Το παιδομάζωμα και το εμπόριο παιδιών δε σταμάτησε μόνο στα παιδιά των καταδιωκόμενων αγωνιστών. Οι Αγγλοαμερικανοί, οι χίτες και το παλάτι κατάφεραν να δημιουργήσουν κλίμα τρομοκρατίας και φόβου στον πληθυσμό πολλών περιοχών κυρίως και με τη βία, και σπανιότερα με τη συγκατάθεση των γονιών, μάζεψαν χιλιάδες παιδιά και τα οδήγησαν μακριά από τον τόπο τους. Το σχέδιο του παρακράτους ήταν απλό. Χρησιμοποίησαν προπαγάνδα περί "παιδομαζώματος", υποστηρίζοντας ότι οι κομμουνιστές "έκλεβαν" κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου παιδιά και τα "φυλάκιζαν στο σιδηρούν παραπέτασμα"... Μια τέτοια τραγική ιστορία εκτυλίχτηκε το 1946 στην περιοχή της Ηπείρου και συγκεκριμένα στα χωριά Βρωσύνα, Παραμυθιά, Λεφτοκαριά, Ραβενί, Φιλιάτες.Ενας αυτόπτης μάρτυρας αυτού του παιδομαζώματος ήταν και Θεόδωρος Τάσης,που τότε, σε ηλικία μόλις πέντε χρόνων, ο πατέρας του τον παρέδωσε στην 8η Ορεινή Μεραρχία Στρατού. "Ηταν ένα βράδυ του 1946, όταν άκουσα τον πατέρα μου να λέει στη μάνα μου ότι το παιδί πρέπει να το δώσουμε γιατί το ζητάει ο στρατός..."! Τα λόγια του Θ. Τάση φανερώνουν την "καλή" δουλιά που έκανε η προπαγάνδα του "επίσημου" κράτους. Σ' αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι ο πατέρας του ανθρώπου αυτού είχε υπηρετήσει στον ΕΔΕΣ και είχε δεξιές πολιτικές πεποιθήσεις.

"Αφού μάζεψαν την επόμενη μέρα το πρωί περίπου 100 παιδιά στην πλατεία του χωριού Βρωσύνα, μας επιβίβασαν σε στρατιωτικά φορτηγά και μας οδήγησαν στην Ηγουμενίτσα", θυμάται ο Θ. Τάσης. Στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, συνεχίζει, μπήκαμε σ' ένα φέρι μποτ και μας έβαλαν να κάτσουμε στο εσωτερικό του καραβιού που ήταν στρωμένο με άχυρα. Κάποια στιγμή, νωρίς το πρωί, ανεβήκαμε στο κατάστρωμα και είδαμε ότι μας συνόδευε και ένα πολεμικό πλοίο. Αργότερα, φτάσαμε στο λιμάνι της Πάτρας, όπου μας περίμεναν φορτηγά που μας οδήγησαν σ' ένα τεράστιο κτίριο. Αργότερα, ο ίδιος έμαθε ότι το συγκεκριμένο κτίριο ήταν το Σκαγιοπούλειο Ορφανοτροφείο.Ο Θ. Τάσης, μπαίνοντας στο Σκαγιοπούλειο, θυμάται ότι ένιωσε το δεύτερο μεγάλο σοκ. "Μπήκαμε στο κτίριο και αντίκρυσα χιλιάδες παιδιά. Μετά, θυμάμαι, μας οδήγησαν σε δωμάτια με δυο τριώροφα κρεβάτια και μας είπαν ότι εδώ θα είναι το σπίτι μας".

Σε ερώτησή μας για τις συνθήκες που επικρατούσαν εκεί μέσα, μας είπε: "Τα περισσότερα παιδιά ταλαιπωρούνταν από αρρώστιες (ψωρίαση και τριχοφάγο), ενώ άλλα είχαν προσβληθεί και από άλλες πιο βαριές ασθένειες". Λειτουργούσε και σχολείο μέσα στο κτίριο, συνέχισε, αλλά μάθημα δεν κάναμε σχεδόν ποτέ, είχαμε μάλιστα και μια δασκάλα που μας χτύπαγε συνέχεια... Αρκετά παιδιά που τα έβλεπες τη μια μέρα, την άλλη εξαφανίζονταν χωρίς κανείς να ξέρει πού είχαν πάει. Κάποια στιγμή, τη συγκεκριμένη παιδούπολη επισκέφθηκε και η μητέρα του τότε πρωθυπουργού Τσαλδάρη.

