2025 The Associated Press. All

Χαρακτηριστικά είναι όσα είπε και έκανε χθες ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης στη Σύνοδο των ομολόγων του του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, όπου σε δηλώσεις του προσερχόμενος, και μπροστά στις ενδοαστικές αντιθέσεις για το πώς θα συνεχίσουν στο Ουκρανικό, έβγαλε όλη την πρεμούρα της Αθήνας: Τόνισε ότι η Σύνοδος «λαμβάνει χώρα σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για το μέλλον της Συμμαχίας», ότι «θα πρέπει να διατηρήσουμε την ενότητα της Συμμαχίας, τη συνοχή της Συμμαχίας» και οπωσδήποτε «να μετρήσουμε τις δυνάμεις εκείνες που θα μας οδηγήσουν σε πολύ πιο ενισχυμένες αμυντικές δυνατότητες, χωρίς να διαταράξουμε τη συνοχή της άμυνάς μας». Οπου «ενισχυμένες αμυντικές δυνατότητες», η ετοιμότητά τους για πολεμική αντιπαράθεση με Ρωσία - Κίνα.

Μπροστά δε στα παζάρια για την αλλαγή συνόρων και τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και διαύλων, έβαλε πρόταγμα «όλοι να καταλάβουμε ότι οφείλουμε να σταθούμε στην Ουκρανία». Εστίασε και στο «ζήτημα της Νότιας Γειτονίας», θυμίζοντας ότι «η Ελλάδα ήταν από τις χώρες εκείνες οι οποίες πρωτοστάτησαν στο σχέδιο δράσης για τη Νότια Γειτονία» και επιμένοντας ότι είναι «μια πολύ ευαίσθητη περιοχή», ότι «η Βόρεια Αφρική, η Μέση Ανατολή, η ζώνη του Σαχέλ αποτελούν εξαιρετικά κρίσιμες περιοχές για την ειρήνη και την ευημερία στην περιοχή» και ότι «θα πρέπει να εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα έτσι ώστε να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την ηρεμία στην περιοχή», από όπου σχεδιάζεται να περάσει ο IMEC, δίαυλος από Ινδία έως Ευρώπη ανταγωνιστικός προς τον κινεζικό «One Belt - One Road».

Σημειωτέον, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, πέρα από το Ουκρανικό (βλ. αναλυτικό ρεπορτάζ σε άλλη στήλη) και στήνοντας σταδιακά τη θεματολογία της προσεχούς Συνόδου Κορυφής της λυκοσυμμαχίας (το καλοκαίρι στην Αγκυρα, εξ ου και ο γγ του ΝΑΤΟ Μ. Ρούτε είχε χωριστή συνάντηση με τον Τούρκο υπουργό Χ. Φιντάν), εξέτασαν επίσης τις «εξελισσόμενες απειλές για την ασφάλεια», αλλά και το πώς προχωρούν μέτρα που αποφάσισαν «για την ενίσχυση της αποτροπής και της άμυνάς μας», η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών (όπως αποφασίστηκε στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, στη Χάγη, για δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ κάθε κράτους - μέλους) και η κλιμάκωση της παραγωγής της πολεμικής βιομηχανίας. «Πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα - τα πάμε καλύτερα, αλλά υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν», είπε χαρακτηριστικά ο Ρούτε.

Στην προσπάθεια διευθετήσεων άλλωστε για να θωρακιστεί η ευρωατλαντική συνοχή στην περιοχή, αύριο ο Γεραπετρίτης υποδέχεται στο ΥΠΕΞ τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Αγκίλα Σάλεχ, «στο πλαίσιο της λειτουργικής σχέσης που επιδιώκει να οικοδομήσει η Ελλάδα με τη Λιβύη, αλλά και των ανοιχτών διαύλων που έχει εγκαθιδρύσει το τελευταίο διάστημα και με τις δύο πλευρές στο ανώτατο επίπεδο», όπως λένε από το υπουργείο. Ετοιμάζουν εξάλλου και επιχειρηματική αποστολή στη Βεγγάζη για τον Ιανουάριο του 2026, ενώ στην Αθήνα αναμένεται οσονούπω και η Χάνα Τέτε, ειδική απεσταλμένη του γγ του ΟΗΕ για τη Λιβύη. Σημειωτέον, από το ΥΠΕΞ ως προς τις λεγόμενες «τεχνικές συνομιλίες» για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών δεν δίνουν ακόμα κάποια ημερομηνία, προσθέτοντας ότι πηγαίνουν «βήμα - βήμα».

Σήμερα ο Γεραπετρίτης βρίσκεται στη Βιέννη για τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, ενώ θα λάβει μέρος και στην υπουργική συνάντηση της «Ομάδας Φίλων των Δυτικών Βαλκανίων», άλλου ενός σχήματος με απώτερο στόχο την ευρωτλαντική ενσωμάτωση σύσσωμης της περιοχής.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Γεραπετρίτης είπε χθες ότι η Ελλάδα βρίσκεται «στον σκληρό πυρήνα» διακρατικών ενώσεων όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, ενώ δεν παρέλειψε να έχει - στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ - και συνάντηση με τον αναπληρωτή ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Κρίστοφερ Λαντάου.

