ΒΑΓΔΑΤΗ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Μέσα στις επόμενες ώρες αναμένεται να επαναλάβουν τις επιθεωρήσεις του ιρακινού οπλοστασίου οι εμπειρογνώμονες της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου του ιρακινού αφοπλισμού και της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Την ίδια στιγμή, Αμερικανικοί διπλωματικοί κύκλοι παρουσιάζουν την απόφαση αναστολής των επιθέσεων σε βάρος του Ιράκ, ως μια ευφυέστατη κίνηση εκ μέρους του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον, ο οποίος "με τον τρόπο αυτό κατάφερε να εγκλωβίσει την ιρακινή ηγεσία". Σύμφωνα, μάλιστα, με εκτιμήσεις των ίδιων κύκλων θεωρείται, σχεδόν, βέβαιο ότι σε μικρό χρονικό διάστημα η ένταση με το Ιράκ θα κλιμακωθεί, πάλι, καθώς η ιρακινή ηγεσία δε θα εφαρμόσει τα 5 κριτήρια, που έθεσε η Ουάσιγκτον.

"Εξυπνος εκβιασμός", χαρακτηρίζεται από πολλούς Αμερικανούς αξιωματούχους η στάση που τήρησε ο Μπιλ Κλίντον κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης με το Ιράκ. Σύμφωνα, πάντα, με τις ίδιες πηγές, η απόφαση του Αμερικανού Προέδρου, να μην πραγματοποιηθούν οι αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ, έστω και την τελευταία στιγμή, έθεσε τον Ιρακινό Πρόεδρο, ενώπιον ενός "ιδιαίτερα δύσκολου διλήμματος": να υποχωρήσει αναξιοπρεπώς ή να υποστεί επίθεση. Παρά την αποκλιμάκωση της έντασης, οι κύκλοι αυτοί θεωρούν ότι είναι σχεδόν απίθανο ο Ιρακινός Πρόεδρος, "με βάση τις, μέχρι σήμερα, ενέργειές του", να σεβαστεί και να ικανοποιήσει τα 5 σημεία που έθεσε ως προϋπόθεση ο Μπιλ Κλίντον, για να αναβάλει τη στρατιωτική επιχείρηση σε βάρος της Βαγδάτης. Κατά συνέπεια, δε θα πρέπει να θεωρείται διόλου απίθανο, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, να "στηθεί" το ίδιο εκρηκτικό σκηνικό και οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις, να πραγματοποιήσουν το πλήγμα, για το οποίο πολλάκις έχουν απειλήσει, χωρίς να προηγηθεί καμία προειδοποίηση.

Τα 5 σημεία που έθεσε ως όρους η Ουάσιγκτον είναι: - να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση των εμπειρογνωμόνων σε οποιοδήποτε μέρος αυτοί επιλέγουν, - να παραδοθούν στην UNSCOM όλα τα έγγραφα που αναφέρονται στην κατασκευή πυρηνικών, χημικών, βιολογικών όπλων, αλλά και πυραύλων, - να μην αναμειχθεί καθόλου στις εργασίες των εμπειρογνωμόνων η ιρακινή ηγεσία, προβάλλοντας αντιρρήσεις, όσον αφορά την εθνικότητά τους ή ο,τιδήποτε παρόμοιο, - να συνεργάζεται η ιρακινή ηγεσία σε όλα τα ζητήματα που τίθενται από τους εμπειρογνώμονες, - να δεχτεί, άνευ όρων, όλες τις αποφάσεις του ΟΗΕ για τα όπλα μαζικής καταστροφής.

Στο μεταξύ, συνεχίζεται η αμερικανική θριαμβολογία περί "ολοκληρωτικής παράδοσης της ιρακινής ηγεσίας" και πληθαίνουν οι προκλητικές δηλώσεις. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν δήλωσε κατηγορηματικά ότι οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις θα παραμείνουν στον Κόλπο, "έτοιμες να δράσουν ανά πάσα στιγμή". Παράλληλα, η δήλωση του Κλίντον περί ενίσχυσης της ιρακινής αντιπολίτευσης, προκειμένου να ανατραπεί το καθεστώς της Βαγδάτης, υποστηρίχτηκε σθεναρά, χτες, και από την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών, η οποία χρησιμοποίησε την ίδια προκλητική γλώσσα του απολύτου κυριάρχου και αυτοδιοριζόμενου εκπροσώπου και προστάτη όλης της ανθρωπότητας, τονίζοντας ότι "οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την ιρακινή αντιπολίτευση και επιδιώκουν την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεϊν, γιατί έτσι θα επιτευχθεί σταθερότητα και ειρήνη στην όλη περιοχή".

