Φούντωσε πάλι την τελευταία περίοδο η εκλογολογία με τη δημοσίευση σεναρίων για πρόωρες εκλογές, που άλλοι τις τοποθετούν το φθινόπωρο και άλλοι την ερχόμενη άνοιξη. Βέβαια, η απουσία εμφανών πολιτικών εξελίξεων λόγω Αυγούστου εύλογα δημιουργεί το ερώτημα, εάν τα σενάρια αυτά είναι υπαρκτά ή κατασκευάζονται λόγω της απουσίας άλλων ειδήσεων.

Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα δεν είναι εύκολη, καθώς ο Κ. Σημίτης επιμένει να κρατάει κλειστά τα χαρτιά του, αλλά γεγονός είναι στην όλη υπόθεση υπάρχουν μερικά δεδομένα που καθιστούν βάσιμη την πιθανότητα πρόωρων εκλογών.

Κατ' αρχάς είναι η σιωπή που επιμένει να τηρεί πάνω στο θέμα ο πρωθυπουργός, ενώ θα μπορούσε με μία απλή του δήλωση να θέσει τέρμα στη φιλολογία των πρόωρων εκλογών. Αλλωστε από το περιβάλλον των "εκσυγχρονιστών" είχε πρωτοξεκινήσει η φιλολογία περί πρόωρης προσφυγής στις κάλπες αμέσως μετά την εκλογή του Κ. Σημίτη και στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η πλήρης επικράτηση Σημίτη σε κόμμα και κυβέρνηση και η υπεροχή του έναντι του Μ. Εβερτ δημιούργησε ένα ευνοϊκό πλαίσιο που δεν έπρεπε να περάσει ανεκμετάλλευτο.

Ομως, και οι οικονομικοί υπουργοί φρόντισαν να συντηρήσουν την εκλογολογία, διαρρέοντας πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες μόνο με τις πρόωρες εκλογές και τη "λαϊκή αναβάθμιση" θα μπορέσει να εκπονηθεί ο νέος προϋπολογισμός και ο καθένας βέβαια καταλαβαίνει τι σημαίνει αυτό σε απλά ελληνικά. Οι οικονομικοί υπουργοί λένε ότι πρέπει "να πάμε σε εκλογές να υποσχεθούμε εκ του ασφαλούς προεκλογικά "καλύτερες μέρες" (άλλωστε το ΠΑΣΟΚ ξέρει από τέτοια τρικ) και μετά τις εκλογές - εάν κερδίσουμε - επιβάλλουμε την άγρια λιτότητα που το Μάαστριχτ και το πρόγραμμα σύγκλισης επιτάσσει". Δεν πρέπει επίσης να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι έχει ξεκινήσει μία προσπάθεια "ανασυγκρότησης" του κρατικού μηχανισμού με αλλαγές προσώπων, ανασύνθεση καίριων τομέων, μετατάξεις, προσλήψεις τεχνοκρατών, εξαγγελίες για συνταξιοδότηση των αγροτών, προσλήψεις ορισμένου χρόνου κ.ά.

Κοντολογίς, με βάση τα παραπάνω η κυβέρνηση εμφανίζεται να επιδιώκει να έχει τα χέρια της λυμένα για μια ολόκληρη τετραετία προκειμένου να προχωρήσει απερίσπαστη στην επιβολή αντιλαϊκών μέτρων, που όμοιά τους δεν έχουν παρθεί την τελευταία τουλάχιστον εικοσαετία.

Από την πλευρά της η ΝΔ με τις απανωτές περιοδείες του Μ. Εβερτ θέλει να περάσει το μήνυμα ότι πρέπει άμεσα να γίνουν εκλογές προκειμένου "να φύγει η ανύπαρκτη κυβέρνηση", αλλά δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι η επιθυμία για πρόωρες εκλογές είναι και ειλικρινής.

Ηγετικά στελέχη της ΝΔ έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι σε μία επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση δεν έχουν και πολλές ελπίδες επικράτησης απέναντι στο ΠΑΣΟΚ του Κ. Σημίτη. Την αδυναμία αυτή σπεύδουν να αξιοποιήσουν τα μητσοτακικά στελέχη, που κάνουν λόγο για ανικανότητα του σημερινού αρχηγού της ΝΔ. Τα στελέχη αυτά είναι ίσως και τα μόνα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης που επιθυμούν πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, όχι βέβαια για να τις κερδίσει η ΝΔ, αλλά μέσω της διαγραφόμενης ήττας να παρέμβουν και να διεκδικήσουν την ηγεσία της παράταξης.

