ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

Προϋπολογισμός πολέμου και κοινωνικής αναλγησίας

Οι υπέρογκες πολεμικές δαπάνες και οι περικοπές των δαπανών για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι τα δύο κύρια χαρακτηριστικά του Προϋπολογισμού για το 2009, που παρουσίασε την περασμένη Τρίτη ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους

Παπαγεωργίου Βασίλης

Σύμφωνα με την αμερικανική νομοθεσία, ο Προϋπολογισμός για το 2009 θα συζητηθεί από τα σημερινά νομοθετικά όργανα (Κογκρέσο και Βουλή Αντιπροσώπων) και θα εφαρμοστεί από τον επόμενο πρόεδρο και την κυβέρνησή του.

Ετσι, ο Μπους σπεύδει μέσω του Προϋπολογισμού να διασφαλίσει τη συνέχιση της πολιτικής του, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των εκλογών του Νοέμβρη.

Οι πολεμικές δαπάνες των ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό, θα αυξηθούν το 2009 κατά 7,5% και θα φθάσουν τα 515 δισεκατομμύρια δολάρια!

Ο Προϋπολογισμός προβλέπει επίσης την αύξηση των δαπανών, κατά 70 δισ. δολάρια, για τη συντήρηση των αμερικανικών κατοχικών δυνάμεων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009 θα είναι ο ενδέκατος συνεχόμενος χρόνος που αυξάνονται οι πολεμικές δαπάνες.

Ομως, το 2009 θα είναι ακόμη ένας χρόνος συμπίεσης του συστήματος Υγείας και των δαπανών του κράτους για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων.

Μετά τις περικοπές του 2007 και του 2008, που οδήγησαν εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανούς εκτός του συστήματος περίθαλψης, η κυβέρνηση Μπους προχώρησε σε δραστικές περικοπές για τα δύο βασικά προγράμματα περίθαλψης, των ηλικιωμένων και των φτωχών.

Συγκεκριμένα, το 2009 θα περικοπούν 41 δισ. δολάρια από τα πρόγραμμα Medicare που αφορά στους ηλικιωμένους και 19 δισ. δολάρια από το πρόγραμμα Medicaid που αφορά στους φτωχούς. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης Μπους, την επόμενη πενταετία θα περικοπούν από τα δύο αυτά προγράμματα κονδύλια ύψους 196 δισ. δολαρίων!

Βεβαίως, ο Προϋπολογισμός της κυβέρνησης Μπους για το 2009 έχει και άλλο ένα χαρακτηριστικό: Τη διατήρηση και αύξηση των τεράστιων ελλειμμάτων, τα οποία αναμένεται να διαμορφωθούν στα 410 δισ. δολάρια στο τέλος του 2008 και στα 407 δισ. δολάρια το 2009. Ηδη, με βάση τις οικονομικές εξελίξεις της περασμένης και φετινής χρονιάς, το έλλειμμα των ΗΠΑ εκτινάχτηκε μέσα σε ένα χρόνο από 1,2% του ΑΕΠ σε 2,9%.

Παρά το γεγονός ότι όλοι οι οικονομικοί παράγοντες των ΗΠΑ επισημαίνουν τον κίνδυνο της ύφεσης, η κυβέρνηση Μπους συνεχίζει στην πεπατημένη των νεοφιλελεύθερων επιλογών. Ετσι, στο όνομα της ενίσχυσης της οικονομίας, προχώρησε σε ένα πακέτο φοροελαφρύνσεων ύψους 145 δισ. δολαρίων, από το οποίο ωφελήθηκαν οι έχοντες και κατέχοντες.

Την ίδια πορεία με το έλλειμμα ακολουθεί και το χρέος των ΗΠΑ, αφού υπολογίζεται ότι από το Γενάρη του 2001, όταν το χρέος ήταν 5,6 τρισ. δολάρια, έφθασε το 2007 τα 9 τρισ. δολάρια.

Προκλητικά κέρδη

Κέρδη 27,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σημείωσε το 2007 η αγγλοολλανδική πετρελαϊκή εταιρεία «Shell».

