Ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, αναχώρησε για το δεύτερο μέρος των διακοπών του χωρίς να ξεκαθαρίσει τη στάση του απέναντι στο ενδεχόμενο προκήρυξης πρόωρων εκλογών και χωρίς να "καθαρίσει τους λογαριασμούς" του με την εκλογολογία. Επίμονα, σκόπιμα και συνειδητά απέφυγε να τοποθετηθεί επίσημα, γεγονός που αν μη τι άλλο, αποδεικνύει ότι τον απασχολεί σοβαρά το ζήτημα. Αυτό το επιβεβαίωσε και ο γραμματέας της ΚΕ Κ. Σκανδαλίδης, όταν μετά τη συνάντησή του την περασμένη Τρίτη με τον πρωθυπουργό, δήλωσε ότι συζήτησε μαζί του και το θέμα των πρόωρων εκλογών. Εξάλλου, το θέμα αυτό συζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κ. Σημίτης και με όλους σχεδόν τους υπουργούς που είδε το τελευταίο διάστημα.

Φυσικά, πρόκειται για μύθο ότι κατά τη διάρκεια των διακοπών του ο Κ. Σημίτης "θα πάρει τις αποφάσεις του" για την πρόωρη ή μη προσφυγή στις κάλπες και θα τις ανακοινώσει μετά την επιστροφή του.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προκήρυξη ή μη πρόωρων εκλογών δεν είναι υπόθεση που λύνεται από τον εκάστοτε πρωθυπουργό, πολύ περισσότερο σήμερα που έχουν περάσει στην εποχή των "ηγετών - διαχειριστών μιας χρήσης". Τον αποφασιστικό λόγο έχουν τα "μεγάλα αφεντικά" και αυτό που θα κάνει ο Κ. Σημίτης είναι να αποφασίσει με βάση τις επιθυμίες τους και τα συμφέροντά τους.Εννοείται, τα "γενικότερα συμφέροντα" της οικονομικής ολιγαρχίας και του πολιτικού συστήματος.

Το ερώτημα, λοιπόν, που πρωταρχικά τίθεται είναι αν τα "μεγάλα αφεντικά"- και βέβαια και το Διευθυντήριο των Βρυξελλών - επιθυμούν πρόωρες εκλογές ή παράταση της θητείας της κυβέρνησης Σημίτη μέχρι το τέλος της τετραετίας.Το βέβαιο είναι ότι η οικονομική ολιγαρχία ζητάει άμεσα τη λήψη νέων σκληρών αντιλαϊκών μέτρων, τα οποία, αυτή τη φορά, δε θα περιοριστούν στον περιορισμό των κρατικών δαπανών, τη διατήρηση της σταθεροποιητικής πολιτικής, της λιτότητας, αλλά θα επεκταθούν στην "αγορά εργασίας". Εχουν φροντίσει, μάλιστα, να γίνουν κάτι περισσότερο από κατανοητοί, τι εννοούν με αυτό τον όρο. "Απλούστατα" ασυδοσία στις απολύσεις, περιορισμό του βασικού μισθού, μείωση ή κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία, απασχόληση με το κομμάτι, κοκ.

Επίσης, έχουν καταστήσει σαφές, μέσω του ΣΕΒ, ότι αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να παρθούν τώρα οι "πολιτικές αποφάσεις", που θα σημάνουν το "πράσινο φως" για αυτή τη νεοφιλελεύθερη επέλαση κατά των εργαζομένων.

Στο πλαίσιο αυτό, αφήνουν στη "διακριτική ευχέρεια" της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού να αποφασίσει, αν θα το κάνει πριν τις πρόωρες εκλογές, οι οποίες πάντως δεν πρέπει να καθυστερήσουν ή αμέσως μετά από αυτές. Οι εκπρόσωποι της οικονομικής ολιγαρχίας έχουν ξεκαθαρίσει επίσης ότι δεν επιθυμούν μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, η οποία θα δημιουργήσει "ενοχλητικές παρενέργειες" στην κυβερνητική πολιτική και θα βάλει την κυβέρνηση στον πειρασμό να προχωρήσει σε "φιλολαϊκές παροχές".

Είναι φανερό ότι μέσα σε αυτά τα ασφυκτικά πλαίσια ο Κ. Σημίτης δεν έχει πολλά περιθώρια επιλογής. Η θα πάρει τα αντιλαϊκά μέτρα άμεσα, πιθανότατα το Σεπτέμβρη, ή θα προσφύγει σε πρόωρες εκλογές και μάλιστα όσο το δυνατόν συντομότερα.

Από κει και πέρα ο Κ. Σημίτης μπορεί να αποφασίσει το πλαίσιο της προεκλογικής τακτικής του, τους εσωκομματικούς συσχετισμούς και ισορροπίες και ίσως, την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού.

Ολες οι ενδείξεις συνηγορούν στην εκτίμηση ότι ο Κ. Σημίτης θα επιδιώξει μια γρήγορη προεκλογική περίοδο, για να αποφύγει δεσμεύσεις απέναντι στα λαϊκά στρώματα, κυρίως αυτά που παραδοσιακά στηρίζουν το ΠΑΣΟΚ, ενώ παράλληλα στις ομιλίες του θα υπογραμμίζει την ανάγκη σύγκλισης της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ισως αυτός είναι ένας λόγος που ο Κ. Σημίτης "αδιαφορεί" για την εκλογολογία. Ακριβώς γιατί τον βολεύει να μη γίνεται συζήτηση επί της ουσίας της κυβερνητικής πολιτικής μέχρι την τελευταία στιγμή.

Δεν είναι καθόλου βέβαιο, όμως, ότι θα το αποφύγει...

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ

Είναι πράγματι εκπληκτικό το πόσα απίθανα εκλογικά συστήματα έχουν εφαρμοστεί στη χώρα μας με την πρόφαση του σχηματισμού ισχυρών κυβερνήσεων στη Βουλή, ασχέτως εάν αυτές ήταν μειοψηφία στο λαό.

