ΤΙΡΑΝΑ.-
"Μη αρκετή" χαρακτήρισε το Δημοκρατικό Κόμμα την παραίτηση του - πρώην πλέον, από προχτές το βράδυ - πρωθυπουργού Φάτος Νάνο και, αρπάζοντας την "υπέροχη ευκαιρία" πρόβαλε ξανά το αίτημα σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Αλλά το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε άλλες έγνοιες: Ετοιμαζόταν να διορίσει νέο πρωθυπουργό (τουλάχιστον για μια "μεταβατική" περίοδο), τον 31 ετών Παντελί Μάικο. Υπό την καθοδήγηση του Προέδρου Μεϊντάνι, κατά πάσα πιθανότητα.
Η παραίτηση Νάνο υπήρξε απόρροια έντονων εσωτερικών και σταθερών εξωτερικών πιέσεων. Ως αιτιολογία της απόφασής του ο πρώην πρωθυπουργός πρόβαλλε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, χτες το μεσημέρι, το ότι "δεν είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των μελών της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματός του για τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης τον οποίο θα επιχειρούσε". Κάτι που αποτελεί "μερική" αλήθεια: Από πολλού λεγόταν στα Τίρανα ότι "πολλοί, ακόμη κι εντός κυβερνώντος κόμματος, θέλουν την πτώση Νάνο", είτε "για να έρθει η σειρά τους στη νομή της εξουσίας", είτε επειδή "είχαν "δυσαρεστηθεί" από τα πεπραγμένα του". Ενώ ήταν σαφής η εχθρική στάση της διπλωματίας των Ηνωμένων Πολιτειών, τόσο άμεσα - επιστολή του Μπιλ Κλίντον προς τον Πρόεδρο Ρετζέπ Μεϊντάνι, με την οποία δήλωνε τη στήριξή του σε αυτόν αντί του πρωθυπουργού για την επίλυση της πρόσφατης κρίσης - όσο και έμμεσα - πολλάκις έχει λεχθεί πως η Αμερικανίδα πρέσβειρα Μαρίζα Λίνο ήθελε "επί πίνακι" την... κεφαλή του πρωθυπουργού, ειδικά μετά την επίθεση στην πρεσβεία από Αλβανό μουσουλμάνο αστυνομικό τον Αύγουστο, όταν ο "αγώνας κατά της τρομοκρατίας" αποκορυφωνόταν.
Αν το χρονικό της παραίτησης Νάνο ανήκει πλέον στη σφαίρα της πολιτικής ιστορίας, το τι μέλλει γενέσθαι της εξουσίας είναι αντικείμενο έντονου "παζαριού".
Το επικρατέστερο σενάριο στα Τίρανα χτες ήταν ότι πρωθυπουργός, για ένα (απροσδιόριστο) χρονικό διάστημα, επρόκειτο να οριστεί ο Παντελί Μάικο, ο γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Μάικο, σχολίαζε το "Ασοσιέιτεντ Πρες", είναι από εκείνους τους φοιτητές που συμμετείχαν στις "αντικομμουνιστικές διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις του 1990, γεγονός που σημαίνει μια σημαντική αλλαγή... από τους πρώην κομμουνιστές στους "μετριοπαθείς"".
Το Κοινοβούλιο (όπου οι Σοσιαλιστές πλειοψηφούν με 155 έδρες), συνέχιζε το σενάριο, θα "επικυρώσει άνετα", μια από τις επόμενες μέρες, την υποψηφιότητα.
Το ένα ερώτημα όμως είναι τι είδους κυβέρνησης θα ηγηθεί ο Μάικο. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Σαλί Μπερίσα, που προκάλεσε την κρίση πριν δύο βδομάδες μετά τη δολοφονία του Ατζέμ Χαϊντάρι, ανακοίνωσε χτες ότι "θα στηρίξει" τη νέα κυβέρνηση αν πρόκειται να είναι αποτέλεσμα ευρείας συνεργασίας των κομμάτων - διασαφηνίζοντας πάντως πως δε θα συμμετάσχει σε αυτήν.
Ο Σαλί Μπερίσα υπέδειξε τις νέες κατευθύνσεις και προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης: "Θα πρέπει να οδηγήσει τον τόπο σε νέες εκλογές" (ο πρώην Πρόεδρος ουδέποτε έκρυψε την ελπίδα του για επιστροφή στην κατάσταση του 1997) και "στις άμεσες προτεραιότητές της θα πρέπει να τεθούν το ζήτημα της συλλογής των όπλων στην Αλβανία, της αποκατάστασης της τάξης και της διατήρησης της σταθερότητας του πολιτικού κλίματος". Ο Μάικο, μάλιστα, προσέθετε το "Ρόιτερς", λόγω του παρελθόντος του, είχε πραγματοποιήσει "μεσολαβητικές προσπάθειες" στις διαμάχες μεταξύ της κυβέρνησης Νάνο και του Δημοκρατικού Κόμματος του Σαλί Μπερίσα.
