ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 15 Απρίλη 2023 - Κυριακή 16 Απρίλη 2023
Σελ. /40
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ
«Η οργή του κόσμου θα γίνει δύναμη ανατροπής!»

Μπορεί να μην κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό του να γίνει πιλότος και να μην πρόλαβε ν' απομονωθεί κάπου ήσυχα ψαρεύοντας, όπως ήθελε πολύ, αλλά δεν περίσσεψε χρόνος. Ο Δημήτρης Αλεξανδρής έπρεπε να αποφοιτήσει με άριστα από τη Σχολή Βεάκη, να μη σταματάει για χρόνια να βραβεύεται για τις σπουδαίες θεατρικές και κινηματογραφικές ερμηνείες του και να δημιουργεί ήρωες στο πανί, στη σκηνή και στο γυαλί, που δεν θα ξεχνούσαμε.

Μεγάλωσε μέσα σε μια δεμένη οικογένεια στον Πειραιά, με μπαμπά επιπλοποιό και μετά οδηγό στα τρένα, μαμά νοικοκυρά και δυο μικρότερα αδέλφια, τον Νίκο και τον Ηλία Πουρσανίδη. Σήμερα, αποτελεί ένα κεφάλαιο στην υποκριτική, αφού κατάφερε να γίνει ένας ηθοποιός με ποικίλες ποιότητες και πολλές δυνατότητες, που να απασχολεί τον θεατή, για πολύ μετά την παράσταση, την ταινία ή την τηλεοπτική σειρά. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες που ζωντανεύει ήρωες εκρηκτικά δαιμονικούς, πολύπλοκους κι εφιαλτικούς. Οταν γίνεται αντιπαθής, κυνικός, σκοτεινός, αλλά και επικίνδυνα σαγηνευτικός.

Θα 'θελε - λέει - να παίζει όπως τραγουδάει η Ελένη Βιτάλη.

Θα 'θελε να κάνει κάποτε μια ταινία, που θα πάει στις Κάννες.

Θα 'θελε να είχε προλάβει να συνεργαστεί με τον Μίνω Βολανάκη.

Δεν μπορεί να ζήσει χωρίς μουσική, δεν αντέχει το παιχνίδι του lifestyle κι έγινε ηθοποιός γιατί ήθελε να κάνει μια δουλειά που να μη βαριέται.

Χρωστάει πολλά στον Νικήτα Τσακίρογλου, που ήταν δάσκαλός του στη σχολή, και στην Μιρέλλα Παπαοικονόμου, για την πρώτη ευκαιρία στο τηλεοπτικό «Λόγω Τιμής».

Με τον Δημήτρη Αλεξανδρή συζητάμε σήμερα για Τέχνη, πολιτική, ανθρώπινες σχέσεις, για τον χρόνο, το κυνήγι του κέρδους, αλλά και για το διακύβευμα των εκλογών.

***

-- Στις 20 Απρίλη θα μας υποδεχτείς στο ασιατικό εστιατόριο «Ο Χρυσός Δράκος». Τι συμβαίνει σ' αυτήν την κουζίνα;


-- Σ' αυτήν την κουζίνα στο «Σύγχρονο Θέατρο», με τους πέντε Ασιάτες μάγειρες, μαζί με τα υλικά των συνταγών «ανακατεύονται» - σε σκηνοθεσία Γιώργου Ματζιάρη - οι ανθρώπινες σχέσεις και οι ιστορίες ζωής των ενοίκων, πάνω και δίπλα από το εστιατόριο αυτό.

-- Γιατί επιλέξατε σήμερα αυτό το βαθιά πολιτικό έργο του Ρόλαντ Σιμελπφένιχ, για τις πληγές των ανθρώπινων σχέσεων, τη βία, τη μετανάστευση και το trafficking;

-- Πιστεύουμε ότι τέτοιου είδους έργα είναι πιο επίκαιρα από ποτέ, αφού δεν έχει σταματήσει η ανάγκη των ανθρώπων για δικαιοσύνη, για ισότητα, για όλα αυτά που έχουμε ανάγκη και που για μας είναι αυτονόητα στη ζωή. Τα βαθιά πολιτικά, κοινωνικά έργα, δυστυχώς, δεν έχουν σταματήσει ποτέ να είναι επίκαιρα.