Ετσι, μετά το 9,7% που συγκέντρωσε η Δημοκρατική παράταξη το 1950, δηλαδή αμέσως μετά τον Εμφύλιο οι εκλογομάγειροι της Δεξιάς, με την καθοδήγηση των Αμερικανών έσπευσαν, ενόψει των εκλογών του 1951, να αυξήσουν το όριο συμμετοχής ενός κόμματος στη β κατανομή από το 10% στο 17%. Αποτέλεσμα στις εκλογές η νεοσύστατη τότε ΕΔΑ, αν και πήρε το 10,57% των ψήφων, κατέλαβε μόλις το 3,87% των εδρών στη Βουλή.

Οι εκλογές του 1952 διεξήχθηκαν με το πλειοψηφικό χωρίς επαναληπτική αναμέτρηση (το κόμμα της σχετικής πλειοψηφίας κερδίζει όλες τις έδρες). Εκλογικό σύστημα που καθιέρωσε ο Παπάγος, ύστερα από τις αξιώσεις του τότε Αμερικανού πρεσβευτή Πιούριφόι. Η ΕΔΑ με το 9,55% των ψήφων αποκλείστηκε από τη Βουλή, ενώ το κόμμα του στρατάρχη, αν και συγκέντρωσε 49,22% κατέλαβε το 82,3% των βουλευτικών εδρών.

Στις εκλογές του 1956 ο Κ. Καραμανλής υιοθέτησε νέο εκλογικό σύστημα, το φαυλότερο ίσως όλων, όσα μέχρι σήμερα έχουν παρουσιαστεί στην ιστορία. Το λεγόμενο τριφασικό. Ενα συνδυασμό πλειοψηφικού, υπερενισχυμένης αναλογικής και απλής αναλογικής, ανάλογα με το τι συνέφερε την ΕΡΕ σε κάθε εκλογική περιφέρεια. Αποτέλεσμα, το κόμμα του Κ. Καραμανλή με το 47,38% των ψήφων πήρε το 55% των βουλευτικών εδρών και η Δημοκρατική Ενωση, στην οποία συμμετείχε και η ΕΔΑ, αν και πρώτο κόμμα με 48,15%, πήρε μόλις το 44% των εδρών στη Βουλή.

Το 1958 με τη συγκατάθεση των Γ. Παπανδρέου και Σ. Βενιζέλου εφαρμόζεται ένα σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που θέτει όριο συμμετοχής στο δεύτερο γύρο το 25%, με στόχο την καταλήστευση των ψήφων της ΕΔΑ. Τελικά, ο λαός χαλά τα σχέδια αυτά, δίνει στην ΕΔΑ ποσοστό 24,43% και με 79 έδρες την καθιστά αξιωματική αντιπολίτευση.

Ακολουθούν οι εκλογές της βίας και νοθείας του 1961, όπου πέραν όλων των όσων άλλων συνέβησαν εις βάρος της Αριστεράς η ΕΔΑ με το 14,34% των ψήφων παίρνει το 8% των βουλευτικών εδρών. Ανάλογη είναι και κατάσταση στις εκλογές που επακολούθησαν μέχρι τη δικτατορία του 1967.

Το 1963 η Ενωση Κέντρου παίρνει 42,04%, αλλά καταλαμβάνει το 46% των εδρών στο Κοινοβούλιο. Η ΕΔΑ με 14,34% μόλις το 9,34% των εδρών, ενώ η ΕΡΕ με 39,37% έχει το 44% των βουλευτικών εδρών.

Στις εκλογές του επομένου χρόνου, το 1964,η Ενωση Κέντρου παίρνει 52,72% των ψήφων και το 57% των βουλευτικών εδρών και η ΕΔΑ 11,8%, αλλά μόλις το 7,33% των εδρών.

Στις πρώτες εκλογές μετά τη μεταπολίτευση ο Κ. Καραμανλής εισηγείται και το Υπουργικό Συμβούλιο, στο οποίο μετέχει και η Ενωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις εγκρίνει εκλογικό σύστημα, με το οποίο επιτυγχάνεται το μεγαλύτερο ποσοστό καλπονοθευτικής πριμοδότησης στο πρώτο κόμμα (18,63%) ύστερα από εκείνο των εκλογών του 1952 (33%) που διεξήχθησαν με πλειοψηφικό. Συγκεκριμένα η Νέα Δημοκρατία με το 54,37% των ψήφων πήρε το 73% των εδρών στη Βουλή, ενώ η Ενωμένη Αριστερά με το 9,47% εξασφάλισε μόλις το 2,66% των εδρών και το ΠΑΣΟΚ με 13,58% των ψήφων το 5% των εδρών. Μόνο για την Ενωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις το σύστημα λειτούργησε αναλογικά, αφού πήρε 20,42% των ψήφων και το 20% των εδρών.

Και στις εκλογές του 1977 το εκλογικό σύστημα εξασφαλίζει στη ΝΔ άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Παρά το ότι πήρε το 41,84% των ψήφων παίρνει το 57% των εδρών. Πριμοδοτείται δηλαδή με 46 έδρες που αφαιρούνται από τα μικρότερα κόμματα. Οι 17 από αυτές τις έδρες ανήκαν στο ΚΚΕ που πήρε ποσοστό ψήφων 9,36%, αλλά μόλις το 3,66% των βουλευτικών εδρών. Κερδισμένο από το εκλογικό σύστημα πέραν του κόμματος της ΝΔ είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ που με το 25,34% των ψήφων καταλαμβάνει το 31% των εδρών της Βουλής.

Στις εκλογές του 1981 ξανά λεηλατούνται οι έδρες του ΚΚΕ από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Συγκεκριμένα το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει το 48,06% των ψήφων και το 57,33% των εδρών στη Βουλή. Η ΝΔ το 35,91% και το 38,33% των εδρών, ενώ το ΚΚΕ με το 10,89 των ψήφων παίρνει μόλις το 4,33% των εδρών.

Ανάλογης καλπονοθευτικής λογικής είναι και οι εκλογικοί νόμοι που έφτιαξε το ΠΑΣΟΚ παρά το ότι στο περίφημο "Συμβόλαιο με το λαό" δεσμευόταν ότι: "Με την άνοδό του στην κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ θα προωθήσει την καθιέρωση της απλής αναλογικής για να καταγράφεται η λαϊκή βούληση χωρίς παραμορφώσεις" (σελίδα 40 του "Συμβολαίου").

