ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1974 : Καταρρέει το «σύστημα Μπρέτον- Γουντς»

Η εγκατάλειψη του χρυσού σα βάση στήριξης των νομισμάτων και το πέρασμα στα χαρτονομίσματα ήταν η κύρια αιτία της κρίσης.

13 Ιουνίου 1974: Η 20μελής επιτροπή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αποφασίζει να υιοθετηθεί ένα νέο διεθνές σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών. Σύμφωνα με το νέο σύστημα, καταργείται ο χρυσός ως βασική μονάδα για εκτίμηση αξιών.

H απόφαση αυτή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου υπαγορεύτηκε ουσιαστικά από τις ΗΠΑ και έμελλε να παίξει σημαντικό ρόλο στις οικονομικές (κατά συνέπεια και πολιτικές) ανακατατάξεις στον καπιταλιστικό κόσμο, στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Οι νομισματικές κρίσεις που εμφανίζονται κατά περιόδους στην καπιταλιστική οικονομία οφείλονται στη σταδιακή εγκατάλειψη του χρυσού και το πέρασμα στα ακέραια χαρτονομίσματα, που χαρακτηριστικό στοιχείο τους είναι η πληθωριστική υποτίμηση. Σαν αποτέλεσμα αυτών των διαδικασιών στις ΗΠΑ, παραδείγματος χάριν, ο δείκτης των εγχώριων χοντρικών τιμών αυξήθηκε από το 1913 ως το 1975 περίπου πέντε φορές και η τιμή του χρυσού σε δολάρια 8 φορές. Η διατήρηση του κανόνα του χρυσού αποδείχτηκε αδύνατη στις συνθήκες της γενικής κρίσης.

Επιδιώκοντας να ξεπεράσουν την κρίση με τα μέσα συλλογικής κρατικομονοπωλιακής ρύθμισης, οι καπιταλιστικές χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, δημιούργησαν το 1944 το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που κλήθηκε να ρυθμίσει τις διεθνείς νομισματικές σχέσεις. Το μεταπολεμικό νομισματικό σύστημα του καπιταλισμού ονομάζεται συχνά «σύστημα Μπρέτον - Γουντς» απ' την πόλη των ΗΠΑ, όπου το 1944 συγκλήθηκε η διεθνής οικονομική συνδιάσκεψη, που αποφάσισε τη δημιουργία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η δεκαετία 1940- 1950 χαρακτηρίζεται από την κυριαρχούσα επίδραση των ΗΠΑ και από την καθιέρωση του δολαρίου σε κύριου αποθεματικού νομίσματος για όλες τις καπιταλιστικές χώρες. Το 1967 το «σύστημα Μπρέτον - Γουντς» γνωρίζει μεγάλη κρίση. Η πιο σοβαρή έκφραση της κρίσης είναι η μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού. Στο διάστημα 1973 - 1975 ο πληθωρισμός σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες έφτασε μέχρι 20-25% το χρόνο. Η κρίση αυτή οδήγησε στην κατάρρευση του «συστήματος Μπρέτον - Γουντς» και άρχισε η σταδιακή αποσύνδεση των νομισμάτων από το χρυσό. Η απόφαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις 13 Ιούνη 1974 είναι και η τυπική επικύρωση της κατάρρευσης. Από το 1976 άρχισε να ισχύει το σύστημα των κυμαινόμενων ισοτιμιών, η κρίση του οποίου εμφανίζεται στις μέρες μας. Οι όποιες προσαρμογές δεν μπορούν όμως να σταματήσουν τη δράση των θεμελιακών αιτιών της νομισματικής κρίσης.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται αίθριος καιρός μόνο στα δυτικά και βόρεια θα υπάρχουν κατά τόπους πρόσκαιρες νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι στα δυτικά μέχρι μέτριοι, στα ανατολικά μέχρι ισχυροί και στο Αιγαίο μέχρι θυελλώδεις με μικρή εξασθένηση από το βράδυ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα δυτικά από 19-36, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 18-34, στο Αιγαίο από 20-31 και στη Θεσσαλονίκη από 20-31 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αίθριος καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, βορειοανατολικοί μέχρι ισχυροί και στα ανατολικά τοπικά πολύ ισχυροί με μικρή εξασθένηση από το απόγευμα. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 22-34 βαθμούς.

1773 Γεννιέται ο Τόμας Γιάνγκ. Αγγλος φυσικός, γιατρός και αστρονόμος, θεμελιωτής της κυματικής θεωρίας του φωτός. Οι σπουδαιότερες εργασίες του αναφέρονται στην οπτική, στη μηχανική, στη φυσιολογία της όρασης και στη φιλολογία.

Το 1793, στο έργο του «Παρατηρήσεις πάνω στη λειτουργία της όρασης» απέδειξε ότι η προσαρμογή του οφθαλμού οφείλεται σε αλλαγές κυρτότητας του κρυσταλλοειδούς φακού. Οι οπτικές παρατηρήσεις που έκανε τον οδήγησαν στη σκέψη ότι η δεσπόζουσα στην εποχή του μοριακή θεωρία του φωτός δεν είναι σωστή και διατύπωσε την κυματική θεωρία.

