Η γελοιογραφία είναι του Παύλου Παυλίδη και δημοσιεύτηκε στο «Ρίζο της Δευτέρας». Εικονίζει τον τότε πρωθυπουργό Κ. Τσαλδάρη, υποβασταζόμενο από τον Τρούμαν, να αναρωτιέται πού θα καρφώσει το 49ο άστρο στην αμερικανική σημαία και έγινε με αφορμή σχετική καταγγελία του βουλευτή των Φιλελευθέρων Τσιμπιδάρου, ότι «Εγίναμε το 49ο άστρο της αμερικανικής σημαίας». Σήμερα στην ίδια γελοιογραφία, τον Τσαλδάρη θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει ο Σημίτης και τον Τρούμαν ο Μπους

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη στις ΗΠΑ (η τρίτη επίσημη και η δεύτερη διμερής) έγινε μέσα σε συνθήκες, όχι συνηθισμένες και όχι εύκολες.

Η τροπή που έχει πάρει η διεθνής κατάσταση είναι γνωστή. Οι κίνδυνοι εμπλοκής της χώρας στην τροπή αυτή είναι επίσης γνωστοί και γεμάτοι ερωτηματικά. Εκτός αυτού, υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Ενα από αυτά ήταν οι περίφημοι «χάρτες», όπου είχαν καταλήξει να περιληφθούν και σε ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αλλά δεν ήταν το μόνο. Το Κυπριακό σημείωσε σοβαρή κινητικότητα και εντυπωσιάζει με τις εξελίξεις. Παράλληλα, η ελληνική διπλωματία θεωρεί (σε ποιο βαθμό το θεωρεί βάσιμα είναι άλλο ζήτημα) ότι το θέμα της ολοκλήρωσης του «Ευρωστρατού» και των διαδικασιών του παραμένει ανοιχτό σε θέματα που, τελικά, αφορούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Και, επιπλέον, γνωστά είναι και τα θέματα προμηθειών στρατιωτικού υλικού και οπλικών συστημάτων, που, πρόσφατα, μας είχαν παρουσιάσει εντυπωσιακή και, εν πολλοίς, απροσδόκητη τροπή.

Οι φάκελοι, συνεπώς, του ταξιδιού του Κ. Σημίτη ήταν γεμάτοι.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης Προέδρου Μπους - πρωθυπουργού Κ. Σημίτη, η πλευρά των ΗΠΑ θέλησε να κάνει καθαρή τη στάση της. Εκείνο που την ενδιαφέρει είναι, αυτή τη στιγμή, δύο πράγματα: Πρώτον, η συμμετοχή της Ελλάδας στην «πάλη ενάντια στην τρομοκρατία», δηλαδή στην παγίωση της PAX PANAMERICANA, και, δεύτερον, η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Αυτό φάνηκε και στην παρέμβαση του αντιπροέδρου Τσένεϊ σχετικά με τον «Ευρωστρατό». Αφού είναι γνωστό ότι οι συζητήσεις στην Ελλάδα για το θέμα αφορούν τις σχέσεις με την Τουρκία, η «ευχή» του για λύση «ακουμπά» άμεσα αυτόν τον τομέα.

Αυτά ακριβώς είπε ο Πρόεδρος Μπους στον πρωθυπουργικό συνομιλητή. Επαίνεσε την «ισχυρή στάση» της Ελλάδας στην «πάλη ενάντια στην τρομοκρατία», αλλά και την κατεύθυνση που πήραν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και μάλιστα, και τους υπουργούς που συνέβαλαν σ' αυτή.

Είσαι, συνεπώς φανερό ότι, αν αυτοί δύο όροι διατηρούνται τότε η Ουάσιγκτον δεν έχει κανένα λόγο να είναι ανήσυχη ή θορυβημένη. Ο κ. Σημίτης τη διαβεβαίωσε, ιδιαίτερα για τον πρώτο. Οι διαβεβαιώσεις του ήταν μάλιστα, ιδιαίτερα εμφαντικές. Σε πολλές ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένης και της συνάντησης με τον Πρόεδρο Μπους, δήλωσε την πλήρη συστράτευσή του. Στις δηλώσεις στο «Καρτέρι» (παραδοσιακή γωνία του προαυλίου του Λευκού Οίκου), δήλωσε, μάλιστα, ότι «η τρομοκρατία πρέπει να εξαλειφθεί ριζικά από όλο τον κόσμο, γιατί, αν το φαινόμενο δεν αντιμετωπιστεί, συνεχώς θα επανεμφανίζεται».

Χρειάζεται, άραγε, λεπτομερής ανάλυση του κινδύνου που, ολοφάνερα, περιέχεται σ' αυτά τα λόγια;

Ενας άλλος τομέας, όπου οι τοποθετήσεις του πρωθυπουργού είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον ήταν οι βαλκανικές αναφορές.