Το 1985 το ΠΑΣΟΚ με το 45,82% των ψήφων παίρνει το 54% των εδρών. Η ΝΔ που είχε ψηφίσει και αυτή τον εκλογικό νόμο με 40,84% των ψήφων παίρνει το 42% των εδρών και το ΚΚΕ με 9,89% των ψήφων το 4% των εδρών.

Στις εκλογές του Ιούνη του 1989 η ΝΔ συγκεντρώνει το 44,28% των ψήφων και το 48,3% των εδρών. Το ΠΑΣΟΚ με 39,13% καταλαμβάνει το 41,6% των εδρών και ο ενιαίος Συνασπισμός με 13,13% των ψήφων το 9,3% των εδρών. Στις εκλογές του Νοέμβρη του 1989 η ΝΔ παίρνει 46,19% και το 49,3% των εδρών, το ΠΑΣΟΚ 40,65% και το 42,6% των εδρών και ο ενιαίος Συνασπισμός 10,97% των ψήφων και το 7% των εδρών. Το 1990 η ΝΔ παίρνει το 46,89% των ψήφων και το 50% των εδρών, το ΠΑΣΟΚ 38,61% και το 41% των εδρών και ο ενιαίος Συνασπισμός 10,28% και το 6,3% των εδρών.

Τέλος, στις εκλογές του 1993 με το εκλογικό σύστημα που έχει φτιάξει η ΝΔ το ΠΑΣΟΚ με το 46,88% των ψήφων καταλαμβάνει το 56,6% των κοινοβουλευτικών εδρών. Η ΝΔ με το 39,3% των ψήφων το 37% των εδρών. Το ΚΚΕ με 4,54% των ψήφων το 3% των εδρών και η Πολιτική Ανοιξη με 4,88% το 3,3% των εδρών, ενώ ο εναπομείνας "ΣΥΝ" με 2,94% των ψήφων δεν μπαίνει στο Κοινοβούλιο, αφού δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 3% που βάζει ο εκλογικός νόμος.

Η απλή αναλογική δεν είναι πανάκεια, μιας που δεν είναι δυνατόν στα πλαίσια του αστικού καθεστώτος να κατοχυρωθεί πλήρως η δημοκρατία και η ελεύθερη έκφραση του λαού στην επιλογή των εκπροσώπων του. Σε κάθε όμως περίπτωση, πέραν του ότι είναι σαφώς το δικαιότερο εκλογικό σύστημα από όσα μέχρι σήμερα έχουν εφαρμοστεί, επιτρέπει την αναλλοίωτη μεταφορά της καταγραφής της θέλησης του εκλογικού σώματος στο Κοινοβούλιο, ενώ παράλληλα σαρώνει τα πλαστά διλήμματα του τύπου "χαμένη ψήφος", "θεωρία σκαλοπατιού" κλπ.

"Επιβάλλεται επιτακτικά και αν δεν είχε ευρεθεί και δεν είχε εφαρμοστεί πουθενά το αναλογικό εκλογικό σύστημα, να το ευρίσκαμεν ημείς και να το εφαρμόσωμεν τώρα εδώ εις την Ελλάδα", τόνιζε από το 1923 ακόμα ο Αλ. Παπαναστασίου, τον οποίο θεωρεί πολιτικό του πνευματικό πατέρα ο σημερινός πρωθυπουργός Κ. Σημίτης. Μόνο όμως το ΚΚΕ, σταθερά και με συνέπεια από το ιδρυτικό του ακόμα Συνέδριο, υποστηρίζει την εφαρμογή της απλής αναλογικής. Ο Χ. Φλωράκης μιλώντας στη Βουλή το 1977, τόνισε ότι η απλή αναλογική είναι το εκλογικό σύστημα που δίνει σε κάθε κόμμα ό,τι πραγματικά του ανήκει και εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο όλες οι πολιτικές τάσεις και τάξεις της χώρας.Σχολιάζοντας ακολούθως το επιχείρημα των υποστηριχτών του ληστρικού συστήματος της λεγόμενης "ενισχυμένης αναλογικής", ότι έτσι εξασφαλίζονται ισχυρές κυβερνήσεις, υπογράμμισε: "Κατά τη γνώμη μας η σταθερότητα μιας κυβέρνησης δεν μπορεί να στηρίζεται, ούτε μπορεί να εξασφαλιστεί από το εκλογικό σύστημα. Οση πλειοψηφία και αν της δώσει το εκλογικό σύστημα. Και η πολιτική ιστορία αυτού του τόπου έχει χαρακτηριστικά παραδείγματα, που κυβερνήσεις με πολύ μεγάλη πλειοψηφία - που την όφειλαν κυρίως στο εκλογικό σύστημα - δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν ή να αποδείξουν σταθερότητα και δύναμη. Η σταθερότητα μιας κυβέρνησης εξαρτάται από την πολιτική της και από το κατά πόσο ανταποκρίνεται αυτή στους πόθους του λαού. Και μόνο τα κόμματα που ακολουθούν πολιτική, όχι αυτή που υπηρετεί το λαό, αλλά πολιτική που υπηρετεί τα συμφέροντα ορισμένων κοινωνικών μερίδων της πλουτοκρατίας και των μονοπωλίων, μόνο τα κόμματα αυτά και οι κυβερνήσεις τους έχουν ανάγκη από παρόμοια "σταθερότητα"".

Το ΠΑΣΟΚ ανέκαθεν αντιμετώπιζε το εκλογικό σύστημα από τη σκοπιά του στενού κομματικού του συμφέροντος. Από τη συζήτηση ακόμα στο Κοινοβούλιο του Συντάγματος του 1975 ο Α. Παπανδρέου έλεγε από του βήματος της Βουλής:"Δε ζητώ κι εγώ την απλή αναλογική, αλλά θα πρέπει να σεβαστούμε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Θα πρέπει να υπάρξει στο Σύνταγμα μία αρχή, ότι η ιεράρχηση των κομμάτων, όπως αυτή βγαίνει από τις εκλογές, από τη λαϊκή ψήφο, να μην ανατρέπεται από το εκλογικό σύστημα". Δηλαδή από τότε το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζει κάποια μορφή της ενισχυμένης αναλογικής, αρκούμενο στο να μην ανατρέπεται η σειρά των κομμάτων, όχι όμως και να αντιστοιχούν οι κοινοβουλευτικές τους έδρες στις ψήφους που πήραν.