Βέβαια, η αδυναμία άσκησης ουσιαστικής αντιπολίτευσης δεν οφείλεται απλώς και μόνο στην ανικανότητα του Μ. Εβερτ. Εχει να κάνει κυρίως με την αδυναμία επεξεργασίας μιας διαφορετικής πολιτικής από αυτήν της κυβέρνησης. Τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ σε κάθε ευκαιρία δηλώνει την προσήλωσή του στο Μάαστριχτ και το πρόγραμμα "σύγκλισης", εκφράζει ποικιλοτρόπως τα ευχαριστήρια στους Αμερικανούς και γενικά ακολουθεί μια νεοσυντηρητική πολιτική, τότε φυσικό είναι να μη μένει ζωτικός χώρος για τη ΝΔ. Αλλωστε υπάρχουν στελέχη του χώρου που ομολογούν αυτήν την αδυναμία λέγοντας ότι "το ΠΑΣΟΚ λεηλατεί την ιδεολογία μας".

Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο ΣΥΝ, που παραπαίει ανάμεσα σε μια ανοιχτή και μια καμουφλαρισμένη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, καθώς αδυνατεί να οριοθετήσει την πολιτική του έναντι αυτής του κυβερνώντος κόμματος.

Ομως, το κατεστημένο φροντίζει να επεξεργάζεται και εναλλακτικά σενάρια ασφαλείας με μετεκλογικές συνεργασίες που ψήνονται από τώρα. Αλλωστε, σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνταν και η όλη φιλολογία περί "Κεντροαριστεράς" με αφορμή τις εξελίξεις στην Ιταλία, όπου όπως είναι γνωστό ο μεγαλοβιομήχανος Ανιέλι δήλωσε ευθαρσώς ότι μία "αριστερή" κυβέρνηση μπορεί "αναίμακτα" να περνάει μέτρα που μία "δεξιά" κυβέρνηση θα δυσκολευόταν να περάσει.

Αλλωστε, το ΠΑΣΟΚ έχει μια σχετικά καλή προϋπηρεσία σε αυτά τα θέματα. Αρκεί να θυμηθούμε ότι "έδιωξε τις βάσεις" που τελικά έμειναν ή να αναπολήσουμε τις γελοιότητες περί "κοινωνικοποιήσεων των ΔΕΚΟ" όταν επιχειρούνταν να περάσει το περιβόητο άρθρο 4 που απαγόρευε την απεργία στις ΔΕΚΟ.

Στη φιλολογία περί πρόωρων εκλογών αναφέρθηκε η Αλ. Παπαρήγα σε ομιλία της στην Κεφαλονιά στις αρχές της βδομάδας, όπου τόνισε ότι αυτό που πρέπει να απασχολήσει τα λαϊκά στρώματα είναι το "αν η επερχόμενη εκλογική μάχη θα επιταχύνει ή θα επιβραδύνει τις θετικές για το λαό διεργασίες, αν θα γίνει το πρώτο βήμα προς τα εμπρός. Το πρόβλημα είναι τι θα ρυθμίσει η ψήφος στις επόμενες εκλογές, αν θα ρυθμίσει την απρόσκοπτη συνέχιση της σημερινής πολιτικής ή θα ρυθμίσει και το βάθος της αντίστασης σε αυτή".

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, αφού υπογράμμισε ότι ψήφος με προοπτική είναι μόνο αυτή που κατευθύνεται στην εκλογική ενίσχυση του ΚΚΕ, υπογράμμισε:

"Η πολύπλευρη ενίσχυση του ΚΚΕ πολιτικά, εκλογικά, οργανωτικά, είναι ο μόνος τρόπος να αρχίσει να διαμορφώνεται το αντίβαρο, το μέτωπο των δυνάμεων που συγκρούονται με τα πολυεθνικά μονοπώλια, το αυταρχικό κράτος, τις πολιτικές αρπαγής των κοινωνικών κατακτήσεων. Είναι ο μόνος δρόμος για να αρχίσει να διαμορφώνεται το αντίβαρο στην υποτέλεια και τη συνεχή εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων".

Σε κάθε περίπτωση κύκλοι της κυβέρνησης ανέφεραν ότι το θέμα της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες θα ξεκαθαρίσει την ερχόμενη βδομάδα με την επιστροφή του πρωθυπουργού από τις καλοκαιρινές διακοπές. Τότε σε συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ή της Κεντρικής Επιτροπής, ο Κ. Σημίτης θα ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του, είτε προαναγγέλλοντας ανασχηματισμό (οπότε δε γίνονται άμεσα εκλογές), είτε ανακοινώνοντας πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Γιάννης ΦΩΤΟΥΛΑΣ