Το 1807 στο δίτομο έργο του «Σειρά διαλέξεων πάνω στη φυσική φιλοσοφία και στη μηχανική τέχνη», ο Γιάνγκ γενίκευσε τα αποτελέσματα των θεωρητικών και πειραματικών του εργασιών πάνω στη φυσική οπτική (όρο που καθιέρωσε ο ίδιος).

ΠΙΟ ΒΑΘΙΑ στην εσωκομματική κρίση έσπρωξε τη ΝΔ το έκτακτο συνέδριο, το οποίο χρησίμευσε να αναδείξει με καθαρότητα τις «διαχωριστικές γραμμές» μέσα στο κόμμα και να κλείσει το επόμενο ραντεβού για το ξεκαθάρισμα των εσωκομματικών λογαριασμών στο τακτικό συνέδριο στο τέλος του χρόνου (σελίδα 9)

ΟΙ ΙΣΧΥΡΕΣ χώρες, μέσα στο πλαίσιο του ΟΗΕ, συνεχίζουν την προσπάθεια, που με μεθοδικό τρόπο έχουν ξεκινήσει τον τελευταίο χρόνο, για την εξίσωση της νόμιμης κυπριακής κυβέρνησης γε το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος (σελίδα 8)

ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΗ πορεία από το Πέραμα στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς και στη συνέχεια στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας θα πραγματοποιήσουν την Πέμπτη, 15 Ιούνη, οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης (σελίδα 16)

ΜΕ 10 ΓΕΡΑΝΟΥΣ ακόμη αρχίζει ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας (ΟΑΣΑ), από την ερχόμενη Δευτέρα, το «κυνήγι» των οχημάτων που σταθμεύουν παράνομα και εμποδίζουν την κυκλοφορία των τρόλεϊ και των λεωφορείων (σελίδα 18)

ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ αντίθεση του ΚΚΕ στο ξεπούλημα της ΕΛΒΟ στους ιδιώτες μετέφερε ο βουλευτής του Κόμματος Αγγελος Τζέκης στους εργαζομένους της επιχείρησης, στη διάρκεια της χτεσινής περιοδείας του (σελίδα 20)

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ και στην Ελλάδα του αντιλαϊκού οικονομικού μοντέλου της Ιρλανδίας αποτελεί το όνειρο του προέδρου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) Χρ. Φώλια (σελίδα 20)

ΞΕΚΙΝΗΣΕ από χτες η παραγωγική λειτουργία της νέας υπηρεσίας της Γενικής Γραμματείας Πληροφορικών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών, μέσω της οποίας οι φορολογούμενοι πολίτες θα μπορούν να πληροφορηθούν τα αποτελέσματα της εκκαθάρισης των φορολογικών τους δηλώσεων (σελίδα 21)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων, τόσο του Σαββάτου, όσο και τα χτεσινά. Συνεχίζεται, στο μεταξύ, ο μαραθώνιος των εξετάσεων (σελίδες 24-27)

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ Πέτρας γέμισε «αλμύρα» το βράδυ του περασμένου Σαββάτου και μια «θάλασσα» τραγουδιών και «δυνατών σινιάλων» πλημμύρισε, δόνησε τη μεγάλη, υπαίθρια σύναξη (σελίδα 29)

ΜΕ ΤΗΝ επιθεώρηση «Η Σαλώμη φιλούσε υπέροχα», το θέατρο «Αλσος» στο Πεδίον του Αρεως ανοίγει, στις 15 του Ιούνη, τα πανιά του για το φετινό καλοκαιρινό του ταξίδι (σελίδα 29)

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 13 ΤΟΥ ΙΟΥΝΗ

1924 Το ΣΕΚΕ(Κ) με προκήρυξή του προειδοποιεί για τον κίνδυνο φασιστικού πραξικοπήματος από τον Κονδύλη.

1937 Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, με ανοιχτή επιστολή καλεί τις διοικήσεις των κοινοβουλευτικών κομμάτων και λαϊκών οργανώσεων και όλο τον εργαζόμενο λαό σ' ενότητα για το διώξιμο των δικτατόρων σφετεριστών της εξουσίας.

1947 Στην Ασφάλεια Ηρακλείου δολοφονείται ο Στρ. Περγιαλίδης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου της πόλης.

1963 Την προληπτική σύλληψη των υπολογιζόμενων σε 40.000 κομμουνιστών της Βενεζουέλας και την επ' αόριστον φυλάκισή τους για διαδοχικές περιόδους 30 ημερών, εξαγγέλλει ο Πρόεδρος Ρομούλο Μπετανκούρ.

1968 Ο στρατηγός Ντε Γκολ αμνηστεύει του πραξικοπηματίες στρατιωτικούς, μέλη της παράνομης και εγκληματικής οργάνωσης ΟΑS την εποχή του πολέμου στην Αλγερία, με αντάλλαγμα την υποστήριξη του στρατού στην αντιπαράθεσή του με τους εξεγερμένους φοιτητές.

1979 Από τις εφημερίδες πληροφορείται την... παραίτησή του από το ΕΓ του ΠΑΣΟΚ ο καθηγητής Κώστας Σημίτης, υπεύθυνος «διαφώτισης» του Κινήματος. Την απομάκρυνσή του αποφάσισε ο Ανδ. Παπανδρέου ύστερα από το θόρυβο που ξέσπασε για μια αφίσα που αφορούσε στην ΕΟΚ και περιλάμβανε το σύνθημα: «Ναι στην Ευρώπη των λαών».