Πιο ωμός ο Κ. Καραμανλής, έλεγε στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου όπου συζητήθηκε το εκλογικό σύστημα των πρώτων μεταπολιτευτικών εκλογών: "Αλλο είναι το να αποκαταστήσουμε το ΚΚΕ και άλλο να θέλουμε να το βάλουμε εις τη β κατανομήν".

"Το εκλογικό σύστημα, σε όλες τις περιόδους της νεότερης ιστορίας μας και ιδιαίτερα μετά τον Εμφύλιο, αποτελούσε πάντα ένα από τα πιο επίμαχα ζητήματα της πολιτικής πάλης. Για τις δυνάμεις της συντήρησης και της αντίδρασης το εκλογικό σύστημα χρησιμοποιήθηκε σαν από "μηχανής θεός", που κάθε φορά έδινε τη συμφέρουσα για την άρχουσα τάξη λύση. Ο,τι δεν κατόρθωσε να κάνει η άσκηση της τρομοκρατίας, της ψυχολογικής βίας και της ιδεολογικής παραπλάνησης, το πετύχαιναν οι διατάξεις του εκλογικού νόμου, ο οποίος ψηφιζόταν πάντα λίγο πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση για να μπορεί να "θεραπεύει" τις ανάγκες της στιγμής", έγραφε το 1985 στην "Κομμουνιστική Επιθεώρηση" ο τότε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Ν. Καλούδης, σχολιάζοντας τον κατατεθέντα εκείνη την περίοδο εκλογικό νόμο από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τη γενικότερη πολιτική σημασία του εκλογικού νόμου. Ο πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και επί σειρά ετών αντιπρόεδρος της Βουλής, Π. Σαλαμαλίκης, σε βιβλίο του που εκδόθηκε φέτος ομολογεί: "Η νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας και ο επηρεασμός στην έκφρασή της μέσα από το εκλογικό σύστημα και την εκάστοτε μεροληπτική εφαρμογή του δεν έχει μόνο το ίδιο το πολίτευμα ζημιώσει. Εχει κλονίσει σημαντικά και την αξιοπιστία του πολιτικού κόσμου. Οι μεταβολές της τελευταίας στιγμής στον εκλογικό νόμο έχουν τόσο διαφανείς και αθέμιτους κομματικούς στόχους που προκαλούν βάναυσα το κοινό αίσθημα". Πέραν όμως αυτών των σωστών επισημάνσεων δε λέει τίποτα για εφαρμογή της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος και μάλιστα συνταγματικά κατοχυρωμένου.

Εξάλλου τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και η ΝΔ, στη συζητούμενη αναθεώρηση του ισχύοντος Συντάγματος, όσον αφορά το εκλογικό σύστημα, εκείνο που τους ενδιέφερε δεν ήταν το κατά πόσον θα είναι ή όχι καλπονοθευτικό, όσο το να μην το μεταχειρίζεται η εκάστοτε πλειοψηφία κατά το συμφέρον της. Μόνο το ΚΚΕ πρότεινε στην αναθεώρηση του Συντάγματος να περιληφθεί σαφής διάταξη για την πάγια εφαρμογή της απλής αναλογικής. Πρόταση που απερρίφθη πανηγυρικά και από τους δύο βασικούς εκπροσώπους του δικομματισμού. Οπως είχε απορριφθεί, χωρίς μάλιστα να συζητηθεί ποτέ στη Βουλή, πρόταση νόμου του ΚΚΕ από το 1983 για την "Καθιέρωση της απλής αναλογικής, αντικατάσταση των σχετικών διατάξεων και τροποποίηση άλλων της ισχύουσας νομοθεσίας διά την εκλογή των βουλευτών".

Ποτέ στα 170 χρόνια της ύπαρξης του νεότερου ελληνικού κράτους δεν κατοχυρώθηκε η ελεύθερη και ανόθευτη εκλογική έκφραση του λαού. Από τις πρώτες εκλογές του 1844 με τους 800 νεκρούς και τις εκλογές της εποχής του Βούλγαρη και του Κωλέτη μέχρι σήμερα η άρχουσα τάξη έχει χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για να εμφανίζει ότι έχει η κυριαρχία της τη λαϊκή συγκατάθεση και να περιβάλλει την εξουσία της με ένα, έστω και διάτρητο, κοινοβουλευτικό μανδύα. Η τρομοκρατία, η διαφθορά συνειδήσεων, το ρουσφέτι, η βία και η νοθεία, η στρεβλή πληροφόρηση, ο πολιτικός εκβιασμός είναι τα όπλα που στον ένα ή τον άλλο βαθμό συστηματικά χρησιμοποιούνται από τους κρατούντες.Μεταξύ αυτών είναι και το εκλογικό σύστημα, που κάθε φορά και αναλόγως των επικρατουσών συνθηκών καλείται να εξυπηρετήσει την υπέρτατη σκοπιμότητα, που είναι η διαιώνιση της δικτατορίας των μονοπωλίων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλες σχεδόν τις μεταπολεμικές εκλογές χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά εκλογικά συστήματα που το κοινό τους γνώρισμα ήταν η λαφυραγώγηση της λαϊκής ψήφου, η κλοπή των κοινοβουλευτικών εδρών από τα μικρότερα κόμματα υπέρ των μεγαλυτέρων και τελικά η νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας, που υποτίθεται ότι κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα, το οποίο θεωρεί ότι κάθε εξουσία πηγάζει από το λαό και λειτουργεί υπέρ αυτού.