H «Shell», η δεύτερη μεγαλύτερη (μη κρατική) πετρελαϊκή εταιρεία του κόσμου, σημειώνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κέρδη - ρεκόρ, αφού και το 2006 είχε καταγράψει κέρδη 24,7 δισ. δολαρίων.

Η περσινή της επίδοση, τη φέρνει στην πρώτη θέση των ευρωπαϊκών εταιρειών ως προς το ύψος των κερδών τους, αφού υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια του 2007 κέρδιζε 3 εκατομμύρια δολάρια την ώρα!

Αυτά τα κέρδη - πρόκληση οφείλονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό στην άνοδο της τιμής πετρελαίου. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι τέτοια εποχή πέρσι ήταν 57 δολάρια το βαρέλι, ενώ σήμερα κυμαίνεται στα 92 δολάρια, έχοντας ξεπεράσει στις αρχές της χρονιάς και τα 100 δολάρια.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της κερδοφορίας της «Shell», σημειώνουμε ότι αυτά τα τεράστια κέρδη τα είχε παρά τη μείωση της συνολικής παραγωγής της κατά 2%.

Ομως, η αδηφαγία του κεφαλαίου φαίνεται και από τη δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της «Shell», Ζερόν Βαν Ντερ Βιρ, ο οποίος χαρακτήρισε τα κέρδη - ρεκόρ απλώς «ικανοποιητικά», υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία του επωφελήθηκε από την εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά «υπέφερε» στο τελευταίο τρίμηνο του 2007 από τα χαμηλά περιθώρια κέρδους στον τομέα της διύλισης. Σύμφωνα με τις μελέτες του βρετανικού συνδικάτου Unite the Union, ο πετρελαϊκός τομέας παρουσίασε κέρδη, την τελευταία τριετία, περισσότερα από 75 δισ. δολάρια!

Και όλα αυτά, την ώρα που δισεκατομμύρια εργαζόμενοι σ' όλο τον κόσμο προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες από τον τετραπλασιασμό της τιμής της βενζίνης και του πετρελαίου θέρμανσης.

ΕΥΡΩΕΠΙΤΟΚΙΑ Τελικά υπερίσχυσε ο στόχος για τον περιορισμό του πληθωρισμού, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να κρατάει, όπως ήταν αναμενόμενο, σταθερά τα επιτόκια. Ειδικότερα, το βασικό επιτόκια αναχρηματοδότησης παρέμεινε αμετάβλητο στο 4%. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, προειδοποίησε ότι η αβεβαιότητα για το ρυθμό ανάπτυξης της ευρωζώνης είναι «ιδιαίτερα υψηλή» λόγω των αναταραχών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, σηματοδοτώντας ότι θα προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων πολύ σύντομα.

ΓΑΛΛΙΑ - ΕΛΛΕΙΜΜΑ Διευρύνθηκε, πέρυσι, σε επίπεδα - ρεκόρ το εμπορικό έλλειμμα της Γαλλίας μετά την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές και την απότομη ενίσχυση της ισοτιμίας του ευρώ με το δολάριο, σύμφωνα με ανακοίνωση της γαλλικής Διεύθυνσης Τελωνείων. Το εμπορικό έλλειμμα άγγιξε τα 39,2 δισ. ευρώ, έναντι 28,238 δισ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα. Οι εκτιμήσεις της γαλλικής κυβέρνησης έκαναν λόγο για εμπορικό έλλειμμα ύψους 31,7 δισ. ευρώ.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ - ΕΠΙΤΟΚΙΑ Στο 5,25% μείωσε η Τράπεζα της Αγγλίας (ΒοΕ) το βασικό επιτόκιο δανεισμού, σε μια προσπάθεια να στηρίξει τη βρετανική οικονομία, η οποία παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης. Η απόφαση της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της BoE να μειώσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης ήταν ευρέως αναμενόμενη από τους αναλυτές, οι οποίοι προέβλεπαν πως η κεντρική τράπεζα της χώρας θα έθετε τελικά κατά μέρος τις ανησυχίες σχετικά με την άνοδο του πληθωρισμού.