Ο χρόνος κι εμείς

-- Σ' αυτό το έργο, που μιλάει για το πεπρωμένο, τον χρόνο, τον έρωτα, τη μοναξιά, τη μετανάστευση, τίθενται ερωτήματα για τις ανθρώπινες σχέσεις που καταρρέουν, για την απομόνωσή μας και για το έλλειμμα επικοινωνίας. Εσένα τι απ' όλα αυτά σε ανησυχεί περισσότερο;

-- Σαφέστατα είναι τεράστια τα ζητήματα αυτά, όλα. Αν, όμως, έπρεπε οπωσδήποτε να βάλω ένα ζήτημα που με απασχολεί περισσότερο το τελευταίο διάστημα, αυτό είναι ο χρόνος και η σχέση που έχουμε εμείς οι άνθρωποι με αυτόν. Πώς πάρα πολλά πράγματα μας καθορίζουν ή μας μεταμορφώνουν βάσει του χρόνου. Ο χρόνος, και μέσα σε αυτό το έργο, μας κάνει πάρα πολλές φορές να επιλέγουμε πράγματα τα οποία σε άλλη περίπτωση να μην τα είχαμε επιλέξει. Μας κάνει να βλέπουμε τη ζωή, τα ιδανικά, όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ύπαρξης με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο, άλλοτε πιο υπεύθυνο, άλλοτε πιο ανεύθυνο. Αλλωστε, ο τρόπος που ξοδεύουμε τον χρόνο μας καθορίζει και το ποιοι είμαστε.

-- Πάντα πίστευα πως ο χρόνος μας είναι τώρα. Εσύ;

-- Μάλλον έτσι είναι. Νομίζω ακόμη πως ο χρόνος έχει - όχι μόνο - τον τρόπο να μας δείχνει τι πραγματικά έχει σημασία στη ζωή, αλλά και η ζωή, τελικά, μας διδάσκει την καλή χρήση του χρόνου μας.

-- Πριν από αρκετά χρόνια είχες ασχοληθεί στο θέατρο με την υπόθεση Μπρέιβικ και το μακελειό στη Νορβηγία. Εχεις καταλήξει αν αυτά τα άτομα είναι εν τέλει και άνθρωποι της διπλανής πόρτας;

-- Και τότε με την έρευνα που είχαμε κάνει και με την ανάγνωση του έργου όπως είχε γίνει, είχαμε δει ότι αυτός ο συγκεκριμένος άνθρωπος πραγματικά ήταν ένας άνθρωπος της διπλανής πόρτας. Ολα αυτά τα χρόνια, όμως, και οι πληροφορίες, όχι μόνο για αυτόν, αλλά και για ανάλογους ανθρώπους (έχω διαβάσει κι έχω ασχοληθεί με αυτό το θέμα), ναι, συγκλίνουν σ' αυτό, δεν μπορώ να καταλήξω σε άλλο συμπέρασμα. Κι αυτός είναι ο κίνδυνος: Οτι δεν είναι κάποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι ή ιδιαίτεροι που μπορούμε να τους απομονώσουμε. Είναι άνθρωποι που εν δυνάμει είμαστε κι εμείς οι ίδιοι.

Ανακαλύπτοντας τους «ξένους»

-- Εχεις ψάξει γιατί διαπρέπεις με τόσο εντυπωσιακό τρόπο σε ρόλους πολύπλοκων ή και διαταραγμένων προσωπικοτήτων, serial killers, νονών της νύχτας κ.ά. Τι σε γοητεύει στις ιστορίες τους;

-- Δεν έχω ψάξει γιατί διαπρέπω. Πιστεύω ότι όχι μόνο οι «νονοί», αλλά όλοι οι άνθρωποι οι οποίοι είναι σε μια οριακή κατάσταση, σαφέστατα έχουν πολύ περισσότερο δραματουργικό ενδιαφέρον. Οι μεγαλύτεροι ρόλοι, οι πιο σημαντικοί, και στο σινεμά και στο θέατρο και στην τηλεόραση, αποκτούν ενδιαφέρον όταν έχουν μέσα τους αυτήν την πολυπλοκότητα ή σκοτεινές πτυχές. Ολοι μας έχουμε την ανάγκη όχι μόνο να παρασυρθούμε αλλά και να «ταξιδέψουμε» μέσα από αυτούς τους χαρακτήρες. Πιθανόν να αναγνωρίσουμε ή να ανακαλύψουμε και στοιχεία δικά μας. Ο ηθοποιός, κατά κάποιον τρόπο, ή τουλάχιστον όπως το βλέπω εγώ, είναι ένας ερευνητής. Ενας ερευνητής, ο οποίος προσπαθεί όχι απαραίτητα να καταλήξει κάπου, σε μια άποψη, αλλά στο να συλλέξει περισσότερες πληροφορίες ή να κατανοήσει περισσότερο πρόσωπα και πράγματα γύρω του.