Η καλπονοθεία μέσω των εκλογικών συστημάτων δεν επιδρά μόνο στην αλλοίωση του συσχετισμού μεταξύ των ψήφων που παίρνει ένα κόμμα και στις έδρες που καταλαμβάνει στη Βουλή. Στη μετατροπή δηλαδή κομμάτων μειοψηφούντων στο λαό που, ελέω εκλογικού συστήματος, μετατρέπονται σε αυτοδύναμες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Η καλπονοθεία αλλοιώνει αποφασιστικά και ουσιαστικά την ίδια τη φύση του πολιτεύματος, όπως αυτό τουλάχιστον εμφανίζεται στο ίδιο το Σύνταγμα.Υποτίθεται ότι με το Σύνταγμα, μεταξύ άλλων, κατοχυρώνεται η ισότητα της ψήφου των πολιτών και ο διαχωρισμός μεταξύ των εξουσιών. Οταν όμως στην πράξη ένας βουλευτής για να εκλεγεί χρειάζεται 12.187 ψήφους και ένας άλλος 58.098, όπως για παράδειγμα συνέβη το 1974 στην εκλογή αντίστοιχα ενός βουλευτή της ΝΔ και ενός βουλευτή της Ενωμένης Αριστεράς, τότε η ισότητα της ψήφου των πολιτών αποκτά πλέον μόνο θεωρητικό χαρακτήρα.

Το κακό όμως δε σταματά εδώ. Η εκτελεστική εξουσία, δηλαδή η κυβέρνηση, δε στηρίζεται στην ουσία από τη λαϊκή ψήφο, αλλά από μία νόθα κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία με τη σειρά της σαν νομοθετική εξουσία κάθε άλλο παρά είναι ανεξάρτητη από την εκτελεστική. Η διαπλοκή των εξουσιών, που υποτίθεται ότι πρέπει να είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους, ολοκληρώνεται με το διορισμό από την εκτελεστική εξουσία της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, οπότε και η δικαστική εξουσία έτσι όχι μόνο, μέσω του διορισμού αυτού, χάνει την ανεξαρτησία της, αλλά στηρίζεται πλέον σε πλαστές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες, αντί να στηρίζεται και να αντλεί τη δικαιοδοσία της από το λαό, στο όνομα του οποίου θεωρητικά τουλάχιστον παίρνει τις αποφάσεις της.

Αν στα προηγούμενα προστεθεί ότι τα καλπονοθευτικά συστήματα επιδρούν ακόμα και σε αυτή καθ' αυτή την επιλογή ενός κόμματος από τους ψηφοφόρους, αφού κάποιοι, γνωρίζοντας ότι η ψήφος τους θα λαφυραγωγηθεί από το εκλογικό σύστημα, υπό τον ψυχολογικό εκβιασμό της "χαμένης ψήφου" στρέφονται σε άλλα κόμματα, γίνεται φανερό ότι το εκλογικό σύστημα αποτελεί βασικό μηχανισμό του αστικού συστήματος και έχει ιδιαίτερη σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις και την επιβίωση της εξουσίας της άρχουσας τάξης.

Αρκούντως διδακτικά και αποκαλυπτικά της πολιτικής και των συμφερόντων που υπηρετεί τόσο η κυβέρνηση του... "εκσυγχρονιστή" Κ. Σημίτη, όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση, μαζί με την Πολιτική Ανοιξη, είναι τρία νομοσχέδια που με τη μορφή κύρωσης συμβάσεων ψηφίστηκαν από το πρώτο θερινό τμήμα της Βουλής. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη, χωρίς να διαφέρει στην ουσία της από του προκατόχου του, Αν. Παπανδρέου, έχει φέρει σε αντιπολιτευτικό αδιέξοδο τη ΝΔ και την Πολιτική Ανοιξη, υποχρεώνοντας τα δύο άλλα αστικά κόμματα του Κοινοβουλίου να ψηφίζουν τα προτεινόμενα από την κυβέρνηση νομοσχέδια, αρκούμενα σε φραστικές αντιπαραθέσεις και άνευ περιεχομένου λεκτικές κορόνες. Και πώς άλλωστε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού το σημερινό κυβερνητικό σχήμα εξυπηρετεί με τον πλέον συνεπή τρόπο τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου.

Η πρώτη "διακομματικής" συμφωνίας ψήφιση σύμβασης στο θερινό τμήμα της Βουλής, αφορούσε την εκχώρηση των μεταλλείων χρυσού και άλλων ορυκτών της περιοχής της Κασσάνδρας στη Χαλκιδική σε καναδικών συμφερόντων πολυεθνική Κοινοπραξία. Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης ήταν ότι έτσι θα διατηρηθούν ορισμένες θέσεις εργασίας που σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή έκλειναν τα μεταλλεία, θα χάνονταν οριστικά. Ουδείς όμως μπήκε στον κόπο να εξηγήσει πρώτον τι εγγυήσεις υπήρχαν από την πλευρά της Κοινοπραξίας ότι μετά την εκμετάλλευση των πράγματι πλουσιότατων σε μετάλλευμα ορυχείων δε θα έφευγαν σε δύο ή τρία χρόνια, οπότε το πρόβλημα της ανεργίας των εργαζόμενων στα μεταλλεία ουσιαστικά παρέμενε. Δεύτερον τι είδους επένδυση είναι αυτή που θα κάνουν οι Καναδοί όταν το μεγαλύτερο ποσό των χρημάτων που υποτίθεται θα διαθέσουν για την... "επένδυση", θα τους δοθεί είτε υπό τη μορφή δανείων, είτε σαν χρηματοδότηση. Τελικά γιατί η εκμετάλλευση των ορυχείων της Κασσάνδρας να μην παραμείνει σε κρατικό έλεγχο, όταν μάλιστα σύμφωνα με πρόσφατα αναγραφόμενες πληροφορίες στον Τύπο σύντομα θα έρθει στη Βουλή νομοσχέδιο για τη χρηματοδότηση της Κοινοπραξίας από το κράτος;

Τα παραπάνω ερωτήματα και επισημάνσεις που τέθηκαν από το ΚΚΕ, το μόνο κόμμα που καταψήφισε τη σκανδαλώδη αυτή σύμβαση, έμειναν όπως αναμενόταν άλλωστε, αναπάντητα. Οπως έμεινε και ασχολίαστο από την κυβέρνηση το γεγονός ότι ο άνθρωπος που κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της σύμβασης εκπροσωπούσε το κράτος και υποτίθεται ότι ενεργούσε για την προάσπιση των συμφερόντων του, μετά τη λήξη των συζητήσεων προσελήφθη σε διευθυντική θέση από την Κοινοπραξία.