Το δεύτερο ερώτημα αφορά τον ίδιο τον Μπερίσα. Κατά ανταποκρίσεις ειδησεογραφικών πρακτορείων, από το πρωί χτες Δυτικοί διπλωμάτες πίεζαν για να υποβάλει και ο Σαλί Μπερίσα την παραίτησή του, σε μια προσπάθεια "αποκατάστασης του κλίματος ηρεμίας στην Αλβανία" (διάβαζε, ξεκαθαρίσματος του πολιτικού σκηνικού από τους δύο "αντιπάλους" και ανάδειξης νέων προσώπων, με την παρουσία του Προέδρου Μεϊντάνι ως "εγγυητή" σταθερότητας, σε αγαστή συνεργασία με την πέραν του Ατλαντικού "φίλη" υπερδύναμη).
Το τρίτο ερώτημα αφορά τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Το Δημοκρατικό Κόμμα πρότεινε δημοψήφισμα στα τέλη Νοέμβρη για την επικύρωση νέου Συντάγματος, και κατόπιν την προσφυγή σε εκλογές. Η κατάρτισή του θα αποτελέσει αφορμή για νέες συγκρούσεις.
Το τέταρτο ερώτημα είναι ποιος θα αναλάβει τα υπουργεία Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης. Ο άνθρωπος που κατείχε έως προχτές "τα κλειδιά" και των δύο θέσεων, ο Περικλί Τέτα, υπέβαλε παραίτηση κάνοντας δηλώσεις τουλάχιστον "εκρηκτικές": "Δεν μπορώ να συνεργαστώ και να εργαστώ με μία διεφθαρμένη και ανίκανη πολιτική τάξη... Η αλβανική πολιτική είναι ανάξια και ανίκανη να βγάλει την Αλβανία από την κρίση", φωτογραφίζοντας το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους κυβερνητικούς εταίρους του στον πεντακομματικό συνασπισμό.
ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ.- Νέες πιέσεις προς τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς άσκησαν στη συνάντηση μαζί του προχτές το βράδυ, αλλά και χτες οι πρεσβευτές στο Βελιγράδι των χωρών - μελών της "Ομάδας Επαφής" για την Πρώην Γιουγκοσλαβία. Του "υπογράμμισαν", όπως ανέφερε ανακοινωθέν της γαλλικής πρεσβείας, τη "σημασία που αποδίδουν οι κυβερνήσεις τους στην εφαρμογή της αποφάσεως 1199" του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, για τη λήξη των εχθροπραξιών στο Κοσσυφοπέδιο.
Οι πρεσβευτές Ιταλίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Ρωσίας, Γερμανίας και ΗΠΑ επανέφεραν την απειλή για "συμπληρωματικά μέτρα" κατά της Γιουγκοσλαβίας, στην περίπτωση που δεν τερματιστεί η βία στην αλβανόφωνη επαρχία, που "θα πρέπει να εφαρμοστεί καθ' ολοκληρίαν": "Η σοβαρότητα και η ταχύτητα με την οποία οι δύο πλευρές (Σέρβοι και Αλβανοί) θα συμμορφωθούν προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την απόφαση θα αποτελέσουν μία δοκιμή".
Η Ομάδα Επαφής "υποστηρίζει" τη διαπραγματευτική διαδικασία που ξεκίνησε με διαμεσολαβητή τον Αμερικανό Κρίστοφερ Χιλ, η οποία "θα συνεχιστεί με τη συνεργασία της ΕΕ και της Ρωσίας".
Ο "ΓΓ του ΟΗΕ θα συντάξει μία αναφορά σχετικά με το εάν τηρήθηκαν οι όροι της απόφασης", ανέφερε η Γαλλική Πρεσβεία.
Η σερβική πλευρά φάνηκε να τηρεί την απόφαση "παύσης των εχθροπραξιών". Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, μονάδες του γιουγκοσλαβικού στρατού και της σερβικής αστυνομίας άρχισαν να αποσύρονται σήμερα στα στρατόπεδά τους σε πολλές πόλεις του Κοσσυφοπεδίου. Η κίνηση σημειώθηκε μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του Σέρβου πρωθυπουργού Μίρκο Μαριάνοβιτς για τον τερματισμό των "αντιτρομοκρατικών ενεργειών" των κυβερνητικών δυνάμεων και της επιστροφής τους στα στρατόπεδά τους. Ωστόσο, η "Δημοκρατική Ενωση" του Κοσσυφοπεδίου, το κόμμα δηλαδή του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, έκανε λόγο για "νέες μάχες" στην επαρχία και συνεχιζόμενες επιδρομές των σερβικών δυνάμεων στις περιοχές νότια της πρωτεύουσας, Πρίστινα. Ενώ ο Φέχμι Αγκάνι, βοηθός του Ρουγκόβα, δήλωσε ότι οι Κοσσοβάροι δε θα συμμετάσχουν στην "κυβέρνηση" που όρισε το Βελιγράδι, λόγω της "βίας που συνεχίζεται", αλλά κι επειδή "αποτελεί όργανο των Σέρβων" ακραιφνών.