-- Πώς ερμηνεύεις το μίσος και την προκατάληψη που έχει μέρος της κοινωνίας για τους μετανάστες και τους «διαφορετικούς»; Πώς θεωρείς πως πρέπει ν' αντιμετωπίζονται τα στερεότυπα, η βία και ο ρατσισμός;

-- Για τη βία και τον ρατσισμό δεν το συζητάμε καν το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται. Το ζήτημα είναι να μη φτάνουν οι άνθρωποι μέχρι τη βία. Επίσης, δεν θεωρώ ότι ο ξένος είναι κάτι το αρνητικό. Γύρω μας όλοι είναι λιγότερο ή περισσότερο ξένοι. Το ενδιαφέρον, όμως, είναι το πώς πλησιάζουμε έναν άνθρωπο που μέχρι χτες ήταν ξένος. Ακόμα και τους ανθρώπους που έχουμε αποφασίσει να παντρευτούμε ή τα παιδιά μας δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως τους ξέρουμε πραγματικά. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να αποδεχτούμε τους συγκατοίκους μας σ' αυτόν τον κόσμο και να προσπαθήσουμε να τους κατανοήσουμε κι όχι να τους αποκλείσουμε ή να τους περιορίσουμε. Πριν από μερικά χρόνια, ξένοι ήμασταν εμείς. Δηλαδή, επειδή αυτήν τη στιγμή ο ξένος ή ο μετανάστης έχει καταγωγή από τη Συρία, δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε ότι πριν από κάποια χρόνια ο ξένος, ο μετανάστης είχε καταγωγή από την Ελλάδα. Ενας σύγχρονος πολιτισμένος άνθρωπος που έχει γνώση αυτής της ιστορικής αρχής - γιατί η μετανάστευση είναι μια ιστορική αρχή, πάντα μετανάστευαν οι άνθρωποι - πρέπει να μας κάνει να αλλάξουμε την οπτική μας απέναντί του.

Η ζωή με τον «Ευθύμη Φαρμάκη», στον «Σασμό»

-- Ξέρω πως φοβόσουν να ενταχθείς σε καθημερινή σειρά. Τελικά το έκανες και κατάφερες να πλάσεις έναν από τους πιο ενδιαφέροντες χαρακτήρες στην τηλεόραση, τον «Ευθύμη Φαρμάκη», στον «Σασμό» του Alpha. Σκοτεινό, σκληρό και χωρίς ηθικούς φραγμούς. Πώς τα βγάζεις πέρα μαζί του;

-- Πώς τα βγάζω πέρα μαζί του... Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή με δυσκόλεψε αρκετά, ώστε να φτιαχτεί ένας χαρακτήρας που να μπορεί να ενταχθεί σε αυτό το πλαίσιο, το οποίο ήδη είχαν δημιουργήσει οι συντελεστές τον προηγούμενο χρόνο. Αλλά όταν άρχισε να φτιάχνεται ο ρόλος, με γοήτευε όλο και πιο πολύ η ιστορία. Ομολογώ ότι νιώθω καλά μέσα σε αυτόν κι η αλήθεια είναι ότι μου αρέσει ο κόσμος του και αυτού του είδους η σχέση που έχει με τα πράγματα με έναν παράξενο τρόπο, διότι είναι ένας άνθρωπος στυγνός, συναισθηματικά ανάπηρος. Ειλικρινά, ωστόσο, δεν ξέρω αν μπορώ να απαντήσω στο πώς τα πάω μαζί του, γιατί εγώ αυτήν τη στιγμή «ζω» μαζί του. Πιθανόν, αφού τελειώσει η σχέση μου μ' εκείνον, να δω αυτό που μου άφησε αυτή η εμπειρία.