Εξίσου σκανδαλώδης και χαριστική ήταν και η σύμβαση που αφορούσε την προμήθεια χωρίς διαγωνισμό από την εταιρία που θα φέρει το φυσικό αέριο στην Ελλάδα, του μηχανολογικού και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού των υδροηλεκτρικών σταθμών της ΔΕΗ στις Συκιές και το Πευκόφυτο, πριν καν αυτοί κατασκευαστούν. Το πλέον προκλητικό, αλλά και αποκαλυπτικό του πραγματικού σκοπού της σύμβασης, είναι ότι μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι η προκαταβολή ύψους περίπου εννέα δισεκατομμυρίων που θα δοθεί για την αγορά του εξοπλισμού, δε θα επιστραφεί στο ελληνικό κράτος, ακόμα και στην περίπτωση που δε θα πραγματοποιηθεί για οποιοδήποτε λόγο η αγορά.

Αξίζει να σημειωθεί η στάση της Πολιτικής Ανοιξης και στις δύο προαναφερόμενες συμβάσεις. Ενώ όταν συζητούνταν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή τις καταψήφισε, περιγράφοντάς τες με τα μελανότερα χρώματα, όταν ήλθαν για κύρωση στη Βουλή, έκανε στροφή 180 μοιρών και τις υπερψήφισε. Προφανώς εκτίμησε ότι δεν έχει κανένα συμφέρον να έρθει σε αντίθεση με τόσο ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες, ενόψει μάλιστα ενδεχόμενων εκλογών, οπότε και θα χρειαστεί τη συμπαράσταση και... συνδρομή τους.

Η τρίτη σύμβαση που επίσης με συνοπτικές διαδικασίες ψηφίστηκε από τη Βουλή, αφορούσε το ξενοδοχειακό συγκρότημα του ΠόρτοΚαρράς και τη γύρω περιοχή, 17.000 καλλιεργήσιμων στρεμμάτων. Πρόκειται για χαρακτηριστικό παράδειγμα υπέρ ποιων τελικά λειτουργούν οι διάφοροι υποτιθέμενοι αναπτυξιακοί νόμοι που κατά καιρούς έχουν ψηφισθεί. Το 1968 ο Καρράς συνάπτει σύμβαση με το κράτος ιδιαίτερα ωφέλιμη για αυτόν που φροντίζει να την κάνει ακόμα ωφελιμότερη αφού δεν πραγματοποιεί όλες τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει. Για παράδειγμα το ξενοδοχειακό συγκρότημα που κατασκευάζει περιλαμβάνει μόλις το 60% των κλινών που υποχρεούτο να περιλάβει. Ετσι όμως και επί μία σχεδόν τριακονταετία ενώ είναι ανοιχτός στις συμβατικές του υποχρεώσεις, ουδείς τον ενοχλεί. Επειδή όμως η εκκρεμότητα ούτως ή άλλως υπάρχει και ενδεχομένως να αποτελέσει τροχοπέδη στα μελλοντικά σχέδια αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του συγκροτήματος, έρχεται το κράτος και αντί να το υποχρεώσει έστω και καθυστερημένα να πραγματοποιήσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε, υπογράφει νέα σύμβαση που νομιμοποιεί το υπάρχον καθεστώς και ούτε γάτα, ούτε ζημιά για τους Καρράδες.

Για μία ακόμα φορά η Βουλή μετατρέπεται σε Κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τα ανομήματα του μεγάλου κεφαλαίου.

Γιάννης ΚΩΣΤΑΚΗΣ

Ποιος ήταν ο εχθρός; Η δήλωση του Ανιέλι είναι χαρακτηριστική: "Η Ενωμένη Ευρώπη θα είναι χρήσιμη, για να μπορέσει να διαλύσει το κομμουνιστικό βάρος στην Ιταλία και τη Γαλλία, βοηθώντας την Ευρώπη να ξαναβρεί τη δύναμη, για να διασώσει τη λειτουργία του κοινωνικού τηςσυστήματος".

Ο στόχος είναι το χτύπημα του κομμουνιστικού κινήματος, για να σωθεί το καπιταλιστικό σύστημα. Για την κατάκτηση αυτού του στόχου, τα πολυεθνικά μονοπώλια, και τα τρία ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ - ΕΟΚ - ΙΑΠΩΝΙΑ, "τριεθνής") συνενώνουν τις δυνάμεις τους. Οι ιδιοκτήτες τους από κοινού με τους πολιτικούς τους εκπροσώπους καταλήγουν σε συγκεκριμένη μακρόπνοη στρατηγική. Παραμερίζουν τους ανταγωνισμούς τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού.

Οι καπιταλιστές συναποφασίζουν σκληρή επίθεση ενάντια στους λαούς. "Δημοκρατία και καπιταλισμός δεν μπορούν να συμφωνήσουν πια", παραδέχονται οι οικονομολόγοι των πολυεθνικών, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Η πρωτοβουλία φαίνεται να ανήκει στις ΗΠΑ, γιατί σύμφωνα με το δημοσίευμα"η νέα πολιτική Μπρεζίνσκι θα βασιστεί στην κυριαρχία των ΗΠΑ πάνω σε μια Ηνωμένη Ευρώπη, που θα καθοδηγείται όμως από τη Δυτική Γερμανία", ενώ "ο Μπρεζίνσκι επισκέφτηκε σε χρόνο - ρεκόρ την περασμένη βδομάδα, για πρώτη φορά επίσημα, τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καταλήγοντας στην "τριεθνή σύσκεψη" της Βόννης, που είχε σαν μοναδικό θέμα συζήτησης τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, για να ξεπεραστεί η κρίση του καπιταλισμού".

Σήμερα, πράγματι, η Γερμανία ηγεμονεύει στην Ευρωπαϊκή Ενωση και καθορίζει τις εξελίξεις στη λειτουργία και τη δράση της.