Η περιπέτεια, όμως, του Θ. Τάση δεν τελειώνει εδώ. "Το 1948, μας πήρανε από την Πάτρα και μας μεταφέρανε στο Αγρίνιο, όπου μείναμε περίπου ένα χρόνο". Τελικά, τα Χριστούγεννα του 1949, ο Θ. Τάσης επέστρεψε σπίτι του, τα βιώματα όμως εκείνης της εποχής, όπως μας ομολόγησε, τα "κουβαλάει" μαζί του μέχρι και σήμερα.

"Αν δεν υπογράψετε θα σας πάρουμε τα παιδιά...".Αυτή ήταν η απειλή που χρησιμοποιούσαν τα "παράσιτα" του παρακράτους για να αποσπάσουν την υπογραφή των κομμουνιστών αγωνιστών για την περίφημη δήλωση "μετάνοιας". Αυτή την απειλή αντιμετώπισε και η Σωτηρία Μπαλάσκα όταν βρισκόταν, το 1948, κρατούμενη στη Χίο, σε στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων. "Κάποιοι σύντροφοι "έσπασαν", βλέπεις με το ξύλο δεν μπορούσαν να μας λυγίσουν...", μας είπε η Σ. Μπαλάσκα. "Η συντριπτική πλειοψηφία των συντρόφων δεν υπέγραψε και έτσι μας πήραν τα παιδιά. Εμένα μου πήραν το μεγάλο μου τον γιο, το Βαγγέλη μου". Η συγκίνηση ήταν "χαραγμένη" στο πρόσωπο της, οι αναμνήσεις από τα "πέτρινα" χρόνια του αγώνα, έκαναν την 80χρονη γερόντισσα να δακρύσει.

"Μανούλα μου πάλι θα μ' αφήσεις...". Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια, του 7χρονου Βαγγέλη προς τη μάνα του, λίγη ώρα πριν τον πάρουν από το στρατόπεδο της Χίου μαζί με εκατοντάδες άλλα παιδιά. Ηταν η στιγμή που άρχιζε η "οδύσσεια" για την οικογένεια Μπαλάσκα...

Ο Β. Μπαλάσκας,που τότε ήταν 7 χρονών θυμάται καλύτερα τη δική του περιπέτεια. "Ημασταν περίπου 700 παιδιά, όταν μας πήραν από τη Χίο και μας μετέφεραν στο ορφανοτροφείο της Μυτιλήνης. Εκεί μείναμε μέχρι το 1949 ενώ αργότερα το 1950 μας πήγανε στον Αγ. Δημήτριο Θεσσαλονίκης. Σ' αυτή την παιδούπολη υπήρχαν και πολλά μικρά παιδιά, που δεν πήγαιναν καν σχολείο. Τελικά μας οδήγησαν στην "Καλή Παναγιά" Βέροιας, όπου μείναμε μέχρι και το 1953, οπότε και γυρίσαμε πίσω στις οικογένειες μας", θυμάται ο Β. Μπαλάσκας. Τελικά ο Βαγγέλης δεν... πουλήθηκε γιατί θεωρήθηκε ότι είναι πολύ μεγάλος και ότι σίγουρα θα θυμόταν στο μέλλον τα παιδικά του χρόνια και τους πραγματικούς του γονείς. "Δεν ξεχνιούνται αυτά τα χρόνια. Είναι ακόμα χαραγμένα στη μνήμη μου οι κακουχίες και οι στερήσεις εκείνης της εποχής. Προσπάθησαν να με απομονώσουν απ' τη μάνα μου, όπως κάνανε και σε άλλα παιδιά κυρίως μικρότερης ηλικίας, αλλά ευτυχώς δεν το πέτυχαν", καταλήγει ο Β. Μπαλάσκας.

Η φωτογραφία, πρόκειται για πλάνο απ' την ακριβοπληρωμένη προπαγανδιστική κινηματογραφική ταινία "Επιστροφή απ' την Κοιλάδα", που χρηματοδοτήθηκε απ' το σχέδιο "Μάρσαλ" και γυρίστηκε σε χωριό του Αγρινίου από επαγγελματίες ηθοποιούς. Ο αφηγητής, για την πιο πάνω σκηνή έλεγε: "... και το μάθημα γίνεται στο ύπαιθρο γιατί το σχολειό το 'καψαν οι κομμουνιστές"!

"Ηταν ένα βράδυ του 1946, όταν άκουσα τον πατέρα μου να λέει στη μάνα μου ότι το παιδί πρέπει να το δώσουμε, γιατί το ζητάει ο στρατός...", θυμάται ο Θ. Τάσης