Η ύβρις της εξουσίας

-- Και στις πρόσφατες «Επικίνδυνες Σχέσεις» στο θέατρο, πάλι ήσουν ένας άνθρωπος που πίστευε ότι είναι ένας μικρός θεός. Πάλι με την ύβρι είχε να κάνει ο ήρωάς σου. Πού κυρίως συναντάς την ύβρι στην καθημερινότητα;

-- Στη συμπεριφορά των πολιτικών, των επιχειρηματιών, απέναντι στους άλλους ανθρώπους και στη φύση. Η ύβρις είναι ένα μεγάλο κομμάτι, ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των ανθρώπων που ασκούν εξουσία. Ενας φίλος μου έχει πει ότι οι άνθρωποι φαίνονται όταν έχουν εξουσία στα χέρια τους. Επειδή ο χρόνος μας στη ζωή είναι τόσο περιορισμένος, όταν αποκτούμε δύναμη, νομίζουμε ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε πάρα πολλά πράγματα και τις περισσότερες φορές βγαίνει μια ασυδοσία απίστευτη, η οποία ξεκινάει από την ύβρι. Οπότε, ναι, την ύβρι την συναντώ παντού. Ακόμη και στον τρόπο που φερόμαστε και στον ίδιο τον εαυτό μας με αυτόν τον πόλεμο που έχουμε ανοίξει με τη φύση. Κι αυτό είναι ύβρις.

-- Πού πιστεύεις ότι βρίσκεται σήμερα το #MeToo στην Ελλάδα; Μιλήσαμε, ξεσπάσαμε, τελείωσε; Αυτό ήταν;

-- Θεωρώ ότι κι αυτό δεν είναι λίγο, το να ξεσπάει ένας άνθρωπος, να εκτονώνεται μια κατάσταση η οποία ήταν πιεσμένη όλα αυτά τα χρόνια. Θέλω να πιστεύω ότι είμαστε σε ένα στάδιο που προσπαθούμε να δημιουργήσουμε καινούργιους κανόνες ή κανόνες επιτέλους στις σχέσεις μας τις επαγγελματικές, τις προσωπικές, στις σχέσεις συνεργατών. Θέλω να το πιστεύω, εύχομαι. Θέλω να πιστεύω ότι αυτό είναι ένα στάδιο που δεν θα περάσει έτσι. Ελπίζω αυτό που έγινε στον χώρο τον δικό μας να γίνει και σε άλλους χώρους, γιατί δεν νομίζω ότι αυτό είναι χαρακτηριστικό μόνο των καλλιτεχνών που έχουν εξουσία ή ασκούν για μια περίοδο εξουσία και λυπάμαι πάρα πολύ που δεν κλιμακώθηκε αυτή η εκτόνωση και αλλού. Επίσης, θέλω να πω ότι δεν είναι κάτι που χαρακτηρίζει την πλειοψηφία των ανθρώπων του καλλιτεχνικού κόσμου ή γενικότερα των ανθρώπων. Νομίζω ότι είναι κι αυτό μέσα στο κομμάτι της ύβρεως που λέγαμε πριν.

Οι αγώνες δεν τελειώνουν ποτέ

-- Πιστεύεις πως μπορεί - σ' αυτές τις εκλογές - να υλοποιηθεί ο στίχος του Αλκη Αλκαίου: «Τον κόσμο εμείς θα φέρουμε στα μέτρα μας, πριν να μας φέρει εκείνος στα δικά του»;

-- Το εύχομαι πραγματικά, αλλά νομίζω ότι οι αγώνες δεν σταματάνε ποτέ. Πιστεύω ο αγώνας ακόμα και για αυτοολοκλήρωση και κυρίως γι' αυτό - κι ας είναι ένα όνειρο απατηλό γιατί ποτέ δεν σταματάει η εξέλιξη - ο αγώνας για καλύτερη ζωή, για δικαιοσύνη, για ισότητα, για αξιοκρατία δεν σταματάει. Εύχομαι αυτό να είναι ένα σημαντικό βήμα. Πραγματικά το εύχομαι. Πιστεύω οι άνθρωποι το έχουμε ανάγκη, σαν χώρα το έχουμε ανάγκη. Εχουμε ανάγκη να δούμε πολύ καθαρά ότι αυτό το πράγμα μπορούμε να το καταφέρουμε, γιατί αρκετές φορές προσπαθούν να μας πείσουν ότι είναι κάτι άπιαστο και ότι καλό θα είναι να είμαστε πιο τεχνοκράτες, πιο ρεαλιστές. Μπορεί να χρειαστούν περισσότεροι αγώνες, αλλά ο άνθρωπος δεν πρέπει να σταματάει να ελπίζει ότι μπορεί να κάνει τη ζωή του καλύτερη και πιστεύω ότι ο πολιτισμός είναι ένας σύμμαχος σε αυτό.