Η ποιότητα και ο χαρακτήρας των μέτρων είναι άκρως αντιδραστικά, αφού ΤΑ ΝΕΑ εκτιμούν ότι "οι λύσεις που πρότειναν οι εκπρόσωποι της τριεθνούς διάσκεψης είναι άκρως προειδοποιητικές για τους λαούς του Δυτικού κόσμου... ". Μόνο που ο διεθνής και ο εσωτερικός σε κάθε χώρα συσχετισμός δυνάμεων δεν επέτρεπε τότε την άμεση εφαρμογή τους.

1. Προγραμματισμένες οικονομίες σε επίπεδο εθνικό και διεθνές, για να αυξηθεί το ατομικό εισόδημα (δηλαδή των καπιταλιστών).

2. Πειθαρχημένη εργασία (δηλαδή πλήρης υποταγή χωρίς δυνατότητα κινητοποιήσεων και διεκδικήσεων, αυταρχική αντιμετώπισή τους και αναγκαστική ταξική συνεργασία). Μήπως θυμίζει την προτίμηση του διαλόγου και της πολιτικής συναίνεσης από την κοινωνική έκρηξη;

3. Ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας (δηλαδή ενίσχυση του κράτους, αυταρχισμός, κουτσούρεμα και των όποιων δημοκρατικών ελευθεριών στον καπιταλισμό).

4. Χρηματοδοτούμενα πολιτικά κόμματα (για να 'ναι ελεγχόμενο το πολιτικό σύστημα, όπως ο πρόσφατος νόμος π.χ. για τον έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, λόγω "διαπλεκόμενων συμφερόντων", ή ελεγχόμενα άμεσα από τις πολυεθνικές).

5. Περιορισμένη εκπαίδευση. (Δε θυμίζει τη "Λευκή Βίβλο", για εκπαίδευση και επανεκπαίδευση αλλά και εξειδίκευση από τις επιχειρήσεις, ΙΕΚ - ΚΕΚ κλπ);

6. Ελεγχόμενος Τύπος (για να μπορούν να διαμορφώνουν λαϊκές συνειδήσεις ενσωμάτωσης στο σύστημα).

Τα συγκροτήματα Τύπου και καναλιών είναι ιδιοκτησία των μεγαλοεπιχειρηματιών Λαμπράκη, Κόκκαλη, Βαρδινογιάννη κλπ. Εχουμε, δηλαδή, πλήρη εφαρμογή της κατευθυντήριας στρατηγικής της "τριεθνούς διάσκεψης". Σ' αυτή τη στρατηγική έχουμε σχεδόν ταύτιση τόσο των νεοφιλελεύθερων κομμάτων όσο και των σοσιαλδημοκρατικών. Η ταξική αλληλεγγύη των αστών συνενώνει τους πολιτικούς εκφραστές τους στην ίδια συντηρητική πολιτική, το διαβόητο εκσυγχρονισμό. Η κυβέρνηση είναι ήδη έτοιμη να προχωρήσει βάναυσα σε πιο σκληρά μέτρα ενάντια στην εργατική τάξη, σύμφωνα με απαίτηση του ΟΟΣΑ και του ΣΕΒ, όπως μείωση κατώτερων μισθών, απολύσεις χωρίς όρια, ελαστικοποίηση ωραρίου, και άλλα.

Οπως και η δημιουργία προϋποθέσεων συμμετοχής κομμουνιστικών κομμάτων σε κυβερνήσεις που καλλιεργεί κοινοβουλευτικές αυταπάτες ή ασκεί πίεση για υποχωρήσεις. Η συμβολή και ο ρόλος της Σοσιαλδημοκρατίας σ' αυτή την υπόθεση καθορίζουν τις εξελίξεις, με δεδομένο το στρατηγικό χαρακτήρα στην ενότητα μαζί της για ορισμένα εργατικά κόμματα. Η εξέλιξη του Ιταλικού ΚΚ μετά από αυτά είναι γνωστή.

Ετσι, 20 χρόνια μετά ο Ανιέλι δηλώνει: "Το προσόν της Αριστεράς είναι ότι πολύ συχνά κάνει αυτό που δεν είχε πετύχει πριν απ' αυτήν η Δεξιά". Βεβαίως, στην Ιταλία έχουμε την κεντροαριστερή κυβέρνηση διαχείρισης του καπιταλισμού με την "Ελιά" αλλά και την "Αριστερά" ελεγχόμενη από το σύστημα.

Αξιοσημείωτο δε είναι ότι ακόμα και ΤΑ ΝΕΑ εκείνης της εποχής γράφουν με όρους, μορφή, και περιεχόμενο που σήμερα μόνο οι κομμουνιστές προπαγανδίζουν, γι' αυτό και τους χαρακτηρίζουν δογματικούς. Μήπως ΤΑ ΝΕΑ τότε ήταν δογματικά; Η μήπως ήταν φιλοκομμουνιστικά; Ούτε το ένα ισχύει ούτε το άλλο. Απλά κατέγραψαν μια πραγματικότητα σε εποχή με διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων. Ο καπιταλισμός ήταν "στριμωγμένος".

Επίσης, απέναντι στο διεθνισμό του κεφαλαίου πρέπει να αντιπαρατάξουμε την ενιαία στρατηγηκή του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και της κοινής αντιιμπεριαλιστικής πάλης των λαών.

Οι αποφάσεις του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, το νέο Πρόγραμμά του μας εξοπλίζουν με την πολιτική του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου με προοπτική το σοσιαλισμό. Στο χέρι μας είναι, με βάση αυτές τις αποφάσεις, να αναπτύξουμε το εργατικό κίνημα στη χώρα μας, συμβάλλοντας και στην ανάσυγκρότηση και ενότητά του διεθνώς.