Οπως διαχέουν, «οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις διμερείς σχέσεις, στη στρατηγική συνεργασία και στην προετοιμασία για τον Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας - ΗΠΑ» (ξεκίνησε το 2018 επί ΣΥΡΙΖΑ, τον συνέχισε η ΝΔ και ο επόμενος γύρος του θα γίνει από το νέο έτος στην Αθήνα, οπότε αναμένεται εδώ και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Ρούμπιο). Συζητήθηκαν επίσης «οι εξελίξεις σε Ουκρανία, Μέση Ανατολή και Γάζα, τα ζητήματα μετανάστευσης και η συνεργασία στο πλαίσιο διεθνών και περιφερειακών οργανισμών».

Επαφές με τον αμερικανικό παράγοντα έγιναν και στην Αθήνα, καθώς χτες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κ. Χατζηδάκης συναντήθηκε με την πρέσβειρα των ΗΠΑ Κ. Γκίλφοϊλ. Οπως διαχέεται, στη συνάντηση υπογραμμίστηκε ότι «οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο όλων των τελευταίων ετών», ενώ ιδιαίτερη μνεία έγινε στις πρόσφατες συμφωνίες στα ενεργειακά. Συζητήθηκαν επίσης «οι προοπτικές για περαιτέρω εμβάθυνση στον τομέα αυτόν, αλλά και της οικονομικής συνεργασίας γενικότερα».

Στις δηλώσεις τους, άλλωστε, ο Χατζηδάκης χαρακτήρισε τη συζήτηση «πολύ παραγωγική», ενώ διαβεβαίωσε ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι αποφασισμένη να συνεχίσει αυτήν τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και την κυβέρνηση Τραμπ», όπως επίσης ότι «είμαστε ένας αξιόπιστος εταίρος των ΗΠΑ και ένας αξιόπιστος εταίρος στο ΝΑΤΟ, χωρίς καμία αμφιβολία». Εξέφρασε δε και δημόσια την προσδοκία της ντόπιας αστικής τάξης για «ενίσχυση της οικονομικής μας συνεργασίας» και «νέες περισσότερες επενδύσεις από την πλευρά των ΗΠΑ», «διότι η Ελλάδα είναι μια χώρα ξεκάθαρα φιλική στις επενδύσεις».

Στο ίδιο μοτίβο, η Γκίλφοϊλ αναγνώρισε ότι η ντόπια αστική τάξη «υπήρξε ισχυρός εταίρος των ΗΠΑ στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, της Ενέργειας, της ναυτιλίας και της καινοτομίας». Παραπέρα, σε μια αποστροφή του λόγου της που σημαίνει καμπάνα κινδύνου στα Ελληνοτουρκικά χαιρέτισε τη «δέσμευση» της κυβέρνησης «στην επίλυση συγκρούσεων και την ουσιαστική συνεισφορά της στη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας». Θυμίζουμε τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Τουρκία Τ. Μπάρακ στην «Καθημερινή» ότι χρειάζεται «μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων», συμφωνώντας στην ιδέα για δημιουργία ενός «φόρουμ» μεταξύ Τουρκίας - Ελλάδας, υπό την έννοια ότι θα αποτελέσει έναν «καλό οδικό χάρτη» για «ένα νέο πλέγμα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο». Ισχυρίστηκε επίσης ότι «δεν έχει νόημα Ελλάδα και Τουρκία να κρατούν ακόμη έριδες για γεγονότα που έγιναν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια πριν», παρουσιάζοντας ως ...παρωχημένες έριδες το γεγονός ότι η Αγκυρα αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε μια σειρά τμήματα του Αιγαίου, μιλά για «τουρκική μειονότητα» σε Θράκη και Δωδεκάνησα, απειλεί με casus belli σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων κ.λπ.

Η Γκίλφοϊλ πήγε και στη Βουλή και συναντήθηκε με τον πρόεδρό της, Ν. Κακλαμάνη, ο οποίος εξήρε «το εξαιρετικό επίπεδο στο οποίο βρίσκονται οι σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζονται σε μια μακροχρόνια στρατηγική εταιρική σχέση». «Οι σχέσεις μας βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο που έχουν υπάρξει ποτέ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν πάντοτε ένας καίριος στρατηγικός και οικονομικός εταίρος για την Ελλάδα και η συνεργασία μας ενισχύεται συνεχώς», επεσήμανε. «Η στρατηγική αμυντική συνεργασία αποτελεί προτεραιότητα υψίστης σημασίας για τη χώρα μου», του είπε στον ίδιο τόνο η Γκίλφοϊλ.