-- Κάθε μέρα, ο κόσμος βρίσκεται στους δρόμους, καταγγέλλοντας και διεκδικώντας. Πιστεύεις πως τελικά θα καταφέρει το ποτάμι της οργής να φέρει την ανατροπή;

-- Ναι, το πιστεύω. Η οργή του κόσμου θα φέρει την ανατροπή! Εχω ανάγκη να το πιστεύω και να το ελπίζω...

-- Εχεις πει πως πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε το νόημα της «καπιταλιστικής ατομικότητας» και να γίνουμε μέρος μιας μεγαλύτερης ιδέας! Ποια είναι αυτή η ιδέα, στην εποχή που όλα αντιμετωπίζονται ως εμπόρευμα;

-- Πρώτα απ' όλα πρέπει να απεγκλωβιστούμε από την εντελώς «φορετή» άποψη ότι όλα είναι αγορά, γιατί αυτό μας έχει επιβληθεί, δηλαδή ότι δεν μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας, αν δεν μπορούμε να αγοράσουμε. Οριζόμαστε ως καταναλωτικά όντα κι όχι ως άνθρωποι κι αυτό είναι κάτι που εξυπηρετεί αυτούς που έχουν στο μυαλό τους μόνο το κέρδος, είναι ένα «κοστούμι» πολύ στενό, που για κάποιον ανεξήγητο λόγο συνεχίζουμε να φοράμε. Συνεχίζουμε και δεν αποφασίζουμε να το πετάξουμε και να βγούμε επιτέλους από αυτήν την θλιβερή συνθήκη.

Αγοράζω δεν σημαίνει υπάρχω

-- Πού πιστεύεις πως οδηγεί ο τρόπος με τον οποίο η αγορά αντιμετωπίζει τους ανθρώπους;

-- Θεωρώ πως αυτό ευθύνεται για πολλά δεινά. Πρέπει να αναθεωρήσουμε τη σχέση που έχουμε με την αγορά, το χρήμα και τη δουλειά μας, γιατί προέχει η ζωή και η ύπαρξή μας. Αν και όταν το καταφέρουμε αυτό, τότε πιστεύω ότι θα ανακαλύψουμε πράγματα με ουσία, που θα έχουν μεγαλύτερη χαρά, θα αποκτήσει νόημα η σχέση με τον διπλανό μας και σίγουρα καλύτερη επαφή με όσα συμβαίνουν γύρω μας. Δεν μπορεί να κρινόμαστε από το αν μπορούμε να αγοράσουμε ή να μην αγοράσουμε κάτι. Οριζόμαστε επειδή μπορούμε να χαρούμε ή να μην χαρούμε, να καταλάβουμε ή να μην καταλάβουμε, να επικοινωνήσουμε ή να μην επικοινωνήσουμε, να προσπαθήσουμε να συζητήσουμε, να προσπαθήσουμε να αναζητήσουμε, ν' αγωνιστούμε. Ολες αυτές οι βασικές, πιστεύω, ανάγκες του ανθρώπου έχουν ατονήσει και προσπαθούν να μας «φυτέψουν» τη βεβαιότητα ότι το μόνο για το οποίο αξίζουμε, το μόνο που έχουμε ανάγκη, είναι το πώς θα δημιουργήσουμε δεξιότητες που θα μας κάνουν ικανούς να αγοράζουμε, να καταναλώνουμε. Τότε θα θεωρούμαστε πετυχημένοι και ολοκληρωμένοι. Ο άνθρωπος, όμως, δεν είναι αυτό... Ο άνθρωπος μπορεί να υπάρξει κι αλλιώς. Αν ακολουθήσουμε αυτήν την πορεία κι αυτήν τη διαδρομή που χαράζουν, γινόμαστε όλο και πιο μόνοι, περισσότερο δυστυχισμένοι, ώσπου οδηγούμαστε σε αδιέξοδο...

-- Ποια είναι η ευχή σου για την Ανάσταση; Τι πιστεύεις πως χρειαζόμαστε πάνω απ' όλα;

-- Αυτό που χρειαζόμαστε είναι όραμα. Εχουμε ανάγκη να έχουμε πάντα ένα όραμα. Η Ανάσταση συμβολίζει την ελπίδα, την αναγέννηση, το θαύμα. Αυτό που εύχομαι, λοιπόν, είναι την ανάσταση μέσα μας, την ανάσταση της ελπίδας για το καλύτερο, την αναγέννηση του μυαλού, της ψυχής, των συναισθημάτων... Εύχομαι μια Ανάσταση σε όλα τα επίπεδα.


Της
Σεμίνας ΔΙΓΕΝΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