Στη συνάντηση με τον Πρόεδρος Μπους, θεώρησε αναγκαίο να κάνει λόγο για αντιμετώπιση των δυνάμεων τρομοκρατίας σε όλα τα Βαλκάνια. Στις ερμηνευτικές του δηλώσεις, στη διάρκεια της τελευταίας του συνέντευξης προτίμησε να αναφερθεί στη Βοσνία, δεν είναι, όμως, δύσκολο να υποθέσουμε ότι, στην πραγματικότητα, δεν εννοούσε αυτή. Πέρα από τις μεγαλοπρεπείς εκφράσεις επίσης δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε (ή να καταλάβουμε) ότι, εδώ, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο μοχλό για την άσκηση πιέσεων ενάντια στη χώρα μας.

Αλλά, εκτός αυτού, ο πρωθυπουργός ζήτησε από τις ΗΠΑ όσο και από την ΕΕ να παραμείνουν στα Βαλκάνια και να συνεχίσουν το θετικό και σταθεροποιητικό ρόλο που έπαιξαν ως τώρα. Στη συνέντευξή του, ήταν πιο επεξηγηματικός: Η στρατιωτική παρουσία των δυνάμεων αυτών δεν αποσκοπεί, στο να δηλώσει ότι «εδώ είμαστε και, γι' αυτό, φροντίστε να κάτσετε ήσυχα», αλλά απλώς δείχνει ζωτικό ενδιαφέρον για την περιοχή. Αλλωστε, βοηθά τις χώρες αυτές να αναπτυχθούν και να αυτοκυβερνηθούν. Γι' αυτό, προσέθεσε, η Ελλάδα υποστηρίζει την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, που πρόκειται να αποφασιστεί στην Πράγα.

Μια «λογική» (;) επικίνδυνη που θεωρεί την παραπέρα διείσδυση του ιμπεριαλισμού σαν παράγοντα που συμβάλει στην ειρήνη και τη σταθερότητα, παραχαράσσοντας, μάλιστα, χονδροειδώς και την πρόσφατη εμπειρία.

Η έντονη και συνεχής αναφορά των ερωτήσεων των δημοσιογράφων για τη θέση που κατέλαβε στις επαφές το θέμα «τρομοκρατία και Ελλάδα» δείχνει ότι οι έντονες διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού για το θέμα δεν υπήρξαν ιδιαίτερα πειστικές. Σ' αυτό συνετέλεσε και το ότι, σύμφωνα με όλες τις περιγραφές που έχουμε, ο πρωθυπουργός ήταν εκείνος που έθεσε το θέμα στην τηλεφωνική του συζήτηση με τον αντιπρόεδρο Τσένεϊ, αντί να συμβεί το αντίθετο. Εκείνο, πάντως, που προέκυψε από τις συνεχείς αυτές αναφορές μπορεί να χωριστεί στα δύο:

α) Από καιρό υπάρχει συνεργασία με τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ (και της Βρετανίας, συμπλήρωσε στη συνέντευξή του ο πρωθυπουργός).

β) Υπάρχει αναμονή «θετικών αποτελεσμάτων».

Στην ενημέρωσή του και απαντώντας σε ερώτηση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Πρωτόπαππας δεν απέκλεισε ακόμη και συλλήψεις.

Πάντως, ο πρωθυπουργός δε φαίνεται να πήρε απάντηση για τους χάρτες. Αντίθετα, φαίνεται ότι προτίμησε να δημιουργήσει την εντύπωση ότι το θέμα δεν τέθηκε καθόλου. Στην τελική του συνέντευξη, δήλωσε ότι «τα σύνορά μας είναι καθορισμένα από το Διεθνές Δίκαιο και όχι από οποιαδήποτε χαρτογραφική υπηρεσία».

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ έληξε με τον τρόπο με τον οποίο άρχισε. Πριν από την αναχώρησή του, ο πρωθυπουργός είχε δηλώσει εμφαντικά ότι έχει παρέλθει πια η εποχή που ο πρωθυπουργός της Ελλάδας πήγαινε να ακούσει να του υπαγορεύουν την πολιτική του. Στη συνέντευξή του, που επισφράγισε την επίσκεψη, κατήγγειλε σε έντονο ύφος την άποψη ότι «η Ελλάδα βρίσκεται υπό ανάκριση» καθώς και τη νοοτροπία της «υποτέλειας» (δική του έκφραση) και το φόβο των «μισών ανθρώπων» ότι «απειλούνται καταστροφές».

Τέτοια πράγματα, δήλωσε, δεν απειλούνται από τις συναντήσεις του, «συναντήσεις φίλων».

Θα θέλαμε πολύ να τον πιστέψουμε. Δυστυχώς, το απειλητικό περιβάλλον της Νέας Τάξης -αλλά και οι δικές του δηλώσεις- δεν αποτελούν το καλύτερο μέσο για να πειστούμε.