Τους 400 πλησιάζει ο αριθμός των νεκρών που έχει αφήσει πίσω του ο τυφώνας "Τζορτζ" στο πέρασμα από τα νησιά της Καραϊβικής, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από την Αϊτή, τη Δομινικανή Δημοκρατία και την Κούβα.
Στην Αϊτή αξιωματούχοι ανέφεραν ότι έχει επιβεβαιωθεί ο θάνατος 147 ανθρώπων και εξακολουθεί να αγνοείται η τύχη άλλων 40, ενώ οι άστεγοι είναι 167.332. Οσο για τις υπόλοιπες χώρες, στη Δομινικανή Δημοκρατία οι νεκροί ανήλθαν στους 206, στην Κούβα στους 6, ενώ στις ΗΠΑ 3, στις Πολιτείες της Φλόριντα και της Λουιζιάνας. Επίσης έχουν χάσει τη ζωή τους 11 άνθρωποι στο Πουέρτο Ρίκο, 2 στα νησιά Λιούαρντ, 4 στο Σεντ Κιτς και 1 στις Μπαχάμες.
Στην Αβάνα, ο Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο ανακοίνωσε χτες, κατά τη διάρκεια ομιλίας του, τη χορήγηση πακέτου βοήθειας στους Κουβανούς πολίτες που επλήγησαν από τις πλημμύρες που προκάλεσε ο τυφώνας "Τζορτζ". Ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι η Κούβα θα προσφέρει βοήθεια στις γειτονικές χώρες - τη Δομινικανή Δημοκρατία και την Αϊτή - που υπέστησαν πολύ μεγαλύτερες ζημιές απ' ό,τι η Κούβα, ενώ η αρχή έγινε με την αποστολή ενός αεροπλάνου που μετέφερε γιατρούς και φαρμακευτική βοήθεια. "Εμείς δε μένουμε στα λόγια, αλλά κάνουμε έργα", τόνισε ο Κάστρο και κάλεσε τις πλούσιες χώρες, όπως η Ιαπωνία, ο Καναδάς και η Γαλλία να βοηθήσουν την Αϊτή, λέγοντας πως εάν στείλουν φάρμακα, η Αβάνα θα στείλει "όσους γιατρούς χρειάζεται" για να βοηθήσουν τους Αϊτινούς.
Δεν παρέλειψε όμως να τονίσει και να προειδοποιήσει ότι η Αβάνα θα αρνηθεί κάθε βοήθεια από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, που εδώ και 40 χρόνια διεξάγει οικονομικό πόλεμο εναντίον της Κούβας. Στη διάρκεια ομιλίας του ενώπιον αντιπροσώπων των Επιτροπών Υπεράσπισης της Επανάστασης, ο Κάστρο έκανε έναν συνολικό πρώτο απολογισμό των ζημιών που προκάλεσε ο τυφώνας "Τζορτζ", αλλά και η ξηρασία που προηγήθηκε, με συνέπεια να υποστούν σοβαρές ζημιές οι καλλιέργειες μπανάνας, καφέ, κακάο, γιούκα, ρυζιού και ζάχαρης.
Απαντώντας, από τη Ν. Ιωνία όπου περιόδευσε χτες το απόγευμα, σε σχετική ερώτηση για τις τελευταίες εξελίξεις στην Αλβανία με την παραίτηση του Φ. Νάνο, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, δήλωσε:
"Κατ' αρχήν στην πολιτική η συμφωνία δεν μπορεί να είναι ημιτελής. Η εξέγερση του λαού της Αλβανίας έμεινε στη μέση. Και να, τώρα, τα αποτελέσματα. Οσον αφορά το παιχνίδι που παίζεται σήμερα στην Αλβανία, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι είναι αντανάκλαση της διαπάλης που γίνεται στην περιοχή, ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στη Γερμανία. Και το σχέδιο προβλέπει την απομάκρυνση και των δύο, για να συνεχιστεί λίγο πιο ομαλά η επιλεγμένη πολιτική".
Ο τέως και ο νυν σε διάρκεια συνεδρίασης του Κοινοβουλίου...