Το σύνολο, σχεδόν, των εμπειρογνωμόνων της UNSCOM, της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας και των εργαζομένων στα ανθρωπιστικά προγράμματα αναμενόταν να έχει επιστρέψει στην ιρακινή πρωτεύουσα μέχρι αργά χτες το βράδυ. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος της UNSCOM Καρολίν Κρος, οι επιθεωρήσεις θα αρχίσουν το συντομότερο δυνατό, ακόμη ίσως και σήμερα το πρωί. Η Κρος έσπευσε να τονίσει ότι ιδιαίτερα "κρίσιμες" για την πορεία της συνεργασίας, με την ιρακινή ηγεσία, αλλά και τις εξελίξεις στην όλη περιοχή, είναι οι αμέσως επόμενες ημέρες, οπότε και θα διαπιστωθεί στην πράξη "κατά πόσον ο Ιρακινός Πρόεδρος εννοούσε τη δέσμευσή του για άνευ προϋποθέσεων επανέναρξη των επιθεωρήσεων".

ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Με αξιωματούχους των αυτονομιστών Αλβανών συναντήθηκε χτες ο Αμερικανός απεσταλμένος στο Κόσσοβο, Κρίστοφερ Χιλ, αναζητώντας φόρμουλα για την ειρήνευση στην περιοχή.

Ο Φέχμι Αγκάνι, επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας των Κοσσοβάρων Αλβανών, δήλωσε πως η πλευρά του τάχθηκε υπέρ πρότασης, που οραματίζεται το Κόσσοβο υπό καθεστώς ισότητας, όμοιο με εκείνο που απολαμβάνουν η Σερβία και το Μαυροβούνιο, εντός της ΝΟ Γιουγκοσλαβίας. "Μία περίοδος τριών έως πέντε χρόνων θα ήταν αρκετή για να δούμε τη λειτουργικότητα από την εφαρμογή ενός τέτοιου καθεστώτος", τόνισε ο στενός συνεργάτης του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, Φέχμι Αγκάνι, μιλώντας σε δημοσιογράφο του "Ασοσιέιτεντ Πρες". Πρόσθεσε μάλιστα χαρακτηριστικά: "Εάν αυτό δουλέψει, τότε θα θέλαμε να μείνουμε εντός των τειχών της ΝΟ Γιουγκοσλαβίας. Εάν όχι, δε βλέπω γιατί θα έπρεπε να μείνουμε"... Τέλος, ο Αγκάνι ζήτησε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με το τελικό καθεστώς στο Κόσσοβο. Χαρακτήρισε την πρόταση της ομάδας διαπραγματευτών του "λύση συμβιβασμού", παραδεχόμενος ωστόσο ότι έχει ήδη απορριφθεί από τη σερβική κυβέρνηση.

Νωρίτερα, χτες (δεύτερη φορά αυτό το μήνα), ο Κρίστοφερ Χιλ συναντήθηκε με εκπροσώπους του αυτονομιστικού ανταρτικού κινήματος "Απελευθερωτικός Στρατός του Κόσσοβου" (KLA), στο χωριό Ντραγκομπίλγιε (50 χλμ. νοτιοδυτικά της Πρίστινα). Οι συνομιλίες έγιναν σε σπίτι του χωριού, το οποίο φυλούσαν άνδρες του KLA. Ο Αμερικανός διαπραγματευτής δεν έκανε κανένα σχόλιο μετά τη συνάντησή του, αλλά ο Τζακούπ Κρασνίκι, μέλος του KLA, που παρακολούθησε τις συνομιλίες, είπε ότι οι αντάρτες εξέφρασαν τα παράπονά τους για την ειρηνευτική φόρμουλα που αναζητεί η Ουάσιγκτον, καταλήγοντας πως η τελική απάντηση της οργάνωσης θα ανακοινωθεί γραπτώς μέσα στις επόμενες 10 μέρες. H δυσαρέσκεια των αξιωματούχων του KLA ενδεχομένως να εστιάζεται στην άρνηση της Ουάσιγκτον να συζητήσει - τουλάχιστον προς το παρόν - την πιθανότητα ανεξαρτητοποίησης του Κόσσοβου από τη Σερβία. Μάλιστα, τελευταία ο Αντέμ Ντεμάτσι, εκπρόσωπος του KLA, είχε διαχωρίσει την πολιτική του από εκείνη του "μετριοπαθούς" ηγέτη των Κοσσοβάρων Αλβανών, Ιμπραήμ Ρουγκόβα, λέγοντας πως ο τελευταίος "μπορεί να υπογράψει οτιδήποτε θέλει, αλλά δε θα υπάρξει τελική συμφωνία χωρίς την τελική συναίνεση του KLA"!