Στέφανος ΛΟΥΚΑΣ

Το ταξικό κριτήριο είναι κατακτημένο από τους καπιταλιστές. Μπροστά στον κίνδυνο αμφισβήτησής τους, παραμερίζουν τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς και συνενώνονται με κοινή στρατηγική ενάντια στον ταξικό τους αντίπαλο, για να προστατέψουν και να ενισχύσουν την εξουσία τους. Μπορούμε να διδαχτούμε, λοιπόν, και από τους ταξικούς μας αντιπάλους

Πληροφορίες που άρχισαν να κυκλοφορούν στους πολιτικούς χώρους αναφέρουν ότι ενόψει των επικείμενων εκλογών και ανεξάρτητα του πότε θα διεξαχθούν ήδη διάφορα εκλογικά επιτελεία επεξεργάζονται νέο εκλογικό σύστημα. Πρόκειται - εάν τελικά οι πληροφορίες αποδειχτούν αληθείς - για μία καρικατούρα που ενώ θα δημιουργεί την ψευδαίσθηση της απλής αναλογικής με τη δημιουργία των δυνατοτήτων παρουσίας στο Κοινοβούλιο όλων ή των περισσότερων πολιτικών τάσεων και απόψεων, ταυτόχρονα θα εξασφαλίζει και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στο πρώτο κόμμα, έστω και αν δεν έχει συγκεντρώσει τις αναγκαίες προς τούτο ψήφους, δηλαδή το 51% των εγκύρων ψηφοδελτίων.

Στην ουσία θα πρόκειται για ένα ακόμα εκλογικό σύστημα που θα αναπαράγει τα εκβιαστικά διλήμματα ή ακόμα χειρότερα θα ενθαρρύνει, εάν δεν εξαναγκάζει σε πρόσκαιρες και αταίριαστες πολιτικές συμμαχίες, όπως έγινε πρόσφατα στις ιταλικές εκλογές. Η προφανής επιδίωξη είναι η σταδιακή ενσωμάτωση στο πολιτικό σύστημα και τελικός ο αφοπλισμός όσων πολιτικών δυνάμεων ακόμα αντιστέκονται, αφού είναι γνωστό ότι το ένα βήμα υποχώρησης, φέρνει το άλλο.

Δεν πρέπει, λοιπόν, διόλου να αποκλειστεί η πιθανότητα τελικά να εφαρμοστεί κάποιο αναλογικότερο εκλογικό σύστημα. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν σημειωθούν διασπάσεις στα δύο μεγάλα σημερινά κόμματα. Εξάλλου, αναλογικότερα συστήματα εφαρμόζονται σήμερα σε μια σειρά χωρών, χωρίς τούτο σε τίποτα να εμποδίσει τη λειτουργία του καπιταλισμού στις χώρες αυτές. Αλλωστε, στη λειτουργία, και πολύ περισσότερο στην ύπαρξη ενός πολιτικού συστήματος, ουσιαστικό ρόλο παίζουν και άλλα στοιχεία, πέραν του εκλογικού νόμου. Ιδιαίτερα σήμερα που οι κοινωνίες επηρεάζονται βαθύτατα από την επέμβαση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

Οι Γάλλοι καθηγητές της Σχολής Πολιτικών Επιστημών της Σορβόνης Ζ. Μ. Κοτερέ και Κ. Εμερί στο βιβλίο τους "Εκλογικά συστήματα" που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Ποντίκι", αναφέρουν: "Οι κυβερνώντες διαθέτουν το μονοπώλιο σχεδόν των οπτικοακουστικών μέσων, για να εξηγήσουν την πολιτική τους. Οι κυβερνώμενοι βομβαρδίζονται με πληροφορίες σχεδόν μόνιμα. Η απάντησή τους δεν μπορεί να δοθεί παρά σποραδικά μόνο τη μέρα της εκλογής ". Προσθέτουν: "Η προεκλογική εκστρατεία, μέσω του ραδιοφώνου ή της τηλεόρασης έχει αποκτήσει στις μέρες μας μεγάλη σπουδαιότητα. Σήμερα μιλάμε πια για "τηλε - εκλογές"". Ακολούθως επισημαίνουν: "Τα προγράμματα των κομμάτων αποφεύγουν να κάνουν αναφορές σε πολυσύνθετα δογματικά συστήματα. Η τηλεόραση μεταδίδει εικόνες και όχι ιδέες". Καταλήγοντας τονίζουν: "Παρακολουθούμε, λοιπόν, μία αποδιοργάνωση της δημοκρατικής αρχής στα πλουραλιστικά συστήματα, στα οποία ισχύει η παντοδυναμία των μέσων ενημέρωσης. Η ισότητα των υποψηφίων μπροστά στο δικαίωμα ψήφου καταλήγει ψευδαίσθηση και απατηλή αρχή, πράγμα που προσβάλλει το πολιτικό Δίκαιο και την πολιτική επιστήμη".

Ναό της Δημοκρατίας συνηθίζουν να αποκαλούν το Κοινοβούλιο οι απολογητές της αστικής δημοκρατίας, αποσιωπώντας όμως ότι - τουλάχιστον όσον αφορά την Ελλάδα - η σύνθεσή του είναι σχεδόν πάντα αποτέλεσμα νοθείας και εκβιασμού. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στις περιπτώσεις που η νοθεία και οι εκβιασμοί ήταν ολοφάνεροι και αποδεδειγμένοι, όπως για παράδειγμα τις περίφημες εκλογές βίας και νοθείας του 1961. Ακόμα και τότε που δεν παρουσιάζονται τέτοια ακραία φαινόμενα προκειμένου να διατηρηθούν στην εξουσία οι εκλεκτοί της κυρίαρχης τάξης, φροντίζει για αυτό το εκάστοτε εκλογικό σύστημα, που τις περισσότερες φορές, αν όχι πάντα είναι καλπονοθευτικό. Κλασικό παράδειγμα οι εκλογές του 1956, που το ισχύον τότε εκλογικό σύστημα έδωσε απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στο δεύτερο κόμμα. Ενδεχομένως κάποιος να υποστηρίξει ότι τα προαναφερόμενα έγιναν σε καιρούς γενικότερης πολιτικής ανωμαλίας και ότι εν πάση περιπτώσει μετά τη μεταπολίτευση του 1974 όλα λειτούργησαν άψογα και δημοκρατικά. Βέβαια κάποια βήματα έγιναν, αφού δεν μπορούσε να γίνει και αλλιώς, αλλά οι κυβερνώντες πεισματικά επέμεναν και επιμένουν στη διατήρηση των καλπονοθευτικών συστημάτων, αρνούμενοι να εφαρμοστεί η απλή αναλογική σαν πάγιο και συνταγματικά κατοχυρωμένο εκλογικό σύστημα.