγάλα κατασκευαστικά μονοπώλια της ΕΕ που τα αναλαμβάνουν, ενώ υποχρεώνει η ΕΕ μέρος των υλικών και του εξοπλισμού κατασκευής να αγοράζεται από τα ισχυρά καπιταλιστικά της κράτη.

Ταυτόχρονα, αν συνυπολογίσουμε ότι από τη συμμετοχή στην ΕΕ αυξάνονται οι εισαγωγές σε σχέση με τις εξαγωγές, σημαίνει ότι πληρώνει ο λαός πολύ περισσότερα απ' όσα εισπράττει σε κοινοτικά κονδύλια η Ελλάδα. Και επειδή το κεφάλαιο στην Ελλάδα βγάζει κέρδη, σημαίνει ότι απ' αυτή τη διαδικασία αυξάνεται η εκμετάλλευση των λαϊκών στρωμάτων. Ετσι, αν δούμε την τετραετία 1999 - 2002 τι πήραμε σε κονδύλια και σε εισαγόμενα προϊόντα από την ΕΕ και τι αντίστοιχα δώσαμε, τότε προκύπτει ότι για κάθε 1 ευρώ που παίρναμε από την ΕΕ, δίναμε 1,78 ευρώ (την περίοδο 1999 - 2002 πήραμε συνολικά 42,4 δισ. ευρώ και δώσαμε 75,2 δισ. ευρώ)!

Τέλος, σ' αυτούς που θεωρούν ως μια από τις μεγαλύτερες ωφέλειες από τη συμμετοχή στην ΕΕ τα κονδύλια που δίνονται για να μεγαλώνει το κεφάλαιο και τα κέρδη, εκτός των παραπάνω αντιπαραθέτουμε το γεγονός ότι καταστρέφονται παραγωγικές δυνάμεις, αφού αυξάνει η ανεργία, ενώ κλάδοι που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν (πχ ναυπηγεία), σχεδόν έκλεισαν. Επίσης ξεκληρίζονται αγρότες, με την απαγόρευση της ανάπτυξης της αγροτικής παραγωγής με τις ποσοστώσεις και τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας, συνθλίβονται οι ΕΒΕ. Ακόμα αυξάνεται η εκμετάλλευση με τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις και τη μερική απασχόληση, με τη μείωση μισθών και συντάξεων, με την αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης, με την ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης, με την ιδιωτικοποίηση - εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Πρόνοιας, της Εκπαίδευσης, με τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση, με την αύξηση της φτώχειας, με την επιδότηση των επιχειρηματιών για θέσεις εργασίας, με τα προγράμματα επανακατάρτισης ως μέσο αντιμετώπισης της ανεργίας, που όταν τελειώνουν οι άνεργοι που τα παρακολουθούν συνεχίζουν να είναι άνεργοι, με τη δυνατότητα μεταφοράς επιχειρήσεων στο εξωτερικό, (Βαλκάνια, παρευξείνιες περιοχές κλπ). Ολα αυτά σημαίνουν συμπίεση προς τα κάτω των μισθών φορολογικές ελαφρύνσεις και επιδοτήσεις του κεφαλαίου, μείωση των εργοδοτικών εισφορών στην ασφάλιση, για να «συγκρατηθούν» επιχειρήσεις στην Ελλάδα ή μεταφορά τους και αύξηση της ανεργίας κλπ. Δε θα τα συνυπολογίσουμε αυτά;

Αλλά πιο συγκεκριμένα για τις συνέπειες στα λαϊκά στρώματα στο επόμενο άρθρο.