Νωρίτερα, ο Σέρβος Πρόεδρος, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, επανέλαβε εκ νέου τις εκκλήσεις για την έναρξη άμεσων συνομιλιών με τους πολιτικούς ηγέτες των Κοσσοβάρων Αλβανών, παρά την κατηγορηματική τους άρνηση. Καλά πληροφορημένες πηγές, προσκείμενες στη σερβική κυβέρνηση, έλεγαν πως σήμερα θα μεταβεί ο Μιλουτίνοβιτς στην Πρίστινα προκειμένου να ανανεώσει την πρόσκλησή του προς τους Αλβανούς ηγέτες για συνομιλίες...

ΛΟΝΔΙΝΟ - ΣΑΝΤΙΑΓΚΟ.-

Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το τι μέλλει γενέσθαι όσον αφορά τον στυγερό δικτάτορα της Χιλής Αουγκούστο Πινοτσέτ. Παρ' όλα αυτά οι νομικές διαδικασίες και εξελίξεις τόσο στο Λονδίνο όσο και στη Χιλή εξακολουθούν να πυροδοτούν την ατμόσφαιρα που περιβάλλει την υπόθεση της σύλληψης και της έκδοσή του στην Ισπανία για να δικαστεί για τα εγκλήματα της γενοκτονίας και της τρομοκρατίας κατά την περίοδο από το 1973 έως το 1990.

Κατ' αρχήν με χτεσινή του απόφαση το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου αποφάνθηκε ότι ο πρώην δικτάτορας της Χιλής, Αουγκούστο Πινοτσέτ, πρέπει να εμφανιστεί ενώπιον των δικαστών στην οδό Μπόου στις 2 του Δεκέμβρη - ή σε οποιαδήποτε μετέπειτα ημερομηνία που θα ορίσουν οι δικαστές - στην περίπτωση που οι ισπανικές αρχές κερδίσουν την έφεση που έχουν καταθέσει για να μη γίνει δεκτή η ασυλία του, αντίθετα η απόφαση αυτή δεν έχει ισχύ αν η Βουλή των Λόρδων, το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, απορρίψει την έφεση κατά της ασυλίας του Πινοτσέτ. Το δικαστήριο επίσης αποφάσισε ότι ο Πινοτσέτ θα μπορούσε να μετακινηθεί από το νοσοκομείο του Λονδίνου όπου βρίσκεται σήμερα φρουρούμενος, με την προϋπόθεση ότι με αυτό συμφωνεί τόσο η βρετανική αστυνομία, όσο και η ισπανική κυβέρνηση, η οποία ζητά την έκδοση του Πινοτσέτ για να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες της γενοκτονίας και του βασανισμού.

Σε απόφαση κατέληξε όμως και το Ανώτατο Δικαστήριο της Χιλής, το οποίο σε μία παράλληλη εξέλιξη χτες απέρριψε την πρόταση της χιλιανής κυβέρνησης για τη δημιουργία ειδικού δικαστικού σώματος που θα εξετάσει τις 12 προσφυγές κατά του Πινοτσέτ στη χώρα, επομένως οι μηνύσεις αυτές που έχουν υποβληθεί σε κατώτερα δικαστήρια θα παραδοθούν σε ειδικά στρατοδικεία, μία εξέλιξη που εκτιμάται ότι είναι προς όφελος του Πινοτσέτ. Παρ' όλα αυτά Χιλιανοί αξιωματούχοι τονίζουν ότι αυτή η εν λόγω απόφαση δεν πρέπει να επηρεάσει την προσφυγή της κυβέρνησής τους προς τη βρετανική για απελευθέρωση του Πινοτσέτ και επιστροφή στην πατρίδα του.

Ολα αυτές οι "νομικές μάχες" λαμβάνουν χώρα πιθανά ελάχιστες ώρες - η απόφαση μπορεί να εκδοθεί σήμερα, αύριο ή στο τέλος της βδομάδας - πριν την έκδοση της απόφασης, αν και δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς η δικαστική επιτροπή της Βουλής των Λόρδων θα αποφανθεί.